Obraz stosunków polsko-niemieckich w tygodniku ,,Polityka’’ w roku 2009

Tabela 14 Struktura zawartości tygodnika ,,Polityka’’: Obraz stosunków polsko-niemieckich w roku 2009

Lp. Szczegółowe

kategorie analityczne

Wymiar istnienia (częstotliwości)

Wymiar wartości Treści o

charakterze informacyjnym Oceny Pozytywne Oceny Negatywne 1. Stosunki polsko-niemieckie ^{4 3 0 1} 2. Centrum przeciwko Wypędzeniom, roszczenia 3 0 1 2 3 Polacy w Berlinie 2 1 0 1 4 Dwudziesta rocznica upadku muru berlińskiego 2 0 0 2 Razem 11 4 1 6

Źródło: Opracowanie własne Stosunki polsko-niemieckie

W kategorii analitycznej zatytułowanej – Obraz stosunków polsko-niemieckich, najczęściej poruszanym problemem (4 razy) była kwestia obustronnych relacji. Trzy problemy zostały ocenione pozytywnie, np. Merkel jako pierwszy polityk CDU uszanowała polską wrażliwość w sprawie wypędzonych i doprowadziła do wycofania kandydatury Eriki Steinbach do rady fundacji Widoczny Znak. Po dwóch latach współpracy jest dziś najważniejszym partnerem Tuska w Unii, widują się niemal co miesiąc i utrzymują bezpośrednią, rzeczową

248 Tyszecka A.: Gruszki na murze, ,,Polityka’’ 2009, nr 39, s. 102, 103.

249

105 relację 250

. Jedna kwestia miała charakter informacyjny, np. W odbudowie stosunków polsko-niemieckich bardzo ważne były chrześcijańskie zasady. […] Natomiast Polska i Niemcy to sąsiedzi niesymetryczni. Ze względu na dysproporcję potencjałów i historyczne obciążenia […]251

.

Centrum przeciwko Wypędzeniom, roszczenia

Tematyka związana z ideą budowy Centrum przeciwko Wypędzeniom, fundacją Widoczny Znak i roszczeniami podejmowana była 3 razy. Jedna kwestia otrzymała negatywną ocenę, np. Wymuszona rezygnacja Eriki Steinbach z miejsca w radzie wystawy upamiętniającej wypędzenia dowodzi, że polsko-niemiecka wspólnota interesów przeważa nad przejawianą przez obie strony skłonnością do sporu. […] Wymuszone odejście pani Steinbach oznacza, że w obu krajach porażkę odnieśli zwolennicy narodowego egoizmu i lekceważenia racji sąsiada.252

Dwa problemy miały charakter informacyjny, np. Nie wiadomo, czego powinniśmy się bardziej obawiać, jeśli chodzi o roszczenia osób wysiedlonych po wojnie z Ziem Odzyskanych: przebojowości Eriki Steinbach czy nieudolności polskich urzędników253

.

Polacy w Berlinie

Dwukrotnie zajmowano się na łamach tygodnika ,,Polityka’’ Polakami mieszkającymi w Berlinie. Jeden z problemów uzyskał pozytywną ocenę, dotyczył on młodych polskich pisarzy przebywających na stypendium w Berlinie, np. Gdzie najłatwiej spotkać młodego polskiego literata? W Berlinie. Główną siłą wspierającą naszych pisarzy są dziś niemieckie fundacje. […] Na rocznym stypendium w Berlinie są teraz Dorota Masłowska i Wojciech Kuczok, stypendyście DAAD […]. […],,W ciągu kilku lat Berlin stał się jednym z najważniejszych ośrodków kultury polskiej, obok Warszawy, Krakowa, Poznania, Wrocławia czy Gdańska’’.254

Kolejna kwestia związana z tym tematem miała charakter informacyjny, np. […] sto lat temu stolica Niemiec – a nie Chicago – była po Warszawie największym polskim miastem […]²⁵⁵.

Dwiudziesta rocznica upadku muru berlińskiego

W 2009 r. przypadła 20 rocznica upadku muru berlińskiego. Temat ten podejmowany był dwukrotnie, poruszane kwestie miały informacyjny charakter, np. Poczucie krzywdy nakręca w

250 Smoczyński W.: Merkel na wydaniu, ,,Polityka’’ 2009, nr 24, s. 88.

251

Krzemiński A.: Widoczny znak pokoju, ,,Polityka’’ 2009, nr 51/52, s. 124, 125.

252 Krzemiński A.: Widoczne znaki, ,,Polityka’’ 2009, nr 11, s. 12.

253 Socha R.: Rody z rodowodem, ,,Polityka’’ 2009, nr 16, s. 30.

254 Justyna Sobolewska: Kraj pracy twórczej, ,,Polityka’’ 2009, nr 49, s. 56.

255

106 nowych landach rasizm, islamofobię i niechęć do obcych. Dotyczy do również ich stosunku do Polaków w rejonach przygranicznych, gdzie NPD na niechęci do Polaków buduje swoje kampanie wyborcze. […] Przykład Görlitz czy Löcknitz, gdzie osiedlają się polscy szczecinianie, pokazuje, że możliwe są również bardziej optymistyczne scenariusze256

.

2.15 Wywiady z niemieckimi politykami, naukowcami, działaczami społecznymi w tygodniku ,,Polityka’’ w roku 2009

Tabela 15 Struktura zawartości tygodnika ,,Polityka’’ w roku 2009: wywiady z niemieckimi politykami, naukowcami, działaczami społecznymi

Lp. Szczegółowe

kategorie analityczne

Wymiar istnienia (częstotliwości)

Wymiar wartości Treści o

charakterze informacyjnym Oceny Pozytywne Oceny Negatywne 1. Rozmowa z Hansem-Gertem Pötteringiem, byłym przewodniczącym Parlamentu Europejskiego – o wzajemnych stosunkach niemiecko-polskich. 1 1 0 ⁰ 2. Rozmowa z Richardem von Weizsäckerem, byłym prezydentem RFN – o stosunkach polsko-niemieckich, pamięci historycznej. 1 1 0 0 Razem 2 2 0 0

Źródło: Opracowanie własne

256

107

Rozmowa z Hansem-Gertem Pötteringiem

W 2009 r. na łamach tygodnika ,,Polityka’’ ukazały się dwa wywiady z niemieckimi politykami, naukowcami, działaczami społecznymi. Rozmowa z Hansem-Gertem Pötteringiem, byłym przewodniczącym Parlamentu Europejskiego dotyczyła m.in. stosunków polsko-niemieckich. Problematyka podnoszona w tej rozmowie została poddana pozytywnej ocenie, np. Jeśli ktoś powiedziałby mi w 1979 r., kiedy po raz pierwszy zostałem wybrany do Parlamentu Europejskiego, że od 2004 r. Polska będzie członkiem Unii Europejskiej, uznałbym to za cud. Teraz, kiedy mój polski kolega /Jerzy Buzek/ został moim następcą, to pokazuje w symboliczny sposób prawdziwe zjednoczenie kontynentu europejskiego. […] Zawsze silnie wierzyłem w pojednanie, współpracę, pokój między Niemcami i Polakami257

.

Rozmowa z Richardem von Weizsäckerem

Druga rozmowa została przeprowadzona z Richardem von Weizsäckerem, byłym prezydentem RFN. Podnoszone w niej kwestie dotyczyły m.in. wzajemnych stosunków pomiędzy Polską a Niemcami jak również pamięci historycznej. Podejmowana tematyka uzyskała pozytywną ocenę, np. … co nie znaczy, że Niemcy mogą zacierać pamięć okropnej przeszłości, germanizacji w czasie rozbiorów czy okupacji Polski w czasie II wojny. Dlatego tak bardzo się cieszę, że w tym roku zorganizowano w Berlinie tak wiele wystaw prezentujących różne oblicza polsko-niemieckiego sąsiedztwa, że ukazują się książki o wojnie i okupacji, ale także i o dzisiejszej Polsce. […] Również chwilowe przygaśnięcie trójkąta weimarskiego – Francja, Niemcy, Polska – nie przekreśla jego sensu. […] że my Niemcy musimy serio potraktować polskie doświadczenie historyczne, bo jeśli wciąż będziemy się potykać o przeszkody wynikające z przeszłości, to nigdy nie rozwiążemy aktualnych problemów gospodarczych, społecznych, czy politycznych258

.

W 2009 r. na łamach tygodnika ,,Polityka’’ w kategorii analitycznej Obraz Niemiec najczęściej poruszano problem wyborów prezydenckich i parlamentarnych w Niemczech. Równie często podnoszono kwestie związane z postacią i działalnością kanclerz Angeli Merkel. Niezmiennie od 2008 roku obecne były rozważania na temat kryzysu gospodarczego, którego skutki możne było odczuć także w Europie, przede wszystkim w Grecji.

W drugiej kategorii analitycznej – Obraz stosunków polsko – niemieckich poruszano przede wszystkim kwestie dotyczące wzajemnych stosunków pomiędzy obydwoma państwami, jak i problem Polaków pracujących w Niemczech.

257 Czerny I.: Dla Buzka, ,,Polityka’’ 2009, nr 29, s. 78.

108 Na uwagę zasługuje fakt, iż w 2009 roku przeważająca większość problemów zarówno w kategorii analitycznej Obraz Niemiec (10 ocen) jak i w kategorii analitycznej Obraz stosunków polsko – niemieckich (6 ocen) zawierała treści o charakterze informacyjnym. Na tej podstawie można wysnuć stwierdzenie o obiektywności i bezstronności dziennikarzy zajmujących się tematyką niemiecką i polsko-niemiecką. W 2009 r. ukazały się dwa wywiady z niemieckimi politykami lub przedstawicielami świata kultury, sztuki. Problemy w nich poruszane spotkały się z pozytywną oceną.