RYNEK USŁUG EDUKACYJNYCH W POLSCE
5.3 Dlaczego znajomość rynku usług edukacyjnych jest ważna?
Rynek usług edukacyjnych to środowisko, w którym porusza się doradca zawodowy, edukator, a szczególnie broker edukacyjny. Zatem w ciągle zmieniającym się środowisku rynku pracy, dynamicznych zmianach gospodarczych, a nawet w sytuacji kryzysu, jak w obecnym czasie, kiedy powstaje ten podręcznik, usługi edukacyjne dostosowują się do potrzeb i oczekiwań zarówno osób pracujących, bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo, jak również do praco-dawców, organizacji pozarządowych i prospołecznych inicjatyw różnych instytucji.
Ważne jest, by na bieżąco monitorować rynek usług edukacyjnych zarówno lokalnie, jak też w perspektywie krajowej, obserwując trendy i metody, jakie oferują usługodawcy.
Ważne jest również, by sprawdzać wiarygodność firm i instytucji, nie tylko pod kątem nadawa-nych przez nie uprawnień, ale także jakości kształcenia i ocen osób, które już skorzystały z tych usług.
17 ECTS (ang. European Credit Transfer System) – europejski system transferu punktów w szkolnictwie wyższym. ECVET (ang. European Credit System for Vocational Education and Training) – europejski system akumulowania i przenoszenia osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym. Zob.
http://www.eksperciecvet.org.pl/img/eksperciecvet/Mfile/file/149/ecvet_broszura.pdf.
18 Ustawa z dnia 9.05.2014 (Dz.U. 2014 poz. 768), Ustawa z dnia 5.08.2015 (Dz.U. 2015 poz. 1505).
5.4 Jakie uczestnik otrzyma efekty uczenia się
Uczestnik w tym module uzyska:
• wiedzę w zakresie aktualnej sytuacji usług edukacyjnych oraz ich wykorzystania przez Polaków,
• definicje podstawowych pojęć związanych z usługami edukacyjnymi w Polsce, • umiejętność czytania oferty szkoleniowej,
• umiejętność obliczania zwrotu z inwestycji szkoleniowej.
5.5 Działania edukacyjne
Pytania podstawowe do organizatora szkolenia/kursu:
1. Jaki jest cel szkolenia/kursu?
2. Jaki jest program szkolenia/kursu?
3. Kto jest odbiorcą szkolenia/kursu?
4. Jakie kompetencje/kwalifikacje otrzyma uczestnik po szkoleniu/kursie?
5. Jaki dokument otrzyma uczestnik po ukończeniu szkolenia/kursu?
6. Jakie usługodawca/trener mają doświadczenie w prowadzeniu szkolenia/kursu?
7. Jakie doświadczenie ma organizator szkolenia/kursu?
8. Jakie uprawnienia, jeśli to konieczne, posiada usługodawca/organizator szkolenia (np. wpis do Rejestru Instytucji Szkoleniowych)?
Pytania do ucznia/klienta przed szkoleniem/kursem:
1. Jakie cele chcesz zrealizować biorąc udział w szkoleniu/kursie?
2. Co się zmieni, kiedy ukończysz szkolenie/kurs?
3. Jakie zyskasz kompetencje, kwalifikacje?
4. Co dalej możesz z tym zrobić?
Pytania do klienta/ucznia po szkoleniu/kursie:
1. Czego się nauczyłem?
2. Jak się tego uczyłem?
3. Jakie czynniki pomogły mi w tej nauce? Jakie były utrudnienia (we mnie, poza mną)?
4. Co się dzięki temu we mnie zmieniło? Po czym poznaję, że się czegoś nauczyłem?
Pytania służą do świadomej analizy procesu uczenia i poczucia wpływu na niego, a także zwięk-szaniu motywacji do podjęcia kolejnych działań rozwojowych.
Cele i metody szkoleniowe
Każdy kurs i szkolenie ma swoje metody, którymi realizuje cele poznawcze (wiedza, umie-jętności), cele emocjonalne (postawa, motywacja) oraz cele behawioralne (praktyka, nawyki, zastosowanie).
Oferta szkoleniowa
Oferty szkoleniowe znajdziemy m.in. na tych stronach internetowych:
• uslugirozwojowe.parp.gov.pl – Baza Usług Szkoleniowych • szkolenia24h.pl
• szkolenia.com
• zielonalinia.gov.pl/wyszukiwarka2017 • gowork.pl
Szukając konkretnego szkolenia w internecie, znajdziemy wiele stron z ogłoszeniami instytucji, które bezpośrednio reklamują swoje szkolenia. Część szkoleń oferowanych przez firmy będzie miało formę zamkniętą, tzn. dedykowaną pracodawcom, którzy zgłaszają grupy pracowników.
Jednak najczęściej oferowane kursy i szkolenia mają formę otwartą, co oznacza, że każda osoba indywidualna może zgłosić swój udział.
Strony na Facebooku dedykowane szkoleniom to m.in.:
• Dofinansowane szkolenia EFS w Polsce • Szkolenia dofinansowane z EFS i KFS • Bezpłatne szkolenia unijne
• Bezpłatne szkolenia unijne w Polsce • Darmowe szkolenia
• Bezpłatne szkolenia
• Darmowe szkolenia w Warszawie
Liczne szkolenia dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy organizują Powiatowe Urzędy Pracy (PUP). Szkolenia z urzędów pracy są finansowane ze środków pochodzących z rezerwy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Europejskiego Funduszu Społecznego lub Funduszu Pracy. Realizują je instytucje szkoleniowe.
Praca indywidualna,
Bardzo dobrym źródłem informacji o różnych formach rozwoju dla osób bezrobotnych i nie-aktywnych zawodowo są strony Wojewódzkich Urzędów Pracy.
Ciekawą formą informacji o różnych szkoleniach są kanały You Tube i webinaria, np.:
• zielonalinia.gov.pl/wszystkie-webinaria-46278 • akademiawebinaru.pl
Oferta szkolenia/kursu powinna zawierać:
1. Opis miejsca i czasu szkolenia 2. Harmonogram dzienny szkolenia
3. Cele szkolenia, uzyskane kompetencje (wiedza, umiejętności, postawa) oraz kwalifikacje 4. Program szkolenia
5. Opis doświadczenia osoby prowadzącej Przykład. Zapytanie ofertowe
Zwracam się z prośbą o przedstawienie oferty szacunkowej na organizację kursu zawodowego dla 1 osoby.
Nazwa kursu: „Podstawy księgowości z elementami pracy na programie księgowym”, min. … godzin w Warszawie w terminie: styczeń/luty 2020 r.
Proszę o podanie ceny brutto.
Przed udzieleniem odpowiedzi proszę o zapoznanie się z tabelą wymogów weryfikujących (załącz-nik nr …), który określa konieczne warunki kwalifikacji w projektach finansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny.
Prosimy uzupełnioną tabelkę dołączyć do oferty.
Prosimy o przedstawienie propozycji na formularzu ofertowym wraz z programem kursu.
Przykład. Formularz ofertowy Formularz ofertowy
Data:
Nazwa instytucji szkoleniowej Adres instytucji szkoleniowej
Informujemy, że organizowany przez nas kurs spełnia wymóg – usługa szkoleniowa musi być realizowana przez instytucje posiadające wpis do Rejestru Instytucji Szkoleniowych (RIS) prowadzonego przez
Wojewódzki Urząd Pracy właściwy ze względu na siedzibę instytucji szkoleniowej. Dodatkowym warunkiem jest rozpoznawalność i uznawanie danego certyfikatu w danym środowisku / branży / sektorze,
do którego uzyskania przygotowuje instytucja szkoleniowa.
(Numer wpisu RIS)
Czy proces kształcenia się oraz walidacji przeprowadzony będzie w sposób rozdzielający te dwie funkcje (na poziomie dwóch instytucji)?
Nie Tak
(Należy zakreślić właściwą odpowiedź)
Szczegółowa nazwa kursu Planowany termin realizacji kursu
Miejsce realizacji kursu
Szczegółowe warunki realizacji kursu (liczba godzin itp.)
Nazwa zaświadczenia
Zaświadczenie wydane na podstawie zał. 5 rozp. MEN z dnia 18.08.2017 r. w sprawie kształcenia ustawicznego
w formach pozaszkolnych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1632) Nazwa certyfikatu
Instytucja certyfikująca
Łączna cena brutto kursu dla 2 osób Imię, nazwisko i telefon kontaktowy do
pracownika w sprawie oferty
Oświadczam, że zapoznałem się z podstawowymi informacjami dotyczącymi uzyskiwania kwalifikacji w ramach pro-jektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz spełniamy wymogi dotyczące uzyskiwania kwalifikacji na potrzeby pomiaru wskaźników monitorowania EFS.
………...…………...……
(pieczątka instytucji oraz podpis osoby upoważnionej do reprezentowania instytucji szkoleniowej)
Przykład. Formularz określający konieczne warunki kwalifikacji w projektach finansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny
Lista sprawdzająca, czy dany certyfikat/ dokument można uznać za kwalifikację na potrzeby pomiaru wskaźników monitorowania EFS
Pytanie Tak Nie
I. Uznawane kwalifikacje
1. Czy wydany dokument jest potwierdzeniem uzyskania kwalifikacji w zawodzie (np.
po ukończeniu nauki zawodu u rzemieślnika, po ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego)?
2. Czy dokument został wydany przez organy władz publicznych lub samorządów zawodowych (np. Urząd Dozoru Technicznego, Instytut Spawalnictwa) na podstawie ustawy lub rozporządzenia?
3. Czy dokument potwierdza uprawnienia do wykonywania zawodu na danym
stanowisku (tzw. uprawnienia stanowiskowe, np. operator koparki) i został wydany po przeprowadzeniu walidacji?
4. Czy dokument jest certyfikatem, dla którego wypracowano system walidacji i certyfikowania efektów uczenia się na poziomie międzynarodowym?
Jeżeli co najmniej jedna z odpowiedzi jest twierdząca, dany dokument można uznać za potwierdzający uzyskanie kwalifikacji.
Jeżeli na żadne z powyższych pytań nie udzielono odpowiedzi twierdzącej, należy przejść do pkt. II.
II. Warunki uznania kwalifikacji
1. Czy certyfikat zawiera opis efektów uczenia się?
2. Czy procesy kształcenia oraz walidacji są realizowane z zapewnieniem rozdzielności funkcji?
3. Czy certyfikat jest rozpoznawalny w danej branży, tzn. czy instytucja certyfikująca otrzymała pozytywne rekomendacje od:
• co najmniej 5 pracodawców danej branży/branż lub
• związku branżowego, zrzeszającego pracodawców danej branży?
Jeżeli na każde z powyższych pytań z części II listy odpowiedź jest twierdząca, dany dokument można uznać za potwierdzający uzyskanie kwalifikacji.
Szkolenia i kursy mają różny poziom jakości w stosunku do kosztów. Warto zwrócić uwagę na treść programów, ile czasu zajmują treści teoretyczne, a ile praktyczne (optymalnie, jeśli 75%
to praktyka). Ważna jest również liczba osób w grupie. Im mniejsze grupy, tym większa szansa na zindywidualizowane nauczanie. Kształcenie zawodowe pozaszkolne może odbywać się nawet dla grup jedno-trzyosobowych – warto pytać o takie możliwości instytucje szkoleniowe.
Kolejną rzeczą jest szukanie ofert, które wypełnią luki kompetencyjne czy kwalifikacyjne klienta/
ucznia. Dla przykładu, jeśli nasz klient/uczeń chce nabyć umiejętności z zakresu obsługi MS Office, warto upewnić się, na jakim poziomie zna programy tego pakietu – jeśli zna program edycji tekstów (MS Word) na poziomie podstawowym, a nigdy nie miał okazji pracować z arkuszami kalkulacyjnymi (MS Excel), to kurs ECDL Base (Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych, poziom podstawowy) uzupełni umiejętności. Przy wyborze kursu zawsze warto bezpośrednio kontaktować się z organizatorem szkolenia i prosić o spersonalizowaną ofertę, wiele podmiotów szkoleniowych jest gotowych do negocjacji nie tylko ceny, ale także warunków i zakresu oferowanych szkoleń/kursów.
Przeanalizuj poniższe przykłady kursów (usunięto nazwy firm) i oceń oferty pod kątem:
A. jakości informacji – czy treść wyjaśnia wszystko, co chcesz wiedzieć o ofercie? Program, liczba godzin, forma prowadzenia zajęć, cena, czym kończy się kurs/szkolenie: egzamin, certyfikat, zaświadczenie o ukończeniu? Kto prowadzi kurs/szkolenie?
B. przydatności – rozwija kompetencje czy daje kwalifikacje, uprawnienia?
C. proporcji zajęć teoretycznych do praktycznych – ile teorii i ile praktyki, w jakich formach?
D. jakie możliwe zajęcia, pracę może wykonywać osoba po kursie/szkoleniu?
Przykład 1
KURS OPERATORA WÓZKÓW JEZDNIOWYCH PODNOŚNIKOWYCH (wózków widłowych)
KURS: WÓZKI WIDŁOWE
Uprawnienia UDT: Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia (z wyłączeniem wózków specjalizowanych, tj. wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem).
Obejmuje wszystkie wózki niespecjalizowane, z dowolnym napędem silnikowym – spalino-wym, elektrycznym, spalinowo-elektrycznym lub gazowym.
Cena kursu: 245 PLN + egzamin UDT 185 PLN
Nasze szkolenie obejmuje również, bez dopłaty, tematykę bezpiecznego użytkowania butli gazowej, w tym jej bezpiecznej wymiany.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów, aby móc pracować na stanowi-sku operatora wózka, należy posiadać zaświadczenie kwalifikacyjne (legitymację UDT lub TDT), które otrzymuje się po pozytywnie zdanym egzaminie przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego lub Transportowego Dozoru Technicznego.
Przykład 2
KURS OPERATORA SUWNICY
KURS: SUWNICE OGÓLNEGO PRZEZNACZENIA
Uprawnienia UDT: Suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia [dawna kategoria IIS i IS]
Uprawnia do obsługi suwnic sterowanych z poziomu roboczego oraz z kabiny, ogólnego przeznaczenia.
Cena kursu: 350 PLN + egzamin UDT 185 PLN
Cena kursu w promocji: 295 PLN + egzamin UDT 185 PLN Miejsce kursu i egzaminu UDT:
• na terenie zakładu pracy – na urządzeniu Zleceniodawcy (zarówno instruktorzy, jak i egza-minatorzy UDT dojeżdżają na miejsce); terminy szkoleń uzgadniamy szybko i elastycznie.
Przykład 3
Przykład 4
Przykład 5
Przykład 6
Przykład 7
Przykład 8
Ocena wiarygodności instytucji szkoleniowej, ocena uzyskanych uprawnień
Instytucje szkoleniowe są objęte akredytacją w zakresie świadczenia usług szkoleniowych wyda-waną na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.
z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).
Potwierdzeniem jakości jest także certyfikat systemu zarządzania jakością kształcenia/szkolenia, wydany na podstawie międzynarodowych norm ISO serii 9000, certyfikat dla szkół językowych PASE lub inny znak jakości.
O jakości świadczonych usług szkoleniowych świadczą również uprawnienia do prowadze-nia szkoleń w określonym zakresie – nadawane w oparciu o przepisy dotyczące zawodów regulowanych.
Niektóre zawody, zakresy prac w zawodach czy też prace wykonywane w określonych warun-kach wymagają szczególnych kompetencji, potwierdzonych stosownymi dokumentami (dyplo-mami, uprawnieniami, licencjami). Kwestie te regulowane są przepisami resortowymi.
Potwierdzeniem jakości szkoleń są także rejestry instytucji wskazanych do realizacji określo-nych szkoleń lub akredytacji programów szkoleń przez ministrów właściwych dla zawodów, np. Instytut Spawalnictwa w Gliwicach (www.is.gliwice.pl) atestuje ośrodki szkoleniowe, w któ-rych szkoli się spawaczy, oraz nadzoruje egzaminy spawaczy w tych ośrodkach.
Przykład
Szkolenia spawalnicze
• Realizują szkoleniowe instytucje publiczne, niepubliczne, organizacje pozarządowe.
• Wymagania podstawowe od uczestnika: minimum 18 lat, minimum wykształcenie pod-stawowe, orzeczenie lekarskie potwierdzające stan zdrowia umożliwiający wykonywanie prac spawalniczych.
• Można uzyskać różne poziomy umiejętności zależne m.in. od metod procesów spawania (MIG/MAG, MMA, TIG).
• Ważne jest, jakie normy spawalnicze spełniają nadane uprawnienia. Wykaz norm z zakresu spawalnictwa prowadzi Instytut Spawalnictwa w Gliwicach.
• Celem kursu jest przygotowanie kandydata do praktycznego i teoretycznego egzaminu państwowego przed komisją powołaną przez Instytut Spawalnictwa w Gliwicach – licen-cjonowani egzaminatorzy Instytutu Spawalnictwa.
• Po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu uczestnik uzyskuje w/w uprawnienia w postaci książeczki spawacza oraz certyfikatu.
• Uprawnienia muszą być odnawianie co trzy lata.
• Rejestr aktualnych certyfikatów dla ośrodków szkoleniowych na stronie Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach: http://is.gliwice.pl/biblioteka-plikow/wykazy.
Czy instytucja posiada akredytację i certyfikację potwierdzające jakość świadczenia usług szkole-niowych, możemy sprawdzić w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych. Znajduje się on pod adre-sem www.ris.praca.gov.pl.
Zadanie Sprawdź:
1. Czy poniższy przykład oferty szkoleniowej można uznać za kurs kwalifikacyjny?
2. Czy w podanym przykładzie kurs jest prowadzony przez wiarygodną instytucję szkoleniową?
Przykład ten pokazuje, że czytając ofertę szkoleniową należy zwrócić uwagę na formę doku-mentacji, którą otrzymuje uczestnik po szkoleniu. W ofercie nie ma mowy o kwalifikacjach zawodowych, a nawet zwraca się uwagę, że jest to kurs doszkalający, nie nadający uprawnień zawodowych. Mimo że uczestnik otrzymuje certyfikat ukończenia szkolenia i firma szkoleniowa jest wpisana do Rejestru Instytucji Szkoleniowych, uczestnik nie będzie uczestniczył w szkoleniu uznawanym za podnoszenie czy zmianę kwalifikacji. Jest to typowa oferta kursu doskonalącego.
Wypełnianie dokumentów szkoleniowych Przykład
Przykład