Dopełnienie - bliższe i dalsze

W języku arabskim dopełnienie może wystąpić zarówno w accusativie (przyłączane przez czasowniki przechodnie zwane al-afcal al-mutaladdiya bi-anfusi-ha),jak i w for- mie wyrażenia przyimkowego (przyłączane przez czasowniki przechodnie al-ąf‘al al-muttfaddiya bi-gayri-ha) 52. Wiele z czasowników obydwu wymienionych typów przy- łącza dwa rodzaje dopełnienia: al-mąf‘ul ał-awwał - „dopełnienie pierwsze” - które staje się gramatycznym podmiotem po transformacji orzeczenia na stronę bierną, oraz al-mąfiuł at-tani-„dopełnienie drugie”, które po zamianie orzeczenia na stronę bierną pozostaje w przypadku zależnym؟’.

ا Cantarino 1975,t. II,s. 161-162.

؛’ibid., s. 169.

Arabskie kryterium rozpoznania dopełnień zgodne jest w tym wypadku z ogólnie przy- jętą klasyfikacją, stosowaną także w języku polskim؛’. „Dopełnienie pierwsze” odpowiada dokładnie definicji dopełnienia bliższego, a „dopełnienie drugie” - dopełnienia dalszego.

W istocie więc, arabskie dopełnienia tak bliższe jak i dalsze mogą być wyrażone za- równo w accusativie, jak i przez konstrukcję przyimkową؛؛.

1781

(AR) wa-ąad tanawala ‘a$a-hu wa-misbahata-hu (10, s. 55, w. 11) (POL)|/٠WŻ trzymał łaskę f różaniec (j, s. 20, w. 19)

(dost.: ,już trzymał swoją laskę i różaniec”) Konstr.ar.: o t D-lat؛> Prz.z. + [sp] ٠ D-l > Prz.z.

Konstr.pol.: o + Prz.z. < D.b.1 bk ؛ [sp] t D.b.j

٧٦٩١

(ML) sawfa tasmdu qisa؟ kafira 'an-ha (9, ة. اددن’ , w. 12.) (POL) Wiele jeszcze o niej usłyszysz (I, s. 135, w. 12) (dosl.: „usłyszysz wiele historii na jej temat”) Konstr.ar.: o + D-l > Prz.przym. t Prz.przmk.

Konstr.pol.: o + Prz.przym. < D.b٠bk> ب Prz.przmk.

[80]

(AR) śa‘ara bi-dagt lamf (5, S.117, w. 20) (POL) uczuli silny nacisk (E, s. 350, w. 38) Konstr.ar.: Ot D-l.

wyr.przmk.

Konstr.pol.: o + D.b٠bk

[81]

(AR) tatullu bi-asnani-ha (8, s. 17, w. 3) (POL) Szczerzył zęby (H, s. 274, w. 4-5) Konstr.ar.: O + D-l_wyr.przmk.

Konstr.pol.: o t D.b. bk

[82]

٢NR.١wa-kana qanbar al yaĘussu bi-1-alam gctdidan (5,s. ١١5,1 ١5١ (POL) Qanbar cAlT odczuwał ból na nowo (E, s. 349, w. 16-17) Konstr.ar.: 0-1 ٠ p 2-0 ؛ + D-l [t Ok.spb.]wyr.przmk.؛ p 1

Konstr.pol.: p + o ٠ D.b. bk [t Ok.spb.]

Kryterium rozpoznaniadopełnienia bliższego jest transformacja orzeczenia czynnegona stron? bier- ną-por. Pisarkowa w EJP 1999,s. 78 i Labocha 1995, s. 46.

Tnrdno zgodzić si?z twierdzeniem Daneckiego, że„dopełnienia bliższe wyrażone są accusativem, natomiast dopełnienia dalsze wyrażone są konstrukcjami przyimkowymi” [ 1994,s.417, w 1-3]. Kon-sekwencjątego nieporozumienia jest uznanie obydwu dopełnień, przyłączanych przez czasowniki 0znaczeniudawania i przekazywania lub o znaczeniu sprawczym, za dopełnienia bliższe - tylko dlatego, że występują waccusativie[Danecki 1994, S.417, w. 17-18 in.]

[83]

(AR) wa-anna-hu sa-yaktasifu can dagli-hi (4, s. 129, w. 16)

(?اًدا) [był przekonany] że sąd zdemaskuje jego szarlatanerię (آد,ة.١١٩١١ءل.22-2ذ١ Konstr.ar.: p؛o؛ D-l_wyr.przmk.

Konstr.pol.: p ؛ o ٠ D.b. bk [84]

(AR) ga ’a-riisawtu-ha (2, s. 280, w. 15) (POL) ustyszalamjej glos (B, s. 252, w. 1617) (dosl.: „dotarldo mnie jej glos”)

Konstr.ar.: 0 + D-2acc + p Konstr.pol.: O t D.d. +pp wyr.przmk.

[85]

(AR) sa altu-hu dat al-yawm can gari-na mascud (3, s. 21,w. 1-2)

(?اًداد Pewnego dnia zapytałem go o naszego sąsiada Masuda (اًن, s. 252, w. 2%د Konstr.ar.: o + D-l. . t [0k.cz.] t D-2^{acc [ ] wyr.przmk.}

Konstr.pol.: [0k.cz.] p [ ] -ا- o + D.b. k + D.d.bk wyr.przmk.

[86]

مل AK) innaji istitd ٤'ati-hi an yulrima al-ibn min irl abi-hi (١9,55 .ة,w. 5) (POL) bylby w stanie pozbawić syna spadku po ojcu (j, s. 20, w. 7-8) Konstr.ar.: Ot D-l _acc ا D-2_wyr.przmk.

Konstr.pol.: o + D.b٠bk + D.d.٥٥p

[87]

(AK) lan utiya-ka qitratan wabidatan (2, s. 2٦٦, w. 5) (POL) nie dam ci ani kropli (B, s. 249, w. 12)

Konstr.ar.: o-zaprz. + D-2 t D-l Konstr.pol.: O-zaprz. t D.d٠ck t D.b.٥٠p

[88]

AK)qabla anyatluba dalika min-ni(2, s. 29, w. 2)١ اًداد?) zanim zdążył mnie o to poprosić (اًن,s.252,W.25) (dosl.: „zanim zdążył poprosić 0 to mnie”)

Konstr.ar.: o + D-2 .؛D-l_{acc wyr.przmk.}

Konstr.pol.: o p ٠ D.b.bk + D.d. kbk wyr.przmk.

[89]

(AR) inna-hum yahriqun la-ka al-bahiir (2, s. 252, w. 18) (?اًداد Palą kadzidła dla ciebie K, s. 22٦ ,w. 22١

Konstr.ar.: [P] t O t D-2 ؛D-l^{[ ]} wyr.przmk. acc

Konstr.pol.: o p -ا- D.b.bk + D.d.bk wyr.przmk.

[90]

(ML) wa-lam tasmah li-؟-؟agir bi-s-safar maca abi-hi (5١ة. ١٦٦ ,w. ١5-١اًد١ اًداد?) nie pozwalała malemu „a podróż ة ojcem (٦5 .آذ١ةQ, w. للد

Konstr.ar.: 0-zp p ٠ D-2 wyr.przmk. ٠ D-2wyr.przmk.

Konstr.pol.: 0-zp t D.d٠ck + D.b.j٥p

[91]

(ML) ad-duktur abdal-halimyuwdfiqu-ni ‘aid hdda (۵٠, s. ١١١,w. TT-TV) (?اًداد doktor Abd al-Halim zgodzi się ze mnqw tej kwestii (اًت, s. 544, w. Tl T%١ Konstr.ar.: p t o t D-2. t D-2

acc wyr.przmk.

Konstr.pol.: O-zaprz.’P ا p -ا-D.d nk -ا-D.d.msc

W gramatyce arabskiej wyodrębnia się pewną grupę czasowników, które przyłączają dwa dopełnienia w accusativie. Są to tzw. afcal al-qulub (verba sentiendi e؛ dicendi) - czasowniki, oznaczające czynności związane z intelektem lub stanem emocjonalnym.

Do tej grupy należą także galala (robić, czynić, powodować), samma (nazywać), mala 'a (napełniać), itp.5٩

[92]

(ML١٢a-qadkuntu ahsabu al-ardmilkan li-gaddi ٠,s.T١,١N.١Cj

(POL) bylem przekonany, że ziemia ta należy do niego (C, s. 254, w. 18-19)

(dosl. „uważałem tę ziemię za własność mojego dziadka / uważałem, że ziemia ta jest własnością mojego dziadka”)

Konstr.ar.: o t D-l t D-2٥^

Konstr.pol.: o ؛D.b. tD.d.p bk wyr.przmk.

[93]

(ML) hal yazunnu-hum agiztn ‘an fath ayyat hazzana hadrdiyya (2., ؟>. T ,w. ١هد (POL) Czyżby myślał, te «،'، uda ،'m się otworzyć sejfu (B, s. 231,w. 11-12) (dosl.: „Czyżby uważał ich za niezdolnych do otwarcia sejfii”)

Konstr.ar.: o + D-l t D-2

Konstr.pol.: O ؛D.b. tD.d.p ^{bk wyr.przmk.}

[94]

(ML) la tazunni al-mas'ala lu'ban (6, s. ٦٦٦,w. للأد

(POL) Tylko «،'e myśl, że to zabawa (F, s. 246, w. 1-2) (dosl.: „Nie uważaj tej sprawy za zabawę”)

Konstr.ar.: o ا D-l c ٠ D-2^؛

Konstr.pol.: O ؛D.b. tD.d.p bk wyr.przmk.

؛؛Cantarino 1975, t. II, s. 166-167; Wright1971,t. II, s. 47-51.

[95]

(AR md adda-hu makran mina (6, s. ٦٦٠,w. ٦١ (POL) nie mogąc wybaczycjej sprytu (F, s. 244, w. 11-12) (dosl.: „to, co uważał za spryt z jej strony”)

Konstr.ar.: D, ؛ o > t z.anaf. = D-l t D-2 > Prz.przmk.

Konstr.pol.: oz (z.wsk.) t wz (z.wzgl.) = D.b. bk ب o + D.d.wyrprzmk > Prz.przmk.

[96]

(AR) layazalunyusammun al-hubb hunakal-cayb (7, s. 75, w.l) (POL) oni nadal nazywają miłość grzechem (G, s. 225, w. 1-2) Konstr.ar.: o zł. ا D-la،٠c [łOk.m.] + D-2

Konstr.pol.: p + 0k.cz. ؛Ot D.b. bk ا٥ [97]

(AR) wa-huwa alladiyamta’u-ha hayatan (7, s. 80, w. 13) (POL-dosl.) „on był tym, który wypełniaj folwark życiem”

Konstr.ar.: p t Zd. orzk. [z.wzgl. = p + o + D-l t D-2 }

Konstr.pol.: p + L.cz. + oz + Zd.orzk. [z.wzgl. = p ؛Ot D.b٠bk؛ D.d٠nk}

W języku arabskim dopełnienia mogą być przyłączane również przez imiesłowy czynne i masdary - ze względu na pozycję tych części mowy w skladni, pośrednią między rze- czownikami a czasownikami؟’.

1981

(AR al-ayb alladikawa-hafarag bi-nazarati-hi muhaddiran iyya-ha min-hw (7, s. 93, w. 21-22)

(POL) grzech, przed którym ostrzegał ją płonący wzrok Faraga (G, s. 241, w. lOll) (dosl.: „grzech, którym piętnował ją wzrok Faraga, zarazem ostrzegając ją przed nim”) Konstr.ar.: Ok. st. (im.cz.) t D-l. . + D-2 k

Konstr.pol.: Ok.akc. (im.przs.wsp.) t D.b.bk t P d.

[99]

(AR)yagib ihragimin hada al-bayt (2, s. 246, w. 9) (POL) trzeba mnie stąd wydostać (B, s. 222, w. 9) (dost.: „Konieczne jest wydostanie mnie z tego domu”) Konstr.ar.: o ؛ p (m) > + Prz.z. (= D-l) + Ok.m.

Konstr.pol.: Orzk ؛ L.cz. t p (rz. odcz.) > + D.b. + Ok.m.

؛’Danecki1994,s. 132-133i 141.

[100]

(ML) la-md tunqad "aldtmtilaki-hi iyyd-ha tamaniyan wa-a٣ba٩n sa"atan (2, s. 274, w. 15-16)

(POL) posiadał je dopiero od czterdziestu ośmiu godzin (B, s. 246, w. 40)

(dosl.: „nie można zaprzeczyć posiadaniu ich przez niego od czterdziestu ośmiu godzin”) Konstr.ar.: o-zp + D (m) > t Prz.z. (= D-2) > t D-l٥c ٠ 0k.cz.

Konstr.pol.: 0-zl. zp t D (= ar. m) > p p ( * ) ٠ D.b. (= ar. D-l)t D.d. (= ar. D-2) ( ’ ) ( )wyr.przmk.0 اk.cz.

W języku arabskim funkcję dopełnienia (bliższego lub dalszego) może pełnić rze- czownik odczasownikowy (masdar) - zarówno w accusativie, jak i w fonnie wyrażenia przyimkowego.

[101]

(ML) aglab andadi kanu yatabarramun bilmasgid wa-hifi al-quan wa-lakinna-m kuntuuhibbu ad-dahdb ila al-masgid (؛,s. ٦9,w.9-٦٩١

(POL) Większość moich rówieśników nudziło chodzenie do meczetu i uczenie się na pamięć Koranu, ja jednak to lubiłem (C,s.2.S2.,w. ٦١-٦%١

(dosl.: „większość moich rówieśników byla znudzona meczetem i uczeniem si؛ na pamięć Koranu, aleja lubiłem chodzenie do meczetu”)

Konstr.ar.: [P-I] + 0-1 zl. [ 1 ا D-2 (rz t m > Prz.dop.) t [P-II] + 0-11 zl. t D-l .(m) wyr.przmk.( p) [ ] ac^( )

Konstr.pol.: [P-I] ٠ 0-1 zl. + D.d٠™c.(rz + rz.odcz. > Prz.dop.) t [P-II] ٠ 0-11 + D.b.yj (rz.odcz.) [102]

(ML) wa-usirru f ala talwini-ha bi-l-burtuqall (2, s. 2A4, w. 6-٦)

(POL) upierałam się, żeby malowacje na pomarańczowo (B, s. 220, w. 34) (dosl.: „upierałam się przy malowaniu ich na pomarańczowo”)

Konstr.ar.: o +• D-2 (m > Prz.z.)wyr.przmk. ( )

Konstr.pol.: o + D.d. (rz.odcz. > Prz.z.) p wyr.przmk.( )

[103]

(ML) am tura-ni"aid istfdadli-ist mali-hiaydan (2,s.26%,أصا١ (POL) czy też gotowa byłabym użyć (B, s. 241, w. 20)

(dosl.: „czy też sądzisz, że bylabym gotowa do użycia tego również”) Konstr.ar.: [P. zd.dop.] ٠ Orzk (przmk + m) > + D-2 . (m > Prz.z.) Konstr.pol.: 0-zl.-I-D.d. (rz.odcz. > Prz.z.)p wyr.przmk.( )

[104]

(ML) lam akun "aid istidad 11-t-tafkir bidlika kulli-hi (2.,S.2.6%,١».٦Ą١ (POL) Nie byłam w stanie myśleć o tym wszystkim (B, s. 241, w. 22) (dosl.: „Nie bylam przygotowana na rozmyślanie o tym wszystkim”) Konstr.ar.: [L.cz.zp] t Orzk (przmk ا m) > ا- D-2 (m)

Konstr.pol.: 0-zl.zp t D.d. k (rz. odcz.)

[105]

٢A5،١fa-t-taqs as-sayyi’ yacni adam mag’ az-iaba’in (٦١ s. l١w. ١9-٦٠١ (POL) zła pogoda oznacza, że klienci nieprzyjdą (B, s. 224, w. 23-24) (ew.: „zła pogoda oznacza nieobecność klientów”)

Konstr.ar.: [P] -t- o + D-2٥^(rz > t Prz.dop. = m > t Prz.dop.) Konstr.pol.: [P] t o + D.d٠bk (rz = ar. {rztm} > Prz.dop) [106]

(M١ amma garib fa-qad kafja hadlta-hu غ an jatima tamaman٢٦,s.٩؟<١١w. \١ (POL) Co do Ghariba, to przestał on zupełnie mówić o Fatimie (G, s. 244, w. 20) (dost.: „Co do Ghariba, to zaprzestał on zupetnie mówienia 0 Fatimie”)

Konstr.ar.: o t D-2٥٠ (rn > ؛ Prz.z.) Konstr.pol.: o + D.d.٥٥p (rz.odcz./bezok.)

٦١ لأه

(AR) aglaba az -zann anna-ha kaffat can al-akł (9, s. 241, w. 21) (POL) Twierdzą, że przestała jeść (I, s. 134, w. 2)

Konstr.ar.: o ٠ D-2 wyr.przmk.( )(m) Konstr.pol.: o + D.d. (bezok.) [108]

(AR) ał-mustaśrią kana masgulan‘an-ha bi-taqyim taman ał-ka’s (2, s. 257, w. 17) (؟اًدا) Orientalista nie zwraca! na nie uwagi, [by!] zajęty szacowaniem wartości kielicha (B, s. 230, w. 2425)

Konstr.ar.: Pt-L.cz. t Orzk (im.b.)>tD-2 ^{( )} wyr.przmk. z UH , t D-2wyr.przmk.

z/u-Konstr.pol.: p + 0-1 p -ا- D.d. + cd. 0-1 -+ o im. -2 + D.d.wyr.przmk. ٤ msc

Arabska i polska konstrukcja dopełnieniowa są w petni równoważne pod względem strukturalnym.

Odpowiednikiem arabskiego dopełnienia bliższego wyrażonego w przypadkach za- leznych - w formie accusativu lub przez konstrukcję przyimkową-jest polskie dopel- nienie bliższe w przypadkach zależnych (w bierniku, dopełniaczu - po czasownikach zaprzeczonych, rzadko w narzędniku؛").

W języku arabskim dopełnienie takie często uzupełniane jest przez zaimkową przydaw- kę dzierżawczą, którą thtmacz może pozostawić lub zredukować (przykład 78 - wersja lit.).

Uwaga! Wszystkie wymienione powyżej arabskie dopełnienia wchodzące w sktad konstrukcji przyimkowej spełniają kryteria rozpoznania „dopełnienia pierwszego”, kto- rego odpowiednikiem jest polskie dopełnienie bliższe, w wyniku transformacji orzecze- nia czynnego na stronę bierną, dopełnienie to staje się podmiotem zdania. Na przykład:

sa-yaktasi u an dag!i-hi> sa-yuktasafu dagu-hu (ملاآسأكن).

5“Labochat995, s. 46.

Ekwiwalentem arabskiego dopełnienia dalszego wyrażonego w przypadkach zależ- nych - w formie accusativu lub przez konstrukcję przyimkową-jest polskie dopełnienie dalsze w rożnych przypadkach zależnych (najczęściej w dopełniaczu, celowniku, na- rzędniku) lub w fonnie wyrażenia przyimkowego.

Przeważnie polski odpowiednik arabskiego orzeczenia z grupy aflal al-qulub również konotuje dwa dopełnienia (bliższe i dalsze). Możliwe jest więc zastosowanie w języku poi- skim konstrukcji równoważnej, z podwójnym dopełnieniem, przy uwzględnieniu wymo- gow składni danego czasownika. Arabski accusativus dopełnienia dalszego musi czasem zostać zastąpiony odpowiednim wyrażeniem pizyimkowym (przykłady 92-95 - wersje dosl.)

Arabskie konstrukcje z imiesłowami i masdarami konotującymi dopełnienia również posiadają swój strukturalny ekwiwalent w języku polskim, w którym imies owy zarówno przymiotnikowe jak i przysłówkowe, oraz rzeczowniki odczasownikowe mogą przyłą- czac dopełnienia, jak czasowniki (przykłady 98 i 100).

W konstnrkcjach z rzeczownikami odczasownikowymi dopełnienia w obu językach przybierają formę przydawki dopełniaczowej tego rzeczownika. Przy dwóch dopelnie- niach, w języku arabskim formę taką przybiera najczęściej dopełnienie dalsze, awjęzy- ku polskim - bliższe (przykład 100 - wersja dosl.) Por. również zasady składni szyku dopełnień, poniżej.

Tożsamość formalną wykazują także konstrukcje z arabskim masdarem i jego poi- skim odpowiednikiem - rzeczownikiem odczasownikowym w firnkcji dopełnienia.

Również i one występują w odpowiednich przypadkach zależnych lub w formie wyra- żenią przyimkowego.

Przydawka dopełniaczowa arabskiego masdaru może pełnić w konstrukcji polskiej taką samą funkcję (przykład 102, 103, 108) lub też zostać zredukowana (przykład 106).

Jeżeli użycie rzeczownika odslownego nie jest możliwe w języku polskim ze względów stylistycznych - konieczne jest zastosowanie substytucji arabskiego dopełnienia w fonnie masdanr przez polski bezokolicznik odpowiedniego czasownika (przykłady 102-104,106,

107 - wersje lit.) lub zdanie podrzędne dopełnieniowe (przykład 105 - wersja lit.)

W grupie przykładów z masdarem szczególnie interesujący wydaje się przykład 108, w którym za pomocą dwóch dopełnień przyimkowych z różnymi przyimkami (odnoszą- cych się do tego samego orzeczenia) uzyskano dwa orzeczenia o znaczeniu przeciwnym, a to dzięki modyfikującej firnkcji przyimków؛’.

Szyk dopełnień w języku arabskim zależy przede wszystkim od ich fomiy. Dopelnie- nie w accusativie poprzedza zazwyczaj dopełnienie w formie wyrażenia przyimkowego, niezależnie od firnkcji względem orzeczenia, w wypadku dwóch dopełnień identycz- nych pod względem formy - arabskie dopełnienie „drugie” (odpowiadające polskiemu dopełnieniu dalszemu) poprzedza „pierwsze”“.

5’Por. Cantarino 1975, t. II, rozdz.VII (s.253 i n.) ٥٠ Wright 1971, t. II, s. 47 i n.;także Danecki 1994, s. 417.

Tłumaczenie na język polski wymaga wówczas przestawienia szyku dopełnień (przy- kłady 87-89). Trzeba jednak zaznaczyć, że szyk ten w obu językach jest dość swobodny.

Zarówno arabskie dopełnienie dalsze może być umieszczane przed dopełnieniem bliz- szym bez względu na formę, w jakiej występuje (przykład 89), jak i polskie dopełnienie dalsze może poprzedzać bliższe, jeśli tylko to ostatnie wymaga specjalnego podkreślenia (przykłady 88, 89 - wersja dost.)

Tak więc przestawienie szyku dopełnień jest możliwe w obu językach, ale też i w obu sygnalizuje zmianę o charakterze semantycznym - przesunięcie nacisku semantycznego w obrębie wypowiedzenia.

Szczególnym przypadkiem realizacji efektu emfazy za pomocą zmiany szyku dopet- nienia jest umieszczenie tego dopełnienia na początku zdania, często z dodatkowym wyróżnieniem przez konstrukcję ammd...fa.M . Na przyktad:

[109]

(ML) amma Jatimafa-qad habasa-hajaragؤاًal-bayt (٦, s. 9%, w. A) (POL) Farag natomiast uwięził siostrę w domu (G, s. 244, w. 26) (dosl.: „Co do Fatimy, to Farag uwięził ją w domu”)

Konstr.ar.: amma + p. log. +fa-[qad] + o ؛ D = p. log. + p. gram. [+ Ok.m.]

Konstr.pol.: co do ا p. log. + to + P-gram. +■ o ٠ D = p. log. ا [Ok.m.j

Wypowiedzenie tego rodzaju opiera się na zasadzie konstrukcyjnej anakolutu - zob.

rozdz. 111-16.

Warianty:

- Substytucja podwójnego dopełnienia w zdaniu arabskim przez polskie zdanie dopet- nieniowe, w którym arabskie dopełnienie bliższe staje się podmiotem, a dopełnienie dal- sze zostaje zastąpione przez orzeczenie, będące jego leksykalnym odpowiednikiem - przyktad 92, 93 - wersje lit. (por. rozdz. IID - 22B)

- Substytucja podwójnego dopełnienia w zdaniu arabskim przez polskie zdanie dopet- nieniowe z orzeczeniem stowno-imiennym, w którym arabskie dopełnienie bliższe petni funkcję podmiotu, a dopełnienie dalsze - orzecznika (przyktad 92 - wersja dost.2)

Taki podmiot może być niekiedy zastąpiony zaimkiem, a tącznik czasownikowy może zostać pominięty - przyktad 94 - wersja lit.

- Substytucja konstrukcji z masdarem określonym przez przydawkę zaimkową i przyłączającym dopełnienie bliższe, przez polskie zdanie z orzeczeniem czasowniko- wym o znaczeniu arabskiego masdaru, w którym funkcję podmiotu petni odpowiednik przydawki dopełniającej masdaru؛؛ - przyktad 100 - wersja lit.

- Zredukowanie grupy nominalnej dopełnienia do przydawki i - w znaczeniu substan- tywnym - przestawienie go przed orzeczenie (przyktad 79 - wersja lit.)

Danecki uważato zjawisko zatypowe dla współczesnej arabszczyzny literackiej, alewyróżnienie przez amma...fa przypisuje językowi klasycznemu[1995,s. 418]. Znalezione przeze mnie przykłady dowodziłyby raczej równoprawnegowystępowania obu konstrukcji we współczesnychtekstach.

Por. zasadytworzenia konstrukcji zmasdaremwarabskim językuklasycznym: Reckendorf 1921,s.171-174.

W dokumencie Studium kontrastywne składni arabskich i polskich współczesnych tekstów literackich (Stron 54-63)