Oferta handlowa przewoźników

Krajowa oraz międzynarodowa polityka transportowa ma wpływ na postrzeganie publicznego transportu zbiorowego wśród potencjalnych klientów, którzy do tej pory zdecydowanie wybierali środki transportu indywidualnego, zarówno na krótkim, jak i długim dystansie.

Transport kolejowy nie jest jednak jedyną branżą, która korzysta na tym zjawisku. Obserwując działania w konkurencyjnych gałęziach transportu, kolej pomimo inwestycji taborowych oraz infrastrukturalnych wciąż nie wykorzystuje swojego potencjału, zwłaszcza na obszarach charakteryzujących się wysokim zapotrzebowaniem na pojemne oraz ekologiczne środki transportu.

Przykładem wskazującym właściwy kierunek rozwoju kolejowych przewozów pasażerskich jest uruchomione połączenie kolejowe na odcinku Poznań – Wągrowiec w ramach Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Wysoka częstotliwość, regularność oraz atrakcyjność cenowa, wobec skróconego czasu przejazdu okazała się skutecznym sposobem na przyciągnięcie do kolei zupełnie nowych klientów.

Tab. 9. Liczba pasażerów (w tys.) w poszczególnych kategoriach przewozów w latach 2015-2019

połączenia

^{rok 2019/2018}

2015 2016 2017 2018 2019

ogółem 280 309 292 549 303 555 310 284 335 900 ^+8,26%

krajowe wojewódzkie 244 336 251 611 258 453 261 761 284 203 +8,57%

krajowe międzywojewódzkie 33 367 38 099 41 962 44 410 47 069 +5,99%

międzynarodowe

(w tym ruch transgraniczny) 2 455 2 724 2 997 4 007 4 435 +10,68%

okazjonalne 151 114 143 106 194 +83,02%

W 2019 r. odnotowano wzrost liczby pasażerów we wszystkich kategoriach przewozów. W relacjach krajowych wojewódzkich z usług transportu kolejowego skorzystało ponad 284,2 mln pasażerów (22,5 mln więcej niż w 2018 r.). Pociągami w relacjach krajowych międzywojewódzkich podróżowało ponad 47 mln pasażerów (wzrost o 2,6 mln).

Rozwój turystyki międzynarodowej oraz rosnące zapotrzebowanie na przewozy międzynarodowe (m.in. wzrost liczby podróżujących z/na Ukrainę), wpłynęły na kolejny wzrost zainteresowania podróżami pociągami poza granice Polski. W relacjach międzynarodowych odnotowano ponad 4,4 mln pasażerów (wzrost o 400 tys. względem 2018 r.). Osiągnięto również wzrost liczby pasażerów w przewozach okazjonalnych w ramach turystyki krajowej.

Przewozy krajowe wojewódzkie oraz międzywojewódzkie wykonywało 13 przewoźników kolejowych: Arriva, Koleje Dolnośląskie, Koleje Małopolskie, Koleje Mazowieckie, Koleje Śląskie, Koleje Wielkopolskie, Leo Express, Łódzka Kolej Aglomeracyjna, PKP Intercity, PKP SKM w Trójmieście, POLREGIO, SKM w Warszawie oraz WKD.

Przewozy międzynarodowe oraz w ruchu transgranicznym prowadziło 7 przewoźników kolejowych:

Koleje Dolnośląskie, Koleje Małopolskie, Koleje Śląskie, Leo Express, PKP Intercity, POLREGIO oraz UBB.

Przewozy okazjonalne wykonywało 7 przewoźników kolejowych: Cargo Master, Koleje Małopolskie, Parowozownia Wolsztyn, PKP Cargo, PKP SKM w Trójmieście, POLREGIO oraz SKPL Cargo.

Przewozy pasażerskie

Tab. 10. Oferta przewoźników pasażerskich w 2019 r.

przewoźnik dostępność usługi

liczba stacji

94

✔

przyspieszony ^{osobowy; osobowy}

osobowy

Koleje Dolnośląskie

dolnośląskie lubuskie

wielkopolskie 237

✔ ✔

przyspieszony ^{osobowy; osobowy}

osobowy

świętokrzyskie 97

✔ ✔

przyspieszony ^{osobowy; osobowy}

Koleje

311

✔ ✔

przyspieszony ^{osobowy; osobowy}

osobowy

195

✔

przyspieszony ^{osobowy; osobowy}

Leo Express

SKM w Warszawie mazowieckie 44

✔

^osobowy

UBB zachodniopomorskie 1

✔

WKD mazowieckie 28

✔

^osobowy

Rys. 18. Udział przewoźników kolejowych w liczbie pasażerów przewiezionych w relacjach krajowych wojewódzkich⁷ w 2019 r.

Kluczowym przewoźnikiem (30,9% liczby pasażerów) na rynku kolejowych przewozów wojewódzkich jest spółka POLREGIO, odpowiedzialna za realizację przewozów o charakterze służby publicznej na obszarze 15 województw. Podstawowa oferta przewoźnika w segmencie przewozów wojewódzkich to pociągi REGIO oraz pociągi osobowe (w ramach Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Aglomeracji Krakowskiej).

Niespełna 22% udziałów w rynku przewozów wojewódzkich należy do spółki Koleje Mazowieckie, wykonującej przewozy w ramach umowy z województwem mazowieckim. Przewoźnik uruchamia pociągi osobowe oraz osobowe przyspieszone. Koleje Mazowieckie stanowią jeden z filarów kolei w mieście stołecznym Warszawie, umożliwiając przejazd pociągiem posiadaczom biletów okresowych Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie na obszarze odpowiadającym strefom biletowym stołecznego organizatora publicznego transportu zbiorowego.

Ponad 15% udziałów w rynku posiada przewoźnik PKP SKM w Trójmieście realizujący pracę przewozową na podstawie umowy z województwem pomorskim. Przewoźnik uruchamia pociągi kategorii SKMT na dziewięciu liniach regularnych w ramach Szybkiej Kolei Miejskiej oraz Pomorskiej Kolei Metropolitalnej.

Prawie 8% udziałów w rynku należy do SKM w Warszawie należącej do miasta stołecznego.

Przewoźnik wykonuje zadania związane z obsługą lokalnych połączeń w ramach usług publicznego transportu zbiorowego na terenie Warszawy oraz do miast aglomeracji warszawskiej. Szybka Kolej Miejska stanowi ważny element systemu transportu miejskiego stolicy oraz integruje ze sobą ruch regionalny z komunikacją aglomeracyjną.

7Przewoźnicy kolejowi będący operatorami publicznego transportu zbiorowego, zgodnie z treścią umów na wykonywanie POLREGIO

30,9%

Koleje Mazowieckie

21,8%

PKP SKM w Trójmieście

15,1%

SKM w Warszawie

7,8% Koleje Śląskie

7,2%

Koleje Dolnośląskie 4,8%

Koleje Wielkopolskie 4,3%

WKD 3,1%

Koleje Małopolskie

2,3%

Łódzka Kolej Aglomeracyjna

1,9%

Arriva 0,8%

Przewozy pasażerskie

Pozostali przewoźnicy kolejowi to Koleje Śląskie (ponad 7,2% udziałów w rynku), Koleje Dolnośląskie (4,8%), Koleje Wielkopolskie (4,3%), WKD (3,1%), Koleje Małopolskie (2,3%), Łódzka Kolej Aglomeracyjna (1,9%) oraz Arriva (0,8%).

Rys. 19. Udział przewoźników kolejowych w liczbie pasażerów przewiezionych w relacjach krajowych międzywojewódzkich w 2019 r.

Krajowe przewozy międzywojewódzkie zdominowała spółka PKP Intercity, uruchamiająca przewozy międzywojewódzkie pospieszne o charakterze służby publicznej oraz międzywojewódzkie ekspresowe na zasadach komercyjnych. Sieć połączeń spółki obejmuje cały kraj. Oferta spółki w przewozach krajowych ograniczona jest do czterech marek handlowych:

• Express InterCity Premium (EIP) uruchamiane na zasadach komercyjnych, obsługiwane elektrycznymi zespołami trakcyjnymi typu ED250 (Pendolino);

• Express InterCity (EIC) uruchamiane na zasadach komercyjnych, obsługiwane klasycznymi składami wagonowymi;

• InterCity (IC), obsługiwane elektrycznymi zespołami trakcyjnymi oraz klasycznymi składami wagonowymi złożonymi z nowych lub zmodernizowanych wagonów;

• Twoje Linie Kolejowe (TLK), obsługiwane klasycznymi składami wagonowymi.

Niespełna 2% udziałów w rynku przewozów międzywojewódzkich uzyskał przewoźnik POLREGIO, który w 2019 r. uruchamiał pociągi międzywojewódzkie w relacjach Łódź – Warszawa (o charakterze służby publicznej w ramach marki handlowej interREGIO) oraz Katowice – Zator, Kraków – Zator, Ostrowiec Świętokrzyski – Wrocław Główny (komercyjne w ramach marki handlowej superREGIO).

Ponad 1% udziałów w rynku osiągnął samorządowy przewoźnik Łódzka Kolej Aglomeracyjna realizujący przewozy międzywojewódzkie pospieszne o charakterze służby publicznej w relacji Łódź – Warszawa w ramach marki handlowej ŁKA Sprinter. Przewoźnik obsługuje połączenie tylko w weekendy oraz wybrane święta, wykorzystując w tym celu elektryczne zespoły trakcyjne Stadler FLIRT.

Spółka Koleje Dolnośląskie osiągnęła 0,5% udziałów w rynku realizując połączenia międzywojewódzkie o charakterze służby publicznej w relacjach Wrocław – Rawicz, Krotoszyn – Jelcz Laskowice oraz Wrocław – Głogów.

PKP Intercity 96,3%

POLREGIO 1,7%

Łódzka Kolej Aglomeracyjna

1,1%

Koleje Dolnośląskie 0,5%

Koleje Mazowieckie

0,3%

Arriva 0,2%

Nieco mniej, bo 0,3% udziałów w rynku posiadała spółka Koleje Mazowieckie realizująca w okresie letnim komercyjne przewozy międzywojewódzkie w relacji Warszawa Zachodnia – Gdynia Główna – Ustka.

Spółka Arriva RP posiadająca 0,2% udziałów realizowała przewozy międzywojewódzkie na zasadach komercyjnych, w relacji Bydgoszcz – Hel pod nazwą handlową „Słoneczny Patrol”. Przewoźnik uruchamiał pociągi na podstawie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu.

Rys. 20. Udział przewoźników kolejowych w liczbie pasażerów przewiezionych w relacjach międzynarodowych w 2019 r.

Liderem rynku kolejowych przewozów międzynarodowych jest spółka PKP Intercity, która realizowała przewozy międzynarodowe pospieszne o charakterze służby publicznej oraz ekspresowe uruchamiane na zasadach komercyjnych. Pociągami przewoźnika można dojechać do Niemiec, Czech, Austrii, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Białorusi, Rosji oraz Francji. Pociągi międzynarodowe przewoźnika służą również pasażerom na odcinkach krajowych.

Ponad 11% udziałów w rynku przewozów międzynarodowych utrzymało niemieckie przedsiębiorstwo transportowe UBB, realizujące komercyjne przewozy międzynarodowe na trasie Świnoujście Centrum – Stralsund. Przewoźnik porusza się po infrastrukturze kolejowej należącej do UBB Polska, zarządcy infrastruktury zależnego od koncernu Deutsche Bahn.

Aktywnym przewoźnikiem kolejowym w ruchu międzynarodowym jest spółka Koleje Dolnośląskie, która rozwija połączenia z miastami Niemiec oraz Czech, we współpracy z lokalnymi przewoźnikami zagranicznymi. Podmiot uruchamia połączenia kolejowe na trasach Wrocław – Dresden, Wrocław – Forst, Wrocław – Berlin, Wrocław – Lichkov, Szklarska Poręba – Liberec, Jelenia Góra – Gorlitz, Sędzisław – Trutnov oraz Wrocław – Adršpach.

Ponad 3% udziałów w rynku posiada przewoźnik POLREGIO uruchamiający pociągi międzynarodowe w ruchu transgranicznym z Litwą (na trasie Białystok – Kowno), Białorusią (na trasie Terespol – Brześć), Słowacją (na trasach Rzeszów – Medzilaborce) oraz Niemcami (na trasach Gorzów Wielkopolski - Berlin, Szczecin - Berlin, Kostrzyn - Berlin, Szczecin - Luebeck, Szczecin - Angermuende,

PKP Intercity 80,3%

UBB 11,3%

Koleje Dolnośląskie

4,1% POLREGIO 3,3%

Leo Express 0,6%

Koleje Śląskie 0,4%

Koleje Małopolskie

0,1%

Przewozy pasażerskie

Niespełna 1% udziałów uzyskał czeski prywatny przewoźnik kolejowy Leo Express Global. W ramach połączeń międzynarodowych spółka realizowała okresowe przewozy międzynarodowe na podstawie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu na trasie Praga – Kraków oraz przewozy o charakterze usług publicznych na trasie Praga – Wrocław, we współpracy z Kolejami Dolnośląskimi.

Koleje Śląskie w ramach połączeń międzynarodowych realizowały wyłącznie przewozy w ruchu transgranicznym z Czechami na trasie Katowice – Bohumin oraz Cieszyn – Cesky Tesin. Natomiast Koleje Małopolskie uruchomiły sezonowe połączenia międzynarodowe na trasie Muszyna – Poprad-Tatry.

W dokumencie NASZA WIZJA ◄ NASZA MISJA (Stron 32-37)