O gólno-Polskiego Zjazdu Katolickiego w Warszawie

REZOLUCJE SEKCJI RELIGIJNO-MORALNEJ.

1-szy Ogólno-Polski Zjazd Katolicki w Warszawie, uznając doniosłość współpracy matek w odrodzeniu ketolickiem Polski oraz potrzebę zorgani­

zowanej pracy nad wyrobieniem matek pod względem życia religijnego i pracy wychowawczej:

1) zwraca się do Najprzewielebniejszego Episkopatu Polskiego z pro­

śbą o zaprowadzenie Związku Matek Chrzejścijańskich we wszystkich die­

cezjach oraz stworzenie organizacji centralnej tych związków na całą Polskę;

2) prosi wielebne Duchowieństwo o otoczenie szczególną opieką dusz­

pasterską związki matek chrześcijańskich;

3) wzywa wszystkie katolickie matki bez różnicy stanu, by wstępowały do związków matek chrześcijańskich.

Zważywszy, że w pracy nad religijno-moralnem odrodzeniem narodu mężczyźnie, a zwłaszcza ojcu rodziny przypada pierwsza rola, Ogólno-Pol­

ski Zjazd Katolicki wyraża prośbę do EpisliopaLu i Duchowieństwa, aby zechcia­

ły otoczyć żywą opieką istniejące już organizacje mężczyzn i ojców rodzin.

Zważywsży, że akcja katolicka, która Ojcu Św. Piusowi XI „jest dro­

gą, jak źrenica w oku“ i która według własnych jego słów „należy już nie- zaprzeczenie do pastoralnych zadań kleru i do życia chrześcijańskiego wiernych" — dotychczas w Polsce jeszcze nie jest jednolicie prowadzona i nie jest zespolona, zwraca się Ogólno-Polski Zjazd Katolicki z prośbą do Najprzewielebniejszego Episkopatu Polskiego, by sprawę zaprowadzenia Ligi Katolickiej raczył wziąć pod łaskawą rozwagę, wydając odpowiednie statuty, któreby określały nietylko cele i sposoby działania Ligi Katolickiej, ale także jej organizacje w djecezjach i w całym kraju.

Zjazd stwierdza konieczność utworzenia jednej ogólno-krajowej orga­

nizacji, jednoczącej wszystkich Polaków, uznających za konieczne praktycz­

ne stosowanie zasad wiary katolickiej w życiu prywatnem i działalności państwowej, celem praktycznego urzeczywistnienia tych zasad.

W celu wprowadzenia w czyn powyższego wniosku (1) Zjazd uchwala prosić J. E. Ks. Kardynała Kakowskitsgo i wszystkich pasterzy diecezji o przekazanie wykonania go istniejącemu Komitetowi Głównemu.

118 M iesięc zn ik D ie c e z ja ln y Ł u ck i N r. 2

REZOLUCJE SEKCJI WYCHOWAWCZEJ.

I- Zjazd Katolicki w Warszawie podkreśla wielką donisłość organiza­

cji młodzieży pozaszkolnej dla sprawy katolickiej w Polsce i wzywa społe­

czeństwo do wydatnego poparcia moralnego i materjalnego wszelkich usi­

łowań, zdążających do rozwiązania tej kwestji w duchu katolickim i naro­

dowym, zwracając przytem szczególną uwagę na ogólno polską organizację katolickiej młodzieży pozaszkolnej pod nazwą: Stowarzyszeń, Związków i Zje­

dnoczenia młodzieży Polskiej.

W większych miastach i w centrach przemysłowych należy zakładać specjalne organizacje młodzieży rękodzielniczej i przemysłowej.

Ogólno-Polski Zjazd Katolicki w Warszawie wzywa wszystkie organi­

zacje młodzieży polskiej do uświadamiania się w sprawach nauki społecz­

na) chrześcijańskiej w duchu encykliki Leona XIII.

W zrozumieniu doniosłości dla wychowania młodzieży naszej akcji związku harcerstwa polskiego, Ogólno-Polski Zjazd Katolicki w Warszawie zwraca się do społeczeństwa katolickiego o jaknajdalej idące poparcie akcji kapelanów harcerskich, jako odpowiedzialnych duszpasterzy młodzieży harcerskiej.

Zjazd Katolicki w Warszawie, uznając doniosłość katolickich, or ganizacji społecznych, zwraca uwagę wychowawców katolickich, rodziców i opiek szkolnych na konieczność jaknajwydatniejsZego ich popierania.

Zjazd Katolicki w Warszawie uznaje potrzebę uświadomienia kleryków z wyższych kursów o doniosłości i metodzie tworzenia organizacji katolic­

kich na terenach szkolnych.

Ponieważ sodalicje szkolne Kółka „Dzieciątka J e zu s“, „Anioła Stróża*

i t. p. są organizacjami religijnemi, przeto Ogólno-Polski Zjazd Katolicki w W-wie zwraca się do władz Min. Oświaty o wydanie instrukcji, aby prze­

łożeni szkół nie stawiali przeszkód przy zakładaniu rzeczonych organizacji na terenie szkół.

1. Zjazd Katolicki wzywa katolickie społeczeństwo do energicznego poparcia tyclT organizacyj, które mają na celu wyrobienie Społeczne kato- tolickiej młodzieży szkolnej i pozaszkolnej.

2. Zjazd Katolicki wzywa kierowników organizacji społecznych kato­

lickich dla młodzieży, aby użyli wszystkich dostępnych im środków w celu wytworzenia jaknajwiększej liczby czynnych działaczy katolickich.

3. Zjazd Katolicki uznaje, że w interesach ogólnej akcji katolickiej leży, aby planowo skoordynować działalność poszczególnych organizacyj młodzieży katolickiej, szczególniej tych, których cele i zadania są pokrewne.

4. Zjazd Katolicki zwraca uwagę kierowników org. kat. Młodz., aby dążyłi do rozwijania wśród członków świadomości, że obowiązkiem ich jest po opuszczeniu organizacji młodzieży wstępować do organizacji starszego po­

kolenia.

5. Zjazd Katolicki stwierdza, że w interesach jednolitości planowej i ekonomji sił w socjalnej akcji katolickiej jest rzeczą konieczną, aby pow­

stało b i u r \ które prowadziłoby ewidencją poszczególnych społecznych or­

ganizacji katolickich i ułatwiło koordynację ich pracy.

6. Zjazd katolicki potępia jak najbezwzględniej modę dzisiejszą i za­

leca bezwzględnie zwalczanie zbyt wyciętych dekoltów, obnażanie ramion, kroju niewłaściwego, przejrzystych i zbyt krótkich sukien. Również potępia

N r. 2 M ie się c z n ik D ie ce zja ln y Ł u c k i 119

Zjazd Katolicki wspólne plaże mężczyzn i kobiet, niemoralne tańce, upra­

wianie sportów w sposób niemoralny i zaleca bezwzględne tego zwalczanie.

7. Ze względu na wewnętrzną łączność, zachodzącą pomiędzy religją, oświatą i wychowaniem, Zjazd Katolicki wyraża przekonanie, że Minister­

stwo W. R. i O. P. winno być i nadal połączone z Ministerstwem Oświaty.

REZOLUCJE SEKCJI PRAWNICZEJ.

Opierając się na prawie Bożem i przyrodzonem oraz na zasadzie po­

stanowień Konstytucji, 1-szy Ogólno Polski Zjazd Katolicki w Warszawie do­

maga się jednolitego dla wszystkich dzielnic Polski uregulowania prawa małżeńskiego katolików, zgodnie z przepisami Prawa Kanonicznego.

1-szy Ogólno-Polski Zjazd Katolicki protestuje jaknajenergiczniej prze­

ciwko zakusom wprowadzenia ślubów cywilnych czy to obowiązkowych, czy fakultatywnych i rozwodów.

Państwo ma prawo i obowiązek określania czysto cywilnych skutków małżeństwa w sposób zgodny ze sprawiedliwością i prawem naturalnem.

1) I-szy Ogólno-Polski Zjazd Katolicki w Warszawie wzywa wszystkie stowarzyszenia oświatowe do jaknajenergiczniejszej akcji w sprawie uświa­

domienia społeczeństwa katolickiego o nierozerwalności małżeństwa.

2) I-szy Ogólno Polski Zjazd Katolicki wzywa rząd do wydania prze­

pisów przechodnich, nie pozwalających na stosowanie przepisów o ślubach i rozwodach cywilnych, istniejących w b. zaborze pruskim do osób tam nieprzynależnych.

3) 1-szy Ogólno-Polski Zjazd Katolicki domaga się od rządu, by nie czekając na uregulowanie ustawodawstwa małżeńskiego dla całej Polski, przedstawił projeKt ustawy, znoszącej uprzywilejowane stanowisko cerkwi prawosławnej, co do prawa małżeńskiego, a to w myśl rezolucji, uchwalo­

nej przez Senat Rzeczypospolitej.

4) I Szy Ogólno-Polski Zjazd Katolicki nrz.yjmuje do wiadomości za­

twierdzającej tezy, na których powinno się opierać ustawodawstwo małżeń­

skie w Polsce i powierza opracowanie projektów do Ustawy na ich podsta­

wie Tow. Im. Piotra Skargi w Warszawie, który to projekt będzie poddany pod aprobatę Episkopatu. (C. d. n.).

W a ż n a s p r a w a .

(z M iesięcznika P a s te r s k ie g o Płockiego).

B ism a rk sw ego czasu p o w iedział w parlam en cie n iem ie c k im , że wojnę p r u s k o - f ra n c u s k ą w r. 1870 w y g r a ł nauczyciel niem iecki, który od pow iednio w ych o w ał s z e re g pokoleń niem ieckich.

S ta ra to p r a w d a o w a rto śc i i znaczen iu n auczania i w ychow ania, a w iecznie n o w a i ży w o tna wszędzie, a sp ecjaln ie u n a s w Polsce.

— T a k ie b ę d ą Rzeczypospolite, j a k i e będzie ich synów chowanie, w y rz e k ł J a n Zamojski przy o tw a rc iu swej Akadem ji. I choćby nasze ta tr y były ze złota, n ic to Polsce nie pomoże, bo źle w ychow any n a ­ ród szybko w sz y stk o zm arnuje, czego dow odem u nas w ie k osiem nasty.

Kościół z m a n d a tu C h ry s tu s a P an a u w a ż a za sw e n a jg łó w n ie jsz e zad an ie s p ełn ianie u rzęd u n a uczy cielsk ieg o w n a u c za n iu i w ycho w aniu ludzkości.

120 M ie sięc zn ik D ie c e z ja ln y Ł tic k i N r. 2

W naszych dziejach zaznaczył to k ilka kro tnie. W w ieku X I I I po n a jeźd zie t a t a r s k i m zaludn iły się m ia s ta polskie i klasztory niemcami.

Groziła Polsce g e rm a n iz a c ja . W tedy Kościół polski n a czele z arcy bi­

sku pem P e łk ą n a k a zu je powierzać u rz ą d nauczycielski tylko tym, którzy zn a ją ję z y k polski, a szkoły u siłu jąc e germ anizow ać, ok ład a jnterdyk- tem . W iekopom na reforma w y ch o w an ia publicznego w XV III w. d o k o ­ n a n a z ostała przez m ężów k ościelny ch — ks. S. Konarskiego, a później członków Komisji E d u k a c ji Narodowej. W sw y ch se m in a rja c h Kościół p rzecho w ał polskość podczas całej niewoli. Bez tego zginęlibyśm y.

Dzisiaj w odrodzonej Polsce sp ra w a n a u c za n ia i w y c h o w an ia s p e ­ cjalnego na b ie ra znaczenia,. Albo naród nasz w dziedzinie w ychow ania oprze się o ty sią c le tn ie dzied zictw o M ieszka I i, kszałeąc się w k u l t u ­ rze rzym skiej Kościoła ka to lic k ie g o , s ta n ie się p o tę g ą pożyteczną w E u ro p ie ,— albo ze rw ie nić swej trad ycji, pójdzie na lep p rzew ro tny ch haseł, pocznie m arnieć i s ta n ie się naw ozem dla germ anizacji.

P r a c a i zad an ia w ie lk ie i niecierpiące zwłoki... Biorąc zaś pod u w a g ę ciem n otę naszego ludu, nasz słaby polski c h a ra k te r s ą sie d z tw o , znikczem niałej Rosji, niew czesn e próby rodzim ego liberalizm u, i m ałą ilość d u c h o w ie ń stw a , trz e b a wyznać, że, po lu d z k u sądząc, tru d n o b ę ­ dzie n aszem u Kościołowi u p o rać się sam em u z tem zad aniem . Trzeba koniecznie szu kać sprzym ierzeń ców , i pomocników.

Tymi p om ocnikam i m usi być a rm ja nauczycieli szkół pow szech­

nych, liczebnie praw ie d z ie sięc io k ro tn ie nas przew yższająca, a m ająca n ie u s ta n n y k o n ta k t z d u szą m łodego pokolenia.

K siądz i n a u c zy c iel—to n a tu ra ln i sprzym ierzeńcy i przyjaciele, — to, jed y n i budow n iczow ie Kościoła i P o lski. I tu w łaśnie grozi nam w ielkie niebezpieczeństw o, nie n am duchow nym , ale Kościołowi, Polsce, przyszłości narodu, k u ltu r z e C h ry stu sow ej. Nie 'oże m asońskie są g ro ź ­ ne, lecz wrogi lub obojętny dla C h ry s tu s a nauczyciel.

Jeszcze czas, ale j u ż o sta tn i, rato w ać sytuację. Trzeba wyjść z plebanji do szkoły, trz e b a swój z a k ą t e k uczynić pożądanym dla n a ­ uczyciela, trzeba, g dy zajdzie konieczność, uniżyć się do sfery j e g o z a in te re s o w a ń , j e d n e m słow em, trz e b a w stę p n y m bojem zdobyw ać so­

bie ich serca, Innej drogi niem a. P le b a n ja i szkoła nie zjednoczone z sobą sp ro w a d z ą te n s k u te k , że p le b a n ja zostanie osam otniona, a szkoła stoczy się do poziomu a g e n d y p a rty jn o -p o lity c zn e , złączone z a ś —podn io są się w z ajem nie do w y ż y n apo sto lstw a.

Metody p o stępo w ania w tej spraw ie tru d n o wskazać.

Serce k a ż d ego d u sz p aste rz a , o w ian e duchem C h rystusow ym , p rz e ­ j ę t e m iłością dzieła cywilizacji C h rystu so w ej, z n a jd ą w poszczególnym w y p a d k u drogę p ostę pow ania . Ks. ST. RATYMIR.