5. Wyniki inwentaryzacji emisji CO 2
5.2. Działalność społeczna
W niniejszym rozdziale przedstawiono wyniki emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością społeczną gminy Kazimierz Biskupi. Inwentaryzacja emisji w tym obszarze jest szczególnie istotna z uwagi na to, że społeczeństwo ma bezpośredni wpływ na poziom zużycia energii oraz związanej z nią emisją CO2. W inwentaryzacji uwzględnione zostały następujące sektory:
Mieszkalnictwo
Przemysł i usługi
Transport prywatny.
5.2.1. M
IESZKALNICTWOAnaliza ankiet
Jednym z etapów działań służących przygotowaniu Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest proces związany z ankietowaniem społeczeństwa.
Zgodnie z przyjętą metodologią badań statystycznych minimalna liczebność próby w przypadku budynków mieszkalnych wynosić powinna, co najmniej 110. Wielkość próby została obliczona dla poziomu ufności 95% oraz błędu szacunku na poziomie
nieprzekraczającym 5%, co oznacza, że satysfakcjonuje nas 95% pewność, co do tego, że uzyskany w badaniach wynik nie odbiega od faktycznej wartości w populacji o więcej niż 5%.
Na terenie gminy Kazimierz Biskupi uzyskano 322 ankiety od mieszkańców indywidualnych, a także 10 ankiet z budynków komunalnych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych na terenie Gminy, których celem było dostarczenie informacji na temat zużycia nośników ciepła oraz energii elektrycznej w gospodarstwach domowych.
Analiza ankiet budynków wskazanych podczas ankietyzacji mieszkańców
Najwięcej ankiet pochodzi z miejscowości Kazimierz Biskupi (150 sztuk), natomiast najmniej z miejscowości Anielewo, Dobrosłowo Pierwsze, Kamienica-Majątek, Komorowo Kolonia i Ludwików (po 1 sztuce).
Gmina Kazimierz Biskupi jest gminą wiejską, w związku z tym jedno z pytań zawartych w ankiecie, miało na celu dostarczenie informacji, jaki udział wśród zebranych ankiet stanowią budynki mieszkalne wraz z gospodarstwami rolnymi. Spośród 322 ankiet, które napłynęły, 274 osoby udzieliły odpowiedzi na to pytanie, a procentowy rozkład wygląda następująco:
budynki mieszkalne wraz z gospodarstwami rolnymi – 26%;
budynki mieszkalne bez gospodarstw rolnych – 74%;
Zestawienie danych ankietowych z podziałem na poszczególne miejscowości przedstawia poniższa tabela.
Tabela nr 30. Zestawienie danych ankietowych budownictwa jednorodzinnego z podziałem na poszczególne miejscowości w gminie Kazimierz Biskupi
Nazwa
Kamienica 7 685 23 17 600 bd 14,6 bd bd Kamienica -
Majątek 1 50 1 2 316 bd 2,8 bd bd
Kazimierz
Biskupi 150 13 068,5 535,3 270 485 413 105,8 316 1 800
Komorowo 5 992 25 23 200 bd 4,2 bd bd
Komorowo
Kolonia 1 120 8 bd bd bd bd bd
Kozarzew 17 1965,6 61,7 43 016 352 24,8 bd bd
Kozarzewek 6 560 26,5 35 200 bd 4 bd 1 200
Ludwików 1 130 5 1 000 bd bd bd bd
Nieświastów 15 1 330,9 72,5 21 512 bd 1 bd bd
Posada 28 2 639,4 68,5 66 317 10 000 61,3 3962 bd
Radwaniec 2 242 9 3 000 bd 1,6 bd bd
Sokółki 3 266 3 600 bd bd bd bd
Tokarki 7 635 30,8 29 182 bd 9 bd bd
Wieruszew 5 673 19 11 116 bd 1 bd bd
Wierzchy 6 800 17,5 14 500 bd 13 bd bd
Władzimirów 2 185 7,5 1 000 bd 2,1 bd bd
Wola
Łaszczowa 5 678 10 10 770 bd bd 200 bd
Suma 322 31 956,01 1 155,3 710 860 11 965 281,1 11 994 5 400 Źródło: Opracowanie własne
Na terenie gminy Kazimierz Biskupi, według danych ankietowych dominuje zabudowa jednorodzinna, która stanowi 72%. Na drugim miejscu znajduje się zabudowa wielorodzinna, z udziałem 26%. Zabudowa typu bliźniak stanowi 1,0%, podobnie jak zabudowa szeregowa.
Procentowy udział poszczególnych typów zabudowy przedstawia poniższy rysunek.
Rysunek nr 29. Procentowy rozkład rodzaju budynków w gminie Kazimierz Biskupi Źródło: Opracowanie własne
1% 1%
26%
72%
Bliźniak Szeregowiec Wielorodzinny Wolnostojący
Średnia powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego w gminie wynosi 111,42 m2, natomiast powierzchnia ogrzewana jest równa 105,12 m2. Według danych ankietowych najstarszy budynek powstał w 1880 r., zaś najmłodszy został wybudowany w roku 2015. Średni wiek budynków w gminie wynosi 30 lat.
Na terenie gminy Kazimierz Biskupi przystąpiono do modernizacji obiektów mieszkalnych. Na dzień dzisiejszy liczba budynków, które zostały poddane całkowitej modernizacji wynosi 169. Ponadto na terenie gminy są obiekty, które zostały poddane częściowej modernizacji.
Stopień modernizacji budynków mieszkalnych w gminie Kazimierz Biskupi przedstawia rysunek poniżej.
Rysunek nr 30. Stopień termomodernizacji budynków na terenie gminy Kazimierz Biskupi Źródło: Opracowanie własne
W gminie Kazimierz Biskupi 77% gospodarstw domowych wyposażonych jest w okna PCV. Pozostała część obiektów mieszkalnych posiada okna drewniane, metalowe, bądź drewniane i PCV. Ważnym czynnikiem wypływającym na efektywność energetyczną budynku jest stan okien i drzwi. Spośród 322 przeprowadzonych ankiet, 291 mieszkańców wskazuje na dobry stan okien i drzwi, 25 na dostateczny, zaś 5 na stan zły.
Jednym z celów przeprowadzonego badania, jest zidentyfikowanie zapotrzebowania gospodarstwa domowego na energię elektryczną. Spośród analizowanych ankiet 212 osób odpowiedziało na to pytanie. Średnie zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym kształtuje się na poziomie 3 353 kWh w skali roku. Należy zaznaczyć, iż zużycie energii w budynkach mieszkalnych wraz z gospodarstwami rolnymi jest stosunkowo większe.
53%
13%
7%
27%
Budynki w pełni zmodernizowane Budynki niezmodernizowane
Budynki z tylko ocieplonym dachem Budynki z tylko ocieplonymi ścianami
Wśród gospodarstw domowych dominuje ogrzewanie centralne. Do najczęściej stosowanych kotłów należą kotły węglowe z podajnikiem oraz kotły węglowe rusztowe.
W kilkunastu gospodarstwach domowych stosuje się ogrzewanie w pokojach, w których dominują piece kaflowe. Ponadto kilka gospodarstw korzysta z ogrzewania gazowego, a w niektórych pozyskuje się energię z biomasy. Średni wiek kotła w gminie Kazimierz Biskupi wynosi 10 lat. Najstarszy został zamontowany w roku 1925, a najmłodszy w 2016 r.
Jako główne nośniki ciepła mieszkańcy wskazali węgiel i drewno. W kilku domostwach stosuje się gaz ziemny. Dodatkowo stosowana jest także biomasa taka jak: słoma czy pellet.
Dodatkowym źródłem pozyskiwania ciepła w gospodarstwach domowych jest energia odnawialna. W wielu gospodarstwach domowych stosuje się więcej niż jedno źródło ciepła.
Strukturę zużycia poszczególnych surowców w gminie Kazimierz Biskupi przedstawia poniższa tabela.
Tabela nr 31. Średnie zużycie nośnika energii dla jednego gospodarstwa domowego w ciągu roku
Paliwo Jednostka
Średnie zużycie nośnika energii dla jednego gospodarstwa domowego
w ciągu roku
Węgiel [t] 4,5
Gaz ziemny [m3] 1 333
Olej opałowy [l] 5 400
Drewno [t] 3,18
Inna biomasa [t] 6
Energia elektryczna [kWh] 1 441
Źródło: Opracowanie własne
Węgiel
Według przeprowadzonej ankietyzacji węgiel był najczęściej wymienianym surowcem zużywanym w celu dostarczenia ciepła do obiektów mieszkalnych. Został wskazany w 259 ankietach. Najwyższe zużycie węgla wskazane przez ankietowanych to 20 t. Jego całkowite zużycie kształtuje się na poziomie 1 155,3 t w skali roku, zaś średnie 4,5 t.
Gaz
Jako nośnik ciepła został wskazany w 9 ankietach. Jego całkowite zużycie kształtuje się na poziomie 11 994 m3 w ciągu roku. Średnie zużycie gazu wynosi 1 333 m3.
Olej opałowy
Został wskazany w 5 ankietach, jako źródło pozyskiwania energii cieplnej. Jego całkowite zużycie w ciągu roku kształtuje się na poziomie 5 400 l.
Drewno i inna biomasa
Obok węgla jest to najczęściej wymieniany nośnik ciepła. Wśród przeprowadzonych ankiet, drewno zostało wskazane 92 razy. Jego łączne zużycie w ciągu roku wynosi 281,1 t. Jego średnie roczne zużycie kształtuje się na poziomie 3,1 t.
Inna biomasa wykorzystywana przez mieszkańców gminy, to przede wszystkim słoma i pellet. Całkowite zużycie wynosi ok. 6 t.
Energia elektryczna
Mieszkańcy gminy Kazimierz Biskupi, wykorzystują energię elektryczna do pozyskiwania ciepłej wody użytkowej. Średnie zużycie w celach grzewczych wynosi 1 441 kWh.
Odnawialne źródła energii
W 16 gospodarstwach domowych wykorzystywane są odnawialne źródła energii.
Powszechnie stosowane są kolektory słoneczne (12 instalacji). Ponadto wskazano także na zastosowanie pompy ciepła (2 instalacje), popularna jest także energia z biomasy. Spośród 322 przeprowadzonych ankiet, 168 osób jest zainteresowanych wymianą źródła ciepła na nowe ekologiczne, natomiast 141 osób udzieliło odpowiedzi negatywnej, zaś 13 nie wyraziło swojego zdania na ten temat.
Analiza ankiet budownictwa komunalnego, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych Na terenie gminy Kazimierz Biskupi znajdują się budynki wielorodzinne, oraz budynki komunalne. Inwentaryzacja zabudowy komunalnej, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych na terenie gminy pomogła w zebraniu szczegółowych danych na temat obiektów należących do tej grupy. Z zebranych danych ankietowych wynika, że łączna powierzchnia użytkowa budynków zaliczonych do tego sektora wynosi 11 681,24 m2. W poniższej tabeli przedstawiono szczegóły na temat opisywanej zabudowy.
Tabela nr 32. Informacje na temat zabudowy wielomieszkaniowej
Nr Nazwa budynku / Zużycie
1 Kontener mieszkalny,
Tokarki 16A 295,00 45,00 0,30
2 ul. Kościelna 1, Kazimierz
Biskupi
276,00 0,28
6 Posada, ul.
Kochanowskiego 8 1138,00 2755,00 327,88
7 Kazimierz Biskupi, ul.
Zawadzkiego 2 755,00 40,00 0,00
8 Kazimierz Biskupi, ul.
Zawadzkiego 3 755,25 0,00
9 Kazimierz Biskupi, ul.
Zawadzkiego 8 859,00 500,00 1,50 0,00
10 Kazimierz Biskupi, ul.
Zawadzkiego 10 859,14 640,00 36,00 0,64
11 Kazimierz Biskupi, ul.
Zawadzkiego 12 787,84 0,00
12 Kazimierz Biskupi, ul.
Golińska 14 a 1500,20 2400,00 313,02
13 Bielawy 2P 500,00 0,00
14 Bielawy 3P 434,70 255,00 16,12
15 Kazimierz Biskupi,
ul. Bukowa 2 1002,00 7274,00 267,37
16 Kazimierz Biskupi,
ul. Biurowiec 1 1 951,91 110,00 794,75
17 Posada,
ul. Kochanowskiego 4 1 138,20 41,00 296,23
SUMA 11 681,24 15 913,00 2400,00 500,00 273,50 2 020,99
SUMA [MWh] 15,91 24,02 5,02 1 976,04 2 020,99
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ankietowych
Jak wynika z powyższej tabeli głównym źródłem pozyskiwania energii cieplnej przez zabudowę wielomieszkaniową, jest węgiel kamienny, którego w roku bazowym zużyto 1 976,04 MWh.
Łącznie zabudowa wielomieszkaniowa na terenie gminy Kazimierz Biskupi zużyła w roku bazowym 2 020,99 MWh energii.
Emisja CO2 w sektorze mieszkalnictwa
Według danych statystycznych GUS na terenie gminy Kazimierz Biskupi występuje 3 339 mieszkań, których łączna powierzchnia wynosi 311 507 m2. Do obliczenia zużycia energii i wywołanej emisji dwutlenku węgla do atmosfery w sektorze mieszkalnictwa, zostały
wykorzystane dane ankietowe, które zostały omówione powyżej. Dzięki ankietyzacji możliwe było przedstawienie zużycia energii oraz emisji CO2 w sektorze mieszkalnictwa z jak najmniejszym błędem.
Poniżej przedstawiono zestawienie poszczególnych nośników energii wraz z produkcją dwutlenku węgla.
Tabela nr 33. Łączne zużycie z poszczególnych nośników wraz z produkcją CO2
Nośnik Energia
inna biomasa Suma
Zużycie
Rysunek nr 31.Łączne zużycie poszczególnych nośników energii wraz z produkcją CO2 w budynkach mieszkalnych [MWh]
Źródło: Opracowanie własne
Łącznie w 2014 roku sektor mieszkalnictwa na terenie gminy Kazimierz Biskupi zużył 81 913,56 MWh energii, co przełożyło się na produkcję dwutlenku węgla o łącznej wartości 29 005,80 t CO2.
Dla zobrazowania emisji wywołanej przez sektor mieszkalnictwa na terenie gminy Kazimierz Biskupi sporządzono mapę, która przedstawia emisję dwutlenku węgla w poszczególnych miejscowościach. Według mapy największa emisja dwutlenku węgla
0,00
Zużycie energii [MWh] Emisja CO2 [tCO2]
występuje w Kazimierzu Biskupim 11 167 t CO2. Dużą emisją charakteryzuje się także w miejscowości Posada 5 137 t CO2 oraz Nieświastów 1 497 t CO2 i Dobrosłowo 1 155 t CO2.
Rysunek nr 32. Mapa obrazująca emisję CO2 w poszczególnych miejscowościach gminy Kazimierz Biskupi z sektora mieszkalnictwa
Źródło: Opracowanie własne
5.2.2. P
RZEMYSŁ I USŁUGIWedług danych Głównego Urzędu Statystycznego na terenie gminy Kazimierz Biskupi, w 2014 roku liczba podmiotów zajmujących się usługami wynosiła 256, a przemysłem 111.
Za pomocą przelicznika struktury zużycia poszczególnych nośników energii i danych ankietowych wyznaczono roczną emisję dwutlenku węgla do atmosfery przez sektor usług.
Przemysł
Poniżej przedstawiono zestawienie zużycia poszczególnych nośników energii wraz z produkcją dwutlenku węgla przez sektor przemysłu z terenu gminy Kazimierz Biskupi.
Tabela nr 34. Łączne zużycie energii z poszczególnych nośników wraz z produkcją CO2 Nośnik
energii
Energia
elektryczna Gaz ziemny Olej opałowy Węgiel
Drewno/
Źródło: Opracowanie własne
Najbardziej popularnym surowcem do pozyskiwania energii wśród sektora przemysłu jest węgiel zużywany w ilości 6 428,82 MWh oraz energia elektryczna, której zużycie wyniosło 501,27 MWh. Największa emisja występuje dla zużycia węgla kamiennego i wynosi 2 340,09 t CO2.
Łącznie w 2014 roku sektor przemysłu zużył 6 930,09 MWh energii oraz wyprodukował 2 747,12 t CO2.
Usługi
Poniżej przedstawiono zestawienie zużycia poszczególnych nośników energii wraz z produkcją dwutlenku węgla przez sektor usług z terenu gminy Kazimierz Biskupi.
Tabela nr 35. Łączne zużycie energii z poszczególnych nośników wraz z produkcją CO2
Nośnik energii
Energia
elektryczna Gaz płynny Olej opałowy Węgiel
Drewno/
Źródło: Opracowanie własne
Najbardziej popularnym surowcem do pozyskiwania energii wśród sektora usług jest węgiel zużywany w ilości 10 246,55 MWh oraz drewno i biomasa, której zużycie wyniosło 4 741,50 MWh. Największa emisja występuje dla zużycia węgla kamiennego i wynosi 3 494,07 t CO2.
Łącznie w 2014 roku sektor przemysłu zużył 17 868,71 MWh energii oraz wyprodukował 5 171,14 t CO2.
5.2.3. T
RANSPORT PRYWATNYNa transport prywatny składają się pojazdy osobowe, ciężarowe, autobusy, a także ciągniki rolnicze i motocykle, które przejeżdżają przez gminę Kazimierz Biskupi. Aby uzyskać informacje dotyczące zużycia energii przez transport prywatny wykorzystano dane na temat natężenia ruchu na drogach na terenie gminy, na podstawie Generalnych Pomiarów Ruchu (dane GDDKiA na 2010 rok), który został powiększony zgodnie ze wskaźnikami o wzrost liczby pojazdów na drogach do roku 2014. Dane te zostały przedstawione poniżej w tabeli.
Tabela nr 36. Zużycie energii przez poszczególne pojazdy
Pojazd Liczba pojazdów
[szt.]
Benzyna Olej napędowy LPG
[MWh/rok]
Motocykle 101 80,87
Samochody osobowe 11681 17031,75 7941,77 3113,73
Lekkie samochody ciężarowe (dostawcze) 647 198,98 1484,50 218,26
Samochody ciężarowe z przyczepą 211 2749,80
Samochody ciężarowe bez przyczepy 293 1821,39
Autobusy 297 1933,60
Ciągniki rolnicze 24 147,03
SUMA 13 254 17311,59 16078,08 3331,99
Źródło: Opracowanie własne
Przez gminę Kazimierz Biskupi przebiega droga wojewódzka nr 264, o łącznej długości na terenie gminy 21 km.
Tabela nr 37. Łączna zużycie energii z poszczególnych nośników wraz z produkcją CO2
Nośnik energii Benzyna Olej napędowy LPG Suma
Zużycie energii [MWh] 17311,59 16078,08 3331,99 36 721,67
Emisja CO2 [t CO2] 4310,59 4292,85 756,36 9 359,80
Źródło: Opracowanie własne
Rysunek nr 33. Zużycie poszczególnych nośników energii wraz z produkcją CO2 w transporcie prywatnym Źródło: Opracowanie własne
Łącznie w 2014 roku sektor transportu prywatnego zużył 36 721,67 MWh energii, co przyczyniło się do produkcji 9 359,80 t CO2.