• Nie Znaleziono Wyników

Daniel Jakimiec

W dokumencie Widok Nr 82 (2019) (Stron 123-134)

1 Dz.U. z 1982 r. Nr 19 poz. 147 ze zm. (dalej: u.k.w.h.); Dz.U. z 1964 r. Nr 43 poz. 296 ze zm. (dalej: k.p.c.).

2 Na ten temat: A. Szpunar, Uwagi o rękojmi wiary publicznej ksiąg

wieczystych, „Państwo i Prawo” 1963, z. 8–9, s. 275–284; E.

Wen-gerek, Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu postępowania

cywilnego za rok 1967, „Nowe Prawo” 1968, nr 4, s. 613.

3 Na ten temat: J. Pisuliński, [w:] Ustawa o księgach wieczystych i

hipo-tece. Postępowanie wieczystoksięgowe, red. J. Pisuliński, Warszawa

Wnioski i dokumenty dotyczące ograni-czonych praw rzeczowych i ograniczeń w rozpo-rządzaniu tymi nieruchomościami składa się do zbiorów dokumentów, prowadzonych we właści-wych sądach rejonowłaści-wych, do czasu założenia księgi wieczystej. Złożenie dokumentów do zbio-ru ma wszelkie skutki wpisu w księdze wieczystej, z wyjątkiem przewidzianych w przepisach o rę-kojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Regu-lacją lex specialis jest tu art. 123 ust. 3 u.k.w.h. Wyżej przywołany art. 607 k.p.c. normuje kwestię for-malną, stanowiąc, że w razie złożenia wniosku dotyczącego nieruchomości, dla której została założona księga wieczysta lub dla której jest pro-wadzony zbiór dokumentów, należy przedłożyć odpis z księgi wieczystej lub zaświadczenie o sta-nie prawnym sta-nieruchomości. Oprócz odpisu księgi wieczystej mogą być wydawane również

4 odpisy dokumentów .

W kontekście powyższego należy zazna-czyć, że odpis z księgi wieczystej lub zaświadcze-nie o stazaświadcze-nie prawnym zaświadcze-nieruchomości stanowią dokumenty stosownie do art. 244 k.p.c. i w spra-wach dotyczących nieruchomości są włączane w poczet materiału dowodowego. Porządkowo warto wskazać, że od 1 lipca 2016 r. przy Mi-nistrze Sprawiedliwości działa Centralna Infor-macja Ksiąg Wieczystych, która prowadzi bazę danych ksiąg wieczystych, czyli ich ogólnokra-jowy zbiór. W pragmatycznym ujęciu Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych jest instytucją wydającą na wniosek odpisy ksiąg wieczystych, wyciągi z ksiąg wieczystych oraz zaświadczenia o zamknięciu ksiąg wieczystych stosownie do art.

4 4

36 ust. 2 u.k.w.h. Nadto na podstawie art. 36 ust. 5 u.k.w.h. Centralna Informacja Ksiąg Wie-czystych umożliwia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, przeglądanie ksiąg wieczys-tych. Każdy podmiot może bezpłatnie przeglądać

4

księgę wieczystą, jak stanowi art. 36 ust. 6 u.k.w.h. Zadaniem odpisu z księgi wieczystej lub zaświad-czenia o stanie prawnym nieruchomości jest dostarczenie niezbędnych informacji co do stanu prawnego nieruchomości, ujawnionego w treści księgi wieczystej lub zbiorze dokumentów. Wpis wieczystoksięgowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego jest ujawnia-ny w dziale trzecim księgi wieczystej. Gdy jest

wydawany jej odpis, powinien zawierać informac-ję w tym przedmiocie. Zaś w przypadku, gdy dla nieruchomości jest prowadzony zbiór dokumen-tów, zaświadczenie o jej stanie prawnym powinno wskazywać, że do niego zostało złożone posta-nowienie o otwarciu postępowania restrukturyza-cyjnego.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że brak przeszkód, aby zarządca działający na podstawie art. 311 ust. 1 pr. rest., składając postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego do zbioru dokumentów, wystąpił z żądaniem urządzenia księgi wieczystej dla nieruchomości

5

dłużnika . Legitymacja procesowa tego podmiotu

2 6

w takim przypadku wynika z art. 626 § 5 k.p.c. Rozwiązanie to odpowiada treści art. 1 ust. 1 u.k.w.h., który stanowi, że księgi wieczyste pro-wadzi się celem ustalenia stanu prawnego nieru-chomości. Ponadto urządzenie księgi wieczystej dla nieruchomości powoduje, że ujawniony w niej stan prawny zostaje objęty, stosownie do art. 5 u.k.w.h., rękojmią wiary publicznej. Przy czym zo-staje też urzeczywistniona zasada powszechności ksiąg wieczystych, wynikająca z art. 2 u.kw.h. W odróżnieniu od księgi wieczystej prowadzony dla nieruchomości zbiór dokumentów nie reali-zuje tych zasad.

Przyczyną powyższego jest między inny-mi brak powszechnego dostępu do zawartości zbioru dokumentów, są one bowiem prowadzone przez sądy rejonowe i nie znajdują się w zasobach Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Jednak to nie umniejsza znaczenia zaświadczenia o stanie prawnym wynikającym z tego zbioru dla sądów. Stąd, gdy do zbioru złożono postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, sąd powinien umożliwić udział w toczącym się przed nim postępowaniu nadzorcy sądowemu lub zarządcy. Obowiązki, o których tu mowa, ze względu na treść wyżej powołanego art. 607 k.p.c. są realizowane w głównej mierze w sprawach z zakresu prawa rzeczowego. W jurysprudencji nie jest bowiem kwestionowane, że zakres przed-miotowy przepisu art. 607 k.p.c. odnosi się do wniosku o wszczęcie postępowania sądowego w sprawach z zakresu prawa rzeczowego, toczą-cego się w trybie postępowania nieprocesowego. Powołany przepis ustawodawca w systematyce 4 E. Marszałkowska-Krześ, Komentarz do art. 607 k.p.c., Warszawa 2017, Legalis.

5 Dz.U. z 2015, poz. 978 ze zm. (dalej: pr. rest.).

6 Na ten temat: K. Flaga-Gieruszyńska, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, Warszawa 2017, s. 1171–1174; J. Gudowski, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4, red. T. Ereciński, Warszawa 2016, s. 444–449.

norm Kodeksu postępowania cywilnego zamieś-cił w księdze drugiej w dziale III zatytułowanym

Sprawy z zakresu prawa rzeczowego. Według norm

prawnych działu III Kodeksu postępowania cywilnego są to sprawy o zasiedzenie, o zniesienie współwłasności, dotyczące zarządu związanego ze współwłasnością i użytkowaniem oraz o usta-nowienie drogi koniecznej.

Wskazać należy za E. Marszałkowską--Krześ, że niedołączenie dokumentów, o których stanowi art. 607 k.p.c., w powyższych sprawach nie stanowi braku formalnego wniosku wszczy-nającego postępowanie nieprocesowe i nie pocią-ga za sobą skutków wynikających z art. 130 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Mianowicie w przy-padku, gdy wnioskodawca nie dołączy do wnios-ku wymaganego odpisu lub zaświadczenia, nie znajduje zastosowania rygor ustalony treścią art. 130 k.p.c., to jest przewodniczący nie zarządza jego zwrotu. Przywołana przedstawicielka jurys-prudencji trafnie zauważa, że w takim przypadku przewodniczący podejmuje czynności procesowe na podstawie przepisów o gromadzeniu dowo-dów, a w szczególności odpowiednio do art. 208 § 1 pkt 5 k.p.c. oraz art. 244 k.p.c. i nast. w zw. z art.

7

13 § 2 k.p.c. Prezentowany tu pogląd podzielił 8

Sąd Najwyższy .

Powyższe stanowisko należy uznać za trafne i niepozostające bez znaczenia dla wyjaś-nienie istotnych okoliczności sprawy w postępo-waniu sądowym. Stwierdzić należy, że przyczynia się ono do prawidłowego podejmowania przez sądy czynności procesowych w rozpoznawanych przez nie sprawach cywilnych, stosownie do stanu prawnego wynikającego z treści księgi wieczystej lub zbioru dokumentów prowadzonego dla nie-ruchomości. Konsekwencją tego jest też zapew-nienie właściwej ochrony interesom prawnym uczestników postępowania sądowego także wówczas, gdy zostało otwarte postępowanie re-strukturyzacyjne, w którym powołano nadzorcę sądowego lub zarządcę. Zatem gdy prowadzone jest jedno z postępowań restrukturyzacyjnych, to jest przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe lub postępowanie sana-cyjne. Poznanie przez sąd stanu prawnego ujaw-nionego w księdze wieczystej, a w tym w treści wpisu wieczystoksięgowego ostrzeżenia o pro-wadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego, pozwala uniknąć przesłanek nieważności

postę-powania sądowego określonych w art. 379 pkt 5 k.p.c., związanych z brakiem należytej reprezen-tacji strony postępowania i pozbawienia jej możności obrony swych praw.

Przepis art. 607 k.p.c. został przez usta-wodawcę zamieszczony w dziale III księgi drugiej Kodeksu postępowania cywilnego, poświęconej postępowaniu nieprocesowemu, jednak ze wzglę-du na jego generalną treść należy go odnieść do wszelkich spraw rozpoznawanych w postępowa-niu nieprocesowym, dotyczących stanu prawne-go nieruchomości. Z kolei w przypadku spraw rozpoznawanych w postępowaniu procesowym, gdy strona nie załączy odpisu z księgi wieczystej, sąd na podstawie art. 208 k.p.c. powinien zażądać tego dokumentu od właściwego sądu wieczysto-księgowego, który ją prowadzi dla danej nieru-chomości. W przypadku postępowania nieproce-sowego, jak i procesowego znajduje to uzasad-nienie w art. 5 u.k.w.h., który ustawodawca po-świecił zasadzie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Stanowisko to zostało

zaakcepto-9 wane przez Sąd Najwyższy .

Powyższe należy uzupełnić o stwierdze-nie, że chodzi tu o odpis zwykły z księgi wieczys-tej. Natomiast w przypadkach tego wymagają-cych sąd może zażądać odpisu zupełnego z księgi wieczystej, to jest zawierającego wykreślone wpi-sy. Żądanie takie jest uzasadnione, gdy niezbędne jest ustalenie przez sąd kolejno następujących po sobie zmian w stanie prawnym nieruchomości w poszczególnych działach księgi wieczystej. Od-pis zupełny księgi wieczystej może być w szcze-gólności przydatny w sytuacji, gdy dłużnik będący uczestnikiem postępowania restrukturyzacyjne-go rozporządzi prawem do nieruchomości nie-zgodnie z art. 67 ust. 1 pr. rest. i gdy w konse-kwencji tego zachodzi nieważność czynności prawnej odpowiednio do art. 67 ust. 2 pr. rest. Sąd, zapoznając się z treścią odpisu zupełnego księgi wieczystej, może poznać stan prawny nie-ruchomości, jaki poprzedzał wadliwą czynność dłużnika. Zatem każdy z wymienionych tu od-pisów, a więc zwykły, jak i zupełny, przedstawia wpisy w poszczególnych działach księgi wie-czystej, w tym w dziale trzecim, w którym jest ujawniany wpis wieczystoksięgowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania restrukturyza-cyjnego, z tym że odpis zupełny od chwili jej założenia.

7 E. Marszałkowska-Krześ, Komentarz do art. 607 k.p.c., Warszawa 2017, Legalis. 8

 Tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 maja 1957 r., I CO 39/56, OSN 1958, Nr 4, poz. 91. 9 Tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 listopada 1972 r., III CZP 82/72, Legalis.

Wpis wieczystoksięgowy przedmioto-wego ostrzeżenia przede wszystkim ze względu na przewidzianą w treści art. 5 u.k.w.h. zasadę rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych posiada znaczenie dla czynności prawnych i pro-cesowych związanych z nabyciem oraz utratą i zbyciem prawa własności nieruchomości przez dłużnika, ale też jej obciążeniem. Czynności te mogą bowiem nastąpić w toku postępowania są-dowego cywilnego, zaś wpis wieczystoksięgowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania re-strukturyzacyjnego uchyla działanie zasady rękoj-mi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Sądy jako podmioty, przed którymi ma zostać dokonana czynność procesowa, a jej skutkiem może być nabycie, utrata, zbycie lub obciążenie prawa do nieruchomości, poprzez treść tego wpisu mogą powziąć wiadomość, że jej dotychczasowy stan prawny ujawniony w treści księgi wieczystej uległ zmianie. Mianowicie: właściciel nieruchomości będący dłużnikiem i uczestnikiem postępowania restrukturyzacyjnego z uwagi na treść art. 67 ust. 1 pr. rest. utracił swobodę w rozporządzaniu nie-ruchomością na rzecz uprawnień nadzorcy sądo-wego lub zarządcy.

W kontekście powyższego można stwierdzić, że niedopełnienie przez sąd obowiąz-ku formalnego określonego treścią art. 607 k.p.c. bądź niezażądanie odpisu księgi wieczystej na podstawie art. 208 k.p.c. w sprawie dotyczącej nie-ruchomości stanowi uchybienie przepisom pro-cesowym. W takim przypadku orzeczenie koń-czące postępowanie sądowe może zostać zaskar-żone apelacją stosownie do art. 367 § 1 k.p.c. Legi-tymacja procesowa w tym zakresie przysługuje także nadzorcy sądowemu na podstawie art. 39 ust. 1 pr. rest. w zw. z art. 277 ust. 2 pr. rest., który wstępuje do takiego postępowania, korzystając z praw uczestnika postępowania. Ponadto przy-sługuje także zarządcy ustanowionemu w postę-powaniu restrukturyza-cyjnym na podstawie art. 53 ust. 1 pr. rest. w zw. z art. 311 ust. 1 pr. rest.

Ustawodawca w art. 382 k.p.c. przyjął, że sąd drugiej instancji orzeka na podstawie mate-riału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. Przepis ten wskazuje podstawę rozstrzygnięcia sądu odwoławczego. Jego ocenie, pod kątem znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, podlega cały materiał zebrany w toku postępowania przed

sądem pierwszej, ale też i drugiej instancji. Sąd odwoławczy jest zobowiązany do przyjęcia własnej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, która może być tożsama z podstawą przyjętą przez sąd pierwszej instancji bądź w przypadku dokonania własnych ustaleń faktycznych przez sąd drugiej instancji może być od niej różna. Zatem także w postępowaniu przed tym sądem znajduje zastosowanie art. 607 k.p.c. i obowiązek z niego wynikający, podobnie jak jest stosowany art. 208 k.p.c. w sprawach dotyczących nierucho-mości w zakresie zażądanie odpisu księgi wie-czystej. Celem postępowania odwoławczego jest ponowne rozpoznanie sprawy w granicach ape-lacji, a nie jedynie kontrola zasadności zaskarżo-nego orzeczenia. Z tego względu sąd odwoław-czy nie jest związany stanem faktycznym ustalo-nym przez sąd pierwszej instancji. Ustawodawca wyraźnie w komentowanym przepisie wskazał, że podstawą orzekania sądu drugiej instancji jest cały materiał zebrany w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym, co oznacza, że sąd drugiej instancji ma obowiązek rozważenia całości zgromadzo-nego materiału pod kątem jego wartości dowo-dowej i znaczenia dla rozstrzygnięcia istoty sprawy. Brak związania sądu odwoławczego ustaloną przez sąd pierwszej instancji podstawą faktyczną rozstrzygnięcia oznacza, że sąd drugiej instancji może przyjąć własną, odmienną od

10 ustalonej przez niego podstawę faktyczną .

Obowiązek dokonania ustaleń faktycz-nych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia sądu odwoławczego istnieje niezależnie od tego, czy strona lub wnoszący apelację uczestnik postę-powania sądowego podniósł zarzut dokonania

11

wadliwych ustaleń faktycznych . Ustalenie to obejmuje także stwierdzenie ujawnienia wpisu ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania re-strukturyzacyjnego w dziale trzecim księgi wie-czystej. Z wpisem tym sąd odwoławczy jest zo-bowiązany wiązać skutki prawne i procesowe.

Dokonanie przez sąd drugiej instancji ustaleń faktycznych umożliwia temu sądowi przy-jęcie podstawy prawnej rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, a więc dobór właściwego przepisu prawa materialnego, jego wykładnię oraz podjęcie aktu subsumcji. Ustalając własną podstawę fak-tyczną rozstrzygnięcia, sąd odwoławczy może brać pod uwagę cały materiał zgromadzony przez 10 E. Marszałkowska-Krześ, Komentarz do art. 382 k.p.c., Warszawa 2017, Legalis.

11 Tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59/98, OSNC 1999, Nr 7–8, poz. 124.

sąd pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy sąd pierwszej instancji w pełni go wykorzystał, dokonując własnych ustaleń. Wadliwość roz-strzygnięcia sądu pierwszej instancji w zakresie ustalonej podstawy faktycznej może między inny-mi polegać na nieprawidłowej ocenie dowodów, w konsekwencji czego poczynione ustalenia fak-tyczne nie odpowiadają zgromadzonemu

mate-12 riałowi .

W pragmatycznym ujęciu na płaszczyź-nie prowadzonych rozważań ma to miejsce w przypadku braku odpisu księgi wieczystej i w konsekwencji niepoznania przez sąd ujaw-nionego w niej stanu prawnego nieruchomości, a w konsekwencji pominięcia wpisu ostrzeżenia o prowadzaniu postępowania

restrukturyzacyj-13

nego . Zatem może wiązać się to w szczególności z niewłaściwym zastosowaniem reguł związa-nych z domniemaniami znajdującymi się u pod-staw rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Wpis wieczystoksięgowy ostrzeżenia o prowa-dzeniu postępowania restrukturyzacyjnego sto-sownie do art. 8 u.kw.h. wyłącza działanie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych i podważa znajdując się u jej podstaw domniemania z art. 3 ust. 1 u.k.w.h. Według ostatniego z powołanych przepisów domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z

rzeczy-14

wistym stanem prawnym . Wpis wieczystoksię-gowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego podważa to domniemanie i wskazuje, że stan prawny ujawniony w księdze wieczystej stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Zatem niedopełnienie przez sąd obowiązku z art. 607 k,p.c. i niezapoznanie się ze stanem prawnym nieruchomości wynikającym z treści odpisu z księgi wieczystej albo z zaświad-czenia ze zbioru dokumentów powoduje w kon-sekwencji pominięcie przez sąd faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a w tym co do

prowa-15 dzonego postępowania restrukturyzacyjnego .

Dokonanie przez sąd odwoławczy usta-leń odmiennych od przyjętych przez sąd pierw-szej instancji będzie wtedy uzasadnione, gdy oce-na dowodów sądu pierwszej instancji oce-narusza reguły przewidziane w art. 233 § 1 k.p.c. W takim przypadku, jak stwierdził Sąd Najwyższy w przy-jętym stanowisku, sąd drugiej instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania orzeczenia co do istoty sprawy przez sąd pierwszej instancji, przy czym także bez przepro-wadzenia postępowania dowodowego bądź

16

jedynie uzupełniając to postępowanie . Wynika to z tego, że badania prawidłowości oceny dowo-dów dokonanej przez sąd pierwszej instancji w postępowaniu odwoławczym sąd dokonuje

17

przez pryzmat zarzutów apelacji . Uchybieniem czynności procesowych podnoszonym w treści środka odwoławczego może być niewykonanie przez sąd obowiązku ustalonego w art. 607 k.p.c. i nieuwzględnienie w materialne dowodowym odpisu z księgi wieczystej albo zaświadczenia o stanie prawnym, jaki wynika ze zbioru doku-mentów. Podkreślić trzeba, że przyjęcie przez ustawodawcę zasady deklaratywnego charakteru wpisu w księdze wieczystej ostrzeżenia o prowa-dzeniu postępowania restrukturyzacyjnego nie umniejsza znaczenia dokumentów wskazanych w art. 607 k.p.c. Posiadają one bowiem istotne znaczenie ze względu na rejestrowy charakter ksiąg wieczystych, stanowią nierzadko zasadnicze źródło informacji co do ujawnionych w nich ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością. Ograniczeniem takim jest wpis wieczystoksię-gowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego.

Zadaniem sądu odwoławczego jest sprawdzenie, czy dokonana przez sąd pierwszej instancji ocena dowodów nie wykazuje błędów natury faktycznej, to jest niezgodności z treścią dowodu lub logicznych błędów rozumowania i wnioskowania, albo czy nie koliduje z

doświad-18 czeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy . Sąd

12 Na ten temat: J. Jodłowski, [w:] Postępowanie cywilne, red. J. Jodłowski, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłow-ska, K. Weitz,, Warszawa 2009, s. 431–442; T. Ereciński, [w:] System prawa procesowego cywilnego. Środki

zaskarżenia, t. 3, cz. 1, red. T. Ereciński, Warszawa 2016, s. 31–39.

13 E. Marszałkowska-Krześ, Komentarz do art. 382 k.p.c., Warszawa 2017, Legalis.

14 Na ten temat: B. Jelonek-Jarco, [w:] Ustawa o księgach wieczystych i hipotece…, op. cit., s. 222–231.

15 Tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59/98, OSNC 1999, Nr 7–8, poz. 124.

16 Ibidem.

17 Tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 kwietnia 2008 r., II PK 280/07, Legalis. 18 T. Ereciński, [w:] System prawa procesowego…, op. cit., s. 31–39.

odwoławczy powinien zbadać, czy wnioski sądu pierwszej instancji są logicznie poprawne i zgod-ne z doświadczeniem życiowym, gdyż w takim przypadku ocena sądu pierwszej instancji mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów. Gdy ustalenia sądu pierwszej instancji są poprawne, lecz niewystarczające do prawidłowego roz-strzygnięcia sprawy, sąd odwoławczy może uzu-pełnić stan faktyczny o ustalenia własne, dokona-ne bądź w oparciu o materiał zgromadzony przez sąd pierwszej instancji, bądź w oparciu o materiał

19

zebrany w postępowaniu apelacyjnym . Ustale-niem takim może być zażądanie od sądu wie-czystoksięgowego stosownie do art. 607 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 pkt 5 k.p.c. odpisu z księgi wieczystej albo zaświadczenia o stanie prawnym nieruchomości, jaki wynika ze zbioru dokumen-tów.

O ile obowiązek dokonywania ustaleń faktycznych zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego istnieje niezależnie od tego, czy wnoszący apelację podniósł co do nich zarzut, to uchybienia procesowe związane ze zgromadze-niem materiału procesowego sąd odwoławczy

20 bierze pod uwagę jedynie na zarzut strony . Uwa-ga ta dotyczy żądania odpisu księgi wieczystej i ustalenia w ten sposób faktu prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego na podstawie ujawnionego wpisu ostrzeżenia w tym przed-miocie. Gdy dowód został przeprowadzony przez sąd pierwszej instancji z naruszeniem prze-pisów regulujących postępowanie dowodowe i strona podniesie w apelacji zarzut ich narusze-nia, sąd odwoławczy powinien przy ustalaniu

21 stanu faktycznego taki dowód pominąć . Przy czym nie dotyczy to wyżej wskazanych dokumen-tów wymienionych w art. 607 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 pkt 5 k.p.c., to jest odpisu z księgi wie-czystej oraz zaświadczenia o stanie prawnym nie-ruchomości. Uprzednio wskazane stanowisko prezentowane w jurysprudencji przez E. Mar-szałkowską-Krześ oraz w judykaturze przez Sąd Najwyższy skłania do uznania, że dowód z tych dokumentów posiada charakter obligatoryjny

22 i jest przeprowadzany także z urzędu .

W kontekście powyższego można stwierdzić, że wobec obowiązku wyznaczonego przez ustawodawcę treścią art. 607 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 k.p.c. na sądzie spoczywa obowiązek zasięgnięcia informacji o stanie prawnym ujawnionym w treści księgi wieczystej, zaś zostałe podmioty, to jest strony i uczestnicy po-stępowania sądowego, realizują go fakultatywnie. Uzyskane informacje umożliwiają udział w postę-powaniach sądowych nadzorcy sądowego i za-rządcy. Powzięcie takiej informacji jest możliwe, tylko jeżeli sądy te zapoznają się ze stanem prawnym ujawnionym w treści księgi wieczystej, a w tym z treścią wpisu ostrzeżenia o prowadze-niu postępowania restrukturyzacyjnego. Konse-kwencją tego powinno być wezwanie przez sąd do udziału w toczącym się przed nim postępo-waniu nadzorcy sądowego lub zarządcy, ustano-wionych w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Obowiązek w tym zakresie wynika w przypadku nadzorcy sądowego z art. 510 § 2 k.p.c. w zw. z art. 277 ust. 2 pr. rest., zaś w przypadku zarządcy z art. 311 ust. 1 pr. rest. Zatem wpis wieczystoksięgowy ostrzeżenia o prowadzeniu postępowania re-strukturyzacyjnego stanowi dodatkową gwaran-cję udziału podmiotów postępowania restruk-turyzacyjnego w postępowaniu sądowym cywil-nym. Zaznaczyć należy, że dłużnik jest zobowią-zany udostępniać na bieżąco nadzorcy sądowemu

W dokumencie Widok Nr 82 (2019) (Stron 123-134)