Wymagania prawne
Art. 3 rozporządzenia (WE) nr 882/2004.
Załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 852/2004.
Rozdział I załącznika II do dyrektywy Rady 2009/158/WE.
Ustalenia
32. Rejestracji wszystkich gospodarstw drobiarskich dokonuje się na szczeblu powiatowym.
System rejestracji opiera się na rejestracji gospodarstw indywidualnych. PIW przydzielają gospodarstwom utrzymującym kury hodowlane i gospodarstwom utrzymującym kury nioski ośmiocyfrowy, niepowtarzalny numer identyfikacyjny (tzw.
weterynaryjny numer identyfikacyjny). Pierwsze dwie cyfry tego numeru identyfikują województwo, trzecia i czwarta cyfra identyfikuje powiat, cyfry 5 i 6 identyfikują rodzaj prowadzonej działalności, a cyfry 7 i 8 stanowią identyfikator gospodarstwa w rejestrze PIW. Rejestr powiatowy aktualizowany jest przez PIW co miesiąc. Wszystkie gospodarstwa wizytowane przez zespół audytowy były zarejestrowane i posiadały numer rejestracji gospodarstwa.
33. WO poinformował zespół audytowy FVO, że weterynaryjny numer identyfikacyjny nie jest wymagany w przypadku gospodarstw utrzymujących indyki rzeźne i brojlery, choć wymagana jest rejestracja tych gospodarstw. Jednakże w odwiedzonych powiatach każde z tych gospodarstw miało przydzielony numer.
34. Gospodarstwa zajmujące się chowem, wylęgiem i hodowlą muszą być zatwierdzone przez PLW. Procedura zatwierdzenia obejmuje inspekcję na miejscu. Zespół audytowy miał możliwość zapoznania się z takimi sprawozdaniami z inspekcji.
35. Zespół audytowy poinformowano, że wykaz zarejestrowanych gospodarstw drobiarskich, w stosunku do których przydzielenie weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego jest obowiązkowe, jest publicznie dostępny na stronie internetowej WOC.
36. Identyfikacja stad następuje poprzez weterynaryjny numer identyfikacyjny, numer domu oraz datę przybycia ptaków. Na podmiotach prowadzących przedsiębiorstwo spożywcze spoczywa obowiązek poinformowania PLW w ciągu siedmiu dni o wszelkich zmianach w zakresie prowadzonej przez nie działalności.
37. Nadzór nad realizacją KPZS w gospodarstwach drobiarskich prowadzony jest w ramach kontroli dobrostanu zwierząt (5% gospodarstw rocznie)2, w ramach dochodzenia epidemiologicznego lub w każdym momencie, jeśli PLW uzna to za konieczne (np.
podczas urzędowego pobierania próbek).
38. Zespół audytowy miał możliwość zapoznania się z planami inspekcji dotyczącymi serotypów Salmonella w odwiedzanych powiatach i odnotował, że wizyty kontrolne obejmowały kontrolę przestrzegania wymagań w zakresie bezpieczeństwa biologicznego.
39. Zespół audytowy odnotował ponadto, że podczas tych inspekcji wykorzystywano listy kontrolne SPIWET. Te listy kontrolne stanowią część instrukcji GLW Nr GIWpr-02010-9/2014.
40. Po odbytej wizycie kontrolnej podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze otrzymuje kopię sprawozdania z inspekcji. Zespół audytowy miał dostęp do kopii tych dokumentów w wizytowanych gospodarstwach.
41. We wszystkich odwiedzonych gospodarstwach rejestr stada był prowadzony prawidłowo przez podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze i zespół audytowy miał do niego wgląd. Dostępne były także zapisy dotyczące przebiegu leczenia weterynaryjnego oraz szczepień.
42. We wszystkich wizytowanych gospodarstwach stosowano co do zasady środki bezpieczeństwa biologicznego odpowiednie dla zapobieżenia wprowadzenia serotypów Salmonella do gospodarstwa.
43. WOC poinformował zespół audytowy, że większość stad kontrolowana jest na poziomie gospodarstwa przed wysyłką do rzeźni przez wyznaczonych lekarzy weterynarii. Od 2015 r. istnieje specjalne świadectwo zdrowia zwierząt przygotowane przez WOC dla stad zbadanych z wynikiem dodatnim w kierunku serotypów Salmonella będących przedmiotem kontroli. WOC poinformował zespół audytowy, że jeśli stado brojlerów zostanie pierwotnie przebadane z wynikiem dodatnim przy wykorzystaniu próbki właścicielskiej, ale z wynikiem ujemnym przy wykorzystaniu potwierdzającej próbki urzędowej (którą pobiera się zawsze rutynowo), wprowadzenie wzmianki o dodatnim wyniku uzyskanym z pierwotnej próbki właścicielskiej nie jest wymagane ani w
2 W odpowiedzi na projekt sprawozdania właściwy organ wskazał, że corocznymi kontrolami objęte jest 5%
odniesieniu do informacji dotyczących łańcucha żywnościowego, ani w odniesieniu do świadectwa zdrowia zwierząt (zob. paragraf 112).
Kontrola paszy
44. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach urzędową kontrolę pasz i pasz leczniczych przeprowadza się na podstawie rocznego planu urzędowej kontroli sporządzanego przez WOC. Urzędowy plan kontroli pasz sporządza się na podstawie analizy ryzyka, uwzględniając potrzebę nadzoru nad każdym etapem wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania pasz. Kontrole urzędowe podmiotów działających na rynku pasz prowadzą inspektorzy PIW przy wykorzystaniu list kontrolnych SPIWET.
Próbki urzędowe pobiera się zarówno w gospodarstwach jak i w wytwórniach pasz.
45. Zespół audytowy poinformowano, że podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze polegają na kontrolach prowadzonych przez PIW w wytwórniach pasz.
Niemniej jednak zespół audytowy odnotował, że w niektórych z odwiedzanych gospodarstw podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze zachowywał próbki z każdej partii paszy, aby mieć możliwość przesłania ich w razie potrzeby do analizy laboratoryjnej.
46. W 2014 r. pobrano i przebadano w kierunku obecności serotypów Salmonella 760 urzędowych próbek paszy dla drobiu; niezgodność wykryto w przypadku 16 próbek.
47. Dokonując przeglądu przypadków badań dodatnich w kierunku salmonelli, zespół audytowy odnotował, że PLW przeprowadzają badania paszy, jeśli w wyniku badań laboratoryjnych wykryto istotny serotyp Salmonella będący przedmiotem kontroli, co jest praktyką zgodną z wymogami KPZS.
Kontrola wody
48. Zespół audytowy poinformowano, że w ramach dochodzenia epidemiologicznego PLW pobiera zawsze próbki wody zgodnie z KPZS, jeśli dane gospodarstwo wykorzystuje wodę z własnych źródeł. Zespół audytowy odnotował istnienie dowodów potwierdzających tę praktykę podczas dokonywania przeglądu dokumentów dotyczących przypadków dodatnich w odwiedzanych powiatach.
49. We wszystkich wizytowanych gospodarstwach woda dla drobiu pochodziła z wodociągów publicznych, które podlegają urzędowej kontroli PIS.
Czyszczenie i dezynfekcja
50. W wizytowanych gospodarstwach podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze lub przedsiębiorstwo zewnętrzne prowadzi rutynowo czyszczenie i dezynfekcję. Zespół audytowy odnotował, że zgodnie z KPZS po dokonaniu wybicia stada, którego badanie dało wynik dodatni, podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze ma obowiązek dokonać skutecznego czyszczenia i skutecznej dezynfekcji. Nie wolno dokonywać ponownego zasiedlenia kurnika, dopóki skuteczność czyszczenia i dezynfekcji nie zostanie potwierdzona ujemnymi wynikami badań urzędowych próbek środowiskowych (takich jak wymazy pobrane z podłogi, kątów, systemów paszowych i wentylacyjnych).
Zespołowi audytowemu przedstawiono dowody na to, że w odpowiednich odwiedzonych gospodarstwach pobrano takie próbki urzędowe.
51. Zespół audytowy dokonał przeglądu przypadku stada przebadanego z wynikiem dodatnim, w odniesieniu do którego urzędowe próbki środowiskowe dały wynik dodatni po czyszczeniu i dezynfekcji budynku. Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze otrzymał nakaz powtórzenia czyszczenia i dezynfekcji oraz polepszenia infrastruktury budynku oraz środków zwalczania szkodników.
Badania epidemiologiczne w ramach KPZS
52. WO poinformował zespół audytowy, że zgodnie z KPZS PLW przeprowadza dochodzenie epidemiologiczne w każdym przypadku, w którym próbki pobrane przez podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze lub WO w kierunku istotnych serotypów Salmonella dadzą wynik dodatni. Dochodzenie epidemiologiczne obejmuje między innymi kontrolę: wprowadzonych środków bezpieczeństwa biologicznego, informacji dotyczących stad w gospodarstwie, wody i ptaków oraz miejsc przeznaczenia jaj wylęgowych. W ramach tego dochodzenia PLW pobiera próbki paszy i wody do celów analizy pod kątem salmonelli.
53. Zespół audytowy miał dostęp do sprawozdań z dochodzeń we wszystkich odwiedzonych gospodarstwach, w których wykryto przypadki serotypów Salmonella będących przedmiotem kontroli i we wszystkich aktach spraw skontrolowanych przez zespół audytowy w odniesieniu do gospodarstw, w których nie złożono wizyty. Dochodzenia prowadzono bądź w dniu przesłania wyników analizy przez laboratorium do PLW, bądź w dniu następnym. W większości przypadków sprawdzonych przez zespół audytowych WO nie znalazł źródła zakażenia salmonellą.
Wnioski dotyczące kontroli na poziomie gospodarstwa
54. Wprowadzono system rejestracji gospodarstw umożliwiający WO prowadzenie urzędowych kontroli i realizację KPZS.
55. Wprowadzony system kontroli obejmuje sprawdzenie zgodności podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo spożywcze z ogólnymi przepisami w zakresie higieny ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 w odniesieniu do produkcji podstawowej i z warunkami bezpieczeństwa biologicznego określonymi w prawodawstwie krajowym.
56. Funkcjonują odpowiednie narzędzia służące zapobieżeniu zanieczyszczenia serotypami Salmonella, takie jak skuteczne czyszczenie i skuteczna dezynfekcja oraz kontrola jakości wody i kontrola pasz. Ponadto istniejący system obejmuje dochodzenia epidemiologiczne prowadzone w przypadkach uzyskania dodatnich wyników badań w kierunku serotypów Salmonella, mające na celu wykrycie przyczyny zanieczyszczenia.