Najważniejszym, a zarazem najtrudniejszym dokumentem do sporządzenia jest oświadczenie sprawcy. Akt ten musi wskazywać expressis verbis kto i w jaki sposób spowodował wypadek.
Dokument ten jest bardzo ważny. Jego błędne skonstruowanie zaskutkuje niepodjęciem przez towarzystwo ubezpieczeniowe odpowiedzialności.
Oświadczenie sprawcy powinno w swej konstrukcji odpowiedzieć na następujące pytania:
1. Kto jest sprawcą wypadku?
2. Kiedy, gdzie i o której godzinie wydarzył się wypadek?
3. Jaka jest przyczyna wypadku?
4. Czy sprawca w sposób wyraźny przyjął odpowiedzialność za powstałe skutki zdarzenia?.
Oświadczenie sprawcy powinno również zawierać - opis zdarzenia z perspektywy sprawcy,
- oświadczenie o numerze polisy OC Rolników i nazwie towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym rolnik wykupił polisę.
Obligatoryjnie oświadczenie musi być podpisane przez sprawcę wypadku. W tym miejscu warto podkreślić, że sprawy powypadkowe, gdzie nie było organów ścigania, a jedynie zostało sporządzone oświadczenie sprawcy, przedawniają się po 3 latach o daty zdarzenia. W sytuacji, kiedy sprawca zdarzenia został pociągnięty do odpowiedzialności z kodeksu karnego, wówczas mamy do czynienia z 20 letnim okresem przedawnienia.
Poniżej przedstawię kilka przykładowych oświadczeń sprawców wypadków, ze zdarzeń, które dokumentowałem. Pod każdym oświadczeniem znajdzie się również komentarz.
Oświadczenie nr 1
Ja niżej podpisany... legitymujący się dowodem osobistym ...., oświadczam, iż dnia 09.02.2013r. na terenie mojego gospodarstwa rolnego położonego ...
ciąłem drzewo piłą motorową i przez nieuwagę moją doszło do wypadku, w którym poszkodowanym został mój brat... .
Oświadczam, iż w dniu wypadku ciąłem drzewo piłą motorową. W pewnym momencie przez nieuwagę straciłem równowagę. Włączona piła motorowa
odsunęła się od ciętego drzewa. Trzymając włączoną piłę odwróciłem się o 90 stopni i przeciąłem prawą dłoń mojego brata, który stał w pobliżu.
Oświadczam, iż przez moją nieostrożność wyrządziłem mojemu bratu trwały uszczerbek na zdrowiu. Zdaję sobie sprawę z tego, że przy wykonywaniu prac na gospodarstwie powinienem bardziej uważać, aby było w nim bezpieczniej.
Podpis Komentarz.
Powyższe oświadczenie sprawcy w sposób jednoznaczny wskazuje sprawcę zdarzenia. Zawiera informację i odpowiada na pytanie – kiedy i gdzie oraz w jaki sposób doszło do zdarzenia, a stwierdzenie: „Oświadczam, iż przez moją nieostrożność wyrządziłem mojemu bratu trwały uszczerbek na zdrowiu.” daje podstawę do jednoznacznego przyznania się sprawcy i przyjęciu odpowiedzialności za zdarzenie.
Na podstawie tego oświadczenia sprawcy można wywnioskować, że sprawca wykonywał czynności gospodarcze, natomiast poszkodowany stał obok: „który akurat stał w pobliżu”. W momencie zdarzenia sprawca pracował, natomiast poszkodowany nie wykonywał żadnych prac ze sprawcą. Daje nam to w rezultacie zdarzenie, które ma znamiona wypadku o charakterze odpowiedzialności cywilnej. Potwierdza to również zwrot w opisie zdarzenia poszkodowanego – „Dnia 09.02.2013r. około godz. 13.30 poszedłem do mojego
na podwórku gospodarstwa rolnego wsiadałam do ciągnika rolniczego marki Ursus C 330. Mając zabrudzone buty, nie wyczyściłam ich przed wejście do ciągnika, przez co nie zachowałam podstawowych środków ostrożności oraz naruszyłam przepisy BHP.
Gdy wsiadałam do ciągnika marki Ursus C 330, by zaczepić przyczepkę dwukołową do tego ciągnika w celu przewiezienia warchlaków, cofnęłam ciągnikiem pod zaczep przyczepki dwukołowej. Poszkodowany trzymał zaczep przyczepki dwukołowej i prawidłowo chciał go spasować z zaczepem ciągnika.
W tym samym czasie trzymałam nogę na sprzęgle, mając włączony wsteczny bieg,
noga mi się ześlizgnęła i nastąpiło szarpniecie ciągnika do tyłu. Następstwem tego było przecięcie palca (kciuka) lewej ręki mojego męża (poszkodowanego).
Podpis Komentarz.
Powyżej przedstawione zdarzenie może być dwojako analizowane.
Z jednej strony możemy mówić tutaj o nieszczęśliwym wypadku lub wypadku o charakterze odpowiedzialności cywilnej. Względność przy weryfikacji tego zdarzenia nasunęła wnioski, że należy ten wypadek udokumentować jako komunikacyjny, gdyż istniało duże prawdopodobieństwo, że towarzystwo ubezpieczeń nie podejmie odpowiedzialności z tytułu OC Rolników.
Oświadczenie nr 3
Ja niżej podpisany ... legitymujący się dowodem osobistym nr ...
oświadczam, iż dnia 06.09.2013r. przez swoje zaniedbanie i nieuwagę, doprowadziłem do wypadku, w którym poszkodowaną została moja mama .... , na posesji mojego gospodarstwa rolnego przy ul. ... .
Dnia 06 09.2013r. około godz. 6.00 rano naganiałem świnie na kołówkę (przyczepka do przewozu świń). W pewnym momencie nie upilnowałem jednej ze świń, która zamiast wejść na kołówkę obróciła się w lewo, w stronę nie przywiązanych drzwi wejściowych do kołówki. Ryjem pchnęła niezabezpieczone drzwi, wbiegła na podwórko i uderzyła w moją mamę, stojącą około 1 m od kołówki. Mama trzymała moje dokumenty (potrzebne na skup żywca).
Świnia ta uderzyła moją mamę w prawą nogę po czym uciekła w podwórze.
Odpowiedzialność za zdarzenie leży po mojej stronie. To moja nieostrożność przy załadunku doprowadziła do tego wypadku. Jednocześnie oświadczam, że nie zachowałem przepisów BHP przy załadunku zwierząt i zapomniałem odpowiednio zabezpieczyć drzwi wejściowe do chlewni.
Oświadczam, iż posiadam polisę OC - .... . Podpis
Komentarz.
Sprawca zdarzenia dopuścił się przy tym wypadku podwójnego zaniedbania: z jednej strony nie zabezpieczył odpowiednio drzwi, co jest rażącym nieumyślnym zaniechaniem, a z drugiej strony rolnik nienależycie sprawował opiekę nad zwierzętami, gdyż jak sam wskazuje: „w pewnym momencie nie upilnowałem jednej ze świń”, co według kodeksu cywilnego skutkuje powstaniem obowiązku wypłaty odszkodowania, gdy zwierzę, nad którym nie była sprawowana należyta opieka, wyrządziło krzywdę. W tym konkretnym zdarzeniu osoba poszkodowana doznała złamania nogi. Pokrzywdzona nie wykonywała żadnej pracy w gospodarstwie rolnym, stała tylko w odległości 1 m od kołówki.
Sprawca przejął jednoznacznie odpowiedzialność za zdarzenie czemu dał wyraz w oświadczeniu: „odpowiedzialność za zdarzenie leży po mojej stronie”.
Oświadczenie nr 4
Ja niżej podpisany.... legitymujący się dowodem osobistym nr ....
oświadczam, że dnia 13.12.2012r. około godz. 15.00 na terenie mojego gospodarstwa zapomniałem zabezpieczyć drzwi zewnętrzne od chlewni, przez co stworzyłem zagrożenie podczas przeganiania świń.
Dnia 13.12.2012r. poszedłem do chlewni rozganiać świnie. Wchodząc do chlewni zapomniałem zabezpieczyć drzwi zewnętrzne (tylko je przymknąłem).
Kiedy zaganiałem ostatnią świnię, ta odwróciła się od wejścia do kojca i zaczęła biec w stronę niezabezpieczonych drzwi. Ryjem otworzyła drzwi i wybiegając na podwórze, uderzyła w moją mamę, która właśnie przechodziła koło chlewni.
Jestem świadomy, że przez moją nieuwagę stworzyłem zagrożenie zdrowia, czego następstwem był nieszczęśliwy wypadek. Jestem również świadomy, że drzwi zewnętrzne od chlewni podczas prac gospodarczych, takich jak przeganianie i rozganianie zwierząt, muszą być prawidłowo zamknięte i zabezpieczone. W tym przypadku naruszyłem przepisy BHP oraz stworzyłem zagrożenie dla osób trzecich.
Podpis Komentarz.
Z powyższego oświadczenia sprawcy wynika wprost, że sprawca dopuścił się zaniedbania polegającego na niezabezpieczeniu drzwi zewnętrznych.
Dodatkowo sprawca nie dopilnował przeganianego zwierzęcia, przez co naruszył obowiązek odpowiedniego nadzoru nad zwierzęciem hodowlanym. Poszkodowana
w tym zdarzeniu nie pracowała wspólnie ze sprawcą, więc jest to wypadek o charakterze odpowiedzialności cywilnej.
Oświadczenie nr 5
Ja niżej podpisana ... zamieszkała ... oświadczam, iż dnia 16.08.2012r.
około godz. 19.00 na posesji, której jestem właścicielem mój pies o imieniu Max pogryzł moją sąsiadkę .... .
Dnia 16.08.2012r. około godz. 19.00 przyszła do mnie w odwiedziny sąsiadka. Stałyśmy przed domem. Nagle zerwał się pies, który zaatakował sąsiadkę - ... .
Oświadczam, iż pies był uwiązany za pomocą sznura. Jednocześnie zdaję sobie sprawę, że pies musi być właściwie zabezpieczony (uwiązany), tak, aby nie stwarzał zagrożenia dla innych osób.
Oświadczam, że ewidentnie zaniedbałam kwestie odpowiedniego utrzymania psa, poprzez niewłaściwe przywiązanie (zamiast mocnym metalowym łańcuchem był przymocowany sznurkiem).
Podpis Komentarz.
Pogryzienia ludzi przez psy zdarzają się nader często nie tylko na gospodarstwach rolnych. W tym konkretnym zdarzeniu sprawca wypadku ewidentnie zaniedbał prawidłowe zabezpieczenie psa: „oświadczam, że ewidentnie zaniedbałam kwestię odpowiedniego utrzymania psa”. Główną przyczyną wypadku były zaniechania właścicielki psa w odniesieniu do nadzoru i opieki nad zwierzęciem.
Warto zauważyć, że poszkodowana otrzymała świadczenie pieniężne z tytułu OC rolników pomimo tego, że skutki zdarzenia nie powstały w wyniku zaniedbania podczas prac w gospodarstwie rolnym. Polisa OC Rolników zabezpiecza również od zaniedbań w nadzorze nad zwierzętami.
Oświadczenie nr 6
Ja niżej podpisany …. legitymujący się dowodem osobistym nr …., oświadczam, iż dnia 30.06.2017r. doprowadziłem do zdarzenia na gospodarstwie rolnym - ….. w skutek którego mój tata - … doznał urazu nogi.
Dnia 29.06.2017r., ok. godz. 20.00 wymieniałem olej silnikowy w ciągniku Bleaurs 95.Gdy wymieniłem olej, po mojej pracy została na posadzce dość duża plama oleju. Podczas pracy narozlewałem oleju i zapomniałem posprzątać – nie posypałem plamy piachem. Gdy wróciłem do domu nikogo nie poinformowałem o tym, że w garażu znajduje się niezabezpieczona plama oleju. Następnego dnia tj. 30.06.2017r. około godz. 11.00 mój tata wszedł do garażu po ciągnik.
Nie spodziewał się plamy oleju, w dodatku nie zabezpieczonej. Poślizgnął się i złamał podudzie lewej nogi.
Oświadczam, iż cała wina leży po mojej stronie, to moja nieuwaga doprowadziła do zdarzenia.
Oświadczam, iż gospodarstwo posiada polisę OC Rolników w TU…. o nr …. .
Podpis Komentarz.
Analiza powyższego wypadku nie daje wątpliwości co do winy za zaistniałe zdarzenie. Sprawca przyznał się do tego, że po zakończonej pracy – wymiany oleju – nie zabezpieczył miejsca, gdzie wykonywał swoje czynności.
Dodatkowo, gdy przyszedł do domu, po zakończonej pracy nie poinformował nikogo , że taka plama się znajduje. Można tutaj wypomnieć sprawcy podwójną winę: niezabezpieczenie plamy oleju oraz brak rozwagi, analizy tego, co zaniedbał i przekazu informacji.
Oświadczenie nr 7
Ja niżej podpisany …., zam. …. oświadczam, iż dnia 25 09.2017r. około godz. 16.00, doprowadziłem do zdarzenia na moim polu, w którym poszkodowanym został mój syn ….. .
Dnia 5.09.2017r. kopałem ziemniaki wraz z synem ….. na moim polu.
Ja byłem kierowcą ciągnika, natomiast mój syn był na kombajnie ziemniaczanym, wybierał kamienie ze stołu prze bierczego. W pewnym momencie syn poinformował mnie, że łańcuch na stole zatrzymał się, gdyż zablokował go kamień. Umówiłem się z synem, że jak wyciągnie kamień da mi znak głosów, abym uruchomił napęd kombajnu. W pewnym momencie zamyśliłem się, zwolniłem mechanizm, uruchomiłem kombajn. W tym czasie mój syn nie skończył pracy i maszyna pochwyciła jego palec, przez co doszło do urazu. Podczas wypadku ciągnik i kombajn stały w miejscu.
Oświadczam, iż cała wina za zdarzenie leży po mojej stornie, to moja nieuwaga doprowadziła do zdarzenia. Ja nie dostosowałem się do umówionych znaków głosowych, nie obserwowałem sytuacji, przez co doprowadziłem do zdarzenia.
Oświadczam iż gospodarstwo posiada polisę OC Rolników w TU… o nr
… .
Podpis Komentarz.
Omawiając ten wypadek oraz patrząc na oświadczenie sprawcy, należy zwrócić uwagę od strony dydaktycznej na fakt, że został tutaj opisany wypadek z wykorzystaniem maszyn rolniczych w tym ciągnika rolniczego, który posiada własną polisę OC. Mimo tego wypadek ten został zgłoszony z polisy OC Rolników, gdyż do zdarzenia doszło w skutek pracy na polu gospodarstwa rolnego, a nie podczas użytkowania zestawu maszyn w ruchu komunikacyjnym.
Co do przestawionej w powyższym dokumencie winy, wynika ona z niedostosowania się sprawcy do umówionych znaków słownych (głosowych), oraz braku monitorowania sytuacji, jak jest na drugiej maszynie. To powoduje, że dochodzi do zdarzenia z wyłącznej winy sprawcy.
Oświadczenie nr 8
Ja niżej podpisana ..., leg. się nr dowodem. os. ..., oświadczam, iż dnia 19.10. 209r. ok. godz. 9.00 doprowadziłam do zdarzenia , w którym poszkodowaną została moja wnuczka - … . Zdarzenie miało miejsce na terenie gospodarstwa rolnego - … .
Dnia 19. 10. 2019r., ok. godz. 9.00 grabiłam liście w ogrodzie. W pewnym momencie odłożyłam grabki, aby załadować liście. Kolejną czynnością był wywóz liści na taczkach do płyty obornika. Wnuczka … weszła do ogrodu, gdzie potknęła się o grabie i upadła podpierając się dwoma rękoma. Ja widziałam to zdarzenie, gdyż w tym czasie szłam po grabie, o których zapomniałam.
Oświadczam, iż cała wina leży po mojej stronie, to moja nieuwaga oraz brak poinformowania wnuczki o niebezpieczeństwie doprowadziło do zdarzenia.
Oświadczam, iż gospodarstwo ma polisę OC Rolników w TU… o nr … . Podpis
Komentarz.
Jak wynika z przedstawionego opisu z perspektywy sprawcy zdarzenia, babcia przez swoje zachowanie doprowadziła do sytuacji, gdzie stworzyła realne zagrożenie względem innych osób przebywających na gospodarstwie rolnym.
Z jednej strony sprawca wykorzystywał narzędzia będące częścią składową gospodarstwa rolnego, z drugiej strony wykonywał prace niekoniecznie związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego sensu stricto. Należy tutaj przyjąć za stosowne, iż ogród jest częścią składową gospodarstwa rolnego wraz z narzędziami wykorzystywanymi do pracy. Dlatego zajście opisywanego zdarzenia musi zrodzić obowiązek odszkodowawczy.
Oświadczenie nr 9
Ja niżej podpisany … leg. się dowodem osobistym nr …, oświadczam, iż dnia 17. 11. 2019r. o. godz. 16.00 doprowadziłem do zdarzenia, w którym poszkodowanym został mój syn … .
Dnia 17. 11. 2019r. ok. godz. 16.00 byłem wraz z synem … w garażu.
Byliśmy koło ciągnika marki Zetor 7211. Staliśmy koło tylnego zaczepu. Syn stał po mojej prawej stronie. Gdy ja wyciągałem z cięgna bole, to w tym czasie syn pokazywał prawą ręką na gniazda od hydrauliki i pytał się: co to jest? W tym czasie ja z rąk – przez swoją nieuwagę – wypuściłem bolec, który uderzył – spadając – w prawą dłoń syna. Syn … popłakał się i z bólem został przeze mnie zaprowadzony do domu, aby zrobić opatrunek. Bol się nasilał, dlatego z żoną zawieźliśmy syna na SOR w … .
Świadków wypadku nie było.
Oświadczam, iż cała wina za zdarzenie leży po mojej stronie. To moja nieuwaga i roztargnienie doprowadziły do zdarzenia.
Oświadczam, iż gospodarstwo ma polisę OC Rolników w TU …, o nr … .
Podpis Komentarz.
Przed zajściem zdarzenia w garażu, koło ciągnika, ojciec niewątpliwie wykonywał pracę na gospodarstwie rolnym, polegającą na odpowiednim przygotowaniu i zabezpieczeniu elementów składowych ciągnika. Towarzyszył mu w tym syn, który przez roztargnienie ojca doznał krzywdy. Zespalając wszelkie elementy składowe tego zdarzenia należy uznać, że wina ojca jest niepodważalna.
Oświadczenie nr 10.
Ja niżej podpisany … leg. się dowodem osobistym …, oświadczam, iż dnia 04. 12. 2016r. ok. godz. 10.00 doszło do zdarzenia, na terenie mojego gospodarstwa rolnego, w którym poszkodowaną została żona … .
Dnia 04. 12. 20016r. ok. 7.00 rano, jak co dzień poszedłem dokonać oprzętu. Podczas tych prac widziałem, że przy wejściach do budynków są ślizgie asfalty, w wyniku wystąpienia szronu. Zapomniałem posypać (zabezpieczyć odpowiednio) wejść do budynków i ścieżek komunikacyjnych. Zawsze ten zabezpieczenia wejść i ścieżek doprowadził do zdarzenia.
Oświadczam, iż gospodarstwo ma polisę OC Rolników w TU …, o nr … .
Podpis Komentarz.
W tym przedmiotowym zdarzeniu warto zwrócić uwagę na błąd właściciela gospodarstwa. Polega on na nie zakomunikowaniu innym członkom rodziny o możliwości niebezpieczeństwa związanego z brakiem odpowiedniego zabezpieczenia ścieżek komunikacyjnych w obrębie gospodarstwa rolnego. Nadto, należy zauważyć, że wśród domowników panuje zasada, że to właściciel gospodarstwa odpowiada za utrzymanie owych ścieżek komunikacyjnych w prawidłowym stanie. Ma tutaj zastosowanie zasada swoistych przyzwyczajeń, gdzie w tym konkretnym gospodarstwie rolnym indywidualnie określonym zachowaniem było właśnie to, czego sprawca zdarzenia nie zrobił i nie poinformował innych członków rodziny. Domownicy mieli prawo ufać, że skoro przez cały czas czynności te były wykonywane prawidłowo, to i tym razem nie grozi im nic w związku z poruszaniem się w obrębie gospodarstwa rolnego.
Powyżej przedstawione i omówione oświadczenia sprawcy są tylko niektórymi, które miałem okazję dołączać do spraw, w których było prowadzone postępowanie i zakończyło się sukcesem. Chciałbym podkreślić, że powyższe formy pisania oświadczeń nie są obowiązkowe przy przedstawianiu faktów i przelewaniu ich na papier. Należy pamiętać, aby każdorazowo w tym dokumencie wykazywać winę sprawcy – czyli opisać to w czym osoba pracująca na gospodarstwie rolnym zawiniła i przez co innej osobie stała się krzywda. Ważne
jest, aby wskazać przy jakiej czynności doszło do zaniedbania. Są to dwie podstawowe informacje mające diametralne znaczenie przy weryfikacji prawnej danego zdarzenia.