Czy szkoła wprowadziła ujednolicony system kształcenia na odległość dla wszystkich przedmiotów?
Dyrektorzy z 33 placówek (78,6%) wskazali, że w ich szkole został wprowadzony ujednolicony system kształcenia na odległość. Te osoby zostały zapytane o to jak w ich szkole zostało zorganizowane kształcenie na odległość (pytania od 20 do 22).
Pytanie 20.
W jaki sposób przekazywane są materiały dydaktyczne uczniom? (n=33)
Analiza odpowiedzi na powyższe pytanie wskazuje, że w szkołach dominuje wykorzystywanie Internetu do przekazywania materiałów uczniom. Stosunkowo rzadko szkoła korzystała z wysyłania materiałów pocztą tradycyjną, jednak w odpowiedzi „Inne” część dyrektorów wskazała, że materiały są przekazywane uczniom bezpośrednio przez pracowników szkoły albo odbierane ze szkoły przez rodziców. Nie można zatem nie zauważyć poszukiwania przez dyrektorów i nauczycieli różnych form dotarcia do uczniów w przypadku braku możliwości korzystania przez nich z Internetu.
Należy jednak pamiętać, że w dziewięciu przypadkach (21,4%) dyrektorzy nie udzielili odpowiedzi na to pytanie, co skłaniać może do przypuszczeń, że nie orientują się w jaki sposób i czy w ogóle materiały były przekazywane uczniom. Są to szkoły, w których nie wprowadzono ujednoliconego systemu kształcenia zdalnego. Wśród tych dyrektorów trzy osoby są na początku swojej pracy na tym stanowisku (pojawia się pytanie czy tacy dyrektorzy byli objęci wsparciem przez kuratoria oświaty bądź organy prowadzące). Wśród tych dziewięciu
12,1%
60,6%
100,0%
6,1%
18,2%
Materiały są wysyłane pocztą tradycyjną Nauczyciele udostępniają materiały przez Internet
rodzicom uczniów
Nauczyciele udostępniają materiały przez Internet bezpośrednio uczniom
Nauczyciele udostępniają materiały przez Internet wychowawcom klas, którzy przesyłają je rodzicom Inne
Pytanie 21.
Jakie sposoby organizacji kształcenia na odległość stosują nauczyciele w Pana/i szkole?
(n=33)
Lekcje prowadzone on-line z udziałem uczniów odbywały się w 72,7% szkół, które wprowadziły jednolite zasady kształcenia na odległość, fragmenty lekcji były natomiast prowadzone w 54,5% szkół. Jeśli jednak wziąć pod uwagę także te szkoły, w których nie wprowadzono jednolitego systemu (9 szkół – 21,4% placówek), to okazuje się, że całe lekcje on-line odbywały się w 57,1% szkół a fragmenty lekcji w 42,9% szkół. Wyniki te pokazują, że w wielu szkołach uczniowie nie mieli dostępu do lekcji prowadzonych on-line.
Analiza danych z powyższego wykresu pokazała także, że nauczyciele najczęściej prowadzą konsultacje z wykorzystaniem różnego rodzaju komunikatorów (jednak takich konsultacji nie można nazwać lekcjami). Najrzadziej nauczyciele nagrywają lekcje lub ich fragmenty, aby potem udostępniać je uczniom. Ten wynik może wskazywać na niechęć nauczycieli do upubliczniania swojego wizerunku w Internecie.
Pytanie 22.
Czy prowadzone przez nauczycieli lekcje on-line odbywają się regularnie zgodnie z planem, ustalonym na okres kształcenia na odległość? (n=33)
Analiza odpowiedzi na to pytanie pokazała, że lekcje on-line odbywały się regularnie zgodnie z planem (ustalonym na czas kształcenia na odległość) w 26 szkołach (61,9%). W pozostałych
69,7%
75,8%
81,8%
78,8%
93,9%
51,5%
54,5%
72,7%
Wskazują fragmenty podręczników potrzebne uczniom do samodzielnego opanowania materiału
Wskazują fragmenty zeszytów ćwiczeń do samodzielnego wypełnienia przez uczniów Przygotowują autorskie zadania/ćwiczenia do
wykonania dla uczniów
Korzystają z gotowych cyfrowych materiałów dydaktycznych (np. z epodręczniki.pl, lekcji w TVP)
Prowadzą konsultacje z wykorzystaniem różnych komunikatorów (np. poczta elektroniczna, czat,
platformy)
Nagrywają fragmenty lekcji lub całe lekcje i udostępniają nagrania uczniom Prowadzą fragmenty lekcji on-line z udziałem
uczniów
Prowadzą całe lekcje on-line z udziałem uczniów
szkołach – niemal 40% – nie wprowadzono planu lekcji, który obowiązywałby podczas kształcenia na odległość dla lekcji on-line. W wielu szkołach brak konkretnego planu lekcji mógł utrudniać systematyczną pracę uczniów.
Pytanie 23.
Czy w ramach kształcenia na odległość nauczyciele dostosowują swoje działania do potrzeb edukacyjnych i możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym np. z niepełnosprawnością? (n=42)
Większość dyrektorów (78,6%) wskazało, że w kształceniu na odległość nauczyciele z ich szkoły dostosowują w znacznym stopniu swoje działania do potrzeb i możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dwie osoby (4,8%) stwierdziły, że nie ma w szkole takiej potrzeby, ale kolejne 6 (14,3%) wskazało, iż działania nauczycieli są dostosowywane do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jedynie w niewielkim stopniu. Uwagę zwraca jedna odpowiedź „nie, chociaż byłoby to możliwe”, która może wskazywać na lekceważenie sobie przez dyrektora obowiązków służbowych.
Pytanie 24.
Jakie ogólnodostępne rodzaje narzędzi do kształcenia na odległość są wykorzystywane w Pani/Pana szkole? (Dyrektorzy udzielali odpowiedzi na skali od 1 – żaden nauczyciel z nich nie korzysta do 5 – tak, przez wszystkich nauczycieli) (n=42)
1,90 1,83 1,24
1,88 1,71
2,14 2,26
4,02
2,71 2,93 1,93
2,90 3,60 3,60 3,14
4,45
Edukacyjne portale internetowe (np.
superbelfrzy.edu.pl, Zdalne lekcje na portalu gov.pl) Zintegrowana Platforma Edukacyjna epodreczniki.pl Lekcje w TVP prowadzone w porozumieniu z MEN Platformy e-learningowe (np. G Suite , moodle,
Documaster Campus)
Aplikacje umożliwiające komunikację i pracę zespołową w trybie on-line z wykorzystaniem funkcji
video (np. Cisco Webex, ZOOM, MS Teams) Komunikatory (np. WhatsApp, Messenger) Media społecznościowe (np. Facebook, You Tube) Dziennik elektroniczny
PO wprowadzeniu kształcenia na odległość PRZED wprowadzeniem kształcenia na odległość
Analiza uzyskanych odpowiedzi pokazała, że zarówno przed rozpoczęciem kształcenia na odległość jak również w jego trakcie, najpopularniejszym narzędziem był dziennik elektroniczny. Natomiast na drugim biegunie znalazły się lekcje w TVP. Stosunkowo niskim zainteresowaniem nauczycieli cieszyły się platformy e-learningowe i edukacyjne portale internetowe.
Szczegółowe porównanie pokazało, że w przypadku każdego narzędzia (włącznie z najpowszechniej stosowanym przed pandemią dziennikiem elektronicznym) nastąpił wwyniku wprowadzenia kształcenia na odległość wzrost liczby nauczycieli, którzy korzystają z poszczególnych narzędzi umożliwiających bądź wspierających kształcenie na odległość. Wyniki te zostały potwierdzone w analizie statystycznej wykonanej za pomocą testu Wilcoxona (porównanie dwóch prób zależnych). Wiele z tych narzędzi może być używanych także w trakcie nauczania tradycyjnego, być może więc efektem wprowadzenia obowiązkowego kształcenia na odległość będzie częstsze wykorzystywanie nowoczesnych narzędzi.
Pytanie 25.
Czy Pana/i szkoła używa jednej platformy e-learningowej? (n=42)
Spośród ankietowanych dyrektorów 54,8% wskazało, że ich szkoła używa jednej platformy e-learningowej, natomiast 40,5% stwierdziło, że nie. Dwóch dyrektorów nie było w stanie stwierdzić czy szkoła używa jednej platformy, co wskazuje na ich brak wiedzy na temat organizacji kształcenia na odległość w szkole.
Dyrektorzy, którzy wskazali, że ich szkoła korzysta z jednej platformy e-learningowej (n=23) zostali zapytani o to, jaka platforma jest używana w szkole.
Większość ankietowanych wskazała, że ich szkoła korzysta z MS Teams (39,1%), w dalszej kolejności pojawił się Google Classroom (13% odpowiedzi) oraz Moodle (13% odpowiedzi).
Pojawiły się także odpowiedzi, że szkoła używa G Suite lub Office 365. Jedna osoba stwierdziła, że nie wie jaka platforma e-learningowa jest wykorzystywana w jej szkole.
Pytanie 26.
Czy Pana/i szkoła używa jednej aplikacji do komunikacji on-line z funkcją video? (n=42) Aplikacje do komunikacji on-line z funkcją video były wykorzystywane w 64,3% szkół. Jednakże w niemal połowie szkół korzystających z takich aplikacji (48,1%) szkoła nie korzystała z jednej, lecz z różnych aplikacji, co wskazuje, że decyzje w tej spawie podejmowali poszczególni nauczyciele, a w szkole nie został ujednolicony system komunikacji z uczniami i rodzicami, co mogło stanowić dla nich spore utrudnienie.
Pytanie 27.
Czy Pana/i szkoła używa jednego komunikatora? (n=42)
Komunikatory internetowe były wykorzystywane do komunikacji z uczniami i rodzicami w 88,1% szkół. Jednakże w większości przypadków (70,3%) szkoła nie korzystała z jednego
komunikatora, a poszczególni nauczyciele wykorzystywali różne narzędzia (komunikatory) do kontaktu z rodzicami i uczniami, co mogło prowadzić do pojawiania się pewnego zamętu i zagubienia wśród uczniów i/lub rodziców.
Pytanie 28.
Czy szkoła zmodyfikowała wewnątrzszkolny system oceniania poprzez uwzględnienie w nim specyfiki oceniania w kształceniu na odległość? (n=42)
Większość dyrektorów (71,4% ankietowanych) wskazała, że w ich szkole został zmodyfikowany wewnątrzszkolny system oceniania w taki sposób, że uwzględniono w nim specyfikę oceniania w kształceniu na odległość. Jednakże w 28,6% szkół wewnątrzszkolny system oceniania nie został zmieniony po wprowadzeniu obowiązkowego kształcenia na odległość.
Pytanie 29.
Czy realizowany przez nauczycieli program działań, związanych z prowadzeniem kształcenia na odległość został przedstawiony rodzicom (radzie rodziców)? (n=42)
Zdecydowana większość dyrektorów (95,2%) wskazała, że realizowany program działań związanych z prowadzeniem kształcenia na odległość został przedstawiony rodzicom.
Jedynie dwóch ankietowanych dyrektorów (4,8%) stwierdziło, że taki program nie został przedstawiony rodzicom uczniów. Wynik ten należy jednak odnieść do odpowiedzi wskazywanych przez rodziców – faktycznie większość z nich (85,6%) wskazała, że została zapoznana z zasadami organizacji kształcenia na odległość, odsetek tek jest jednak mniejszy niż wskazują sami dyrektorzy. Może to wynikać np. z faktu, że niektórzy rodzice nie odebrali wiadomości ze szkoły, a zatem przekazanie im informacji o programie działań w kształceniu na odległość było nieskuteczne.
H. Zajęcia wychowawcze w zdalnym nauczaniu