NR 3/2013
pejskiej sprowadza się jedynie do zapewnienia koordynacji i przepływu informacji między po-szczególnymi państwami.
Podobnie jest w przypadku certyfikacji sił.
Gdy GB UE jest wielonarodowa, proces ten jest dwuetapowy. Etap pierwszy to szkolenie na po-ziomie narodowym oraz ocena i ostateczne uznanie, że dany element (pododdział) współ-tworzący grupę bojową spełnia ustalone standar-dy oraz kryteria (fot.). Po czym dane państwo przekazuje informację o wynikach certyfikacji osobie wskazanej jako punkt kontaktowy GB UE (Battle-Group Point of Contact – BG POC).
Następny etap to przygotowanie (szkolenia, ćwiczenia, warsztaty itp.) w wymiarze między-narodowym. Miesiąc przed końcem tego etapu, to jest przed rozpoczęciem dyżuru przez daną grupę bojową, BG POC ma obowiązek poinfor-mowania Komitetu i Sztabu Wojskowego UE o wynikach jej certyfikacji. Jest to również od-powiedni moment, by na zakończenie okresu przygotowań przeprowadzić ćwiczenie (z woj-skami lub dowódczo-sztabowe), podczas które-go realizuje się proces certyfikacji całej grupy
bojowej według przyjętych standardów i kryte-riów oceny. Na podstawie uzyskanych wyników BG POC składa meldunek o jej gotowości do rozpoczęcia dyżuru. W ramach procesu certyfi-kacji Komitet Wojskowy wspierany przez Sztab Wojskowy UE monitoruje przebieg przygotowań poszczególnych grup.
Zaleca się, by państwa formujące kolejne GB UE w możliwym zakresie adaptowały i wykorzystywały programy oceny (kontroli) obowiązujące w Sojuszu Północnoatlantyc-kim. Pozwoli to na zwiększenie interoperacyj-ności, jak również ograniczy efekt dublowania wysiłków. Odpowiednikiem GB UE w Sojuszu są Siły Odpowiedzi NATO (NATO Response Force – NRF).
kilka wąTPliwości
Idea budowania zdolności UE w postaci sił szybkiego reagowania sama w sobie jest nie-wątpliwie słuszna, jednakże towarzyszące jej uwarunkowania prawne i organizacyjne w znacznym stopniu utrudniają odniesienie peł-nego sukcesu.
ćwiczenia narodowe komponentu wyznaczonego do składu GB ue
bogusłaW PoLiToWsKi
S Z K O L e n I e
Składa się na to przede wszystkim różnorodność kulturowa państw członkowskich Unii, która po-woduje, że każde z nich reprezentuje inne podej-ście do procesu podejmowania decyzji na szczeblu UE, a to z kolei przekłada się bezpośrednio na de-cyzyjność w odniesieniu do możliwości aktywacji danej GB UE. Najlepszym potwierdzeniem złożo-ności sytuacji jest fakt, że od czasu osiągnięcia peł-nej gotowości operacyjpeł-nej grup bojowych8 Unia Europejska do dzisiaj nie przemieściła w rejon pro-wadzenia potencjalnej operacji żadnej z dyżurują-cych. Taki stan rzeczy powoduje, że nie ma możli-wości praktycznego przetestowania przyjętych rozwiązań strukturalno-organizacyjnych. Jedno-cześnie sprawia, że efektywność grup w obecnym kształcie jest trudna do sprawdzenia.
Ponadto, z pragmatycznego punktu widzenia jest dyskusyjne, czy przyjęte w koncepcji two-rzenia grup bojowych reżimy czasowe dotyczące aktywacji mogą być dotrzymane. Wszystko wskazuje na to, że na ich opóźnienie może wpły-nąć wiele czynników. O ile polityczny proces po-dejmowania decyzji, planowanie operacyjne, ge-nerowanie sił oraz przemieszczanie ich są coraz lepiej skoordynowane, o tyle nie ma pewności, czy poszczególne procesy są na tyle ze sobą sprzęgnięte, by bezproblemowo i w nakazanym czasie sprostać stawianym wymaganiom. Nie mniej istotny czynnik zawiera się w finansowa-niu przemieszczania i zabezpieczenia logistycz-nego grup oraz w nieprzewidywalnym w swej naturze aspekcie dostarczania pewnych usług przez prywatnych kontraktorów, co powoduje, że rozpoczęcie prowadzenia potencjalnej operacji przez GB UE po dziesięciu dniach od podjęcia decyzji przez Radę Unii Europejskiej stoi pod znakiem zapytania9.
Jednak PoTrzeBne
Pomijając polityczne gwarancje oraz pozytyw-ne opinie o wkładzie GB UE w zapewnianie bez-pieczeństwa UE, faktycznych osiągnięć trudno się doszukać. Mimo że powołano te grupy i trak-tuje się je jako flagowe narzędzie militarne Unii, dotychczas żadna z nich nie została aktywowana do podjęcia działań. Powodów takiego stanu rze-czy jest kilka, a najważniejszym jest brak woli
państw członkowskich. Niechęć do angażowania się w operacje militarne wynika z przeświadcze-nia, że takie działanie nie ma bezpośredniego przełożenia na poziom bezpieczeństwa danych państw, a koszta, jakie się z tym wiążą, są znacz-ne. Niejednokrotnie członkowie wspólnoty euro-pejskiej w tym samym czasie wypełniają inne de-klaracje wynikające z przynależności na przykład do NATO, co powoduje, że w jednym czasie dane państwo utrzymuje siły i środki zadeklarowane do GB UE oraz NRF, bądź też przygotowuje określone elementy do udziału w sojuszniczej operacji poza granicami kraju. Zatem siłą rzeczy wola ewentualnego użycia dyżurującej grupy jest dużo mniejsza w kontekście trudności z wypeł-nieniem pozostałych zobowiązań.
Odnosząc się do pierwotnych intencji powsta-nia grup bojowych UE, należy przypomnieć, że w założeniu miały one przyczynić się do osiąg- nięcia dwóch zasadniczych celów, to jest służyć jako główna siła napędowa transformacji sił zbrojnych państw wspólnoty, a z drugiej strony stworzyć decyzyjne narzędzie militarne mające zdolność do błyskawicznego reagowania na kry-zysy poza terytorium UE. Patrząc wstecz, sześć lat po zadeklarowaniu pełnej gotowości operacyj-nej (1 stycznia 2007 roku), można odnieść wraże-nie, że pierwszy cel został zrealizowany i przy-niósł wymierny postęp, natomiast w kwestii dru-giego pozostają wątpliwości. Miejmy nadzieję, że oczekiwanie na wykonywanie działań przez GB UE nie będzie trwało na tyle długo, by pozwoliło zapomnieć o koncepcji ich tworzenia10.
8 od stycznia 2007 roku zadeklarowano osiągnięcie przez gb ue pełnej gotowości operacyjnej.
9 Por. C. major, Ch. mölling: EU Battle groups: What Contribu-tion to European Defence. sWP research Paper, berlin 2011.
10 Por. EU battle groups: A solution looking for a problem?
http://thebearslair.blogactiv.eu/2011/03/14/eu-battle-groups- -a-solution-looking-for-a-problem/.
n
autor jest absolwentem Wso im. Tadeusza Kościuszki, uniwersytetu szczecińskiego i studiów podyplomowych w aon. służył jako dowódca plrinż, kdow w 5 pinż, szef sekcji rozpoznawczej binż oraz dowódca kinż. obecnie jest specjalistą w oddziale Wykorzystania doświadczeń w dosZ.
NR 3/2013
L O G I S T y K a
empo współczesnej walki wiąże się nie tylko z większymi potrzebami wojsk, lecz także z koniecznością zorganizowania sprawnej spedycji przez wybór odpowiednich dróg oraz zwiększe-nie liczby transportów. Dostarczezwiększe-nie środków bojowych i materiałowych w odpowiednich ilo-ściach, rodzajach i czasie ma kluczowe znacze-nie dla wykonania zadań przez pododdziały bo-jowe. Powoduje to wzrost wymagań stawianych realizatorom przedsięwzięć związanych z syste-mem zabezpieczenia materiałowego.
Na szczeblu pułku inżynieryjnego głównym ich wykonawcą jest kompania zaopatrzenia, w której skład wchodzi pluton zaopatrzenia. Plu-ton z kolei składa się z trzech drużyn, których zadaniem jest zaopatrzenie w:
– środki bojowe;
– amunicję;
– MPS (materiały pędne i smary).
Ich przeznaczeniem jest nie tylko dostarczanie środków zaopatrzenia do pododdziałów, lecz także ciągłe odtwarzanie zapasów.
Dla ułatwienia planowania i określania wiel-kości zapasów oraz potrzeb i stopnia zużycia środków bojowych i materiałowych stosuje się
T
jednostki kalkulacyjne: jo – jednostka ognia; ji –jednostka inżynieryjna; komplet bojowy itp.
W odniesieniu do środków, dla których nie usta-lono jednostek kalkulacyjnych, stosuje się po-wszechnie obowiązujące jednostki miar.
orGanizacJa Pracy
Proces planowania, kontrolowania i dostarcza-nia środków bojowych i materiałowych do pod-oddziałów zależy od sytuacji taktycznej i logi-stycznej.
Za jego organizowanie w kompaniach i pluto-nach zaopatrzenia odpowiadają dowódcy tych pododdziałów. Ocena potrzeb wojsk jest niezwy-kle trudna i zależy od rodzaju zadania bojowego, miejsca danych sił w ugrupowaniu bojowym (marszowym), ilości i jakości środków walki, możliwości bojowych przeciwnika i jego od-działywania na pododdziały logistyczne, a także od warunków terenowych i atmosferycznych oraz pory roku i dnia.
W zabezpieczeniu materiałowym jako zasadę przyjmuje się dowóz środków i materiałów do pododdziałów bojowych transportem przełożo-nego. W tej sytuacji kompania zaopatrzenia transportuje materiały bezpośrednio do