Ramy czasowe pobytu studentów w Turynie

3.5.1. Pobyt studentów w mieście w trakcie kształcenia

akademickiego

Wartość odsetka studentów deklarujących przebywanie w Turynie fluktuuje w ciągu kolejnych miesięcy (wykres 36). W okresie, w którym na uczelniach odbywają się za-jęcia dydaktyczne, odsetek studentów deklarujących zamieszkiwanie w Turynie bądź regularne dojeżdżanie do miasta na zajęcia przekracza poziom 98,3% (dotyczy to paź-dziernika, listopada, marca, kwietnia i maja; wyjątkiem pozostaje styczeń, w którym odsetek maleje do 85,5%). Zarazem udział ten obniża się w miesiącach, na które przy-padają zimowa i letnia sesja egzaminacyjna, tj. w lutym i czerwcu (odpowiednio do poziomów 85,5 i 84,7%). W wyraźny sposób studenci opuszczają Turyn w miesiącach wakacyjnych, a zjawisko to dotyczy przede wszystkim sierpnia – przebywanie w mie-ście deklaruje wówczas jedynie 18% spośród turyńskich studentów.

Należy jednak podkreślić, że pustoszenie Turynu w tym miesiącu nie jest je-dynie wynikiem odpływu studentów, bowiem każdego roku także stali mieszkańcy miasta wyjeżdżają w sierpniu z Turynu, udając się na letni odpoczynek. Jest to nie tylko zachowanie cechujące społeczeństwa Europy Południowej, ale także wzorzec wywo-dzący się z przemysłowej przeszłości miasta – pracownicy zakładów motoryzacyjnych FIAT-a i jego kooperantów zwykli byli udawać się na urlop w jednym momencie, co miało minimalizować fluktuację pracowników w zakładach pracy w okresie wakacyj-nym. Zaskakujący wydaje się jednak poziom trwałości tej instytucji, która towarzyszy miastu mimo jego transformacji gospodarczej i zmiany struktury jego użytkowników.

Studentami najczęściej przebywającymi poza Turynem jest młodzież dojeż-dżająca do niego na zajęcia z innych miejscowości. Ich odsetek w mieście spada do poziomu jedynie 5,8% w sierpniu, wykazuje także zdecydowanie niższe war-tości w pozostałych miesiącach wakacyjnych oraz w trakcie sesji egzaminacyjnej i przerwy zimowej – w styczniu tylko 56,8% studentów dojeżdżających deklaruje przebywanie w Turynie. Kategorią studentów wykazującą najczęstszą obecność w mieście w kolejnych miesiącach jest młodzież lokalna – nawet w sierpniu (utoż-samianym z wyjazdami wakacyjnymi) ich odsetek w Turynie kształtuje się na poziomie 61,2%. Nie zidentyfikowano natomiast istotnych różnic w przebywaniu studentów na terenie miasta przy zastosowaniu podziału na młodszych i starszych.

Ramy czasowe pobytu studentów w Turynie 179

Wykres 37. Turyn: studenci przebywający w mieście wg dni tygodnia [%] Źródło: opracowanie własne na podstawie badania ankietowego. Wykres 36. Turyn: studenci przebywający w mieście wg miesięcy [%] Źródło: opracowanie własne na podstawie badania ankietowego.

Zachowania konsumenckie studentów w gospodarce i przestrzeni Turynu

180

W ujęciu tygodniowym (wykres 37) studenci turyńskich uczelni deklarują przebywanie w mieście na poziomie przekraczającym 97,8% w poniedziałki, wtor-ki, środy i czwartwtor-ki, a także na nieco niższym poziomie w piątki (95,2%). Odsetek studentów przebywających w Turynie w dni weekendowe kurczy się niemal o po-łowę – do 50,2% w sobotę oraz 45,7% w niedzielę.

Weekendowe kurczenie się populacji studentów w Turynie wynika przede wszystkim z nieobecności studentów dojeżdżających, jako że tylko 11,5% z nich deklaruje przebywanie w nim w soboty, a zaledwie 2,9% w niedziele. Nie po-winno również dziwić, iż częściej nieobecnymi w Turynie w dni weekendowe są studenci pozalokalni niż lokalni (różnica między nimi wynosi 30,1 p.p. w so-boty oraz 28 p.p. w niedziele), najpewniej powracający w weekendy w strony rodzinne. Uzyskany obraz obecności studentów w Turynie pozwala ponadto sądzić, że chęć opuszczania miasta w weekendy maleje wraz z przechodzeniem na wyższe etapy studiów, gdyż starsi studenci znacznie częściej zostają w Tu-rynie w soboty oraz niedziele (odpowiednio 58,4 i 56,3%) niż studenci młodsi (50,2 oraz 45,7%).

Podsumowując, ramy czasowe organizacji zajęć dydaktycznych instytucji szkol-nictwa wyższego wyraźnie wpływają na okresy przebywania w Turynie młodzieży akademickiej, nadając zarazem miastu określony rytm funkcjonowania. Co oczy-wiste, populacja studentów przebywa w Turynie w miesiącach i dniach, w których mają oni obowiązek uczęszczania na zajęcia uczelniane. Kiedy jednak obowiązek ten „znika”, z miasta „znikają” też studenci. Zjawisko to dotyczy przede wszyst-kim młodzieży pozalokalnej. W konsekwencji Turyn doświadcza pustoszenia, które znajduje odzwierciedlenie w krajobrazie gospodarczym miasta. Na podsta-wie przeprowadzonych obserwacji terenowych należy stpodsta-wierdzić, że podsta-wiele małych i średnich placówek handlowo-usługowych działających poza rejonami popular-nymi wśród turystów tymczasowo zawiesza swoją działalność – przede wszystkim w sierpniu, kiedy odpływ (studenckiej) populacji przybiera największe rozmiary. Dotyczy to także rejonów koncentrujących studenckie kluby, dyskoteki, puby i ka-wiarnie, takich jak San Salvario czy Vanchiglia.

3.5.2. Związki studentów z miastem po ukończeniu kształcenia

akademickiego

W świetle wyników przeprowadzonego badania jedynie 14,2% młodzieży kształ-cącej się na uczelniach turyńskich zadeklarowało chęć pozostania w mieście po ukończeniu studiów (wykres 38), a kolejne 10,3% – chęć osiedlenia się w pobliżu Turynu. Wraz z ukończeniem nauki, z miasta planuje wyjechać w inne miejsce we Włoszech 6,9% tamtejszych studentów, więcej – bo 10,7% młodzieży – pla-nuje udać się poza granice kraju. Warto jednak zwrócić uwagę, iż w momen-cie przeprowadzania badania aż 57,9% studentów nie potrafiło jeszcze określić,

Ramy czasowe pobytu studentów w Turynie 181

jakie decyzje odnośnie miejsca zamieszkania podejmie po ukończeniu studiów. Świadczy to o dużym poziomie niepewności młodzieży akademickiej wobec własnej przyszłości.

Studentów lokalnych – czyli zamieszkujących w Turynie przed podjęciem stu-diów – wyróżniają najbardziej skonkretyzowane plany na przyszłość, ponieważ „tylko” 44,4% z nich nie jest pewnych swoich decyzji o miejscu zamieszkania po ukończeniu nauki. Chętniej od pozostałych kategorii studentów pozostaliby w Tu-rynie (24,2%), zarazem znaczny ich odsetek (15,4%) deklaruje chęć opuszczenia kraju i zamieszkania po studiach za granicą. Na ich tle studenci pozalokalni cechu-ją się wyższym poziomem niezdecydowania (62,3%) i mniejszą pewnością co do pozostania w Turynie (10,9%). Nie zaobserwowano natomiast istotniejszych różnic w strukturze deklarowanych miejsc zamieszkania turyńskich studentów po ukoń-czeniu nauki w rozbiciu na kategorie studentów zamieszkujących i dojeżdżających oraz młodszych i starszych. Należy jednak zauważyć, że studenci dojeżdżający chęt-niej (10,4%) od studentów zamieszkujących (5,0%) chcieliby zamieszkać w pobliżu Turynu po zakończeniu edukacji wyższej.

Biorcami absolwentów opuszczających Turyn na rzecz innych miejsc w kra-ju – zgodnie z deklaracjami respondentów – byłby przede wszystkim Mediolan, a w mniejszym stopniu również Florencja, Bolonia i Rzym, czyli prężne ośrod-ki miejsośrod-kie na północy kraju. Absolwenci planujący wyjazd poza granice Włoch chcieliby się udać głównie do Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, a także do Francji, Szwajcarii i Niemiec.

Wykres 38. Turyn: deklarowane miejsca zamieszkania studentów po ukończeniu nauki [%] Źródło: opracowanie własne na podstawie badania ankietowego.

Rozdział 4