1 Źródło: Uzupełnienie nr 1 do standardów Sił ACO. T. II.
Siły lądowe. 28.05.2009.
NR 3/2013
– upowszechnienie natowskich procedur funk-cjonowania SON oraz wdrażanie w Siłach Zbrojnych RP przyjętych w tej dziedzinie roz-wiązań.
Przygotowanie pododdziałów WOPL WLąd do udziału w tych siłach opiera się na następujących zasadach (rys.):
– państwa członkowskie NATO składają dobro-wolne deklaracje dotyczące wydzielenia podod-działów do SON;
– faza gotowości (stand-by) jednego zestawu trwa 12 miesięcy, od pierwszego do ostatniego dnia roku kalendarzowego;
– za osiągnięcie zdolności przez dany komponent odpowiada państwo ramowe (Component Fra-mework Nation – CFN)2;
– państwo wiodące (Lead Nation – LN) musi sa-modzielnie lub przy współudziale innych państw zapewnić w ramach komponentu wy-starczające zdolności do realizacji określonych zadań, np. wsparcia ogniowego batalionu, osło-ny przeciwlotniczej, rozpoznania skażeń, wy-krywania IED, wydobycia wody itp.;
– kraj wydzielający siły bojowe powinien zade-klarować odpowiednią ilość elementów wspar-cia bojowego (Combat Support – CS) oraz
za-bezpieczenia logistycznego (Combat Service Support – CSS);
– użycie SON w operacji następuje po podjęciu decyzji politycznej.
Podstawą udziału wydzielonych elementów WOPL WLąd w poszczególnych zestawach SON jest zrealizowanie następujących przedsięwzięć:
1. Zadeklarowanie sił. Poprzedza je analiza możliwości wyznaczenia oraz przygotowania pododdziałów przeciwlotniczych do SON, doko-nywana z kilkuletnim wyprzedzeniem z uwzględ-nieniem celów SZRP przewidzianych do realiza-cji. Elementy te powinny być zdolne m.in. do:
– do punktowej osłony przeciwlotniczej sił oraz szczególnie ważnej infrastruktury (bazy po-wietrzne, porty);
– wykrywania, namierzania, identyfikacji, śledze-nia i atakowaśledze-nia celów powietrznych w dzień i w nocy w środowisku międzynarodowym z użyciem różnorodnych środków;
2 Państwo ramowe jest definiowane jako kraj wydzielający dowództwa komponentów: lądowego, morskiego, powietrz-nego oraz sił specjalnych, samodzielnie lub przy współudzia-le innych państw.
d O Ś W I a d C Z e n I a
schemat realizacji przedsięwzięć zapewniających udział wydzielonych elementów woPl wląd w son
oPraCoWanie Własne
deklarowanie udziału Przygotowanie sił
utrzymanie sił w gotowości udział w operacji
doświadczenia i wnioski rezerwa
aktywacja
– wymiany danych dotyczących śledzenia obiek-tów w celu wczesnego ostrzegania o zagrożeniu;
– prowadzenia rozpoznania radiolokacyjnego i wizualnego oraz namierzania, identyfikacji i atakowania celów nisko lecących;
– podejmowania ofensywnych, obronnych, stabili-zacyjnych i przygotowawczych działań taktycz-nych;
– prowadzenia operacji w środowisku połączo-nym oraz międzynarodowym ekspedycyjpołączo-nym i w zróżnicowanym klimacie;
– rozpoznawania własnych środków w systemie IFF (Identyfication Friend or Foe).
2. Przygotowanie sił zadeklarowanych do SON zgodnie ze standardami NATO. Służy temu szkolenie narodowe i międzynarodowe (sojusz-nicze), prowadzone według następujących zasad:
– szkolenie narodowe rozpoczyna się 15 miesięcy przed wejściem zestawu w fazę gotowości (stand-by) i trwa do 9 miesięcy w zależności od uwarunkowań, o czym decyduje organ wydzie-lający siły, a kończy ich certyfikacją narodową;
– odpowiedzialność za ten etap przygotowania spoczywa na kraju wydzielającym siły do SON;
– certyfikacja narodowa sił i dowództw zgło-szonych do IRF jest obligatoryjna i wynika z obowiązującego w NATO cyklu ich przygo-towania;
– w przypadku zgłoszenia tych elementów do RFP jest obligatoryjna, jeżeli zostały zadeklaro-wane jako RFP designated (wyznaczone), co jest ujęte w zapisach koncepcyjnych dotyczą-cych tych sił; nie obowiązuje natomiast, jeżeli są to RFP earmarked (zarezerwowane); przygo-towanie tych sił powinno wynikać z celów, do jakich zostały przewidziane, oraz z narodowych programów szkolenia;
– szkolenie międzynarodowe komponentu rozpo-czyna się 6 miesięcy przed osiągnięciem goto-wości (stand-by) i kończy certyfikacją bezpo-średnio przed wejściem w fazę gotowości;
– za certyfikację sił wchodzących w skład danego komponentu jest odpowiedzialne jego dowódz-two, natomiast całego zestawu SON – Naczelne Sojusznicze Dowództwo Sił Zbrojnych NATO w Europie (Supreme Headquarters Allied Po-wers Europe – SHAPE).
3. Utrzymanie sił w gotowości (faza stand-by) przez 12 miesięcy. Poszczególne elementy utrzy-mują nakazaną gotowość do przemieszczenia oraz realizują zadania szkoleniowe w macierzystych jednostkach.
Użycie sił po zakończeniu dyżuru bojowego ja-ko rezerwy operacyjnej dla następnego zestawu SON może nastąpić tylko wówczas, gdy dojdzie do niespodziewanego zmniejszenia jego zdolności operacyjnych lub diametralnie zmienią się warun-ki działania.
Proces szkolenia
W przygotowaniu sił i środków wydzielonych do zestawu SON z pododdziałów przeciwlotni-czych można wyróżnić pięć etapów.
Etap I – przygotowawczy
W etapie tym realizuje się następujące przedsię-wzięcia:
– opracowuje i wydaje rozkazy oraz wytyczne w sprawie przygotowania i utrzymania gotowo-ści sił i środków wydzielanych do poszczegól-nych zestawów SON;
– analizuje minimalne wymagania stawiane wy-dzielonemu pododdziałowi;
– opracowuje i przesyła do zatwierdzenia wniosek dotyczący etatu danych sił oraz sporządza tabe-lę należności (na potrzeby przygotowania ich do operacji przed rozpoczęciem przez nie fazy szkolenia narodowego);
– uzupełnia oraz przygotowuje uzbrojenie i sprzęt wojskowy (UiSW) wydzielony do wykorzysta-nia w szkoleniu;
– zaopatruje dane siły w środki bojowe i mate-riałowe (ŚBiM) na podstawie zapotrzebowa-nia złożonego do baz materiałowych lub wojskowych oddziałów gospodarczych (WOG);
– kompletuje stany osobowe żołnierzami z innych pododdziałów przeciwlotniczych dywizjonu o specjalności wojskowej niewystępującej w etacie baterii;
– opracowuje koncepcję i plany szkolenia naro-dowego;
– przygotowuje bazę i oprzyrządowanie do szko-lenia narodowego oraz zabezpiecza środki bojo-we i materiałobojo-we.
NR 3/2013
Etap II – szkolenie narodowe
Prowadzone jest ono zgodnie z programem szkolenia pododdziałów przeciwlotniczych oraz wytycznymi przełożonych. Umożliwia osiągnię-cie wszystkich zadeklarowanych zdolności.
W procesie tym uczestniczą instruktorzy z Żan-darmerii Wojskowej, prokuratury i lotnictwa Wojsk Lądowych. Po zakończeniu każdego okre-su szkolenia organizowana jest certyfikacja w formie ćwiczenia taktycznego z wojskami, prowadzonego przez dowódcę jednostki wojsko-wej wydzielającej siły do zestawu SON. Certyfi-kację nadzoruje zespół oficerów z Dowództwa Wojsk Lądowych oraz Sztabu Generalnego Wojska Polskiego zgodnie z programem oceny CREVAL. W etapie tym opracowuje się również plan udziału sił wydzielonych do zestawu SON w szkoleniu międzynarodowym. Przed zakoń-czeniem szkolenia wszystkie osoby powinny mieć certyfikaty zdrowia.
Etap III – szkolenie międzynarodowe
Etap ten, oprócz szkolenia międzynarodowego z udziałem wydzielonych do SON sił z różnych krajów, obejmuje również szkolenie podtrzymu-jące zdolność bojową polskiego kontyngentu.
Poza tym jego przedstawiciele uczestniczą w przedsięwzięciach szkoleniowych, konferen-cjach i spotkaniach roboczych na szczeblu mię-dzynarodowym. Grupy (zespoły) operacyjne (lub cały pododdział) natomiast biorą udział w certyfikacji, realizowanej głównie w czasie ćwiczeń międzynarodowych.
Etap IV – faza gotowości (stand-by) Na etap ten składają się:
– szkolenie podtrzymujące zdolność bojową (szkolenie zintegrowane 2–3-dniowe prowadzo-ne raz w miesiącu);
– zachowanie norm ukompletowania stanów oso-bowych, UiSW oraz ŚBiM;
– utrzymanie gotowości do przemieszczenia w na-kazanych terminach;
– monitorowanie zdolności pododdziałów WOPL wyznaczonych do działania poza granicami kraju zgodnie z nakazanymi normatywami.
Ponadto obejmuje on:
– przemieszczenie wojsk w rejony załadunku (w kraju);
– przekazanie ich w podporządkowanie Dowódz-twu Operacyjnemu Sił Zbrojnych oraz sformo-wanie PKW;
– monitorowanie działań kontyngentu w czasie w operacji;
– utrzymywanie systemu uzupełniania sił i środ-ków wydzielonych do PKW;
– zbieranie doświadczeń oraz opracowywanie wniosków z udziału w operacji oraz wdrażanie ich do działalności szkoleniowej.
Etap V – dyżur
Po zakończeniu 12-miesięcznego dyżuru bojo-wego siły są utrzymywane w gotowości do użycia w operacjach SON w czasie do 90 dni po zakoń-czeniu fazy gotowości (według potrzeb zgłoszo-nych przez NATO).
złożona Procedura
Wiążącą decyzję dotyczącą udziału WOPL czy innych rodzajów wojsk w operacji podejmuje pre-zydent RP w postanowieniu o użyciu wydzielo-nych sił w operacji SON. Jest ono podstawą wyda-nia w tej sprawie decyzji przez ministra obrony narodowej oraz rozkazu przez szefa Sztabu Gene-ralnego WP, kierującego PKW w rejon operacji.
Podsumowując, należy stwierdzić, że przygoto-wanie sił i środków wojsk obrony przeciwlotniczej przewidzianych do realizacji zadań w ramach ze-stawu SON jest procesem złożonym i długotrwa-łym, wymagającym zaangażowania od wszyst-kich komórek organizacyjnych OPL. Zakończone szkolenie narodowe sił przeciwlotniczych wydzie-lonych do zestawu SON 2014 wskazało, że naj-lepszy efekt uzyskuje się dzięki zgrupowaniom poligonowym. Dużym udogodnieniem w przygo-towaniu pododdziału przeciwlotniczego do udzia-łu w tych siłach byłoby otrzymanie wszystkich po-trzebnych dokumentów operacyjnych od przeło-żonego (dowództwa skupiającego wydzielone siły z poszczególnych państw) przed rozpoczęciem
szkolenia narodowego.
n
autor jest absolwentem WsoWoPL, uniwersytetu szczecińskiego oraz kursu taktyczno-operacyjnego w aon. służbę rozpoczął jako dowódca plutonu przeciwlotniczego w 12 bZ, następnie był dowódcą baterii i oficerem oPL w sztabie brygady. obecnie jest szefem sztabu dplot w 12 bZ.
d O Ś W I a d C Z e n I a
1 nowo wybudowany zakład przerobu Tarapur (który zastą-pił zakład Cirus) ma roczną zdolność powtórnego przetwo-rzenia 100 t paliwa jądrowego.
2 d. albright, P. brannan: Chashma Nuclear Site in Pakistan with possible reprocessing plant. The institute for science and international security (isis), 18 stycznia 2007 r.