5. C ELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ
5.1. Kapitał ludzki i społeczny
CEL STRATEGICZNY K
W
YSOKI POZIOM KAPITAŁU LUDZKIEGO I SPOŁECZNEGOMieszkańcy wraz z ich kompetencjami stanowią największe bogactwo Miasta Białystok.
Postrzeganie człowieka nie tylko jako samoistnego celu rozwoju, ale także kluczowego czynnika rozwoju przywołuje pojęcia kapitału ludzkiego i kapitału społecznego, których stan decyduje o przyszłym wzroście społeczno-gospodarczym i dobrobycie. Kapitał ludzki stanowią zasoby wiedzy, umiejętności, postaw, ale także zdrowia, które mają wartość w procesach rozwoju społeczno-gospodarczego. Natomiast istotą kapitału społecznego jest wartość wzajemnych relacji społecznych i zaufania mieszkańców, którzy dzięki niemu mogą lepiej współdziałać i osiągać więcej korzyści zarówno ekonomicznych, jak i społecznych.
CEL STRATEGICZNY
WYSOKIPOZIOMKAPITAŁULUDZKIEGOISPOŁECZNEGO
Cel operacyjny Kierunek działań
K1. KOMPETENTNI MIESZKAŃCY
K1.1. Zapewnianie kompetencji zawodowych adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0
K1.2. Podnoszenie poziomu kompetencji cyfrowych
K1.3. Kształtowanie kompetencji kluczowych (w tym przedsiębiorczości)
K1.4. Stworzenie nowoczesnego systemu doradztwa zawodowego i informacji zawodowej oraz edukacyjnej
K1.5. Zapewnienie warunków rozwoju przedsiębiorczości w każdej szkole i przedszkolu
K1.6. Kompetencje zarządcze w sektorze publicznym i w biznesie K1.7. Kształcenie przez całe życie
K2. ZDROWI MIESZKAŃCY
K2.1. Profilaktyka zdrowotna/chorób cywilizacyjnych/edukacja zdrowotna K2.2. Promocja zdrowego trybu życia
K2.3. Wsparcie psychologiczno-psychiatryczne oferowane mieszkańcom, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży
K2.4. Prewencja uzależnień (środki psychoaktywne, zaburzenia odżywiania, uzależnienia behawioralne)
K2.5. Opieka długoterminowa i opieka nad osobami starszymi
K2.6. Aktywność sportowa mieszkańców, w tym dostępność obiektów
K3.1. Wsparcie dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach rozwojowych oraz ich rodzin
K3.2. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób dorosłych z niepełnosprawnościami oraz wsparcie ich rodzin
K3.3. Pomoc i wsparcie osobom w sytuacjach kryzysowych
K3.4. Działania prewencyjne wobec ryzykownych zachowań młodego pokolenia K3.5. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym
K3.6. Przeciwdziałanie ubóstwu
K3.7. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób starszych K3.8. Integracja obcokrajowców/cudzoziemców
K3.9. Budowa zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem w mieście
K4. OTWARCI MIESZKAŃCY
K4.1. Rozwój postaw równego traktowania, niedyskryminacji i otwartości na różnorodność
K4.2. Wzrost aktywności i partycypacji społeczności lokalnych oraz rozwój więzi społecznych na poziomie lokalnym
K4.3. Promocja turystyki kulturowej
K4.4. Promocja kultury – edukacja kulturalna oraz wspieranie oddolnych inicjatyw kulturalnych
K4.5. Wspieranie lokalnych artystów, kadr kultury
35 Cel operacyjny K1. Kompetentni mieszkańcy
Kompetencje to wiedza, umiejętności, ale i postawy ludzi umożliwiające im skuteczne realizowanie swoich zamierzeń w pracy zawodowej, jak również w sferze społecznej i osobistej.
Wyzwaniem współczesności jest ogromna dynamika zmian we wszystkich obszarach, co sprawia, że nieustannie należy aktualizować i dostosowywać kompetencje. Jednocześnie wysokie kompetencje stają się główną siłą napędową rozwoju społeczno-gospodarczego. Białystok powinien stać się miastem uczącym się.
Kierunek działań K1.1.
Zapewnianie kompetencji zawodowych adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− potrzeba zapewnienia kadr o kwalifikacjach zgodnych z wymaganiami pracodawców;
− system kształcenia zawodowego nie w pełni jeszcze uwzględniający potrzeby pracodawców, w tym w zakresie gospodarki 4.0 oraz potrzeby edukacyjne mieszkańców;
− efektywne wykorzystanie nowoczesnej bazy kształcenia praktycznego, będącej w dyspozycji szkół branżowych;
− niewystarczające przygotowanie praktyczne uczniów szkół branżowych utrudniające podjęcie pracy w zawodzie;
− konieczność lepszego dostosowania kompetencji nauczycieli kształcenia zawodowego do potrzeb gospodarki;
− konieczność wypracowania obiektywnego systemu potwierdzania kompetencji na poziomie
„umiejętności zawodowych” i „czynności zawodowych”;
− niewystarczająca współpraca szkół branżowych z uczelniami wyższymi.
− działania na rzecz wzmocnienia relacji pomiędzy pracodawcami a ośrodkami naukowymi i edukacyjnymi w celu zmniejszenia dystansu pomiędzy nauczaniem a potrzebami rynku pracy;
− działania na rzecz podnoszenia jakości kształcenia zawodowego na różnych poziomach edukacji, w tym poprzez jej powiązanie z biznesem i skupienie na praktycznym aspekcie edukacji;
− stymulowanie przedsiębiorstw do zwiększenia otwartości i aktywności, czego skutkiem będzie aktywna współpraca ze szkołami;
− wspieranie rozwoju start-upów;
− stworzenie automatycznych narzędzi w relacji biznes–edukacja;
− działania na rzecz zwiększenia atrakcyjności inwestycji zewnętrznych;
− podejmowanie starań na rzecz podniesienia znaczenia kształcenia ustawicznego i jego dopasowania do potrzeb lokalnego rynku pracy;
− działania na rzecz identyfikacji potrzeb kompetencyjnych pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0;
− stworzenie oferty dodatkowych form edukacyjnych dla uczestników kształcenia zawodowego, w tym staży i szkoleń, zwiększających szanse na podjęcie pracy w wyuczonym zawodzie;
− podnoszenie kompetencji nauczycieli kształcenia zawodowego adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0;
− stymulowanie współpracy szkół branżowych z uczelniami wyższymi.
Skutki braku interwencji:
− ograniczony rozwój przedsiębiorstw;
− wysokie koszty funkcjonowania;
− niska wydajność pracy;
− niesatysfakcjonujący poziom wynagrodzeń;
− odpływ kadr z rynku.
Kierunek działań K1.2.
Podnoszenie poziomu kompetencji cyfrowych
Uzasadnienie: Możliwe działania:
konieczność ułatwienia dostępu do usług publicznych;
− działania na rzecz poprawy jakości kształcenia
w szkołach podstawowych i
36
potrzeba zwiększenia dostępu do rynku pracy;
większe możliwości rozwoju firm.
ponadpodstawowych, w tym motywacja nauczycieli do wprowadzania innowacji związanych z cyfryzacją oraz zwiększanie ich kompetencji w tym zakresie;
− wsparcie rozwoju kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży na każdym etapie edukacji;
− akcje na rzecz zwiększenia świadomości mieszkańców poprzez kampanie informacyjne promowanie istniejących rozwiązań w obszarze smart city oraz intensyfikację partycypacji mieszkańców;
− przedsięwzięcia na rzecz zwiększenia świadomości przedsiębiorców w obszarze smart city;
− prowadzenie działań edukacyjnych dedykowanych osobom dorosłym, w tym w szczególności 50+, m.in. poprzez specjalne kampanie i programy edukacyjne dla seniorów;
− wsparcie finansowania sprzętu i zmniejszenie kosztu dostępu do Internetu dla niektórych grup narażonych na wykluczenie cyfrowe.
Skutki braku interwencji:
− odpływ mieszkańców;
− wykluczenie z życia społecznego;
− niska konkurencyjność na rynku pracy;
− niski poziom zamożności mieszkańców.
Kierunek działań K1.3.
Kształtowanie kompetencji kluczowych (w tym przedsiębiorczości)
Uzasadnienie10: Możliwe działania:
szybki rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz gospodarki 4.0;
brak standardów i powszechnych wzorców funkcjonowania systemu edukacji w zakresie kształtowania kompetencji kluczowych;
konieczność intensyfikacji działań systemu edukacji wzmacniających postawy wspierające zachowania przedsiębiorcze;
potrzeba zwiększenia poziomu zaangażowania uczelni wyższych, szkół, organizacji pozarządowych i pracodawców w działaniach na rzecz rozwoju kompetencji kluczowych.
− opracowanie i wdrożenie narzędzi do diagnozowania kompetencji kluczowych miękkich, osobistych i przedsiębiorczych z wykorzystaniem metody symulacji i działania w systemie edukacji na różnych poziomach kształcenia;
− opracowanie programów doskonalących dostosowanie metod i narzędzi edukacyjnych, do efektywnego rozwijania kompetencji kluczowych, wprowadzenie szkoleń nauczycieli;
− działania na rzecz zwiększenia świadomości na temat kompetencji kluczowych i ich roli w życiu zawodowym i osobistym;
− stymulowanie rozwoju umiejętności nauczycieli i pedagogów w zakresie przekazywania wiedzy dotyczącej kompetencji kluczowych opierających się na symulacjach i uczeniu w działaniu;
− zwiększenie działań rozwijających kompetencje kluczowe w ramach zajęć obowiązkowych;
− wspieranie edukacji w rozwoju umiejętności koniecznych do rozwiązywania rzeczywistych Skutki braku interwencji:
− trudność w dostosowywaniu się do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej osób wchodzących na rynek pracy;
− mała elastyczność w reagowaniu na zmiany pojawiające się w społeczeństwie;
− trudność w odnalezieniu się na rynku pracy;
− trudność w kształtowaniu postawy proaktywnej
10 W Zaleceniu Rady Unii Europejskiej z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz. U. UE C189/1, 4.6.2018) zostało sformułowanych osiem kluczowych kompe-tencji: (1) kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; (2) kompetencje w zakresie wielojęzycz-ności; (3) kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynie-rii; (4) kompetencje cyfrowe; (5) kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się; (6) kompetencje obywatelskie; (7) kompetencje w zakresie przedsiębiorczości; (8) kompetencje w zakresie świadomości i ekspre-sji kulturalnej. Formułowanie lub modyfikowanie kolejnych kompetencji kluczowych powinno odbywać się w sposób elastyczny, adekwatny do dynamicznych zmian społeczno-gospodarczych w układzie globalnym, które szczególnie uwidoczniły się od 2020 r.
37 uczniów wynikająca z funkcjonującego systemu
edukacji skoncentrowanego na „rozwiązywaniu testów”, wspierającego postawę bierną wśród młodych osób;
− nieprzystosowanie pracowników do wymogów pracodawców.
problemów, a także umiejętności miękkich, krytycznego myślenia i przywództwa;
− opracowanie i wprowadzenie programów uczniowskich, dotyczących rozwijania kompetencji kluczowych, projektów uczniowskich, gier i symulacji.
Kierunek działań K1.4.
Stworzenie nowoczesnego systemu doradztwa zawodowego i informacji zawodowej oraz edukacyjnej
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− niewystarczająca partycypacja pracodawców w tworzeniu aktualnych zasobów informacji zawodowej;
− potrzeba stworzenia jednolitego, komplementarnego systemu informacji edukacyjno-zawodowej, funkcjonującego na kolejnych etapach edukacji (szkoła podstawowa, szkoła ponadpodstawowa, szkoła wyższa, kształcenie ustawiczne osób dorosłych);
− niewystarczająca reprezentacja kierunków kształcenia zawodowego w zawodach kluczowych dla gospodarki miasta w wyborach edukacyjno-zawodowych dzieci i młodzieży na etapie szkoły ponadpodstawowej;
− niewystarczająca reprezentacja kierunków technicznych oraz innych kluczowych dla rozwoju społeczno-gospodarczego miasta w wyborach edukacyjno-zawodowych młodzieży na etapie szkoły wyższej;
− niewystarczający system wsparcia doradczego, w szczególności w zakresie informacji zawodowej dla osób dorosłych w procesie kształcenia ustawicznego.
− prowadzenie kampanii promujących przedsiębiorców, zawody oraz ścieżki kariery korzystne dla rozwoju społeczno-gospodarczego miasta, w tym wieloletniego programu targów edukacyjnych;
− opracowanie i wdrożenie modelu zachęt, w tym klas patronackich i stypendiów współfinansowanych przez przedsiębiorców, branże, sektory;
− program szkoleń podnoszących kompetencje zawodowe doradców zawodowych z instytucji oświatowych bazujący na informacji edukacyjno-zawodowej współtworzonej przez wszystkie placówki oświatowe i pracodawców funkcjonujących na terenie miasta;
− opracowanie i wdrożenie na podstawie zasobów internetowych jednolitego, komplementarnego systemu informacji edukacyjno-zawodowej.
Skutki braku interwencji:
− niski prestiż zawodów kluczowych dla gospodarki regionu i miasta w aspiracjach edukacyjno-zawodowych młodzieży oraz ich rodziców;
− niekorzystne modele kariery zawodowej powodujące odpływ talentów z miasta;
− niewykorzystanie w pełni istniejącego w mieście potencjału zasobów ludzkich.
Kierunek działań K1.5.
Zapewnienie warunków rozwoju przedsiębiorczości w każdej szkole i przedszkolu
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− konieczność zwiększenia świadomości metod i potrzeb kształtowania kompetencji przedsiębiorczych;
− potrzeba kształtowania postaw przedsiębiorczych;
− potrzeba kształcenia umiejętności praktycznych w zakresie przedsiębiorczości.
− zwiększanie kompetencji kadr szkół i przedszkoli w zakresie przedsiębiorczości;
− promowanie postaw przedsiębiorczych na wszystkich etapach edukacji przez wykorzystanie możliwości kształtowania programów nauczania przez nauczycieli;
− zwiększenie liczby zajęć praktycznych w Skutki braku interwencji:
38
− brak kompetencji pożądanych na rynku pracy;
− brak gotowości do zmian (elastyczność, kreatywność);
− niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców.
szkołach podstawowych i ponadpodstawowych;
− prowadzenie działań wychowawczych i kształtowanie postaw przedsiębiorczych w szkole;
− działania na rzecz zwiększania świadomości rodziców w kwestiach przedsiębiorczości;
− wsparcie finansowe działań kreatywnych, dedykowanie środków na edukację dzieci i młodzieży w zakresie przedsiębiorczości;
− wsparcie współpracy pomiędzy edukacją a biznesem i tworzenie rozwiązań systemowych.
Kierunek działań K1.6.
Kompetencje zarządcze w sektorze publicznym i w biznesie
Uzasadnienie: Możliwe działania:
rozproszona oferta kształcenia wzmacniająca kompetencje zarządcze osób decydujących o strategicznym rozwoju JST na poziomie miasta i obszaru funkcjonalnego;
− potrzeba większego wykorzystania potencjałów rozwojowych miasta jako dużego ośrodka miejskiego i gmin w ramach BOF;
− potrzeba rozwijania kompetencji relacyjnych we współpracy z różnymi interesariuszami rozwoju lokalnego;
− niewystarczające przygotowanie kompetencyjne i wykorzystanie przywództwa w zarządzaniu rozwojem lokalnym/przedsiębiorstwem;
− konieczność zwiększenia dynamiki rozwoju lokalnego w poszczególnych obszarach;
− potrzeba zwiększenia poziomu koordynacji współpracy multisektorowej i partnerstw lokalnych, w tym w ramach BOF.
− promocja programów edukacyjnych/studiów podyplomowych dla kadry menedżerskiej w sektorze publicznym i w biznesie;
− dofinansowanie programów edukacyjnych/
studiów podyplomowych dla kadry menedżerskiej w sektorze publicznym i w biznesie na podstawie kryteriów konkursowych;
− rozwój kompetencji przywódczych na każdym szczeblu zarządzania w sektorze publicznym i w biznesie;
− rozwój kompetencji zarządzania partnerstwami lokalnymi;
− rozwój kompetencji relacyjnych z różnymi grupami interesariuszy.
Skutki braku interwencji:
− niepełne wykorzystanie kapitału ludzkiego w sektorze publicznym i biznesie;
− znikomy rozwój sfery gospodarczej i przedsiębiorczości w mieście;
− niewystarczająca liczba nowych, atrakcyjnych miejsc pracy.
Kierunek działań K1.7.
Kształcenie przez całe życie
Uzasadnienie: Możliwe działania:
potrzeba zwiększenia udziału mieszkańców w kształceniu ustawicznym;
konieczność nadążania za zmianami cywilizacyjnymi;
potrzeba zwiększenia elastyczności i otwartości na zmiany.
− promocja idei uczenia się przez całe życie;
− stałe rozpoznawanie zmieniających się potrzeb kompetencyjnych pracodawców;
− rozpoznawanie potrzeb edukacyjnych różnych grup wiekowych mieszkańców;
− oferowanie na preferencyjnych warunkach możliwości kształcenia dla wszystkich grup wiekowych mieszkańców.
Skutki braku interwencji:
− trudności w dostosowywaniu się do zmian na rynku pracy;
39
− trudności w adaptacji do zmieniającego się życia społecznego.
Cel operacyjny K2. Zdrowi mieszkańcy
Wysoka jakość życia nie jest możliwa bez zachowania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej.
W dobie globalnych zagrożeń zdrowotnych, procesu nieuchronnego starzenia się społeczeństwa, specyficznych zagrożeń dotykających młodego pokolenia działania na rzecz zdrowia mieszkańców mają wysoki priorytet. Najskuteczniejsze jest przy tym podejmowanie działań w zakresie prewencji zdrowotnej, do których można zaliczyć nie tylko klasyczną profilaktykę chorób, ale także promocję aktywności fizycznej.
Kierunek działań K2.1.
Profilaktyka zdrowotna/chorób cywilizacyjnych/edukacja zdrowotna
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− niedostateczna profilaktyka wczesna (utrwalanie prawidłowych wzorców zdrowego stylu życia) oraz profilaktyka wtórna (wczesne wykrywanie chorób i szybkie działania lecznicze w celu powstrzymania rozwoju choroby);
− niewystarczająca wiedza w zakresie profilaktyki zdrowia i potrzeby wykonywania badań profilaktycznych;
− potrzeba zwiększenia liczby programów profilaktycznych;
− niewykorzystany potencjał pracowników naukowych;
− potrzeba zwiększenia motywacji do prowadzenia zdrowego trybu życia i aktywności fizycznej;
− siedzący tryb pracy, nauka i praca zdalna;
− konieczność zmiany złych nawyków żywieniowych utrwalanych w dzieciństwie;
− niezbędność uzupełniania braków w wiedzy na temat sposobów zapobiegania chorobom cywilizacyjnym wśród młodzieży.
− prowadzenie edukacji zdrowotnej na wszystkich etapach poprzez dostosowanie programów kształcenia, wsparcie w podnoszeniu kompetencji wśród nauczycieli i powstawanie konkretnych działań skierowanych do uczniów i nauczycieli;
− działania na rzecz zwiększenia świadomości społecznej na temat epidemiologii chorób cywilizacyjnych;
− systemowa promocja działań profilaktycznych, zwiększenie aktywności ze strony lekarzy pierwszego kontaktu, zaangażowanie innych podmiotów (w tym JST) oraz pracodawców w działania profilaktyczne;
− prowadzenie „lokalnych” kampanii informacyjnych i edukacyjnych z zakresu profilaktyki zdrowotnej oraz tworzenie miejskich programów profilaktyki zdrowotnej;
− intensyfikacja współpracy z instytucjami i organizacjami zajmującymi się promocją zdrowia bądź działającymi na rzecz osób chorych;
− zwiększenie współpracy pomiędzy miastem a jednostkami ochrony zdrowia i Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku w zakresie profilaktyki zdrowia/edukacji zdrowotnej;
− współpraca z administracjami osiedli i ich mieszkańcami;
− działania na rzecz zwiększania świadomości pracodawców na temat znaczenia odpowiednich warunków pracy w zapobieganiu powstawania schorzeń.
Skutki braku interwencji:
− wysoki wskaźnik umieralności;
− częstsza umieralność mężczyzn na choroby cywilizacyjne;
− zwiększony wskaźnik zachorowalności;
− zwiększone wydatki na opiekę zdrowotną;
− spadek jakości życia;
− negatywne konsekwencje dla rynku pracy;
− niezdolność do pracy spowodowana stopniem zaawansowania choroby;
− izolacja społeczna.
40
Kierunek działań K2.2.
Promocja zdrowego trybu życia
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− potrzeba przeciwdziałania uzależnieniom wśród osób na nie podatnych;
− konieczność przeciwdziałania chorobom, takim jak otyłość;
− potrzeba przeciwdziałania zapadaniu na choroby cywilizacyjne (np. cukrzycę, depresję, choroby serca);
− konieczność przeciwdziałania występowaniu nadwagi dzieci i młodzieży;
− konieczność przeciwdziałania występowaniu nadwagi osób dorosłych.
− działania na rzecz zwiększenia skuteczności programów edukacyjnych w zakresie zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej;
− edukacja rodziców;
− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania organizacji pozarządowych w promocję zdrowego trybu życia;
− prowadzenie działań pobudzających nauczycieli wychowania fizycznego do większego zaangażowania i wprowadzania atrakcyjniejszych form zajęć;
− akcje na rzecz zwiększania świadomości społecznej na temat zdrowego stylu życia, zwiększenia wiedzy na temat prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz prawidłowych diet w trakcie choroby;
− działania na rzecz zwiększenia aktywności fizycznej, w tym poprzez udostępnianie oraz rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w szczególności we współpracy z BOF oraz zwiększanie świadomości na temat skutków braku ruchu;
− prowadzenie zorganizowanych, bezpłatnych działań promujących aktywność fizyczną przy wykorzystaniu dostępnej infrastruktury sportowej;
− promocja zdrowej żywności;
− prowadzenie działań edukacyjnych na etapie wczesnoszkolnym;
− wsparcie finansowania małej infrastruktury sportowej w mieście (siłowni na świeżym powietrzu, przyrządów do ćwiczeń);
− rozwój terenów sportowo-rekreacyjnych.
Skutki braku interwencji:
zaburzenia psychiczne;
wzrost nakładów na służbę zdrowotną;
− pogłębianie się izolacji społecznej;
− zły wpływ na pracę zawodową i gospodarkę;
− wykluczenie z życia społecznego;
− konieczność opieki nad osobami zależnymi.
Kierunek działań K2.3.
Wsparcie psychologiczno-psychiatryczne oferowane mieszkańcom, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− zła kondycja psychiczna młodzieży, czego skutkiem są zaburzenia zachowania, dysfunkcyjne relacje z innymi, zaburzenia odżywiania, izolacja społeczna;
− zła kondycja psychiczna dzieci.
− działania na rzecz lepszego przygotowania nauczycieli w zakresie zdrowia psychicznego;
− zwiększenie dostępności psychologów w placówkach szkolnych oraz zwiększenie dostępności psychiatrów w poradniach psychologiczno-pedagogicznych;
− tworzenie ośrodków specjalistycznych;
− działania na rzecz przygotowania doradców zawodowych w zakresie doradztwa dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami;
− prowadzenie działań wspierających opiekunów osób zależnych przez systemowe wsparcie rodziców dzieci z problemami;
Skutki braku interwencji:
− przedwczesne kończenie edukacji;
− wykluczenie społeczne ze środowiska rówieśniczego;
− niższe aspiracje związane ze spadkiem własnej wartości;
− problemy zawodowe opiekunów;
41
− problemy zdrowotne i społeczne w dorosłości;
− niska przedsiębiorczość dorosłych;
− niskie kompetencje, niska aktywność zawodowa i społeczna dorosłych;
− wykluczenie społeczne i alienacja w środowisku rówieśniczym;
− dysfunkcyjne relacje rodzinne.
− działania na rzecz promocji zdrowia psychicznego i zmiany negatywnych stereotypów na temat psychiatrii i chorób psychicznych;
− działania na rzecz zwiększania dostępności terapii osób dorosłych, w tym terapii długoterminowej;
− wykorzystywanie metod terapeutycznych opartych na przedsiębiorczości (spółdzielnie socjalne) oraz metod aktywizujących poprzez edukację i pracę, w celu wsparcia dzieci;
− tworzenie telefonów zaufania i anonimowego wsparcia;
− zwiększenie dostępności do opieki psychiatrycznej;
− działania na rzecz poprawy relacji rodzinnych;
− zwiększanie świadomości rodziców w sprawach zdrowia psychicznego ich dzieci.
Kierunek działań K2.4.
Prewencja uzależnień (środki psychoaktywne, zaburzenia odżywiania, uzależnienia behawioralne)
Uzasadnienie: Możliwe działania:
potrzeba prowadzenia działań prewencyjnych w zakresie uzależnień.
− zwiększenie finansowania na działania prewencyjne;
− pomoc rodzinom dotkniętym problemem uzależnień;
− zwiększenie dostępności pomocy psychologicznej;
− aktywizacja osób dotkniętych problemem uzależnień oraz ich rodzin;
− realizacja działań profilaktycznych oraz wprowadzanie mechanizmów oceny ich skuteczności.
Skutki braku interwencji:
− wzrost zjawisk patologicznych;
− rozpad rodzin i więzi społecznych;
− problemy ze zdrowiem psychicznym;
− problemy zdrowotne;
− problemy z prawem;
− wypadanie z ról społecznych;
− wzrost liczby samobójstw;
− ubóstwo.
Kierunek działań K2.5.
Opieka długoterminowa i opieka nad osobami starszymi
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− narastający problem opieki osób starszych i niewystarczającej opieki senioralnej;
− potrzeba rozwinięcia oferty usług opiekuńczych dla osób starszych;
− potrzeba ułatwienia dostępu do dziennych ośrodków wsparcia;
− słabsza kondycja zdrowotna.
− promowanie kierunków studiów związanych z geriatrią;
− wsparcie systemu ochrony zdrowia, w tym wsparcie finansowania sprzętu specjalistycznego;
− zwiększenie finansowania placówek służby zdrowia;
− zwiększenie liczby miejsc w placówkach opieki długoterminowej, rozbudowanie oferty usług opiekuńczych dla osób starszych i dziennych ośrodków wsparcia;
− tworzenie miejsc integracji dla osób starszych;
− poszerzenie oferty specjalistycznych usług opiekuńczych.
Skutki braku interwencji:
− osoby starsze zdane są na siebie lub na rodzinę;
− wzrost zapotrzebowania na opiekę szpitalną;
− brak aktywności zawodowej opiekunów osób starszych.
42
Kierunek działań K2.6.
Aktywność sportowa mieszkańców, w tym dostępność obiektów sportowych
Uzasadnienie: Możliwe działania:
− potrzeba poprawy kondycji mieszkańców przy wykorzystaniu infrastruktury sportowo-rekreacyjnej miasta i otoczenia funkcjonalnego;
− potrzeba intensyfikacji kontaktu z innymi ludźmi.
− działania na rzecz zwiększenia skuteczności programów edukacyjnych w zakresie aktywności fizycznej;
− dalsza rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w szczególności we współpracy z obszarem funkcjonalnym Białegostoku i zwiększenie jej dostępności, w tym bezpłatny dostęp do wybranych obiektów sportowych dla mieszkańców;
− tworzenie nowych ośrodków sportowych;
− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania
− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania