Wyniki badań przeprowadzonych w Czołpinie w latach 1989−2015 stały się pod-stawą ponad czterdziestu prac magisterskich. W latach 1999–2014 zakończo-no dziesięć prac na stopień, w tym dziewięć doktorskich i jedną habilitacyjną:
1. Czerniawska Jolanta, 2003: „Zastoisko fazy gardnieńskiej w dolinie dol-nej Łupawy”
2. Hildebrandt-Radke Iwona, 1999: „Bilans transportu eolicznego materiału piaszczystego na plaży Mierzei Gardnieńsko-Łebskiej”
3. Janczak-Kostecka Beata, 2004: „Zmienność flor okrzemkowych Bałtyku Południowego w holocenie na podstawie analizy wybranych profilów geologicz-nych osadów morskich i lagunowych Niziny Gardnieńsko-Łebskiej”
4. Jasiewicz Jarosław, 2000: „Stratygrafia glin i struktura glacitektoniczna gardnieńskiej moreny czołowej (Pobrzeże Słowińskie)”
5. Kostecki Robert, 2003: „Cechy geochemiczne osadów morskiego środo-wiska litoralnego i środośrodo-wiska lagunowego holoceńskiego Bałtyku południo-wego na wybrzeżu środkowym”
6. Lutyńska Monika, 2005: „Powstanie jez. Gardno i jego zmiany paleoeko-logiczne a holoceńska transgresja Bałtyku południowego”
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 194
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 194 2016-08-17 16:21:502016-08-17 16:21:50
7. Mazurek Teresa, 2008: „Geneza jeziora Dołgie Wielkie na tle zmienności litofacjalnej jego osadów oraz holoceńskich transgresji Bałtyku Południowego”
8. Rotnicka Joanna, 2013: „Transport eoliczny na plaży morza bezpływo-wego: natężenie, uwarunkowania i wpływ na tworzenie wydm przednich (na przykładzie bariery łebskiej)”
9. Rzeszewski Michał, 2010: „Zmiany natężenia akumulacji osadów w geo-systemach bagiennych delt wstecznych Łeby i Łupawy (Nizina Gardnieńsko--Łebska) a wzrost poziomu oceanu światowego”
10. Woszczyk Michał, 2005: „Przestrzenna zmienność litofacjalna osadów jeziora Sarbsko i jej paleogeograficzna wymowa”.
Stacja Terenowa w Czołpinie nadal stanowi bazę do prowadzenia badań paleogeograficznych oraz współczesnego środowiska przyrodniczego środko-wego wybrzeża. Funkcjonuje ona w ramach Zakładu Geologii i Paleogeografii Czwartorzędu, utworzonego w roku 1980 i kierowanego od początku przez Ka-rola Rotnickiego, a od roku 2010 − przez Mirosława Makohonienkę.
Badania prowadzone obecnie w Stacji związane są z następującą problematyką:
1. Geneza zagłębień bezodpływowych w rejonie plaży między Rowami a jez.
Dołgie Wielkie, które zostały znalezione w latach 2002–2003 przez K. Rotnickiego i dopiero odkrycie tych zagłębień w Rowach nasunęło później podejrzenia co do tego, że mogą mieć one genezę impaktową, związaną z uderzeniem meteorytu.
2. Współczesne procesy sedymentacyjne w jeziorach przybrzeżnych na przy-kładzie jeziora Sarbsko (dr Michał Woszczyk).
3. Produkcja gazów szklarniowych (CH4 i N2O) w jeziorach przybrzeżnych południowego Bałtyku: uwarunkowania, natężenie i struktura czasowa. Projekt ten obejmuje siedem jezior, w tym dwa zlokalizowane na terenie Słowińskiego Parku Narodowego (jeziora Gardno i Łebsko) (dr Michał Woszczyk).
4. Współczesne zespoły okrzemkowe jako podstawa do wnioskowania o zmia-nach ekologicznych/środowiskowych jezior przybrzeżnych Bałtyku Południo-wego w przeszłości (dr Monika Rzodkiewicz).
5. Dynamika i chemizm pierwszego poziomu wód podziemnych Mierzei Łebskiej (dr Jolanta Czerniawska).
6. Reżim wiatrowy plaży i jego wpływ na tworzenie wydm przednich (dr hab.
Joanna Rotnicka).
W dalszej perspektywie planowane jest także podjęcie szerszych badań den-drochronologicznych.
Oprócz badań naukowych Stacja w Czołpinie jest wykorzystywana także do realizacji zajęć dydaktycznych prowadzonych w niewielkich grupach − głównie ćwiczeń terenowych oraz praktyk zawodowych dla studentów Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM (ryc. 7, 8, 9). Są to głównie ćwiczenia
te-Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 195
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 195 2016-08-17 16:21:502016-08-17 16:21:50
renowe dotyczące paleogeografii czwartorzędu, kartowania środowiska przy-rodniczego i geoekologii wybrzeża dla studentów kierunku geografia (trzech specjalności: ewolucja środowiska w czwartorzędzie, geoinformacja i geoeko-logia), a także obejmujące zagadnienia współczesnych procesów geologicznych dla kierunku geologia.
Ryc. 7. Pobór osadów jeziora Łebsko za pomocą próbnika grawitacyjnego LIMNOS. Na zdjęciu Michał Woszczyk (fot. M. Rzodkiewicz, 2012)
Fig. 7. Sampling of sediments of Lake Łebsko by means of gravitational sampler LIMNOS. In the photo: Michał Woszczyk (Phot. M. Rzodkiewicz, 2012)
Ryc. 8. Studenci drugiego roku kierunku geografia ze specjalnością geoinformacja na Wydmie Czołpińskiej (fot. M. Makohonienko, 2004)
Fig. 8. Students of the geography major with specialisation in geoinformation on the Czołpińska Dune (Phot. M. Makohonienko, 2004)
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 196
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 196 2016-08-17 16:21:502016-08-17 16:21:50
Ryc. 9. Studenci kierunku geografia ze specjalnością geoinformacja podczas ćwiczeń terenowych z dr. J. Jasiewiczem (fot. J. Czerniawska, 2009)
Fig. 9. Students of the geography major with specialisation in geoinformation during field classes with Ph.D. J. Jasiewicz (Phot. J. Czerniawska, 2009)
Literatura
Bartel R., Sobocki M. (2008) Ichtiofauna Słowińskiego Parku Narodowego [w:] W. Flo-rek (red.), Słowiński Park Narodowy. 40 lat ochrony unikatowej przyrody i kultury, Smołdzino, s. 105–144
Bednorz E., Kolendowicz L., Szyga-Pluta K. (2001) Typy topoklimatu Słowińskiego Parku Narodowego [w:] M. Kuchcik (red.), Współczesne Badania Topoklimatyczne, Doku-mentacja Geograficzna 23, Warszawa, s. 19–32
Borówka R.K. (1980) Współczesne procesy transportu i sedymentacji piasków eolicz-nych oraz ich uwarunkowania i skutki na obszarze wydm nadmorskich, Prace Kom.
Geograf.-Geolog. PTPN, 20
Borówka R.K. (1995) Dunes on the Łeba Barrier – their history and dynamics of present--day aeolian processes [w:] Polish Coast: Past, Present and Future, „Journal of Coastal
Research”, Spec. Issue 22, red. K. Rotnicki, s. 247–251
Borówka R.K. (2001) Morfologia i dynamika Wydm Łebskich [w:] K. Rotnicki (red.), Prze-miany środowiska geograficznego nizin nadmorskich południowego Bałtyku w vistu-lianie i holocenie, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 85–87
Choiński A., Kaniecki A. (2003) Plan ochrony Słowińskiego Parku Narodowego. Operaty ochrony zasobów i walorów przyrody nieożywionej i gleb, t. 4: Operat ochrony wód powierzchniowych, s. 1–78
Fałtynowicz W., Dajdok Z., Gos K., Halama M., Kącki Z., Picińska-Fałtynowicz J. (2003) Operat ochrony nieleśnych ekosystemów lądowych Słowińskiego Parku Narodowego
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 197
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 197 2016-08-17 16:21:502016-08-17 16:21:50
Jackowiak B. i in. (2003) Operat ochrony ekosystemów leśnych Słowińskiego Parku Na-rodowego
Kolendowicz L. (2010) Zróżnicowanie temperatury, wilgotności względnej oraz wielkości ochładzającej powietrza w Słowińskim Parku Narodowym, „Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią”, Seria A –„ Geografia Fizyczna” 53, s. 83–93
Kolendowicz L., Bednorz E. (2010) Topoclimatic differentiation of the area of the Słowiński National Park, Northern Poland, „Quaestiones Geographicae” 29/1, s. 49–56
Kolendowicz L., Bednorz E., Szyga-Pluta K. (2004) Analysis of chosen cases of high daily rainfall in Słowiński National Park, „Quaestiones Geographicae” 23, s. 49–54 Krąpiec M., Florek W. (2005) Subfosylne odziomki i pnie drzew na plażach w rejonie
Ro-wów [w:] W. Florek (red.), Geologia i geomorfologia Pobrzeża i południowego Bałtyku, 6, Wydawnictwo PAP, Słupsk 2005, s. 145–154
Miszalski J. (1973) Współczesne procesy eoliczne na Pobrzeżu Słowińskim, Studium foto-interpretacyjne, Instytut Geografii PAN, Warszawa
Piotrowska H. (1997) Przyroda Słowińskiego Parku Narodowego, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań–Gdańsk
Rotnicki K. (2001) Stratygrafia i paleogeografia vistulianu Niziny Gardnieńsko-Łebskiej [w:] K. Rotnicki (red.), Przemiany środowiska geograficznego nizin nadmorskich po-łudniowego Bałtyku w vistulianie i holocenie, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Po-znań, s. 85–87
Rotnicki K., Makohonienko M. (2012) Paleogeografia Czwartorzędu [w:] M. Marciniak (red.), Dzieje nauk geograficznych i geologicznych na Uniwersytecie w Poznaniu, Wy-dawnictwo PTPN, Poznań
Rotnicki K., Młynarczyk Z., Szczot S. (1999) „MERES” małogabarytowe urządzenie do płyt-kich wierceń geologicznych [w:] R.K. Borówka, Z. Młynarczyk, A. Wojciechowski (red.), Ewolucja geosystemów nadmorskich południowego Bałtyku, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań–Szczecin
Tamulewicz J. (2001) Prędkość wiatru w sezonie letnim w Słowińskim Parku Narodowym w obrębie Mierzei Łebskiej, „Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią”, Seria A –
„Geografia Fizyczna” 52, s. 149–159
Tobolski K. (1975) Studium palinologiczne gleb kopalnych Mierzei Łebskiej w Słowińskim Parku Narodowym, Wydawnictwo PTPN, Poznań
Woś A. (2010) Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Po-znań
Field Station of the Department of Geology and Quaternary Palaeogeography in Czołpino
S u m m a r y
The establishment of the Field Station of the Department of Geology and Quaternary Palaeo-geography in Czołpino was initiated by the co-author Karol Rotnicki in reference to research commenced in 1971. At first, it was geomorphological research, later also supplemented with geological and palaeogeographic issues of the last glaciation of coastal areas, as well as the issues of water level fluctuations in the South Baltic over the last 10 thousand years. The research commenced at the beginning of the 1970’s, and concerned modern aeolian
pro-Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 198
Kostrzewski_A_Stacje_2016_RC – 3 kor.indd 198 2016-08-17 16:21:512016-08-17 16:21:51