• Nie Znaleziono Wyników

Kształcenie literackie i kulturowe. Czytanie utworów literackich

W dokumencie Ogólne kryteria oceniania – klasa I (Stron 31-40)

KRYTERIA OCENIANIA - KLASA II

I. Kształcenie literackie i kulturowe. Czytanie utworów literackich

 rozumie pod-stawy podziału literatury na epoki;

 wymienia epo-ki literacepo-kie w porządku chronologicz-nym od staro-żytności do pozytywi-zmu;

 z pomocą na-uczyciela sytu-uje utwory li-terackie w poszczegól-nych okresach,

 rozumie pod-stawy podziału literatury na epoki: staro-żytność, śdniowiecze, re-nesans, barok, oświecenie, ro-mantyzm, po-zytywizm;

 wymienia epoki literackie w po-rządku chrono-logicznym od starożytno-ści

do pozytywi-zmu;

 rozumie podział literatury na epoki: starożyt-ność, średnio-wiecze, rene-sans, barok, oświecenie, ro-mantyzm, pozy-tywizm;

 wymienia epoki literackie w po-rządku chrono-logicznym od starożytności do pozytywi-zmu;

 sytuuje utwory

 rozumie podział literatury na epoki i procesy z tym związane;

 wymienia epoki literackie w po-rządku chrono-logicznym od starożytności do pozytywi-zmu;

 sytuuje utwory literackie w poszczegól-nych okresach, w szczególności w

preromanty- odczytuje teksty z podstawy pro-gramowej na poziomie do-słownym, prze-nośnym i symbolicz-nym;

 rozumie podział literatury na epoki i procesy z tym związane;

 wymienia epoki literackie w po-rządku chrono-logicznym od starożytności

w szczególno-ści

w romanty-zmie i w pozy-tywizmie;

 na ogół trafnie rozpoznaje konwencje li-terackie: reali-styczną i fantastyczną;

 rozróżnia podstawowe gatunki epic-kie, liryczne, dramatyczne i częściowo ga-tunki synkre-tyczne,

w tym: gatunki poznane w szkole pod-stawowej oraz odę, dra-mat roman-tyczny, po-wieść reali-styczną, po-wieść naturali-styczną, po-wieść histo-ryczną, po-wieść o tema-tyce współcze-snej, lament;

 rozpoznaje w tekście literac-kim środki wyrazu arty-stycznego po-znane

w szkole pod-stawowej oraz niektóre środki znacze-niowe, leksy-kalne

(np. frazeolo-gizmy), skła-dniowe (np.

 sytuuje utwory literackie w poszczegól-nych okresach, w szczególno-ści

w romantyzmie i w pozytywi-zmie;

 rozpoznaje konwencje lite-rackie: reali-styczną, fanta-styczną, sym-boliczną;

 poprawnie roz-różnia podsta-wowe gatunki epickie, lirycz-ne, dramatycz-ne

i częściowo ga-tunki synkre-tyczne, w tym:

gatunki pozna-ne w szkole podstawowej oraz odę, so-net, dramat ro-mantyczny, po-wieść reali-styczną, po-wieść naturali-styczną, po-wieść o tematy-ce współcze-snej, lament;

 rozpoznaje w tekście literac-kim środki wy-razu artystycz-nego poznane w szkole pod-stawowej oraz środki znacze-niowe

(np. peryfrazę), leksykalne (np.

frazeologizmy),

literackie w poszczegól-nych okresach, w szczególności w prezmie, romanty-zmie

i w pozytywi-zmie;

 rozpoznaje kon-wencje literac-kie i określa ich cechy w utwo-rach (realistycz-ną, fantastycz-ną, symbolicz-ną, groteskową, naturalistyczną, mimetyczną);

 rozumie pojęcie genologii; roz-różnia gatunki epickie, lirycz-ne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podsta-wowej oraz odę, sonet, dramat romantyczny, powieść poetyc-ką, powieść go-tycką, powieść grozy, powieść epistolarną, hymn, testament poetycki, po-wieść reali-styczną, po-wieść naturali-styczną, po-wieść historycz-ną, powieść o tematyce współ-czesnej, lament;

 rozpoznaje w tekście literac-kim środki

wy-zmie, romanty-zmie

i w pozytywi-zmie

oraz w pozosta-łych (dotyczy nawiązań i kontekstów);

 właściwie roz-poznaje kon-wencje literac-kie

i precyzyjnie określa ich ce-chy w utworach (realistyczną, fantastyczną, symboliczną, groteskową, na-turalistyczną i mimetyczną);

 rozumie pojęcie genologii; roz-różnia gatunki epickie, lirycz-ne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podsta-wowej oraz odę, sonet i jego ro-dzaje, dramat romantyczny, powieść poetyc-ką, powieść go-tycką, powieść grozy, powieść epistolarną, hymn, testament poetycki, po-wieść reali-styczną, po-wieść naturali-styczną, po-wieść historycz-ną, powieść o tematyce współ-czesnej, lament;

wymienia cechy

do pozytywi-zmu;

 trafnie sytuuje utwory literac-kie

w poszczegól-nych okresach, w szczególności w prezmie, romanty-zmie

i w pozytywi-zmie

oraz w pozosta-łych (dotyczy kontekstów);

 właściwie roz-poznaje kon-wencje literac-kie

i precyzyjnie określa ich ce-chy w utworach (realistyczną, fantastyczną, symboliczną, groteskową na-turalistyczną i mimetyczną);

 rozumie pojęcie genologii; roz-różnia gatunki epickie, lirycz-ne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole pod-stawowej oraz odę, sonet i jego rodzaje, dramat romantyczny, powieść poetyc-ką, powieść go-tycką, powieść grozy, powieść epistolarną, hymn, testament

wyliczenie), i wersyfikacyj-ne (np. prze-rzutnię);

 przy pomocy nauczyciela interpretuje treści alego-ryczne

i symboliczne utworu literac-kiego;

 na ogół trafnie rozpoznaje w tekstach lite-rackich: ko-mizm, humor, tragizm, patos;

 na poziomie ogólnym rozu-mie pojęcie groteski;

 zna i przy po-mocy nauczy-ciela rozumie treść utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe dla zakresu podstawowego (Adam Mic-kiewicz, Oda do młodości;

wybrane balla-dy, w tym Ro-mantyczność;

wybrane sone-ty z cyklu So-nety krymskie oraz inne wier-sze; Konrad Wallenrod;

Dziady cz. III;

Juliusz Sło-wacki, Kor-dian, wybrane

składniowe (np.

powtórzenie, wyliczenie), wersyfikacyjne (np. przerzut-nię); próbuje określić ich funkcje w utworze literac-kim;

 interpretuje tre-ści alegoryczne i symboliczne utworu literac-kiego;

 rozpoznaje w tekstach literac-kich: ironię, ko-mizm, tragizm, humor, patos;

 rozumie pojęcie groteski i potra-fi wymienić jej cechy; rozpo-znaje ją w tekstach omawianych epok;

 wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe dla zakresu podstawowego (Adam Mickie-wicz, Oda do młodości; wy-brane ballady, w tym Ro-mantyczność;

wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz

razu artystycz-nego poznane w szkole pod-stawowej oraz środki znacze-niowe

(np. peryfrazę, hiperbolę); lek-sykalne, w tym frazeologizmy;

składniowe (anaforę, epifo-rę, paralelizm, wyliczenie);

wersyfikacyjne (w tym prze-rzutnię); określa ich funkcje;

 interpretuje tre-ści alegoryczne i symboliczne utworu literac-kiego;

 rozpoznaje w tekstach literac-kich: ironię i autoironię, ko-mizm, tragizm, humor, patos;

określa ich funkcje

w tekście; rozu-mie ich warto-ściujący charak-ter;

 rozumie pojęcie groteski i potra-fi wymienić jej cechy; rozpo-znaje ją

w tekstach oma-wianych epok (np. w balladzie Rybka Adama Mickiewicza) oraz w tekstach będących na-wiązaniami;

gatunkowe;

 trafnie rozpo-znaje

w tekście lite-rackim środki wyrazu arty-stycznego po-znane w szkole podstawowej oraz środki zna-czeniowe: oksy-moron, peryfra-zę, eufonię, hi-perbolę; leksy-kalne, w tym frazeologizmy;

składniowe: an-tytezę, parale-lizm, wylicze-nie, epiforę, elipsę; wersyfi-kacyjne, w tym przerzut-nię; określa ich funkcje (np.:

ożywienie obra-zu

poetyckiego);

wie, co jest do-minantą styli-styczną ukształ-towania danego utworu;

 samodzielnie i wnikliwie in-terpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literac-kiego;

 rozpoznaje w tekstach literac-kich: ironię i autoironię, ko-mizm, tragizm, humor, patos;

określa ich funkcje

poetycki, po-wieść reali-styczną, po-wieść naturali-styczną, po-wieść historycz-ną, powieść o tematyce współ-czesnej, lament;

trafnie i szybko wymienia ich cechy gatunko-we;

 trafnie rozpo-znaje

w tekście lite-rackim środki wyrazu arty-stycznego po-znane w szkole podstawowej oraz środki zna-czeniowe: oksy-moron, peryfra-zę, eufonię, hi-perbolę; leksy-kalne, w tym frazeologizmy;

składniowe: an-tytezę, parale-lizm, wylicze-nie, epiforę, elipsę; wersyfi-kacyjne, w tym przerzutnię;

określa ich funkcje; (np.:

ożywienie obra-zu

poetyckiego);

wie, co jest do-minantą styli-styczną ukształ-towania danego utworu, przed-stawia dowody na poparcie swojego stano-wiska;

 samodzielnie

wiersze, w tym Grób Agamemnona (fragmenty), Testament mój;

Zygmunt Kra-siński, Nie--Boska kome-dia;

Cyprian Nor-wid, wybrane wiersze;

Bolesław Prus, Lalka, Z le-gend dawnego Egiptu;

Eliza Orzesz-kowa, Gloria victis;

Henryk Sien-kiewicz, Po-top;

Adam Asnyk, wybór wier-szy;

Fiodor Dosto-jewski, Zbrod-nia i kara);

 na poziomie ogólnym roz-poznaje tema-tykę

i problematykę omawianych tekstów ro-mantycznych i pozytywi-stycznych;

 na poziomie ogólnym i przy pomocy nauczyciela rozpoznaje sposoby kre-owania w utworze lite-rackim: świata przedstawio-nego (fabuły, bohaterów,

ak-inne wiersze;

Konrad Wal-lenrod; Dziady cz. III;

Juliusz Słowac-ki, Kordian, wybrane wier-sze, w tym Grób Agamem-nona (fragmen-ty),

Testament mój;

Zygmunt Kra-siński, Nie-Bo-ska komedia;

Cyprian Nor-wid, wybrane wiersze;

Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egip-tu;

Eliza Orzeszko-wa, Gloria vic-tis;

Henryk Sien-kiewicz, Potop;

Adam Asnyk, wybór wierszy;

Fiodor Dosto-jewski, Zbrod-nia i kara);

 rozpoznaje te-matykę

i problematykę omawianych tekstów oraz jej związek z pro-gramami i ide-ami epoki lite-rackiej;

 rozpoznaje sposoby kre-owania w utworze literac-kim: świata przedstawione-go (fabuły, bo-haterów, akcji, wątków, moty-wów), narracji,

 wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe dla zakresu pod-stawowego (Adam Mickie-wicz, Oda do młodości; wy-brane ballady, w tym Ro-mantyczność;

wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;

Konrad Wallen-rod; Dziady cz.

III;

Juliusz Słowac-ki, Kordian, wybrane wier-sze, w tym Grób Agamem-nona (fragmen-ty), Testament mój;

Zygmunt Kra-siński, Nie-Bo-ska komedia;

Cyprian Nor-wid, wybrane wiersze;

Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egip-tu;

Eliza Orzeszko-wa, Gloria vic-tis;

Henryk Sienkie-wicz, Potop;

Adam Asnyk, wybór wierszy;

Fiodor Dosto-jewski,

Zbrod-w tekście i ro-zumie warto-ściujący charak-ter;

omawia użycie ironii;

 rozumie pojęcie groteski i potra-fi wymienić jej cechy; rozpo-znaje ją

w tekstach oma-wianych epok oraz w tekstach będących na-wiązaniami;

określa jej arty-styczny

i wartościujący charakter;

 wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe dla zakresu pod-stawowego (Adam Mickie-wicz, Oda do młodości;

wybrane balla-dy, w tym Ro-mantyczność;

wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;

Konrad Wallen-rod; Dziady cz.

III;

Juliusz Słowac-ki; Kordian, wybrane wier-sze, w tym Grób

Agamem-i wnAgamem-iklAgamem-iwAgamem-ie Agamem- in-terpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literac-kiego;

 trafnie rozpo-znaje

w tekstach lite-rackich: ironię i autoironię, ko-mizm, tragizm, humor, patos;

określa ich funkcje w tekście i ro-zumie warto-ściujący charak-ter; omawia, in-terpretuje ich użycie, stawia hipotezy;

 rozumie pojęcie groteski i potra-fi wymienić jej cechy; rozpo-znaje ją

w tekstach oma-wianych epok oraz tekstach będących na-wiązaniami;

określa jej arty-styczny

i wartościujący charakter;

 wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe dla zakresu pod-stawowego (Adam Mickie-wicz, Oda do młodości;

cji, wątków, motywów), narracji, sytu-acji lirycznej;

 rozumie poję-cie motywu li-terackiego i to-posu, rozpo-znaje podsta-wowe motywy i toposy, np.

ojczyzna, arty-sta – wieszcz, cierpienie, miłość;

 z pomocą na-uczyciela od-wołuje się do wybranych tekstów po-znanych w szkole podsta-wowej, w tym:

Dziadów cz. II oraz Pana Ta-deusza Adama Mickiewicza, Zemsty Alek-sandra Fredry, Balladyny Ju-liusza Słowac-kiego;

 podejmuje próbę porów-nywania utwo-rów literackich lub ich frag-mentów;

 przedstawia z pomocą na-uczyciela pro-pozycję od-czytania utwo-ru na poziomie dosłownym;

sytuacji lirycz-nej; podejmuje próbę ich inter-pretacji

i wartościowa-nia;

 rozumie pojęcie motywu literac-kiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i topo-sy: sen, ojczy-zna, artysta – wieszcz, cier-pienie, samot-ność, bunt, re-wolucja, wol-ność, miłość, podróż, mło-dość, promete-izm; praca, miasto, przyro-da, pieniądz, rola kobiety, mogiła, hero-izm, jednostka a społeczeń-stwo, spór po-koleniowy;

 potrafi odwołać się do wiedzy o tekstach pozna-nych w szkole podstawowej, w tym: Dzia-dów cz. II oraz Pana Tadeusza Adama Mickie-wicza, Zemsty Aleksandra Fredry, Balla-dyny Juliusza Słowackiego;

 porównuje utwory literac-kie lub ich frag-menty, dostrze-ga kontynuacje i nawiązania

nia i kara);

 rozpoznaje te-matykę

i problematykę omawianych tekstów oraz jej związek z pro-gramami i ide-ami epoki lite-rackiej;

zjawiskami spo-łecznymi, histo-rycznymi, egzy-stencjalnymi i estetycznymi (np. gotycyzm, ludowość, orientalizm, szekspiryzm, hi-storyzm, deter-minizm dziejo-wy; irracjona-lizm, spirytu-alizm, misty-cyzm, metafizy-ka, indywidu-alizm; koncep-cja ratowania ojczyzny; pan-teizm, prowi-dencjalizm, werteromania, frenezja roman-tyczna; realizm, naturalizm, em-piryzm, utylita-ryzm, scjen-tyzm, organi-cyzm, ewolu-cjonizm, mark-sizm, egalita-ryzm; zmiany cywilizacyjne, asymilacja Ży-dów, emancypa-cja kobiet, praca organiczna, pra-ca u podstaw) i poddaje ją re-fleksji;

nona (fragmen-ty), Testament mój;

Zygmunt Kra-siński, Nie-Bo-ska komedia;

Cyprian Nor-wid, wybrane wiersze;

Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egip-tu;

Eliza Orzeszko-wa, Gloria vic-tis;

Henryk Sienkie-wicz, Potop;

Adam Asnyk, wybór wierszy;

Fiodor Dosto-jewski, Zbrod-nia i kara);

 rozpoznaje te-matykę

i problematykę omawianych tekstów oraz jej związek z pro-gramami i ide-ami epoki lite-rackiej; zjawi-skami społecz-nymi, historycz-nymi, egzysten-cjalnymi i estetycznymi (np. gotycyzm, ludowość, orientalizm, szekspiryzm, hi-storyzm, deter-minizm dziejo-wy; irracjona-lizm, spirytu-alizm, misty-cyzm, metafizy-ka, indywidu-alizm; koncep-cja ratowania ojczyzny;

pan-wybrane balla-dy, w tym Ro-mantyczność;

wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;

Konrad Wallen-rod; Dziady cz.

III;

Juliusz Słowac-ki, Kordian, wybrane wier-sze, w tym Grób Agamem-nona (fragmen-ty), Testament mój;

Zygmunt Kra-siński, Nie-Bo-ska komedia;

Cyprian Nor-wid, wybrane wiersze;

Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egip-tu;

Eliza Orzeszko-wa, Gloria vic-tis;

Henryk Sienkie-wicz, Potop;

Adam Asnyk, wybór wierszy;

Fiodor Dosto-jewski, Zbrod-nia i kara);

 rozpoznaje te-matykę

i problematykę omawianych tekstów oraz jej związek

z programami i ideami epoki li-terackiej; zjawi-skami społecz-nymi, historycz-nymi, egzysten-cjalnymi

 z pomocą na-uczyciela wy-korzystuje w interpretacji utworów lite-rackich kon-tekst histo-rycznoliteracki i biograficz-ny;

 rozpoznaje obecne w utworach li-terackich wy-brane wartości uniwersalne, np. dobro, piękno, praw-da, miłość; i narodowe, np.

tradycja;

w porównywa-nych utworach;

 przedstawia propozycję od-czytania utworu na poziomie dosłownym;

 wykorzystuje w interpretacji utworów lite-rackich kon-tekst historycz-noliteracki, bio-graficzny, kul-turowy;

 rozpoznaje obecne w utwo-rach literackich wartości uni-wersalne, np.

dobro, piękno, miłość, prawda, wolność, odwa-ga, altruizm, odpowiedzial-ność, toleran-cja; i narodowe, np. tradycja, patriotyzm.

 rozpoznaje spo-soby kreowania w utworze lite-rackim: świata przedstawione-go (fabuły, bo-haterów, akcji, wątków, moty-wów), narracji, sytuacji lirycz-nej; interpretuje je

i wartościuje (np.: werte-ryzm, bohater werteryczny, bajronizm, bo-hater bajronicz-ny, faustyzm, bohater fau-styczny; ko-stium historycz-ny);

 rozumie pojęcie motywu literac-kiego i toposu, rozpoznaje mo-tywy i toposy (np. sen, ojczy-zna, artysta – wieszcz, cier-pienie, samot-ność, bunt, re-wolucja, wol-ność, miłość, podróż, mło-dość, promete-izm, zbrodnia, okrucieństwo, obłęd, szaleń-stwo, strach, groza, grób, psychomachia;

motywy akwa-tyczne; topos homo viator, praca, walka;

miasto, przyro-da, pieniądz,

teizm, prowi-dencjalizm, werteromania, frenezja roman-tyczna; realizm, naturalizm, em-piryzm, utyli-taryzm, scjen-tyzm, organi-cyzm, ewolu-cjonizm, mark-sizm, egalita-ryzm; zmiany cywilizacyjne, asymilacja Ży-dów, emancypa-cja kobiet, praca organiczna, pra-ca u podstaw) i poddaje ją re-fleksji;

 rozpoznaje spo-soby kreowania w utworze lite-rackim: świata przedstawione-go (fabuły, bo-haterów, akcji, wątków, moty-wów), narracji, sytuacji lirycz-nej; interpretuje je

i wartościuje (np.: werte-ryzm, bohater werteryczny, bajronizm, bo-hater bajronicz-ny, faustyzm, bohater fau-styczny; ko-stium historycz-ny); definiuje nowy typ boha-tera; wskazuje podobieństwa i różnice w kre-acji bohatera ro-mantycznego, udowadnia jego złożoną

osobo-i estetycznymosobo-i (np. gotycyzm, ludowość, orientalizm, szekspiryzm, hi-storyzm, deter-minizm dziejo-wy; irracjona-lizm, spirytu-alizm, misty-cyzm, metafizy-ka, indywidu-alizm; koncep-cja ratowania ojczyzny; pan-teizm, prowi-dencjalizm, werteromania, frenezja roman-tyczna; realizm, naturalizm, em-piryzm, utylita-ryzm, scjen-tyzm, organi-cyzm, ewolu-cjonizm, mark-sizm, egalita-ryzm; zmiany cywilizacyjne, asymilacja Ży-dów, emancypa-cja kobiet, praca organiczna, pra-ca u podstaw) i poddaje ją re-fleksji;

 rozpoznaje spo-soby kreowania w utworze lite-rackim: świata przedstawione-go (fabuły, bo-haterów, akcji, wątków, moty-wów), narracji, sytuacji lirycz-nej; interpretuje je

i wartościuje (np.: werte-ryzm, bohater werteryczny,

rola kobiety, mogiła, hero-izm, jednostka a społeczeństwo, spór pokolenio-wy) oraz do-strzega żywot-ność motywów biblijnych i an-tycznych w utworach lite-rackich; określa ich rolę w two-rzeniu znaczeń uniwersalnych;

 w interpretacji utworów lite-rackich odwołu-je się

do tekstów po-znanych w szkole pod-stawowej, w tym: Dziadów cz. II oraz Pana Tadeusza Ada-ma Mickiewi-cza, Zemsty Aleksandra Fre-dry, Balladyny Juliusza Sło-wackiego;

 porównuje utwory literac-kie lub ich frag-menty, dostrze-ga kontynuacje i nawiązania w porównywa-nych utworach, określa cechy wspólne i różne;

 przedstawia propozycję in-terpretacji utworu, wska-zuje w tekście miejsca, które

wość i rozdarcie wewnętrzne;

 rozumie pojęcie motywu literac-kiego i toposu, rozpoznaje mo-tywy i toposy (np. sen, ojczy-zna, artysta – wieszcz, cier-pienie, samot-ność, bunt, re-wolucja, wol-ność, miłość, podróż, mło-dość, promete-izm, zbrodnia, okrucieństwo, obłęd, szaleń-stwo, strach, groza, grób, psychomachia, metamorfoza;

motywy akwa-tyczne, nostal-gia; topos homo viator, walka;

praca, miasto, przyroda, pie-niądz, rola ko-biety, mogiła, heroizm, jed-nostka a połe-czeństwo, spór pokoleniowy) oraz dostrzega żywotność mo-tywów biblij-nych i antycz-nych w utwo-rach literackich;

określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwer-salnych;

 w interpretacji utworów lite-rackich często i poprawnie od-wołuje się

bajronizm, bo-hater bajronicz-ny, faustyzm, bohater fau-styczny; ko-stium historycz-ny); definiuje nowy typ boha-tera; wskazuje podobieństwa i różnice w kre-acji bohatera ro-mantycznego, udowadnia jego złożoną osobo-wość i rozdarcie wewnętrzne;

 rozumie pojęcie motywu literac-kiego i toposu, rozpoznaje mo-tywy i toposy (np. sen, ojczy-zna, artysta – wieszcz, cier-pienie, samot-ność, bunt, re-wolucja, wol-ność, miłość, podróż, mło-dość, promete-izm, zbrodnia, okrucieństwo, obłęd, szaleń-stwo, strach, groza, grób, psychomachia, metamorfoza;

motywy akwa-tyczne, nostal-gia; topos homo viator , walka, praca, miasto, przyroda, pie-niądz, rola ko-biety, mogiła, heroizm, jed-nostka a społe-czeństwo, spór pokoleniowy) oraz dostrzega

mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji in-terpretacyjnej;

 wykorzystuje w interpretacji utworów lite-rackich potrzeb-ne konteksty, szczególnie kontekst histo-rycznoliteracki, historyczny, po-lityczny, kultu-rowy, filozo-ficzny, biogra-ficzny, mitolo-giczny, biblijny, egzystencjalny;

 rozpoznaje obecne

w utworach lite-rackich wartości uniwersalne, np.

prawda, dobro, piękno, miłość, wolność, odwa-ga, altruizm, to-lerancja, odpo-wiedzialność;

i narodowe, np.:

symbole naro-dowe, tradycja narodowa, pa-triotyzm, tożsa-mość; określa ich rolę i zwią-zek

z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania wła-snego systemu wartości.

do tekstów po-znanych w szkole podsta-wowej, w tym:

Dziadów cz. II oraz Pana Ta-deusza Adama Mickiewicza, Zemsty Alek-sandra Fredry, Balladyny Juliu-sza Słowackie-go;

 konstruktywnie porównuje utwory literac-kie lub ich frag-menty, dostrze-ga kontynuacje i nawiązania w porównywa-nych utworach, określa cechy wspólne i różne;

 przedstawia własną, orygi-nalną i rzeczo-wą propozycję interpretacji utworu, wska-zuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji in-terpretacyjnej;

odwołuje się do własnych do-świadczeń i ob-serwacji

oraz wybranych tekstów kultury;

 wykorzystuje w interpretacji utworów lite-rackich potrzeb-ne konteksty, szczególnie

żywotność mo-tywów biblij-nych i antycz-nych w utwo-rach literackich;

określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwer-salnych;

 w interpretacji utworów lite-rackich często i poprawnie od-wołuje się do tekstów po-znanych w szkole podsta-wowej, w tym:

Dziadów cz. II oraz Pana Ta-deusza Adama Mickiewicza, Zemsty Alek-sandra Fredry, Balladyny Juliu-sza Słowackie-go;

 konstruktywnie porównuje utwory literac-kie lub ich frag-menty, dostrze-ga kontynuacje i nawiązania w porównywa-nych utworach, określa cechy wspólne i różne;

 przedstawia własną, orygi-nalną i rzeczo-wą propozycję interpretacji utworu, wska-zuje w tekście miejsca, które mogą sta-nowić

argumen-kontekst histo-rycznoliteracki, historyczny, po-lityczny, kultu-rowy, filozo-ficzny, biogra-ficzny, mitolo-giczny, biblijny, egzystencjalny i inne;

argumen-kontekst histo-rycznoliteracki, historyczny, po-lityczny, kultu-rowy, filozo-ficzny, biogra-ficzny, mitolo-giczny, biblijny, egzystencjalny i inne;

W dokumencie Ogólne kryteria oceniania – klasa I (Stron 31-40)

Powiązane dokumenty