INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE

Uwagi ogólne do działu

1. Nakłady inwestycyjne są to nakłady gospodarcze mające na celu stworzenie nowych lub powięk­

szenie, względnie modernizację istniejących środków trwałych. Oo nakładów inwestycyjnych zaliczono - oprócz nakładów zwiększających wartość środków trwałych - nakłady zwiększające wartość *mr*<ów obro­

towych ( w zakresie tzw. pierwszego wyposażenia ) oraz nakłady na tzw. pozostałe wartości trwałe ( szkolenie kadr, nabycie licencji dla celów przyszłej eksploatacji, itp. ).

2. Nakłady inwestycyjne zaliczono do odpowiednich działów gospodarki narodowej, tzw. metodą przedsiębiorstw, tj. według podstawowej działalności przedsiębiorstwa lub zakładu na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym ( realizując daną inwestycję ). Wyjątek stanowią obiekty o charakterze s p e c j a l ­ nym, oświatowym i mieszkaniowym ( np. szpitale, żłobki, szkoły, przedszkola, budynki mieszkalne ).

z a l i c z o n e d o odpowiednich działów gospodarki narodowej, według kryterium przeznaczenia obiektu, bez

w z g l ę d u na rodzaj podstawowej działalności przedsiębiorstwa ( inwestora ).

3. W tablicy zawierającej podział nakładów inwestycyjnych według rodzajów dane dotyczące nakła­

dów na maszyny i urządzenia obejmują również nakłady na środki transportowe, narzędzia i inwentarz.

Do pozostałych nakładów inwestycyjnych zaliczono m.in. prace badawcze i projektowe, nadzów inwesty­

cyjny, wykup i wywłaszczenie gruntów i terenów, koszty przesiedlenia, koszty szkolenia i przyuczenia kadr oraz koszty związane z próbnym rozruchem.

4. Do środków trwałych zalicza się środki pracy oraz inne przedmioty długotrwałego użytkowania, w tym również nawierzchnię dróg, ulic i placów, uzbrojenie terenu, zasadzenia, wieloletnie melioracje, budowle wodne, których cena zakupu lub koszt wytworzenia są wyższe od ustalonej okresowo granicznej wartości ( do 31 XH 1987 r. - 150 tys.zł; od 1 I 1988 r. do 31 XH 1989 r. - 200 tys. a ; od 1 I 1990 r. - 1 min zł oraz okresie użytkowania ponad 1 rok ).

Dane o wartoścj. środków trwałych od 1986 r. rde obejmują wartości środków o cenie jednostkowej niższej niż 150 tys. zł, przekwalifikowanych ( Uchwała Rady Ministrów Nr 231 z dnia 30 XII 1985 r. - MP Nr 48, poz. 312 ) według stanu w dniu 1 I 1986 r. do przedmiotów nietrwałych ( ok.264 mld zł ), stanowiących ok. 0,6 % wartości brutto środków trwałych w gospodarce narodowej.

5. Wartość brutto środków trwałych jest to wartość równa nakładom poniesionym na ich zakup lub wytworzenie, bez potrącenia wartości zużycia ( umorzenia ).

Przez wartość brutto środków trwałych należy rozumieć :

19«»

Inwestycje.środki trwałe

1/ w cenach bieżących ( ewidencyjnych ) do 1987 r. :

a/ w zakresie środków trwałych przekazanych do eksploatacji przed 1 I 1983 r. - wartość w cenach odtworzenia obowiązujących w dniu 1 I 1983 r.,

b/ w zakresie środków trwałych przekazanych do eksploatacji, po 1 I 1988 r - wartość w cenach bie­

żących nabycia lub wytworzenia. W przypadku nabycia ( od poprzedniego użytkownika ) przez jednostkę gospodarczą obiektów używanych, wartość brutto ustalana jest według ceny zakupu uwzglę­

dniającej dotychczasowe zużycie obiektu,

2/ w cenach bieżących ( ewidencyjnych ) po 1987 r. :

a/ przed przeceną - w cenach określonych w pkt. 1, b/ po przecenie :

- w zakresie środków trwałych przekazanych do eksploatacji przed 1 I 1988 r. - wartość w cenach odtworzenia przyjętych przy aktualizacji na 1 I 1988 r .t

- w zakresie środków trwałych przekazanych do eksploatacji po 1 I 1988 r. - w cenach bieżących nabycia lub odtworzenia określonych w pkt. l/ty.

Wartość brutto w cenach odtworzenia została ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wyrobów środków trwałych w gospodarce narodową) dokonanej według stanu w dniu 1 I 1988 r. i poziomu cen z 1986 r . , zgodnie z postanowieniami § 18 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 XI 1987 r. w sprawie uznania środków pracy i innych przedmiotów długotrwałego użytkowania za środki trwałe, zasad aktualizacji ich wyceny oraz zasad i stanu amortyzacji ( D z .U . Nr 39, poz. 219 ).

6. Wartość netto środków trwałych odpowiada wartości brutto pomnie£zonej o wartość zużycia.

7. Wartość zużycia 4xxfców trwałych odpowiada wielkości umorzeń dokonanych od chwili oddania środków trwałych do eksploatacji.

Stopień zużycia określa stosunek procenta wy wartości zużycia do wartości brutto środków trwałych.

8. W grupowaniu metodą przedtiętinrstw wszystkie środki trwałe danej jednostki gospodarczej ( przedsiębiorstwa lub samodzielnie bilansującego zakładu, jednostki budżetowej, itp. ) zalicza się do tego działu gospodarki narodowej, do którego zaliczono jednostkę na podstawie przeważającego przed-' miotu działalności. W grupowaniu tym np. w przedsiębiorstwie przemysłowym , wszystkie środki trwałe użytkowane zarówno w działalności przemysłowej jak i poza działalnością przemysłową ( budynki mieszkalne, obiekty służące do celów oświatowych, kulturalnych, itp. ) zalicza się do działu przemysł.

9. W grupowaniu metodą rodzą^j działalności zasadniczym kryterium zaliczenia środków trwałych do działów gospodarki narodowej jest ich przeinaczenie użytkowe.

środki trwałe użytkowane w sferze produkcji materialnej w jednostkach gospodarczych ( przedsiębiorstwa

Inwestycje, środki trwałe

195

lub samodzielnie bilansujących zakładach, jednostkach budżetowych, itp. ) o jednolitej « działalności produkcyjnej lub usługowej zalicza się do tego działu gospodarki narodowej, do którego przynależy jednostka ; w przypadku wydzielonych organizacyjne i ewidencyjtie zakładów o działalności produkcyjnej lub usługowej ( przeznaczonej na srzedaż na zewnętrz ) różnej od działalności podstawowej jednostki w skład której wchodzą - do tego działu gospodarki narodowej , na który wskazuje kierunek produkcji

lub usług zakładu.

środki trwałe użytkowane w sferze poza produkrr^ « a fe ra ln ą zalicza się do tego działu gospodarki na­

rodowej, na który wskazuje przeznaczenie obiektu.

10. Wartość środków trwałych według grup klasyfikacji rodząjów obejmuje :

1/ budynki i budowle;

2/ maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia :

a/ kotły i maszyny energetyczne,

b/ maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,

c/ maszyny, urządzenia i aparaty specjalne branżowe,

d/ urządzenia techniczne,

e/ narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie;

3/ środki transportowe;

4/ zasadzenia wieloletnie i melioracje.

Dane za 1990 r . nie są porównywalne z dany a i za la ta poprzednie z uwagi na :

— aktualizację wyceny środków trwałych (stan w dniu 31 XH po aktualizacji ),

— zaliczenie wartości środków trwałych przedsiębiorstw wielozakładowych do poszczególnych województw według siedziby samodzielnie bilansujących zakładów, a nie siedziby zarządu całego przedsiębiorstwa, jak za lata 1988 - 1989.

196

___________________________________________ inwestycje.środki trwałe

TABL. 1 ( 122 ). NA K ŁA DY INWESTYCYJNE M GOSPODARCE N A R O D O W E J ( ceny staja 1984 r. )

Inwestycje w sferze produk­

cji materialnej

Inwestycje w sferze poza produkcję materialną

l a t a 0g<aem

razem

w tym własność państwowa, ko­

munalna, prywat­

na i społeczna

razem

w tym własność państwowa, ko- m unalna, prywat­

na i społeczna

w

OGÓŁEM milionach złotych

1985 ... 32073,6 15657,0 13624,11 16416,6 11210,5

1989 ... 48064,0 31689,0 28110,0 16375,0 10538,0

1990 ... 62188,0 47563,0 1980 = 100

44103,0 14625,0 9460,0

1985 ... 91,5 84,7 83,7 100,5 106,7

1989 ... 137,0 171,4 172,9 100,2 100,3

1990 ... 177,3 257,3

1982 = 100

271,3 89,5 90,1

1989 ... 190,6 265,7 282,8 123,0 128,9

1990 ... 246,6 398,8 1985 = 100

443,7 109,8 115,8

1989 ... 149,9 202,4 206,3 99,7 94,0

1 9 9 0 ... 194,0| 303,8 POLSKA * 100

323,7 89,0 84,4

1985 ... 1,8 1,5 1.5 2,2 1,9

1989 ... 2,4 2,3 2,4 2,5 2,1

1990 ... 3,4 4.0 4,3 2,3 1,9

NA 1 MIESZKAŃCA w złotych

1985 ... 36714 17922 15595 18792 12832

1989 ... 53687 35396 31399 18291 11771

1990 ... 69078 52833 48989 16245 10508

TABL. 2 ( 123 ).N A K Ł A O Y INWESTYCYJNE W GOSPOOARCE N A R O D O W EJ WEDŁUG RODZAJÓW

1980 1985 1989 1990 1980 1989 1990 1985 1990

ROOZAJE

NAKŁADÓW ceny bieżące ceny State 1984 r.

w milionach złotych w odsetkach

0 G a L E M ... 10051,0 37982,9 449844,0 0GÖLEM

4007972,0 32073,6 48064,0 62188,0 100,0 100,0 Roboty

budowlano-montażowe____ 5890,3 26118,1 255936,0 1548583,0 22176,1 29608,0 25893,0 69,1 41,6 Maszyny i

urządze-3566,3 9808,0 151754,0 2279868,0 8198,6 14686,0 34425,0 25,6 55,4 Pozostałe nakłady. 594,4 2056,8 42154,0 179521,0 1698,9 3770,0 1870,0 5,3 3,0

w tym WŁASNOŚĆ P AŃ STW OW A,KOM UN ALNA,SPÓ ŁDZIELCZA I SPOŁECZNA

0 G O Ł E M . . . 8187,7 29429,2 363901,5 3374396,0 24834,6 38648,0 53563,0 100,0 100,0 Roboty

budowlano-montażowe . . . . 4305,6 19155,3 193228,8 1096757,0 16306,5 22773,0 19936,0 65,7 37,2 Maszyny i urządze­

nia ... 3307,5 8321,0 129419,1 2104650,0 6922,8 12211,0 31863,0 27,9 59,5 Pozostałe nakłady. 574,6 1952,9 41253,6 172989,0 1605,3 3664,0 1764,0 6,4 3,3

Inwestyc.ie.środkl trwale

TABL. 3 ( 1 » ).N A K ŁA 0Y INWESTYCYJNE W GOSPODARCE NA ROD O W EJ WEDŁUG DZIAŁÓW GOSPODARKI NARODOWEJ

1980 1985 1989 1990 1985 1990

DZIAŁY G05P 00A R K J NARODOWEJ

w milionach złotych ( ceny biezęce )

w odsetkach ( ceny stałe

z 1984 r. )

OGÓŁEM

O G Ó Ł E M ... ... 10051,0 37982,9 449844,0 *007972,0 100,0 100,0

2740,4 8981.1

8981.1 192592,0 2526274,0 23,4 62,3

Budownictwo ... 402,0 511,9 3618,0 15018,0 1.3 0,4 Rolnictwo ... ... 1291,6 4105,1 28385,0 146178,0 10,8 3,4

26,3 99,5 601,0 5576,0 0,3 0,2

11570,0 64160,0 5,9 1,6

1159,8 2565,2

3263,0 38682,0 0,9 1,2

178,7 1129,4

U i M 13548,0 71923,0 2,9 2,0

659,0 3605,3 26247,0 102502,0 9,6 2,7

Gospodarka mieszkaniowa oraz niema­

terialne usługi komunalne ... 2905,9 10427,4 96088,0 684450,0 27,5 15,9 w tym gospodarka mieszkaniowa . . 2866,7 10194,5 92662,0 675127,0 26,9 15,7

5,9 128,3 1654,0 16317,0 0,3 0,5

Oświata 1 wychowanie ... 88,9 956,5 6390,0 22348,0 2,5 0,6

15,4 36,7 500,0 1183,0 0,1 0 ,1

Ochrona zdrowia i opieka społeczna . 198,1 1537,5 12715,0 60202,0 4,1 1,7 Kultura fizyczna, turystyka i

wypo-323,6 2344,8 24530,0 81186,0 6,2 2,3

55,4 1554,2 28143,0 171973,0 ♦.2 4,9

w ty« WŁASNOŚĆ P AŃ STW OW A,K OM UN ALNA SPÓŁOZIELCZA I SPOŁECZNA

O G Ó Ł E M ... 8187,7 29429,2 363901,5 3374396,0 100,0 100,0

Przemysł ... ... 2732,0 8918.2

8918 i 178000,2 2420580,0 30,1 69,3

393,6 474,5 2351,0 6004,0 1,6 0,2

761,1 1880,8 13223,4 49041,0 1,5

26,3 99,5 601,1 5576,0 0,2

2543,8

11570,0 62873,0 7,5 2,0

1158,6 3262,5 38682,0 1.1 1,4

173,1 1102.5 12662,9 26194,5

62441,0 3,7 2,1

650,0 n o i , S

3600,4 101887,0 12,4 3,2

Gospodarka mieszkaniowa oraz niema­

terialne usługi komunalne ... 1617,9 4349,5 43698,2 299218,0 15,0 9,2 w tym gospodarka mieszkaniowa . 1578,7 4116,6 40272,1 289973,0 14,2 8,9

5,9 128,3 1653,1 16266,0 u,* 0,5

Inwestycje, środki 1rwa}e

TABL. 3 ( 1 » ) . NAKŁAOY INWESTYCYJNE W GOSPODARCE N A R O D O W E J WEDŁUG DZIAŁÓW GOSPODARKI N A R O D O W E J (d o k .)

J—

1980 1985 1989 1990 1985 1990

WYSZCZEGÓLNIENIE w milionach złotych

( ceny bieżące )

w odsetkach ( ceny stałe z 1984 r. )

h tym WŁASNOŚĆ PAŃSTWOWA, K O M U N A L N A , SPĆŁDZIECZA I SPOŁECZNA ( dok.)

Oświata i wychowanie ... 88,9 956,5 6389,7 22332,0 3,3 0,8

Kultura i sztuka ... 15,4 36,7 500,4 1124,0 0,1 0,1 Ochrona zdrowia i opieka społecz­

na ... „... 198,1 1537,5 12714,9 60177,0 5,4 2,0 Kultura fizyczna, turystyka i

wy-312,1 2281,9 23912,1 76990,0 7,7 2,6

Irme ... 54,7 1519,1 27167,5 151205,0 5,1 4,9

a/ Dane za rok 1985 podane w farmie ułamka zawierąjg informacje wecSug Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej : w liczniku od 1 I 1986 r. , w mianowniku do 31 XII 1985 r.

TABL. 4 ( 125 ). INWESTYCJE WSTRZYMANE W 1990 R. ( ceny bieżąco )

Wartość kosztorysowa

Nakłady poniesione od początku realizacji

WYSZCZEGÓLNIENIE Zadania

wstrzymane

w milionach złotych

w \ warto­

ści kosztory­

sowej ( za­

awansowanie)

O G Ó Ł E M ... 16 21401 5907 72,4

w tym

Przemysł:... ... 3 95 95

-2 640 612 4,4

Gospodarka komunalna ... 3 6110 1171 80,8

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczy­

nek ... 2 9021 2465 72,7

Pozostałe działy ... 6 5535 1564 71,7

Inwestycje, środa trwale

199

TABL. 5 ( 126 ). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH (ceny tieżącs) Stan w drou 31 XH

DZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ 1985 1989 1990

(grupowanie metodą przedsiębiorstw)

w milionach złotych

o g ó ł e m

O G Ó Ł E M

...

^{878496 2152558} 71724519

w tym:

Przemyk... ... 272045 794208 25743100 Budownictwo... 12144 28954 825950

161449 392042 13838056

4620 1353 403723

Transport...-...

156383

238013 5138656

8645 302295

13148 41946 1217953

Gospodarka komunalna... 39276 99857 3533188 Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne

usiugi komunalne ... 164413 403108 16007349 Nauka i rozwój techniki... 2200 5543 221054 Oświata i wychowanie... 13951 33895 1138140

1482 3642 94828

Ochrona zdrowia i opieka społeczna... 8993 24907 384958

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek . . . 4640 11991 384958

23752 32575 2028690

w tym WŁASNOŚĆ PAŃSTWOW A, SPÓŁDZIELCZA I ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH

O G Ó Ł E M

...

^{652415 1556614 51256612}

w tym:

268366 760791 25104844

11154 19107 638677

29770 65328 2255074

4620 1353 403723

235012 5078707

155755

8645 302292

12771 37743 1162176

Gospodarka komunalna... 38495 95572 3469132 Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne

77083 192664 8225241

2200 5540 221054

13951 33895 1138051

1482 3568 93646

Ochrona zdrowia i opieka społeczna... 8989 24883 846073

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek . . . 4121 9915 328924

23658 31633 1988998

U w a g a : Dane za 1990r. obejmują wartość środków według stanu na dzień 1 I 1990 r ., oraz po aktualizacji

trwałych po aktualizacji ich wyceny przeprowadzonej uproszczonej przeprowadzonej na dzieri 31 XII 1990r.

Inwestycje, środki trwałe

TABL. 6 ( 1 2 7 ). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH P R O D U K CY JN YC H I NIEPRODUKCYJNYCH (ceny bieżące)

Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 1985 1989 1990

(grupowanie według dzałów metodą rodzaju

działalności) w milionach złotych

O G Ó L E M ...

O G Ó Ł E M

878496 2152558 71724519

PRODUKCYJNE ŚRODKI T R W A Ł E ... 450963 1141303 38655306

w tym:

Przemysł... 259634 757129 24810397 Budownictwo... 10357 25812 728570 Rolnictwo... 86162 198373 6667514

Leśnictwo... 4556 1330 320255

T ransport...

39383 14276 607723

Łączność... 8617 301063

Handel... 10097 31932 932251

Gospodarka komunalna... 26733 71967 2696149

W EPROOUKCYJNE ŚRODKI T R W A Ł E ... 427533 1011255 33069213

w tym:

Gospodarka mieszkaniowa oraz niema­

terialne usługi komunalne... 265462 660359 24645013

Nauka i rozwój techniki... 2481 5826 221732

Oświata i wychowanie... 14360 35957 1214165

Kultura i sztuka ... 1918 4358 1189?7

Ochrona zdrowia i opieka społeczna___ 9156 25217 873544

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczy­

nek ... 9857 25083 622214

w tym WŁASNOŚĆ'PAŃSTWOWA, SPÓŁDZIELCZA I ORGANIZACJI SPOŁE CZNYCH

O G Ó Ł E M

...

652415 1556614 51256612

PRODUKCYJNE ŚRODKI T R W A Ł E ... 386007 947388 32985543

w tym:

Przemysł... 255955 723712 24172061

3udownictwo... 9367 15965 541297

Rolnictwo... 27661 60125 2024748

Leśnictwo... 4556 1330 320255

Transport...

38755 11276 747774

Łączność... 8617 301060

Handel... 9720 27720 876474

Gospodarka komunalna... . ^ 25952 67682 2832093

NIEPRODUKCYJNE ŚRODKI TRWAŁE w tym:

266408 609226 18271069

Gospodarka mieszkaniowa oraz niema­

terialne usługi komunalne... 104954 261449 9922669

Nauka i rozwój techniki... 2431 5823 221732

Oświata i wychowanie... 14360 35957 1214076

Kultura i sztuka... 1913 4284 1177A*»

Ochrona zdrowia i opieka społeczna____

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczy­

9152 25193 873118

nek ... 9330 23007 766180 U w a g a : Dane za 1990r. obejmują wartość środków trwałych po aktualizacji ich wyceny przeprowadzonej według stanu na dzień 1 I 1990r.,oraz po aktualizacji uproszczonej przeprowadzonej na dzień 31 XII 1990 r.

Inwestycje, środki trwałe

201

TABL. 7 ( 128 ). WARTOŚĆ BRUTTO, NETTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH W PRZEOSIĘBIORSTWACHa/ PRZEMYSŁOW YCH WEDŁUG GRUP GAŁĘZI PRZE­

MYSŁU ( ceny bieżące ) Stan w dniu 31 XII

GRUPY GAŁĘZI (yupowantie metodą przedsię­

biorstw;

1985 1989 1990

WARTOŚĆ BRUTTO w »In zł

O G Ó Ł E M

...

^{268158,1 758375,0 25033138,0}

w tym :

Przemysł paliwowo-energetyczny . 39355,4 88356,0 3456225,0

Przemysł elektro-maszynowy... 106654,4 380685,0 10994325,0

Przemysł chemiczny... . 47349,8 106131,0 4047351,0

Przemysł mineralny... 2398,3 3888,0 128242,0

Przemysł drzewno-papiemiczy. . . . 6822,4 18131,0 619151,0

Przemysł lekki... 42804,9 109947,0 3835321,0

Przemysł spożywczy... 8718,9 25179,0 940723,0

WARTOŚĆ NETTO w min zł

O G Ó Ł E M

...

136091,7 386563,0 11182571,0

w tym :

Przemysł paliwowo-energetyczny . 25744,7 49666,0 1774249,0

Przemysł elektro-maszynowy... 52473,4 201033,0 5270336,0

Przemysł chemiczny ... 22852,9 48869,0 1597246,0

Przemysł mineralny... . 1066,6 1853,0 50254,0

Przemysł drzewno-papiemiczy.. . . 3192,6 8636,0 239835,0

Przemysł lekki... 18037,7 50903,0 1387271,0

Przemysł spożywczy...

/

4716,7 13184,0 428422,0

U w a g a : Dane za 1990 r. obejmują wartość środków trwałych po aktualizacjL ich wyceny przeprowadzo­

nej według stanu na dzień 1 I 1990 r. oraz po aktualizacji uproszczonej przeprowadzonej na dzień 31 XH 1990 r.

202

Inwestycja. Środki trwałe

TA8L. 7 C 1 2 8 ) . WARTOŚĆ BRUTTO, NETTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH3' PRZEMYSŁOW YCH WEDŁUG GRUP GAŁĘZI PRZE­

MYSŁU ( ceny bieżące ) ( dok.) Stan w dniu 31 XII

G RUPY GAŁĘZI (grupowanie metodą przedsię­

biorstw)

1985 1989 1990

STOPIEŃ ZUŻYCIA w procentach

O G Ó Ł E M

...

49,2 49,0 55,3

w tym :

Przemysł paliwowo-energetyczny... 34,6 43,7 48,6

Przemysł elektro-maszyno wy... 50,8 47,1 52,0

Przemysł chemiczny... 51,7 53,9 60,5

Przemysł mineralny... 55,5 52,3 60,8

Przemysł drzewno-papiemiczy... 53,2 52,3 61,2

Przemysł lekki... 56,0 53,7 63,8

Przemysł spożywczy... 45,9 47,6 54,4

a/ Przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i organizacji społecznych.

TABL. 8 ( 129 ). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH PRO D UK CY JNYC H I NIEPRODUKCYJ­

NYCH W PREOSIĘBIORST W ACH V ( ceny bieżące ) Stan w dniu 31 XH

WYSZCZEGÓLNIENIE (grupowanie według działów metodą

rodzajj działalności)

1985 1989 1990

w milionach złotych

O G Ó Ł E M

...

443293,2 1130159,0 39023380,0

PRODUKCYJNE ŚRODKI T R W A Ł E ... 352024,5 899721,0 31411940,0

w tym:

Przemysł... 255749,8 721299,0 24100395,0

Budownictwo... 9320,5 15805,0 537652,0

Rolnictwo... 7989,5 47729,0 1728080,0 Leśnictwo... 4490,8 1322,0 320235,0

Transport... 11276,0 747681,0

Łączność... 8617,0 301060,0

Handel... 9698,2 27133,0 862606,0

Gospodarka komunalna ... 25511,7 66142,0 22367 ,0

NIEPRODUKCYJNE ŚRODKI TRWAŁE 91268,7 230438,0 7611440,0

3/ Przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i organizacji społecznych.

U w a g a : Dane za 1990 r.obejmują wartość środków trwałych po aktualizacji ich wyceny przeprowadzoną]

według stanu na dzieó l I 1990 r. ,oraz po aktualizacji uproszczonej przeprowadzonej na dzień 31 XII 1990r.

Inwestycje.środki trwałe

PRZEO-DZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ

(grupowane metodą przedsiębiorstw) 1985 1989 1990

WARTOŚĆ BRUTTO w min zł

0 G tf l E M ... 443293,2 1130159,0 39023380,0 w tym:

Przemysł ... 268158,1 758375,0 25033138,0 Budownictwo ... 11108,2 16947,0 635032,0 Rolnictwo ... 9496,2 52818,0 1954784,0 leśnictwo ... 4554,2 1353,0 403703,0 T ransport ... 36919,4 11440,0 765588,0 Łączność ... 3249,5 8645,0 302292,0 Handel... 12749,1 37147,0 1148308,0 Gospodarka komunalna ... ... 37986,3 93838,0 3421414,0 Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne

usługi komunalne ... 52087,8 130505,0 4737564,0 Nauka i rozwój techniki ... 2163,9 5475,0 218603,0 Oświata i wychowanie... 305,9

Kultura i sztuka ... . 204,2 465,0 17100,0

Ochrona zdrowia i opieka społeczna... 123,5 1905,0 6C026,0

Kultura fizyczna,turystyka i wypoczynek .. 3099,0 5712,0 2Uti828,0

WARTOŚĆ NETTO w min zł

0 G tS L E M ... 258811,4 649178,0 20185535,0 w tym :

Przemysł ... 136091,7 386563,0 11182571,0 Budownictwo ... ... ... 7399,3 12178,0 347301,C

6764,0 37056,0 1263230,0

1813,6 802,0 145240,0

23231,6 5343,0 267096,0

Łączność ... 2166,4 5558,0 177573,0 Handel... 0803,1 26825,0 737743,0 Gospodarka komunalna ... 25829,7 60118,0 2015418,0 Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne

usługi komunalne ... 42174,0 103715,0 3657384,0

1158,9 3101,0 120460,0

Oświata i wychowanie ... 243,8

-130,3 283,0 9762,0

Ochrona zdrowia i opieka społeczna ... 101,8 1415,0 48481.0

128283.0 Kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek .. 2291,1 3740,0

STOPIEŃ ZUŻYCIA w procentach 0 G tf Ł E M ...

Gospodarka komunalna ...

Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi komunalne ...

Nauka i rozwój techniki ...

Oświata i wychowanie ...

Kultura i sztuka ...

Ochrona zdrowia i opieka społeczna ...

Kultura fizyczna, turystyka i wypoczy­

nek ... ...

a/ Przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i organizacji społecznych.

U w a g a : Dane za 1990r. obejmują wartość środków trwałych po aktualizacji ich wyceny przeprowateng

DZIAŁ X. PRZEMYSŁ

Uwagi ogólne do działu 1. Do przemysłu zaliczono:

^ przedsiębiorstwa przemysłowe (państwowe, spółdzielcze i organizacji społecznych) 1j. jsdnostki, którym zostały nadane podstawowe numery statystyczne w dziale przemysł,

b/ zakłady przemysłowe >dnostek budżetowych oraz do 1985 roku spółdzielczych przedsiębiorstw handlowych (spółdzielni spożywców, ogrodniczych i pszczelarskich oraz gminnych spółdzielni), które od 1986 roku są zaliczane do działu handel, w związku z tym dane za 1985 rok w tabl.

3 ,4,6 podano w warunkach porównywalnych z 1986 r.

2. Dane w przekroji gałęziowym opracowano tzw. metodą przedsiębiorstw i zakładów sam od zielnie bi­

lansujących, tj. klasyfikując według gałęzi przemysłu całe przedsiębiorstwa będź zakłady samodzielnie bilan­

sujące wchodzące w skład kombinatów i innych przedsiębiorstw wielozakładowych.

Przedsiębiorstwo przemysłowe jest samodzielną, samorządną i samofinansującą się j3dnostką gospodarczą posiadąjącą osobowość prawną wyposażoną w środki i przedmioty pracy (środki trwałe i obrotowe), której główna działalność polega na wydobyciu lub przetwarzaniu surowców (materiałów), na świadczeniu usług prze­

mysłowych bądź prowadzeniu działalności pomocniczej (np. jednostki dokumentacji technicznej, kompletacji i koordynacji dostaw), której został nadany podstawowy numer statystyczny w dziale przemysł.

W przypadku kombinatów i przedsiębiorstw wielozakładowych jako przedsiębiorstwa potraktowano po­

szczególne zakłady samodzielnie bilansujące wchodzące w ich skład.

Zakład samodzielnie bilansujący określają cechy charakterystyczne dla przedsiębiorstwa przemysłowego.

W odróżnieniu od przedsiębiorstwa zakład samodzielnie bilansujący nie posiada osobowości prawnej.

3. Produkcja sprzedana cbtyczy całej działalności eksploatacyjnej jednostek zaliczonych do działu prze­

mysł, tj. sprzedaży wyrobów i usług przemysłowych oraz nieprzemysłowych (budowlano-montażowych,komu­

nalnych, bytowych itp.).

Wskaźniki dynamiki poszczególnych mierników produkcji obliczono metodą nawiązania łańcuchowego.

4. Robotrdkogodziny przepracowane i rrieprzepracowane ewidencjonowane są w stosunku do nominalne­

go czasu pracy obowiązującego w poszczególnych zakładach pracy nie uwzględniającego skrócenia czasu pra­

cy, m.in. z tytułu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia, wolnych sobót, pracy w systemie cztero- zmianowym.

5. Grupowanie wyrobów przyjęto na podstawie Systematycznego Wykazu Wyrobów (SWW) obowiązują­

cego od 1 stycznia 1981 roku, w niektórych przypadkach podano nazwy skrócone w porównaniu z przyjęty­

mi w SWW.

6. Do zatrudnionych w przemyśle zaliczono zatrudnionych na podstawie stosunku pracy pracowników grupy przemysłowej i rozwojowej oraz grupy działalności nieprzemysłowej (tj. zatrudnionych przy inwesty­

cjach wykonywanych systemem gospodarczym, zbycie, kontraktacji, skupie w sklepach fabrycznych, obsłu­

dze socjalno-bytowej itp. działalności) w przedsiębiorstwach i zakładach przemysłowych.

Oo zatrudnionych w przemyśle nie zaliczono:

- uczniów (tj. zatrudnionych w celu nauki zawodu lub przyuczenia do określonej pracy) opłacanych wedLug stawek uczniowskich, niezależnie od tego czy są uczniami szkół zawodowych czy też nie), - zatrudnionych przy pracy nakładczej,

- agentów wynagradzanych z funduszu agencyjno-prowizyjnego i agentów w systemie agencji zryczałto­

wanej z osobami zatrudnionymi przez agentów, S

- zatrudnionych w centralach zrzeszeń.

Dane dotyczące przeciętnego zatrudnienia w tablicach działu wykazano w przeliczeniu niepełnozatrudnio- nych na pełnozatrudrdonych.

Do grupy przemysłowej zaliczono pracowników zatrudnionych w komórkach produkcji podstawowej i pomoc­

niczej oraz w zarzączie przedsiębiorstw przemysłowych.

W dokumencie Rocznik Statystyczny Województwa Bielskiego, 1991, R. 16 (Stron 186-198)