Niezwykle istotne dla rozwoju rozumienia pojęcia kerygmatu jest okres drugiej połowy XX oraz początek XXI wieku. Z jednej strony dlatego, że termin zaczyna pojawiać się w oficjalnych dokumentach Kościoła. Odgórnie powstają teksty odnoszące się do kerygmatu, jego rozumienia oraz zastosowania, przy niemal równoczesnym i oddolnym fenomenie powrotu do głoszenia kerygmatu przez ludzi wierzących, zaangażowanych w różnych grupach, ruchach czy wspólnotach religijnych. Tworzy się więc teoria kerygmatu zarówno z teoretycznego jak i duchowego namysłu, a także z praktyki duszpasterskiej. Z drugiej zaś strony, przełom XX i XXI wieku jest ważny dla kerygmatu, ponieważ poczyniono namysł nad zmniejszającą się systematycznie liczbą ludzi wierzących, zwłaszcza w Europie, i podjęto rozeznanie kontekstu
choćby nawet w innej szacie. Nie ma potrzeby ponownego potępiania jej przez Kościół. O herezji osąd wydają dogmaty” (R. Cantalamessa, Jezus Chrystus Święty Boga, Wrocław 2000, s. 152).
184
65 człowieka żyjącego we współczesnym świecie. Nie pozwala ono pozostać jedynie przy szerokim ujęciu kerygmatu, gdyż taka prezentacja wiary w kontekście postchrześcijańskiego odbiorcy jest niewystarczająca. Naturalnie pojawia się konieczność głoszenia najbardziej podstawowego przesłania Ewangelii, które będzie rodziło do żywej wiary. Powrót do kerygmatu w sensie ścisłym związany jest z potrzebą wprowadzenia w doświadczenie zbawienia i nawiązania osobowej relacji z Bogiem, a nie tylko w katechetyczny wykład treści wiary.
Odgórna i oddolna droga powracania do kerygmatu w XX i na początku XXI wieku stanie się przedmiotem tego paragrafu. Analizie zostaną poddane dokumenty Kościoła, w których pojawia się termin kerygmat i zawarta w nich jego teologia, jak również modele jego głoszenia i przekazywania przygotowane i stosowane we współczesnych ruchach kościelnych.
Novum na tym etapie poznawania historii rozwoju rozumienia i stosowania kerygmatu nie będą
w głównej mierze treści, ale zasadniczy zwrot ku ścisłemu rozumieniu kerygmatu oraz oryginalne próby uporządkowania podstawowych treści w sposób możliwie najlepiej zinkulturowany do współczesnego odbiorcy.
Na koniec warto zaznaczyć, że w najważniejszych dokumentach Kościoła XX i XXI wieku kerygmat expressis verbis nie występuje w żadnym z dokumentów Soboru Watykańskiego II185
. Pojawia się za to w niektórych encyklikach i adhotracjach papieskich i to one będą źródłami wiedzy dotyczącymi pierwszego orędzia. Autorami tych dokumentów są ostatni trzej papieże: Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek.
1.4.1. Kerygmat w nauczaniu papieży
Kościół, odczuwający potrzebę dotarcia z przesłaniem Ewangelii do współczesnego człowieka, czyni refleksję teologiczno-pastorlaną, odkrywając na nowo pierwotne i ścisłe rozumienie kerygmatu. Powrót do tej tematyki oraz jej coraz częstsze występowanie w dokumentach papieskich, jest związane z potrzebą ewangelizacji, a zwłaszcza nowej
185
W znaczeniu szerokim materialnie każdy dokument Soboru Watykańskiego II jest kerygmatem, natomiast gdy za kryterium przyjmie się czynność głoszenia, wówczas w większości dokumentów odnaleźć można zapis dotyczący głoszenia Ewangelii (dla przykładu zob. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen
gentium" [5, 17 ,25]; Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele "Christus Dominus" [12-14]; Dekret o działalności misyjnej Kościoła "Ad gentes divinitus" [1-2, 6, 9]; Dekret o apostolstwie świeckich "Apostolicam actuositatem” [10], w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002). Szczególne znaczenie
w tej mierze będzie miała konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym, która w całości poświecona jest wymiarowi Słowa i jego przekazywania. W niej to Sobór przypomniał, że Ewangelie mają charakter kerygmatyczny (por. KO 19), gdyż pierwotnie orędzie było przekazywane ustnie, a nawet w chwili jego spisywania i redagowania miało służyć przepowiadaniu. Nie ulega również wątpliwości, że Ewangelie jako główną treść przyjmują Osobę Jezusa Chrystusa, a jak na końcu swej Ewangelii stwierdza św. Jan: „te zaś zapisano, abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc mieli życie w imię Jego” (J 20,31), spisano je, aby wzbudzić wiarę i doprowadzić do osobistej relacji z Jezusem. Kerygmatyczny styl samej Ewangelii, zaakcentowany przez Ojców soborowych w Dei verbum, prowadzi do odkrycia na nowo miejsca i sposobu kształtowania się mentalności kerygmatycznej jako osobowego obcowania z tekstem czterech Ewangelii, a każdy keryks powinien być przeniknięty Duchem, z natchnienia, którego powstawały.
66 ewangelizacji, do której wzywają wszyscy papieże, począwszy od Jana Pawła II. W związku z tym, termin kerygmat powraca w niektórych encyklikach i adhortacjach ostatnich trzech następców świętego Piotra. Fragmenty dotyczące kerygmatu zostaną syntetyczne przedstawione i omówione w duchu tychże dokumentów, odsłaniając unikalną perspektywę tej rzeczywistości w świetle danego dokumentu, jak również jego niezmienną treść oraz niezastąpioną rolę we współczesnym Kościele.
1.4.1.1. Kerygmat w encyklikach i adhortacjach Jana Pawła II
Termin kerygmat pojawia się u Jana Pawła II osiemnaście razy186. Papież posługuje się nim w kontekście szczegółowych zagadnień: prawdy, misji, pokuty i pojednania czy katechezy, ale także zawiera w swych dokumentach ogólne określenia kerygmatu oraz zarysy jego definicji. Te wstępne informacje o pierwszym orędziu, w ujęciu papieża, staną się wprowadzeniem do pogłębionych kwestii dotyczących omawianego zagadnienia.
Jan Paweł II określa kerygmat jako „centrum Ewangelii”187 i „pierwszą zapowiedź tajemnicy chrześcijańskiej”188
oraz przesłanie najbardziej podstawowe, które jest „radosne i przemieniające”189. Głoszenie kerygmatu daje możliwość kontaktu z Jezusem Chrystusem i staje się szansą do przejścia od wiary rutynowej do wiary świadomie i osobiście przeżywanej190
. I taki jest właśnie cel głoszenia kerygmatu zarysowany w dokumentach papieskich. Kerygmat prowadzi do „połączenia ludzkości z Bogiem” na drodze wezwania do pokuty i nawrócenia, czyli pełnego i szczerego przylgnięcia do Jezusa i Jego Ewangelii przez wiarę. W warunkach misyjnych znajdzie ono swój pełny wymiar w przyjęciu sakramentu chrztu, natomiast wobec ludzi ochrzczonych, ale nie wierzących, w postaci odkrycia łaski tego sakramentu i powrotu do życia w Kościele. W przesłaniu kerygmatu, jak stwierdza papież, „objawia się sens łaski i zbawienia przekazywanego przez sakramenty”. Jan Paweł II, czyniąc namysł nad owocem przyjętego i przeżytego kerygmatu, wskazuje na wspólnotę pierwotnego Kościoła opisaną w Dziejach Apostolskich: „Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach” (Dz 2,42). Przylgnięcie do Jezusa głoszonego w kerygmacie prowadzi do trwania we wspólnocie i w nauce apostołów. Tam też, to nowe życie wiary, może być właściwie
186 Encykliki: Fides et ratio 24, 99; Redemptoris missio 16, 23; adhortacje: Catechesi tradendae 18, 21, 25; Ecclesia
in Africa 73; Ecclesia in America 69, 73; Ecclessia In Oceania 20; Pastores Gregis 29, 39; Reconciliatio et paenitentia 17.
187 Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Pastores Gregis, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 2, Kraków 2006, [39]. 188 Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Catechesi tradendae, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 2, Kraków 2006, [25].
189
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Ecclesia in Africa, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 2, Kraków 2006, [57].
190 Por. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Ecclesia in America, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 2, Kraków 2006, [73].
67 przeżywane i kształtowane. Kerygmat ma wymiar eklezjalno-sakramentalny, ponieważ prowadzi do bliskiej relacji z Bogiem w sakramentach i we wspólnocie Kościoła.
W encyklice Fides et ratio papież dwukrotnie odnosi się do zagadnienia kerygmatu i łączy go z rzeczywistością prawdy191. Za pierwszym razem wskazuje na kerygmat zawierający prawdę, która jest odpowiedzią na znajdujące się w sercu człowieka uniwersalne pragnienie Boga. Kerygmat jest nośnikiem prawdy, ale i drogą do realizacji wewnętrznej tęsknoty człowieka. Odnosząc się drugi raz do kerygmatu, papież podkreśla, że ukazuje on i zawiera w sobie także prawdę chrystologiczną. Tylko w Jezusie Chrystusie możliwe jest poznanie pełni prawdy i wejście w rzeczywistość zbawienia.
W ujęciu Jana Pawła II, aspekt prawdy odsłaniany stopniowo, zgodnie z historiozbawczym porządkiem, służy antropologii. Najpierw ogłasza się prawdę o Bogu Stworzycielu, przerastającym całą rzeczywistość i będącym źródłem wszelkiego życia. Proklamacja przyczynowości oraz sensowności życia człowieka znajdującej się w Bogu, prowadzi do wewnętrznej harmonii. A dopiero w drugiej kolejności głoszona jest prawda o Jezusie Chrystusie Zbawicielu, który poprzez misterium paschalne otwiera drogę do poznania pełnej prawdy o Bogu i człowieku, a także umożliwia partycypację w zbawieniu wysłużonym przez siebie.
W encyklice Redemptoris missio znajdują się trzy uwagi dotyczące kerygmatu. Pierwsza z nich dotyczy zasięgu misji głoszenia pierwszego orędzia. Papież stwierdza, że kerygmat, jak również inne formy misji i realizacji mandatu misyjnego, mają wymiar uniwersalny, więc należy je głosić „wszystkim narodom” (Mt 28,19, Łk 24,47); „na całym świecie (...) wszelkiemu stworzeniu” (Mk 16,15); i „aż po krańce ziemi” (Dz 1,8)192. Drugim wskazaniem jest Boża obecność i uzdolnienie do misji. Każdy kto głosi kerygmat otrzymuje uzdolnienie, a także cieszy się obecnością oraz mocą Ducha Świętego. To On jest duszą ewangelizacji193. Papież podkreśla to pneumatologiczne wyposażenie na misję głoszenia kerygmatu, a także wskazuje na chrystologiczną rolę Ducha Świętego w trakcie jego głoszenia. Z jednej strony uobecniania On Jezusa Chrystusa, a z drugiej nieustannie pobudza głoszących, aby trwali w relacji z Jezusem. Papież określa to za pomocą terminów „pomoc”, „współdziałanie”, „współpraca” z Jezusem194
. Ona zaś możliwa jest tylko dzięki Duchowi Świętemu.
Ważnym z punktu widzenia zagadnienia kerygmatu jest pojawienie się w encyklice
Redemptoris missio stwierdzenia, że kerygmat Jezusa i apostołów to dwa orędzia, które się
191 Jan Paweł II, Encyklika Fides et Ratio, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 1, Kraków 2006, [24; 99]. 192
Por. RMi 23.
193 Por. R. Cantalamessa, Tajemnica głoszenia Słowa Bożego, Wrocław 2007, s. 44; R. Cantalamessa, Tajemnica
Wielkanocy, Wrocław 2002, s. 80.
194
68 uzupełniają i wzajemnie wyjaśniają. Treścią Dobrej Nowiny głoszonej przez Jezusa jest królestwo Boże, natomiast apostołowie głoszą wydarzenie jakim była Osoba Jezusa Chrystusa. W tej pozornej rozbieżności nie ma jednak teologicznej sprzeczności, a wręcz przeciwnie, pojawia się historiozbawcze dopełnienie195. To rozróżnienie na kerygmat Jezusa i apostołów, wzmiankowane w encyklice przez Jana Pawła II, jest niezwykle ważne dla teologii kerygmatycznej z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że w oficjalnym nauczaniu papieskim znajduje się potwierdzenie tego, co od dłuższego czasu istniało w literaturze teologicznej i praktyce duszpasterskiej. A po drugie, ponieważ podkreślona została potrzeba głoszenia całości przesłania, nigdy nie wyrywkowo lub z jednostronnym akcentem. Chodzi nie tyle o wyrywkowość treściową, bo ta czasem musi się pojawić, ale wyrywkowość sensu i zrozumienia. Takie zachowanie zawsze prowadzi do wypaczenia i nieprawidłowego przekazu Ewangelii. Właściwe uzupełnianie się kerygmatu Jezusa i apostołów staje się poniekąd paradygmatem i wzorem, jak należy przekazywać naukę na zasadzie ciągłości, rozwoju w zrozumieniu, a przede wszystkim w wierności co do treści. Zawsze w zgodzie z Bożym prowadzeniem i ku pełnej prawdzie, nie tylko cząstkowej.
Kerygmat to czynność przekazywania Bożego objawienia, wpisująca się w ekonomię zbawienia. Podkreśla to w adhortacji Reconciliatio et paenitenita Jan Paweł II i ukazuje ciągłość odkrywania treści Bożego objawienia dokonanego w historii, a także niesprzeczności ich przekazu. W tym świetle przedstawia on kerygmat apostolski jako zgodny ze starotestamentalnym objawieniem, a jednocześnie będący podstawą dla nauczania i Tradycji Kościoła196. Kerygmat łączy czas Starego i Nowego Testamentu na zasadzie ciągłości, nieciągłości i całkowitej nowości. Pełnia objawienia w Jezusie Chrystusie197, czyli treść kerygmatu apostołów, jest ową całkowitą nowością. Oto Bóg wcielony, z którym, i w którym przychodzi królestwo Boga. Rzeczywistość kerygmatu jest sama w sobie nośnikiem objawienia oraz czynnością jego przekazywania na każdym etapie historii zbawienia. Zawsze przynależne są mu te trzy atrybuty: niezmienność przekazu w jego wymiarze najbardziej podstawowym, rewelatywny charakter oraz niesprzeczność z Tradycją Kościoła, która z niego wypływa i do niego powraca, aby dokonać swej weryfikacji.
Wśród treści, jakie zawiera to pierwsze głoszenie, papież wskazuje na „kerygmatyczne wezwanie do nawrócenia i pokuty”198. To głos wołania zapraszający do przemiany życia. Zawiera on pełne wolności mówienie o niszczącej obecności grzechu w życiu ludzi, a także o
195 Por. R. Cantalamessa, Wiara, która zwycięża świat, Kraków 2012, s. 18-19. 196
Por. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Reconciliatio et paenitentia, w: Dzieła zebrane Jana Pawła II, t. 2, Kraków 2006, [17].
197 Por. KO 2. 198
69 miłosierdziu Boga względem nich. To zbawcze przepowiadanie swój szczyt osiąga w proklamowaniu Osoby i dzieła Jezusa Chrystusa. To w swoim Synu Bóg okazał ludziom niezgłębioną tajemnicę swego miłosierdzia. Jego krzyż i zmartwychwstanie są darem Boga, otwierającym drogę powrotu do relacji z Nim i zerwania z grzechem. Treścią jest także osobowe uzdolnienie do takiej decyzji, czyli dar Ducha Świętego, dany darmo na odpuszczenie grzechów.
Jan Paweł II podkreśla potrzebę głoszenia kerygmatu, który jest w jego ocenie istotą nowej ewangelizacji, do której wzywa współczesny Kościół. Kerygmat to „jasne i nieomylne głoszenie Osoby Jezusa Chrystusa, to znaczy głoszenie Jego imienia, doktryny, obietnic i królestwa, które On zdobył dla nas poprzez swoje Misterium Paschalne”199
. Ta potrzeba wynika z obojętności i ignorancji religijnej wielu chrześcijan oraz braku osobistej relacji z Jezusem pomimo przyjęcia chrztu, ale także z ateizmu i postępującego procesu sekularyzacji, kształtującego świecki styl życia. Współczesny kontekst staje się wyzwaniem i zaproszeniem dla świadków, aby odważnie i w mocy Ducha głosili kerygmat.
Wezwani do głoszenia kerygmatu są wszyscy uczniowie Jezusa, ale w adhortacji
Pastores Gregis papież wskazuje na szczególnego głoszącego. Biskup to keryks urzędowy, gdyż
do istoty jego powołania należy przepowiadanie Słowa, które daje nowe życie i prowadzi do osobistej relacji z Jezusem. Biskup na mocy święceń kapłańskich jest autentycznym nauczycielem, posiadającym władzę samego Chrystusa oraz świadkiem boskiej i katolickiej prawdy. A zgodnie ze starożytną zasadą ubi episcopus ibi ecclesia, biskup jest warunkiem sine
qua non istnienia Kościoła na danym terenie. Również jego posługa przepowiadania jest
nieodzowna, gdyż „wierni potrzebują słowa swojego biskupa, potrzebują potwierdzenia i oczyszczenia swojej wiary”200. Biskup głoszący słowo w komunii z biskupem Rzymu, stający wobec wspólnoty dla której został ustanowiony, umacnia w wierze, gromadzi wokół tajemnicy Bożej i rodzi nowe życie201. Biskup jest keryksem w najwyższym tego słowa znaczeniu. To również on zleca i posyła do głoszenia na terenie objętym jego jurysdykcją. Implikuje to co najmniej dwa istotne wnioski dla posługi kerygmatycznej. To biskup, jako keryks, odpowiedzialny jest w pierwszym rzędzie za głoszenie pierwszego orędzia o Jezusie umarłym i zmartwychwstałym i na nim spoczywa także formowanie podległych mu kapłanów i wiernych, zgodnie z mentalnością kerygmatyczną. Z drugiej strony, uwzględniając aspekt oddolny, każdy chcący głosić kerygmat, nawet jeśli nie ma misji kanonicznej202
może to czynić, ważne jednak
199 Por. Paweł VI, Adhortacja apostolska Evangelii nuntiandi, Wrocław 2001, [22]; EAm 68. 200 PG 29.
201
Por. PG 29.
202 Powołanie oraz obowiązek głoszenia i świadczenia o Jezusie staje się udziałem każdego ochrzczonego (por.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, [1270]). W momencie chrztu każdy przyobleczony w Jezusa
70 aby głosił w łączności duchowej i całkowitym posłuszeństwie biskupowi i tym, którym on deleguje swoją władzę. Głoszenie kerygmatu jest czynnością eklezjotwórczą i winno dokonywać się w jedności i posłuszeństwie wymiarowi hierarchicznemu Kościoła.
Kerygmat jest jednym z elementów pasterskiej misji Kościoła, nazywany jest także pierwszą zapowiedzią tajemnicy chrześcijańskiej, który przygotowuje drogę dla katechezy. Równocześnie katecheza pogłębia i wprowadza w pełnię życia chrześcijańskiego. „Tak więc kerygmat ewangeliczny, który pierwszą swą zapowiedzią, pełną zapału i żaru, tak kiedyś wstrząsnął człowiekiem i poruszył go, że oddał się on przez wiarę Jezusowi Chrystusowi, stopniowo dzięki katechezie, coraz głębiej jest pojmowany, poszerzany o wnioski, które z niego wypływają, wyjaśniany wykładem wymagającym także rozumowania i w ten sposób doprowadza do praktyki życia chrześcijańskiego w Kościele i w świecie. Nie jest to mniej ewangeliczne niż sam kerygmat, niezależnie od twierdzenia tych, którzy uważają, że w ten sposób katecheza z konieczności staje się przeracjonalizowana, wysusza, a w końcu gasi to, co w samym kerygmacie jest żywe, spontaniczne i płomienne. Bowiem to te prawdy, które w katechezie są pogłębiane, poruszyły kiedyś serce człowieka, gdy je po raz pierwszy usłyszał. Nie bledną one ani nie stają się bardziej płytkie przez lepsze ich poznawanie w katechezie, lecz przeciwnie, bardziej pobudzają i mają większe znaczenie dla życia”203
.
Głównym celem katechezy jest doprowadzenie do dojrzałości wiarę zrodzoną w duszy i ukształtowanie prawdziwego ucznia Chrystusa oraz poznanie Osoby i nauki Jezusa. Jednak we współczesnym świecie potrzeba katechezy, która obejmie proces ewangelizacji, gdyż jej współczesny odbiorca, to często człowiek niewierzący, a nawet nieochrzczony, dlatego należy najpierw doprowadzić go do osobistej decyzji wiary. Z tego powodu katecheza powinna zawierać także etap ewangelizacji i głoszenia kerygmatu. Dopiero później można przejść do realizowania właściwych celów katechezy. Drugim wskazaniem, jakie czyni Jan Paweł II wobec katechezy, to jej wymiar kerygmatyczny. Chodzi o to, aby metoda, styl i język prezentacji treści wiary uwzględniał współczesny kontekst sekularyzmu, w którym zanurzony jest człowiek. Jak stwierdza papież, człowiek jest nieustannie narażony na zwątpienia, odrzucenie wiary bądź brak całkowitego oddania się Jezusowi204. Katecheza kerygmatyczna ma troszczyć się o stałe rozbudzanie łaski wiary. Ma otwierać serce, prowadzić do nawrócenia i do całkowitego przylgnięcia do Jezusa. Specyficzne zadania katechezy związane są ze współczesnym kontekstem przepowiadania wiary, gdzie najpierw trzeba doprowadzić do stałego złączenia z Jezusem oraz troski o wierność i trwałość tej decyzji, a dopiero poźniej można prowadzić ku
chrześcijanin, nawet nie mający szczególnego upoważnienia lub misji, wezwany jest do głoszenia Ewangelii. Dopiero urzędowe nauczanie i głoszenie Słowa domaga się aprobaty ze strony odpowiednich władz kościelnych. 203 CTr 25.
204
71 dojrzałości w wierze, stale odwołując się do pierwszego głoszenia i pierwszych decyzji wiary. Jest to nieustanne powracanie do pierwotnych motywów na drodze wzrastania, a także ciągłe ożywianie przekazu katechetycznego mocą tkwiącą w kerygmacie.
1.4.1.2. Kerygmat w encyklikach i adhortacjach Benedykta XVI
W dokumentach papieża Benedykta XVI termin kerygmat występuje trzy razy205
. Odnaleźć go można w encyklice Deus caritas est i adhortacji Verbum Domini. Tematy tych dokumentów wpływają na omawiane zagadnienie kerygmatu, łącząc go z miłością Bożą i Słowem Bożym. Kerygmat ma wymiar agapetologiczny co czyni go z natury orędziem powszechnym, zaadresowanym do wszystkich ludzi. Jego przepowiadanie rozpoczyna się jednak od spotkania z Bogiem, który jest miłością, na modlitwie i słuchaniu Słowa Bożego.
W encyklice Deus caritas est Benedykt XVI przywołuje analizowany termin tylko raz206. Terminem kerygma-martyria określa, szeroko rozumiane, zadanie Kościoła jakim jest głoszenie Słowa Bożego. Jest to ukazanie formalnej strony kerygmatu. Ważne we wskazanym fragmencie jest nierozerwalne połączenie głoszenia, a więc także przepowiadania pierwszego orędzia, z pozostałymi funkcjami i zadaniami Kościoła, czyli leiturgia i diaconia. Nie można oddzielić kerygmatu od rzeczywistości liturgii Kościoła i posługi miłości. Wszystkie te trzy rzeczywistości należą do natury Kościoła i pozostają ze sobą we wzajemnej relacji.
Papież Benedykt XVI zaznacza także, że każde z zadań Kościoła, kerygma-martyria,
leiturgia i diaconia, wypływa z rzeczywistości miłości caritas-agape. To Bóg, który jest
miłością, jest i powinien być wyłącznym źródłem, celem i motywacją każdego działania eklezjalnego. Co więcej, właściwym miłości caritas-agape jest wymiar powszechny, dlatego głoszenie kerygmatu powinno się nim odznaczać. W tym uniwersalnym wymiarze, w sposób szczególny, objawia się rola pierwszego orędzia. Należy głosić ad extra, przy jednoczesnym nie zaniedbywaniu głoszenia także ad intra. Tak aby miłość objawiała się wobec wszystkich ludzi, niewierzących i poszukujących Boga, jak również wobec wierzących członków Kościoła. Kerygmat jest zwiastowaniem orędzia o Bogu, który jest miłością, zwiastowaniem ze względu na miłość i prowadzącym do tej miłości wszystkich ludzi. Kerygmat bez miłości stanie się zwykłym i pozbawionym mocy przekazywaniem treści religijnych.
Głoszenie kerygmatu, i Dobrej Nowiny o Bogu, który jest miłością rozpoczyna się od osobistego spotkania z Nim. Proces ten opisuje Benedykt XVI w adhortacji Verbum Domini,