• Nie Znaleziono Wyników

Kapitał ludzki i społeczny

5. C ELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ

5.1. Kapitał ludzki i społeczny

CEL STRATEGICZNY K

W

YSOKI POZIOM KAPITAŁU LUDZKIEGO I SPOŁECZNEGO

Mieszkańcy wraz z ich kompetencjami stanowią największe bogactwo Miasta Białystok.

Postrzeganie człowieka nie tylko jako samoistnego celu rozwoju, ale także kluczowego czynnika rozwoju przywołuje pojęcia kapitału ludzkiego i kapitału społecznego, których stan decyduje o przyszłym wzroście społeczno-gospodarczym i dobrobycie. Kapitał ludzki stanowią zasoby wiedzy, umiejętności, postaw, ale także zdrowia, które mają wartość w procesach rozwoju społeczno-gospodarczego. Natomiast istotą kapitału społecznego jest wartość wzajemnych relacji społecznych i zaufania mieszkańców, którzy dzięki niemu mogą lepiej współdziałać i osiągać więcej korzyści zarówno ekonomicznych, jak i społecznych.

CEL STRATEGICZNY

WYSOKIPOZIOMKAPITAŁULUDZKIEGOISPOŁECZNEGO

Cel operacyjny Kierunek działań

K1. KOMPETENTNI MIESZKAŃCY

K1.1. Zapewnianie kompetencji zawodowych adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0

K1.2. Podnoszenie poziomu kompetencji cyfrowych

K1.3. Kształtowanie kompetencji kluczowych (w tym przedsiębiorczości)

K1.4. Stworzenie nowoczesnego systemu doradztwa zawodowego i informacji zawodowej oraz edukacyjnej

K1.5. Zapewnienie warunków rozwoju przedsiębiorczości w każdej szkole i przedszkolu

K1.6. Kompetencje zarządcze w sektorze publicznym i w biznesie K1.7. Kształcenie przez całe życie

K2. ZDROWI MIESZKAŃCY

K2.1. Profilaktyka zdrowotna/chorób cywilizacyjnych/edukacja zdrowotna K2.2. Promocja zdrowego trybu życia

K2.3. Wsparcie psychologiczno-psychiatryczne oferowane mieszkańcom, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży

K2.4. Prewencja uzależnień (środki psychoaktywne, zaburzenia odżywiania, uzależnienia behawioralne)

K2.5. Opieka długoterminowa i opieka nad osobami starszymi

K2.6. Aktywność sportowa mieszkańców, w tym dostępność obiektów

K3.1. Wsparcie dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach rozwojowych oraz ich rodzin

K3.2. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób dorosłych z niepełnosprawnościami oraz wsparcie ich rodzin

K3.3. Pomoc i wsparcie osobom w sytuacjach kryzysowych

K3.4. Działania prewencyjne wobec ryzykownych zachowań młodego pokolenia K3.5. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem

społecznym

K3.6. Przeciwdziałanie ubóstwu

K3.7. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób starszych K3.8. Integracja obcokrajowców/cudzoziemców

K3.9. Budowa zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem w mieście

K4. OTWARCI MIESZKAŃCY

K4.1. Rozwój postaw równego traktowania, niedyskryminacji i otwartości na różnorodność

K4.2. Wzrost aktywności i partycypacji społeczności lokalnych oraz rozwój więzi społecznych na poziomie lokalnym

K4.3. Promocja turystyki kulturowej

K4.4. Promocja kultury – edukacja kulturalna oraz wspieranie oddolnych inicjatyw kulturalnych

K4.5. Wspieranie lokalnych artystów, kadr kultury

35 Cel operacyjny K1. Kompetentni mieszkańcy

Kompetencje to wiedza, umiejętności, ale i postawy ludzi umożliwiające im skuteczne realizowanie swoich zamierzeń w pracy zawodowej, jak również w sferze społecznej i osobistej.

Wyzwaniem współczesności jest ogromna dynamika zmian we wszystkich obszarach, co sprawia, że nieustannie należy aktualizować i dostosowywać kompetencje. Jednocześnie wysokie kompetencje stają się główną siłą napędową rozwoju społeczno-gospodarczego. Białystok powinien stać się miastem uczącym się.

Kierunek działań K1.1.

Zapewnianie kompetencji zawodowych adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− potrzeba zapewnienia kadr o kwalifikacjach zgodnych z wymaganiami pracodawców;

− system kształcenia zawodowego nie w pełni jeszcze uwzględniający potrzeby pracodawców, w tym w zakresie gospodarki 4.0 oraz potrzeby edukacyjne mieszkańców;

− efektywne wykorzystanie nowoczesnej bazy kształcenia praktycznego, będącej w dyspozycji szkół branżowych;

− niewystarczające przygotowanie praktyczne uczniów szkół branżowych utrudniające podjęcie pracy w zawodzie;

− konieczność lepszego dostosowania kompetencji nauczycieli kształcenia zawodowego do potrzeb gospodarki;

− konieczność wypracowania obiektywnego systemu potwierdzania kompetencji na poziomie

„umiejętności zawodowych” i „czynności zawodowych”;

− niewystarczająca współpraca szkół branżowych z uczelniami wyższymi.

− działania na rzecz wzmocnienia relacji pomiędzy pracodawcami a ośrodkami naukowymi i edukacyjnymi w celu zmniejszenia dystansu pomiędzy nauczaniem a potrzebami rynku pracy;

− działania na rzecz podnoszenia jakości kształcenia zawodowego na różnych poziomach edukacji, w tym poprzez jej powiązanie z biznesem i skupienie na praktycznym aspekcie edukacji;

− stymulowanie przedsiębiorstw do zwiększenia otwartości i aktywności, czego skutkiem będzie aktywna współpraca ze szkołami;

− wspieranie rozwoju start-upów;

− stworzenie automatycznych narzędzi w relacji biznes–edukacja;

− działania na rzecz zwiększenia atrakcyjności inwestycji zewnętrznych;

− podejmowanie starań na rzecz podniesienia znaczenia kształcenia ustawicznego i jego dopasowania do potrzeb lokalnego rynku pracy;

− działania na rzecz identyfikacji potrzeb kompetencyjnych pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0;

− stworzenie oferty dodatkowych form edukacyjnych dla uczestników kształcenia zawodowego, w tym staży i szkoleń, zwiększających szanse na podjęcie pracy w wyuczonym zawodzie;

− podnoszenie kompetencji nauczycieli kształcenia zawodowego adekwatnie do potrzeb pracodawców, w tym w ramach gospodarki 4.0;

− stymulowanie współpracy szkół branżowych z uczelniami wyższymi.

Skutki braku interwencji:

− ograniczony rozwój przedsiębiorstw;

− wysokie koszty funkcjonowania;

− niska wydajność pracy;

− niesatysfakcjonujący poziom wynagrodzeń;

− odpływ kadr z rynku.

Kierunek działań K1.2.

Podnoszenie poziomu kompetencji cyfrowych

Uzasadnienie: Możliwe działania:

konieczność ułatwienia dostępu do usług publicznych;

− działania na rzecz poprawy jakości kształcenia

w szkołach podstawowych i

36

potrzeba zwiększenia dostępu do rynku pracy;

większe możliwości rozwoju firm.

ponadpodstawowych, w tym motywacja nauczycieli do wprowadzania innowacji związanych z cyfryzacją oraz zwiększanie ich kompetencji w tym zakresie;

− wsparcie rozwoju kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży na każdym etapie edukacji;

− akcje na rzecz zwiększenia świadomości mieszkańców poprzez kampanie informacyjne promowanie istniejących rozwiązań w obszarze smart city oraz intensyfikację partycypacji mieszkańców;

− przedsięwzięcia na rzecz zwiększenia świadomości przedsiębiorców w obszarze smart city;

− prowadzenie działań edukacyjnych dedykowanych osobom dorosłym, w tym w szczególności 50+, m.in. poprzez specjalne kampanie i programy edukacyjne dla seniorów;

− wsparcie finansowania sprzętu i zmniejszenie kosztu dostępu do Internetu dla niektórych grup narażonych na wykluczenie cyfrowe.

Skutki braku interwencji:

− odpływ mieszkańców;

− wykluczenie z życia społecznego;

− niska konkurencyjność na rynku pracy;

− niski poziom zamożności mieszkańców.

Kierunek działań K1.3.

Kształtowanie kompetencji kluczowych (w tym przedsiębiorczości)

Uzasadnienie10: Możliwe działania:

szybki rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz gospodarki 4.0;

brak standardów i powszechnych wzorców funkcjonowania systemu edukacji w zakresie kształtowania kompetencji kluczowych;

konieczność intensyfikacji działań systemu edukacji wzmacniających postawy wspierające zachowania przedsiębiorcze;

potrzeba zwiększenia poziomu zaangażowania uczelni wyższych, szkół, organizacji pozarządowych i pracodawców w działaniach na rzecz rozwoju kompetencji kluczowych.

− opracowanie i wdrożenie narzędzi do diagnozowania kompetencji kluczowych miękkich, osobistych i przedsiębiorczych z wykorzystaniem metody symulacji i działania w systemie edukacji na różnych poziomach kształcenia;

− opracowanie programów doskonalących dostosowanie metod i narzędzi edukacyjnych, do efektywnego rozwijania kompetencji kluczowych, wprowadzenie szkoleń nauczycieli;

− działania na rzecz zwiększenia świadomości na temat kompetencji kluczowych i ich roli w życiu zawodowym i osobistym;

− stymulowanie rozwoju umiejętności nauczycieli i pedagogów w zakresie przekazywania wiedzy dotyczącej kompetencji kluczowych opierających się na symulacjach i uczeniu w działaniu;

− zwiększenie działań rozwijających kompetencje kluczowe w ramach zajęć obowiązkowych;

− wspieranie edukacji w rozwoju umiejętności koniecznych do rozwiązywania rzeczywistych Skutki braku interwencji:

− trudność w dostosowywaniu się do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej osób wchodzących na rynek pracy;

− mała elastyczność w reagowaniu na zmiany pojawiające się w społeczeństwie;

− trudność w odnalezieniu się na rynku pracy;

− trudność w kształtowaniu postawy proaktywnej

10 W Zaleceniu Rady Unii Europejskiej z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz. U. UE C189/1, 4.6.2018) zostało sformułowanych osiem kluczowych kompe-tencji: (1) kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; (2) kompetencje w zakresie wielojęzycz-ności; (3) kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynie-rii; (4) kompetencje cyfrowe; (5) kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się; (6) kompetencje obywatelskie; (7) kompetencje w zakresie przedsiębiorczości; (8) kompetencje w zakresie świadomości i ekspre-sji kulturalnej. Formułowanie lub modyfikowanie kolejnych kompetencji kluczowych powinno odbywać się w sposób elastyczny, adekwatny do dynamicznych zmian społeczno-gospodarczych w układzie globalnym, które szczególnie uwidoczniły się od 2020 r.

37 uczniów wynikająca z funkcjonującego systemu

edukacji skoncentrowanego na „rozwiązywaniu testów”, wspierającego postawę bierną wśród młodych osób;

− nieprzystosowanie pracowników do wymogów pracodawców.

problemów, a także umiejętności miękkich, krytycznego myślenia i przywództwa;

− opracowanie i wprowadzenie programów uczniowskich, dotyczących rozwijania kompetencji kluczowych, projektów uczniowskich, gier i symulacji.

Kierunek działań K1.4.

Stworzenie nowoczesnego systemu doradztwa zawodowego i informacji zawodowej oraz edukacyjnej

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− niewystarczająca partycypacja pracodawców w tworzeniu aktualnych zasobów informacji zawodowej;

− potrzeba stworzenia jednolitego, komplementarnego systemu informacji edukacyjno-zawodowej, funkcjonującego na kolejnych etapach edukacji (szkoła podstawowa, szkoła ponadpodstawowa, szkoła wyższa, kształcenie ustawiczne osób dorosłych);

− niewystarczająca reprezentacja kierunków kształcenia zawodowego w zawodach kluczowych dla gospodarki miasta w wyborach edukacyjno-zawodowych dzieci i młodzieży na etapie szkoły ponadpodstawowej;

− niewystarczająca reprezentacja kierunków technicznych oraz innych kluczowych dla rozwoju społeczno-gospodarczego miasta w wyborach edukacyjno-zawodowych młodzieży na etapie szkoły wyższej;

− niewystarczający system wsparcia doradczego, w szczególności w zakresie informacji zawodowej dla osób dorosłych w procesie kształcenia ustawicznego.

− prowadzenie kampanii promujących przedsiębiorców, zawody oraz ścieżki kariery korzystne dla rozwoju społeczno-gospodarczego miasta, w tym wieloletniego programu targów edukacyjnych;

− opracowanie i wdrożenie modelu zachęt, w tym klas patronackich i stypendiów współfinansowanych przez przedsiębiorców, branże, sektory;

− program szkoleń podnoszących kompetencje zawodowe doradców zawodowych z instytucji oświatowych bazujący na informacji edukacyjno-zawodowej współtworzonej przez wszystkie placówki oświatowe i pracodawców funkcjonujących na terenie miasta;

− opracowanie i wdrożenie na podstawie zasobów internetowych jednolitego, komplementarnego systemu informacji edukacyjno-zawodowej.

Skutki braku interwencji:

− niski prestiż zawodów kluczowych dla gospodarki regionu i miasta w aspiracjach edukacyjno-zawodowych młodzieży oraz ich rodziców;

− niekorzystne modele kariery zawodowej powodujące odpływ talentów z miasta;

− niewykorzystanie w pełni istniejącego w mieście potencjału zasobów ludzkich.

Kierunek działań K1.5.

Zapewnienie warunków rozwoju przedsiębiorczości w każdej szkole i przedszkolu

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− konieczność zwiększenia świadomości metod i potrzeb kształtowania kompetencji przedsiębiorczych;

− potrzeba kształtowania postaw przedsiębiorczych;

− potrzeba kształcenia umiejętności praktycznych w zakresie przedsiębiorczości.

− zwiększanie kompetencji kadr szkół i przedszkoli w zakresie przedsiębiorczości;

− promowanie postaw przedsiębiorczych na wszystkich etapach edukacji przez wykorzystanie możliwości kształtowania programów nauczania przez nauczycieli;

− zwiększenie liczby zajęć praktycznych w Skutki braku interwencji:

38

− brak kompetencji pożądanych na rynku pracy;

− brak gotowości do zmian (elastyczność, kreatywność);

− niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców.

szkołach podstawowych i ponadpodstawowych;

− prowadzenie działań wychowawczych i kształtowanie postaw przedsiębiorczych w szkole;

− działania na rzecz zwiększania świadomości rodziców w kwestiach przedsiębiorczości;

− wsparcie finansowe działań kreatywnych, dedykowanie środków na edukację dzieci i młodzieży w zakresie przedsiębiorczości;

− wsparcie współpracy pomiędzy edukacją a biznesem i tworzenie rozwiązań systemowych.

Kierunek działań K1.6.

Kompetencje zarządcze w sektorze publicznym i w biznesie

Uzasadnienie: Możliwe działania:

rozproszona oferta kształcenia wzmacniająca kompetencje zarządcze osób decydujących o strategicznym rozwoju JST na poziomie miasta i obszaru funkcjonalnego;

− potrzeba większego wykorzystania potencjałów rozwojowych miasta jako dużego ośrodka miejskiego i gmin w ramach BOF;

− potrzeba rozwijania kompetencji relacyjnych we współpracy z różnymi interesariuszami rozwoju lokalnego;

− niewystarczające przygotowanie kompetencyjne i wykorzystanie przywództwa w zarządzaniu rozwojem lokalnym/przedsiębiorstwem;

− konieczność zwiększenia dynamiki rozwoju lokalnego w poszczególnych obszarach;

− potrzeba zwiększenia poziomu koordynacji współpracy multisektorowej i partnerstw lokalnych, w tym w ramach BOF.

− promocja programów edukacyjnych/studiów podyplomowych dla kadry menedżerskiej w sektorze publicznym i w biznesie;

− dofinansowanie programów edukacyjnych/

studiów podyplomowych dla kadry menedżerskiej w sektorze publicznym i w biznesie na podstawie kryteriów konkursowych;

− rozwój kompetencji przywódczych na każdym szczeblu zarządzania w sektorze publicznym i w biznesie;

− rozwój kompetencji zarządzania partnerstwami lokalnymi;

− rozwój kompetencji relacyjnych z różnymi grupami interesariuszy.

Skutki braku interwencji:

− niepełne wykorzystanie kapitału ludzkiego w sektorze publicznym i biznesie;

− znikomy rozwój sfery gospodarczej i przedsiębiorczości w mieście;

− niewystarczająca liczba nowych, atrakcyjnych miejsc pracy.

Kierunek działań K1.7.

Kształcenie przez całe życie

Uzasadnienie: Możliwe działania:

potrzeba zwiększenia udziału mieszkańców w kształceniu ustawicznym;

konieczność nadążania za zmianami cywilizacyjnymi;

potrzeba zwiększenia elastyczności i otwartości na zmiany.

− promocja idei uczenia się przez całe życie;

− stałe rozpoznawanie zmieniających się potrzeb kompetencyjnych pracodawców;

− rozpoznawanie potrzeb edukacyjnych różnych grup wiekowych mieszkańców;

− oferowanie na preferencyjnych warunkach możliwości kształcenia dla wszystkich grup wiekowych mieszkańców.

Skutki braku interwencji:

− trudności w dostosowywaniu się do zmian na rynku pracy;

39

− trudności w adaptacji do zmieniającego się życia społecznego.

Cel operacyjny K2. Zdrowi mieszkańcy

Wysoka jakość życia nie jest możliwa bez zachowania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej.

W dobie globalnych zagrożeń zdrowotnych, procesu nieuchronnego starzenia się społeczeństwa, specyficznych zagrożeń dotykających młodego pokolenia działania na rzecz zdrowia mieszkańców mają wysoki priorytet. Najskuteczniejsze jest przy tym podejmowanie działań w zakresie prewencji zdrowotnej, do których można zaliczyć nie tylko klasyczną profilaktykę chorób, ale także promocję aktywności fizycznej.

Kierunek działań K2.1.

Profilaktyka zdrowotna/chorób cywilizacyjnych/edukacja zdrowotna

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− niedostateczna profilaktyka wczesna (utrwalanie prawidłowych wzorców zdrowego stylu życia) oraz profilaktyka wtórna (wczesne wykrywanie chorób i szybkie działania lecznicze w celu powstrzymania rozwoju choroby);

− niewystarczająca wiedza w zakresie profilaktyki zdrowia i potrzeby wykonywania badań profilaktycznych;

− potrzeba zwiększenia liczby programów profilaktycznych;

− niewykorzystany potencjał pracowników naukowych;

− potrzeba zwiększenia motywacji do prowadzenia zdrowego trybu życia i aktywności fizycznej;

− siedzący tryb pracy, nauka i praca zdalna;

− konieczność zmiany złych nawyków żywieniowych utrwalanych w dzieciństwie;

− niezbędność uzupełniania braków w wiedzy na temat sposobów zapobiegania chorobom cywilizacyjnym wśród młodzieży.

− prowadzenie edukacji zdrowotnej na wszystkich etapach poprzez dostosowanie programów kształcenia, wsparcie w podnoszeniu kompetencji wśród nauczycieli i powstawanie konkretnych działań skierowanych do uczniów i nauczycieli;

− działania na rzecz zwiększenia świadomości społecznej na temat epidemiologii chorób cywilizacyjnych;

− systemowa promocja działań profilaktycznych, zwiększenie aktywności ze strony lekarzy pierwszego kontaktu, zaangażowanie innych podmiotów (w tym JST) oraz pracodawców w działania profilaktyczne;

− prowadzenie „lokalnych” kampanii informacyjnych i edukacyjnych z zakresu profilaktyki zdrowotnej oraz tworzenie miejskich programów profilaktyki zdrowotnej;

− intensyfikacja współpracy z instytucjami i organizacjami zajmującymi się promocją zdrowia bądź działającymi na rzecz osób chorych;

− zwiększenie współpracy pomiędzy miastem a jednostkami ochrony zdrowia i Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku w zakresie profilaktyki zdrowia/edukacji zdrowotnej;

− współpraca z administracjami osiedli i ich mieszkańcami;

− działania na rzecz zwiększania świadomości pracodawców na temat znaczenia odpowiednich warunków pracy w zapobieganiu powstawania schorzeń.

Skutki braku interwencji:

− wysoki wskaźnik umieralności;

− częstsza umieralność mężczyzn na choroby cywilizacyjne;

− zwiększony wskaźnik zachorowalności;

− zwiększone wydatki na opiekę zdrowotną;

− spadek jakości życia;

− negatywne konsekwencje dla rynku pracy;

− niezdolność do pracy spowodowana stopniem zaawansowania choroby;

− izolacja społeczna.

40

Kierunek działań K2.2.

Promocja zdrowego trybu życia

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− potrzeba przeciwdziałania uzależnieniom wśród osób na nie podatnych;

− konieczność przeciwdziałania chorobom, takim jak otyłość;

− potrzeba przeciwdziałania zapadaniu na choroby cywilizacyjne (np. cukrzycę, depresję, choroby serca);

− konieczność przeciwdziałania występowaniu nadwagi dzieci i młodzieży;

− konieczność przeciwdziałania występowaniu nadwagi osób dorosłych.

− działania na rzecz zwiększenia skuteczności programów edukacyjnych w zakresie zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej;

− edukacja rodziców;

− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania organizacji pozarządowych w promocję zdrowego trybu życia;

− prowadzenie działań pobudzających nauczycieli wychowania fizycznego do większego zaangażowania i wprowadzania atrakcyjniejszych form zajęć;

− akcje na rzecz zwiększania świadomości społecznej na temat zdrowego stylu życia, zwiększenia wiedzy na temat prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz prawidłowych diet w trakcie choroby;

− działania na rzecz zwiększenia aktywności fizycznej, w tym poprzez udostępnianie oraz rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w szczególności we współpracy z BOF oraz zwiększanie świadomości na temat skutków braku ruchu;

− prowadzenie zorganizowanych, bezpłatnych działań promujących aktywność fizyczną przy wykorzystaniu dostępnej infrastruktury sportowej;

− promocja zdrowej żywności;

− prowadzenie działań edukacyjnych na etapie wczesnoszkolnym;

− wsparcie finansowania małej infrastruktury sportowej w mieście (siłowni na świeżym powietrzu, przyrządów do ćwiczeń);

− rozwój terenów sportowo-rekreacyjnych.

Skutki braku interwencji:

 zaburzenia psychiczne;

wzrost nakładów na służbę zdrowotną;

− pogłębianie się izolacji społecznej;

− zły wpływ na pracę zawodową i gospodarkę;

− wykluczenie z życia społecznego;

− konieczność opieki nad osobami zależnymi.

Kierunek działań K2.3.

Wsparcie psychologiczno-psychiatryczne oferowane mieszkańcom, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− zła kondycja psychiczna młodzieży, czego skutkiem zaburzenia zachowania, dysfunkcyjne relacje z innymi, zaburzenia odżywiania, izolacja społeczna;

− zła kondycja psychiczna dzieci.

− działania na rzecz lepszego przygotowania nauczycieli w zakresie zdrowia psychicznego;

− zwiększenie dostępności psychologów w placówkach szkolnych oraz zwiększenie dostępności psychiatrów w poradniach psychologiczno-pedagogicznych;

− tworzenie ośrodków specjalistycznych;

− działania na rzecz przygotowania doradców zawodowych w zakresie doradztwa dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami;

− prowadzenie działań wspierających opiekunów osób zależnych przez systemowe wsparcie rodziców dzieci z problemami;

Skutki braku interwencji:

− przedwczesne kończenie edukacji;

− wykluczenie społeczne ze środowiska rówieśniczego;

− niższe aspiracje związane ze spadkiem własnej wartości;

− problemy zawodowe opiekunów;

41

− problemy zdrowotne i społeczne w dorosłości;

− niska przedsiębiorczość dorosłych;

− niskie kompetencje, niska aktywność zawodowa i społeczna dorosłych;

− wykluczenie społeczne i alienacja w środowisku rówieśniczym;

− dysfunkcyjne relacje rodzinne.

− działania na rzecz promocji zdrowia psychicznego i zmiany negatywnych stereotypów na temat psychiatrii i chorób psychicznych;

− działania na rzecz zwiększania dostępności terapii osób dorosłych, w tym terapii długoterminowej;

− wykorzystywanie metod terapeutycznych opartych na przedsiębiorczości (spółdzielnie socjalne) oraz metod aktywizujących poprzez edukację i pracę, w celu wsparcia dzieci;

− tworzenie telefonów zaufania i anonimowego wsparcia;

− zwiększenie dostępności do opieki psychiatrycznej;

− działania na rzecz poprawy relacji rodzinnych;

− zwiększanie świadomości rodziców w sprawach zdrowia psychicznego ich dzieci.

Kierunek działań K2.4.

Prewencja uzależnień (środki psychoaktywne, zaburzenia odżywiania, uzależnienia behawioralne)

Uzasadnienie: Możliwe działania:

potrzeba prowadzenia działań prewencyjnych w zakresie uzależnień.

− zwiększenie finansowania na działania prewencyjne;

− pomoc rodzinom dotkniętym problemem uzależnień;

− zwiększenie dostępności pomocy psychologicznej;

− aktywizacja osób dotkniętych problemem uzależnień oraz ich rodzin;

− realizacja działań profilaktycznych oraz wprowadzanie mechanizmów oceny ich skuteczności.

Skutki braku interwencji:

− wzrost zjawisk patologicznych;

− rozpad rodzin i więzi społecznych;

− problemy ze zdrowiem psychicznym;

− problemy zdrowotne;

− problemy z prawem;

− wypadanie z ról społecznych;

− wzrost liczby samobójstw;

− ubóstwo.

Kierunek działań K2.5.

Opieka długoterminowa i opieka nad osobami starszymi

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− narastający problem opieki osób starszych i niewystarczającej opieki senioralnej;

− potrzeba rozwinięcia oferty usług opiekuńczych dla osób starszych;

− potrzeba ułatwienia dostępu do dziennych ośrodków wsparcia;

− słabsza kondycja zdrowotna.

− promowanie kierunków studiów związanych z geriatrią;

− wsparcie systemu ochrony zdrowia, w tym wsparcie finansowania sprzętu specjalistycznego;

− zwiększenie finansowania placówek służby zdrowia;

− zwiększenie liczby miejsc w placówkach opieki długoterminowej, rozbudowanie oferty usług opiekuńczych dla osób starszych i dziennych ośrodków wsparcia;

− tworzenie miejsc integracji dla osób starszych;

− poszerzenie oferty specjalistycznych usług opiekuńczych.

Skutki braku interwencji:

− osoby starsze zdane są na siebie lub na rodzinę;

− wzrost zapotrzebowania na opiekę szpitalną;

− brak aktywności zawodowej opiekunów osób starszych.

42

Kierunek działań K2.6.

Aktywność sportowa mieszkańców, w tym dostępność obiektów sportowych

Uzasadnienie: Możliwe działania:

− potrzeba poprawy kondycji mieszkańców przy wykorzystaniu infrastruktury sportowo-rekreacyjnej miasta i otoczenia funkcjonalnego;

− potrzeba intensyfikacji kontaktu z innymi ludźmi.

− działania na rzecz zwiększenia skuteczności programów edukacyjnych w zakresie aktywności fizycznej;

− dalsza rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w szczególności we współpracy z obszarem funkcjonalnym Białegostoku i zwiększenie jej dostępności, w tym bezpłatny dostęp do wybranych obiektów sportowych dla mieszkańców;

− tworzenie nowych ośrodków sportowych;

− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania

− działania na rzecz zwiększenia zaangażowania