Badania empiryczne klastra meblarskiego, kotlarskiego i motoryzacyjnego
6.9. Instrumenty polityki gospodarczej
Główną przesłanką polityki gospodarczej realizowanej w państwie powinno być wypracowywanie odpowiednich warunków do rozwoju podmiotów gospo-darczych działających na terenie danego kraju. Ich dobry rozwój oraz wzrost liczby nowych przedsiębiorstw świadczy o dobrym klimacie inwestycyjnym, który zazwyczaj „przyciąga” nowe jednostki, zarówno te z kraju, jak i z zagranicy.
Napływ do określonej lokalizacji podmiotów rynkowych o wysokiej konkuren-cyjności stwarza sprzyjające warunki do podnoszenia poziomu konkurenkonkuren-cyjności firm lokalnych poprzez uruchomienie efektów przenikania wiedzy oraz interak-cje między przedsiębiorstwami.
Tabela 6.26. Przydatność i realizacja zadań samorządu gospodarczego – klaster meblarski PrzydatnośćRealizacja Zadania samorządu gospodarczego OWŚR SDVOWŚR SDV 1.Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych, w tym: a)usługi księgowe – pomoc w sporządzaniu sprawozdań finansowych 96,77 1,33 1,37 87,10 0,31 0,67 b)usługi finansowe – pomoc w organizowaniu konsorcjów, udzielanie gwarancji dla pożyczek przyznawanych indywidualnym przedsiębiorstwom, pomoc w ściąganiu należności 96,77 2,23 1,34 87,10 0,31 0,68 c)porady prawne96,77 2,47 1,41 87,10 0,38 0,65 2.Wsparcie przy tworzeniu infrastruktury gospodarczej, np. współudział w tworzeniu par- ków technologicznych 93,55 1,59 1,29 83,87 0,28 0,78 3.Pomoc w nawiązywaniu współpracy pomiędzy firmami w celu rozwiązywania określo- nych problemów – kontrola jakości, nabywanie znacznej ilości surowców, prowadzenie marketingu eksportowego 96,77 2,23 1,31 90,32 0,56 0,81 4.Reprezentowanie interesów zrzeszonych firm wobec centralnych i lokalnych organów władzy oraz administracji państwowej szczególnie w związku z integracją z Unią Europejską96,77 2,50 1,49 93,55 0,46 0,72 5.Przygotowywanie analiz odnośnie do sytuacji na rynkach zagranicznych 96,772,13 1,48 90,32 0,44 0,65 6.Prowadzenie badań dotyczących napływu zagranicznych firm do Polski w odniesieniu do poszczególnych branż96,77 2,07 1,37 90,32 0,26 0,64 7.Udostępnianie informacji o branży zagranicznym firmom zainteresowanym współpracą z firmami polskimi 93,55 2,52 1,27 87,10 0,65 0,64 8.Arbitraż gospodarczy96,77 1,90 1,35 87,10 0,35 0,56 9.Dbałość o zdrową rywalizację i konstruktywną współpracę pomiędzy firmami 96,77 2,23 1,48 87,10 0,38 0,57 Skala ocen przydatności: Skala ocen realizacji: 0 – metoda niewłaściwa 0 – całkowity brak realizacji 1 – metoda mało przydatna1 – słaba realizacja 2 – metoda przydatna 2 – średnia realizacja 3 – metoda bardzo przydatna3 – dobra realizacja 4 – metoda niezbędna 4 – bardzo dobra realizacja OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Badania empiryczne klastra meblarskiego, kotlarskiego i motoryzacyjnego 149
Tabela 6.27. Przydatność i realizacja zadań samorządu gospodarczego – klaster kotlarski Przydatność Realizacja Zadania samorządu gospodarczego OWŚR SDVOWŚR SDV 1.Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych, w tym: a)usługi księgowe – pomoc w sporządzaniu sprawozdań finansowych 100,00 1,31 1,03 92,31 0,75 1,22 b)usługi finansowe – pomoc w organizowaniu konsorcjów, udzielanie gwarancji dla pożyczek przyznawanych indywidualnym przedsiębiorstwom, pomoc w ściąganiu należności 100,00 1,85 0,90 92,31 0,50 0,80 c)porady prawne100,00 2,62 1,12 92,31 0,75 0,97 2.Wsparcie przy tworzeniu infrastruktury gospodarczej, np. współudział w tworzeniu par- ków technologicznych 100,00 1,85 1,14 92,31 0,42 0,67 3.Pomoc w nawiązywaniu współpracy pomiędzy firmami w celu rozwiązywania określo- nych problemów – kontrola jakości, nabywanie znacznej ilości surowców, prowadzenie marketingu eksportowego 100,00 2,31 1,03 92,31 0,67 1,07 4.Reprezentowanie interesów zrzeszonych firm wobec centralnych i lokalnych organów władzy oraz administracji państwowej szczególnie w związku z integracją z Unią Europejską100,00 2,85 0,69 92,31 0,58 1,00 5.Przygotowywanie analiz odnośnie do sytuacji na rynkach zagranicznych 100,00 2,38 1,12 92,31 0,42 0,90 6.Prowadzenie badań dotyczących napływu zagranicznych firm do Polski w odniesieniu do poszczególnych branż 100,00 2,08 1,38 92,31 0,08 0,29 7.Udostępnianie informacji o branży zagranicznym firmom zainteresowanym współpracą z firmami polskimi 100,00 3,00 0,41 92,31 0,75 0,97 8.Arbitraż gospodarczy100,00 1,62 1,39 92,31 0,25 0,62 9.Dbałość o zdrową rywalizację i konstruktywną współpracę pomiędzy firmami 100,00 1,85 1,34 92,31 0,42 0,90 OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Tabela 6.28. Przydatność i realizacja zadań samorządu gospodarczego – klaster motoryzacyjny Przydatność Realizacja Zadania samorządu gospodarczego OWŚR SDVOWŚR SDV 1.Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych, w tym: a)usługi księgowe – pomoc w sporządzaniu sprawozdań finansowych 100,00 0,75 0,97 100,000,25 0,87 b)usługi finansowe – pomoc w organizowaniu konsorcjów, udzielanie gwarancji dla pożyczek przyznawanych indywidualnym przedsiębiorstwom, pomoc w ściąganiu należności 100,00 1,50 1,09 100,000,25 0,45 c)porady prawne100,00 1,67 1,23 100,000,25 0,62 2.Wsparcie przy tworzeniu infrastruktury gospodarczej, np. współudział w tworzeniu par- ków technologicznych 100,00 1,33 1,30 91,67 0,27 0,47 3.Pomoc w nawiązywaniu współpracy pomiędzy firmami w celu rozwiązywania określo- nych problemów – kontrola jakości, nabywanie znacznej ilości surowców, prowadzenie marketingu eksportowego 100,00 1,33 1,23 91,67 0,27 0,47 4.Reprezentowanie interesów zrzeszonych firm wobec centralnych i lokalnych organów władzy oraz administracji państwowej szczególnie w związku z integracją z Unią Europejską100,00 1,83 1,03 100,000,33 0,49 5.Przygotowywanie analiz odnośnie do sytuacji na rynkach zagranicznych 100,00 1,75 1,22 100,000,42 1,00 6.Prowadzenie badań dotyczących napływu zagranicznych firm do Polski w odniesieniu do poszczególnych branż 100,00 1,50 1,17 100,000,42 0,67 7.Udostępnianie informacji o branży zagranicznym firmom zainteresowanym współpracą z firmami polskimi 100,00 1,92 1,31 100,001,00 1,28 8.Arbitraż gospodarczy100,00 1,50 1,45 100,000,25 0,62 9.Dbałość o zdrową rywalizację i konstruktywną współpracę pomiędzy firmami 100,00 2,25 0,87 91,67 0,36 0,67 OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Badania empiryczne klastra meblarskiego, kotlarskiego i motoryzacyjnego 151
Ocena przydatności niektórych z instrumentów polityki gospodarczej – ich przydatności oraz realizacji dokonana przez firmy z klastra meblarskiego, ko-tlarskiego oraz motoryzacyjnego została przedstawiona odpowiednio w tabelach 6.29, 6.30 oraz 6.31.
Zgodnie z opiniami przedsiębiorstw z klastra meblarskiego, większość dzia-łań z zakresu polityki gospodarczej państwa zasługuje na dobre lub bardzo dobre oceny pod względem ich przydatności. Najwyżej oceniono działania mające na celu m.in. wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw (3,65), obniżenie stóp procentowych kredytów na cele inwestycyjne (3,55); zwiększenia dostępności tych kredytów (3,52) oraz obniżenie stóp podatku dochodowego (3,42). Z kolei najniższą ocenę pod względem przydatności wskazano przy działaniu polegają-cym na interweniowaniu państwa w pojedynczych firmach (0,75). W zestawie 16 potencjalnych działań w sferze polityki gospodarczej tylko 3 są realizowane w stopniu słabym, a pozostałe oceniono nawet poniżej poziomu słabej realizacji.
Bardzo słabo oceniono realizację działań, które uznano za bardzo przydatne, co może niepokoić. Wspieranie małych i średnich firm, które uznano za najbardziej potrzebne działanie w ramach polityki gospodarczej, uzyskało ocenę wyraźnie poniżej poziomu słabej realizacji (0,70).
Przedsiębiorstwa z klastra kotlarskiego najwyżej pod względem przydatności oceniły działania mające na celu ochronę firm polskich w obliczu presji konku-rencyjnej firm zagranicznych (3,33) (por. tabela 6.30). Jako działania o dużej przydatności wskazały także ubezpieczenia kredytów eksportowych (3,17) oraz obniżenie stóp podatku dochodowego (3,15). Pierwsze dwa z wymienionych zadań są realizowane w bardzo słabym stopniu.
Uczestnicy klastra motoryzacyjnego postulują przede wszystkim obniżenie stóp podatku dochodowego (3,17), przyspieszenie rozwoju infrastruktury (3,08), wspieranie małych i średnich firm (3,08) oraz obniżenie stóp procentowych kre-dytów na cele inwestycyjne (3,00) (por. tabela 6.31). Każde z kluczowych zadań jest zdaniem przedsiębiorstw motoryzacyjnych realizowane, w co najwyżej sła-bym stopniu.
Tabela 6.29. Przydatność i realizacja działań z zakresu polityki gospodarczej – klaster meblarski Przydatność Realizacja Działania z zakresu polityki gospodarczej OWŚR SDVOWŚR SDV 1. Obniżenie stóp procentowych kredytów na cele inwestycyjne100,00 3,55 0,84 93,55 0,90 0,74 2. Zwiększenie dostępności kredytów na cele inwestycyjne100,00 3,52 1,02 93,55 1,07 0,83 3. Wspieranie edukacji i szkoleń93,55 2,72 1,01 90,32 0,96 0,92 4. Obniżenie stóp podatku dochodowego 100,00 3,42 0,74 96,77 0,60 0,88 5. Wspieranie małych i średnich firm 100,00 3,65 1,00 96,77 0,70 0,84 6. Tworzenie płaszczyzn (stowarzyszenia, zrzeszenia) wymiany wiedzy, informacji i doświadczeń pomiędzy firmami polskimi i zagranicznymi 100,00 2,55 1,08 96,77 0,57 0,94 7. Zagraniczna polityka handlowa mająca na celu likwidację administracyjno- -prawnych barier dostępu do rynków zagranicznych 96,77 3,13 1,14 87,10 1,04 1,01 8. Ubezpieczenie kontraktów eksportowych93,55 2,791,2387,10 0,780,87 9. Dofinansowanie kredytów eksportowych90,32 2,82 1,23 83,87 0,27 0,62 10. Tworzenie instytucji doradztwa eksportowego 90,32 2,36 1,03 83,87 0,42 0,72 11. Tworzenie instytucji informacji rynkowej 96,77 2,73 1,13 93,55 0,59 1,04 12. Sprzyjanie napływowi zagranicznych inwestycji bezpośrednich 93,55 2,14 1,27 87,10 1,11 1,00 13. Przyspieszenie rozwoju infrastruktury 100,00 3,32 1,52 87,10 0,70 0,63 14. Interwencja w pojedynczych firmach 93,55 1,34 1,55 90,32 0,29 0,66 15. Wykorzystanie wszelkich możliwych środków ochrony firm polskich w obliczu presji konkurencyjnej firm zagranicznych 96,77 2,90 1,48 87,10 0,56 0,91 16. Selektywna polityka przemysłowa (popieranie wybranych branż) 96,77 1,63 1,38 87,10 0,93 1,04 Skala ocen przydatności: Skala ocen realizacji: 0 – metoda niewłaściwa 0 – całkowity brak realizacji 1 – metoda mało przydatna1 – słaba realizacja 2 – metoda przydatna 2 – średnia realizacja 3 – metoda bardzo przydatna3 – dobra realizacja 4 – metoda niezbędna 4 – bardzo dobra realizacja OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Badania empiryczne klastra meblarskiego, kotlarskiego i motoryzacyjnego 153
Tabela 6.30. Przydatność i realizacja działań z zakresu polityki gospodarczej – klaster kotlarski Przydatność Realizacja Działania z zakresu polityki gospodarczej OWŚR SDVOWŚR SDV 1. Obniżenie stóp procentowych kredytów na cele inwestycyjne92,31 3,00 0,43 84,62 0,91 0,83 2. Zwiększenie dostępności kredytów na cele inwestycyjne92,31 3,08 0,51 76,92 1,20 1,03 3. Wspieranie edukacji i szkoleń 100,00 2,31 1,03 92,31 2,00 1,13 4. Obniżenie stóp podatku dochodowego 100,00 3,15 0,55 100,00 1,15 0,99 5. Wspieranie małych i średnich firm 92,31 3,08 1,08 92,31 0,92 0,79 6. Tworzenie płaszczyzn (stowarzyszenia, zrzeszenia) wymiany wiedzy, informacji i doświadczeń pomiędzy firmami polskimi i zagranicznymi 100,00 2,69 0,63 100,00 1,31 1,03 7. Zagraniczna polityka handlowa mająca na celu likwidację administracyjno- -prawnych barier dostępu do rynków zagranicznych 92,31 3,00 1,04 84,62 0,64 0,81 8. Ubezpieczenie kontraktów eksportowych92,31 3,170,7253,85 0,710,76 9. Dofinansowanie kredytów eksportowych92,31 3,08 0,67 61,54 0,88 0,83 10. Tworzenie instytucji doradztwa eksportowego 92,31 3,00 8,68 53,85 0,71 0,76 11. Tworzenie instytucji informacji rynkowej 100,00 2,77 1,01 69,23 1,00 1,00 12. Sprzyjanie napływowi zagranicznych inwestycji bezpośrednich 92,31 2,08 1,51 69,23 1,22 1,09 13. Przyspieszenie rozwoju infrastruktury 92,31 3,08 0,51 76,92 1,20 1,03 14. Interwencja w pojedynczych firmach 100,00 1,38 1,45 76,92 0,60 1,07 15. Wykorzystanie wszelkich możliwych środków ochrony firm polskich w obliczu presji konkurencyjnej firm zagranicznych 92,31 3,33 0,49 84,62 0,64 0,67 16. Selektywna polityka przemysłowa (popieranie wybranych branż) 100,00 1,62 1,50 84,62 1,00 1,00 OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Tabela 6.31. Przydatność i realizacja działań z zakresu polityki gospodarczej – klaster motoryzacyjny Przydatność Realizacja Działania z zakresu polityki gospodarczej OWŚR SDVOWŚR SDV 1. Obniżenie stóp procentowych kredytów na cele inwestycyjne100,00 3,00 0,60 91,67 1,09 1,45 2. Zwiększenie dostępności kredytów na cele inwestycyjne100,00 2,83 1,03 91,67 0,73 1,01 3. Wspieranie edukacji i szkoleń100,00 2,50 1,17 100,00 1,08 1,00 4. Obniżenie stóp podatku dochodowego 100,00 3,17 0,94 100,00 0,50 0,67 5. Wspieranie małych i średnich firm 100,00 3,08 0,51 100,00 0,50 0,67 6. Tworzenie płaszczyzn (stowarzyszenia, zrzeszenia) wymiany wiedzy, informacji i doświadczeń pomiędzy firmami polskimi i zagranicznymi 100,00 2,25 1,22 100,00 1,00 0,95 7. Zagraniczna polityka handlowa mająca na celu likwidację administracyjno- -prawnych barier dostępu do rynków zagranicznych 100,00 2,92 1,00 100,00 0,75 0,87 8. Ubezpieczenie kontraktów eksportowych100,002,001,4891,67 0,730,90 9. Dofinansowanie kredytów eksportowych100,00 1,67 1,50 91,67 0,73 0,90 10. Tworzenie instytucji doradztwa eksportowego 100,00 1,75 1,22 100,00 0,83 0,94 11. Tworzenie instytucji informacji rynkowej 100,00 2,58 0,90 100,00 0,92 1,00 12. Sprzyjanie napływowi zagranicznych inwestycji bezpośrednich 100,00 2,33 1,37 100,00 1,17 1,11 13. Przyspieszenie rozwoju infrastruktury 100,00 3,08 0,90 100,00 1,00 0,95 14. Interwencja w pojedynczych firmach 100,00 0,75 1,36 91,67 0,45 0,69 15. Wykorzystanie wszelkich możliwych środków ochrony firm polskich w obliczu presji konkurencyjnej firm zagranicznych 100,00 2,25 1,60 100,00 0,33 0,49 16. Selektywna polityka przemysłowa (popieranie wybranych branż) 100,00 1,92 1,44 100,00 0,75 0,97 OW – odsetek wskazań (%), ŚR – średnia arytmetyczna, SDV – odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Badania empiryczne klastra meblarskiego, kotlarskiego i motoryzacyjnego 155