Paryż

DOMINUJĄCE SEKTORY GOSPODARKI

Region paryski to największa aglomeracja we Francji, pierwszy europejski region gospodarczy z 709 mld euro PKB (co stanowi 31% PKB Francji). Jest on zamieszkiwany przez 12,2 mln mieszkańców (18,4% ludności Francji)⁵³. Szacuje się, że do 2025 roku przybędzie ok. 300 000 nowych mieszkań-ców⁵⁴. Obejmując osiem departamentów administracyjnych, jest najgęściej zaludnionym z 18 regio-nów Francji, mimo że zajmuje tylko 12 012 kilometrów kwadratowych.

Region paryski jest zdobywcą tytułu Europejskiego Regionu Przyszłości 2020/21 fDi.

Gospodarka jest zróżnicowana i oparta na wysokiej klasy usługach (usługi biznesowe, turystyka) z wieloma wiodącymi sektorami przemysłowymi takimi jak np.: aeronautyka, lotnictwo, motoryzacja, biotechnologia, nanotechnologia, cyfryzacja, telekomunikacja, logistyka stanowiącymi siłę napędową gospodarki narodowej. Ten wyjątkowy krajobraz generuje duże możliwości współpracy międzysekto-rowej. Region paryski jest siedzibą kilkudziesięciu firm z listy Fortune 500, klastrów zaawansowanych technologii i ośrodków badawczych najwyższej renomie. To wiodące centrum finansowe w strefie euro (40% rynku kapitałowego strefy euro). Przyciąga ono m.in. międzynarodowych inwestorów sku-piających się m.in. na zrównoważonych inwestycjach (746 mld euro zebranych w 2016 roku w ra-mach odpowiedzialnego finansowania: SRI⁵⁵, zielone obligacje itp.). Miasto w okresie od października 2014 roku do września 2019 roku przyciągnęło 1054 projekty BIZ. Prawie jedna trzecia inwestycji zagranicznych została dokonana przez firmy z siedzibą w USA, a ponad 75% dotyczyło sprzedaży, marketingu i wsparcia lub operacji biznesowych. Ponadto region paryski przyciągnął najwięcej inwe-stycji kapitałowych w zakresie projektów B+R. Inwestycje kapitałowe w sektorze oprogramowania i usług IT wyniosły we wspomnianym okresie 2,73 mld USD.

Trzy najczęściej eksportowane produkty wskazują na specjalizację branż regionu paryskiego (lotnic-two i obronność, motoryzacja, przemysł farmaceutyczny).

Dzięki silnemu ukierunkowaniu na badania i rozwój oraz przyciąganie talentów – zwłaszcza w bran-żach cyfrowej, Fintech, Connectedness i Edtech – Paryż należy do 10 najlepszych globalnych ekosys-temów gospodarczych. Region przyciąga międzynarodowych przedsiębiorców wachlarzem zachęt, w tym zachętami finansowymi. Przykładowo, francuska wiza techniczna zapewnia międzynarodowym talentom szybki status rezydenta, a także dotacje na rozpoczęcie działalności w branży technologicz-nej. Ponadto inwestycje w branżę badawczą są wynagradzane ulgami podatkowymi zwanymi „crédit impôt recherche”. Inwestycje w B+R w regionie wynoszą 19,8 mld euro (czyli 3% PKB), a sam sektor zatrudnia ponad 162 000 naukowców zajmujących się badaniami i rozwojem. Region zajmuje pierw-sze miejsce w Europie pod względem patentów europejskich i trzecie miejsce na świecie pod wzglę-dem publikacji naukowych. W latach 2009-2018 w mieście zarejestrowano ponad 11 000 patentów, umacniając pozycję Paryża jako jednego z najbardziej innowacyjnych miast w Europie.

Innowacyjny ekosystem regionu charakteryzuje się gęstością i różnorodnością podmiotów publicz-nych i prywatpublicz-nych. Francja jest pierwszą strefą euro, która zapewnia finansowanie poprzez inwesty-cje kapitałowe. W 2015 roku zainwestowano około 14,7 mld euro, z czego 30% zainwestowano bez-pośrednio w regionie paryskim. Towarzysząc dużym inwestycjom i podążając za rozwojem nowych

53 https://en.institutparisregion.fr/fileadmin/NewEtudes/000pack2/Etude_2339/PRFF2020_FINAL_BD.pdf.

54 https://en.institutparisregion.fr/fileadmin/NewEtudes/Etude_2042/NR__26_Economy2025_Web.pdf.

55 SRI-ang. socially responsible investing, Inwestowanie odpowiedzialne społecznie.

typów miejsc pracy, w regionie działa 216 inkubatorów przedsiębiorczości, które każdego roku rozwi-jają około 10 000 firm.

W 2017 roku prezydent Francji Emmanuel Macron przedstawił kilka inicjatyw, których celem jest przekształcenie Francji w „naród startupowy”, w tym fundusz o wartości 10 mld euro na promowanie innowacji w całym kraju i wspieranie przedsiębiorców. Paryż jest siedzibą największego na świecie kampusu startupów, Station F, w którym funkcjonuje 60 inkubatorów i akceleratorów, do dyspozycji są setki przestrzeni coworkingowych i 30 cyfrowych warsztatów produkcyjnych.

Jednym z głównych zasobów gospodarczych Paryża jest turystyka. Każdego roku sektor ten generuje prawie 40 mln euro korzyści ekonomicznych dla Île-de-France i tworzy 524 000 miejsc pracy. Ja-ko wiodący ośrodek turystyczny na świecie Paryż przyciąga każdego roku dziesiątki milionów tury-stów, w tym turystów biznesowych (45 mln w 2017 roku). Posiadając 700 000 mkw. powierzchni kon-ferencyjno-wystawienniczej, stolica dysponuje wyjątkowymi udogodnieniami do organizacji pra-wie 1000 targów i wystaw o randze międzynarodowej każdego roku, co stanowi rekord świata.

Ponad 300 000 pracowników pracuje w sektorach kreatywnych poza turystyką, takich jak sektor audiowizualno-kinowo-multimedialny.

W wyniku porozumień paryskich w sprawie zmian klimatu z 2015 roku w regionie wprowadzono po-ważne zmiany mające na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2025 roku. Planuje się wykorzystywać 100% energii odnawialnej do 2050 roku. Rada Regionalna podejmuje inicjatywy mają-ce na mają-celu próby dostosowania się do aktualnych wyzwań środowiskowych. W tej dziedzinie kluczowe projekty obejmują rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, tworzenie nowych ekomiast, tworzenie nowych miejskich gospodarstw rolnych i ogólne zmniejszenie zależności od paliw kopalnych. Jako gospodarz igrzysk olimpijskich komitet organizacyjny obiecał zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 50% w porównaniu do poprzedniej tego typu imprezy. Niektóre przykłady projektów dekarbonizacji igrzysk olimpijskich obejmują stworzenie ekologicznej wioski olimpijskiej zbudowanej z materiałów pochodzenia biologicznego i materiałów pochodzących z recyklingu oraz zmniejszenie ilości odpadów (od odpadów budowlanych po odpady żywności). Wreszcie program olimpijski pozwolić ma na po-nowne wykorzystanie większości istniejących obiektów, zmniejszając tym samym zużycie surowców do celów budowlanych. W przyszłości cała nowa infrastruktura i budynki zbudowane na igrzyska olimpijskie zmienią przeznaczenie, co jednocześnie umożliwi dalsze minimalizowanie zależności od samochodów i taksówek po 2024 roku⁵⁶.

Region przyciąga młode talenty i jest zamieszkiwany przez 6,3 mln pracowników, którzy w przyszłości nadal będą napędzać gospodarkę. Ponad 40% populacji w regionie posiada co najmniej tytuł licencja-ta. Doskonały system szkolnictwa wyższego – z 86 instytucjami szkolnictwa wyższego i ponad 700 000 studentów – koncentruje się na kształceniu przyszłych inżynierów, przedsiębiorców i talen-tów biznesowych, czyniąc region atrakcyjnym dla badań i rozwoju, startupów i innych branż wymaga-jących wykształconej siły roboczej. Region przyciąga zarówno studentów krajowych, jak i zagranicz-nych: 26,4% populacji studentów pochodzi z innych krajów.

56 W ramach wygranej przetargu na igrzyska olimpijskie 2024 Komitet Paryski ponownie wykorzysta większość istniejących obiektów sportowych, gdyż 95% budynków, które mają być wykorzystywane, już istnieje. W ramach inwestycji w dziedzinie budownictwa na igrzyska olimpijskie stworzony zostanie jeden ruchomy kompleks basenów i nowa ekowioska, która po imprezach sportowych zostanie wykorzystana jako wioska olimpijska i przekształcona w mieszkania. Innym głównym projektem publicznym, który rozpoczął się, zanim region wygrał przetarg na olimpiadę, jest GPE. GPE doda około 200 km linii metra i 68 nowych stacji do 2030 roku, łącząc ze sobą przedmieścia, a także ulepszając istniejący system. Budowa GPE jest znana jako jeden z największych projektów transportu publicznego w Europie.

Średni PKB na mieszkańca wynosi około 55 000 euro. Pomimo tak wysokiej średniej należy zauważyć, że nie przedstawia ona mediany dochodu gospodarstwa domowego szacowanego na około 22 600 euro w 2015 roku. Podobnie jak w przypadku innych dużych metropolii, nierówności docho-dowe są dość wysokie w regionie. Wskaźnik ubóstwa waha się od około 10% na zachód od Paryża La Défense do 30% na północ od Paryża, między Stade de France a paryskim lotniskiem Charles-de-Gaulle, przy ogólnym regionalnym wskaźniku ubóstwa na poziomie 15,9%. Jedną z ambicji GPE⁵⁷ jako nowego systemu transportu publicznego, który łączyć ma różne przedmieścia dotychczas słabo skomunikowane, jest zmniejszenie nierówności i istniejących podziałów terytorialnych i napięcia.

Ze względu na uciążliwość życia w mieście i dostępność nieruchomości 55% dorosłej populacji w wie-ku od 28 do 45 lat myśli o wyprowadzce z regionu, aby zapewnić lepsze warunki mieszkalne dla swo-ich rodzin⁵⁸. Próbując przeciwdziałać tej potencjalnej migracji, podejmowane są duże inwestycje w udogodnienia publiczne, mieszkalnictwo i odnowę miejską w miastach otaczających Paryż, zaowo-cowało to także inwestycjami na dużą skalę w celu stworzenia ekologicznych okolic, miast łatwiej-szych do poruszania się i lepszego dostępu do transportu publicznego.

Region Paryża jest regionem konkurencyjnym w skali globalnej. To jeden z najbardziej atrakcyjnych regionów świata według różnych rankingów atrakcyjności, w tym w prestiżowym rankingu europej-skich miast przyszłości 2020-2021 sporządzanym przez fDi Magazine z grupy Financial Times, ale we-dług innych rankingów firm, bezpośrednich inwestycji zagranicznych, talentów, nieruchomości, kosz-tów i jakości życia, popularności miejsc turystycznych, co zaprezentowano w poniższej tabeli.

Tabela 8. Pozycja Paryża w rankingach atrakcyjności fDi Magazine

Kategoria Miejsce w rankingu

Ranking europejskich miast przyszłości 2020-2021⁵⁹

TOP 10 największych europejskich miast przyszłości 2020-2021 – ogólnie 2 TOP 10 największych europejskich miast przyszłości 2020-2021 – kapitał

ludzki i jakość życia 3

TOP 10 największych europejskich miast przyszłości 2020-2021 – łączność 4 TOP 10 największych europejskich miast przyszłości 2020-2021 –

poten-cjał ekonomiczny 1

TOP 10 zachodnioeuropejskich miast przyszłości 2020-2021 1 Inne rankingi atrakcyjności

Global Cities Index 2019 3

Global Cities Outlook 2019 5

Dynamic Cities 2019 2

Global Cities Investment monitor 2019 3

Cities of Influence, Where to find the best talent 2018 2

2019 Mastercard’s Global Destination Cities Index 2

2019 ICCA meetings organized in the world 1

Źródło: fDi Magazine.

57 Grand Paris Express.

58 Tak wynika z badania przeprowadzonego w 2018 roku przez OpinionWay dla Homebox.

59 https://www.fdiintelligence.com/article/76768.

PERSPEKTYWICZNE KIERUNKI ROZWOJU I PROMOCJI GOSPODARCZEJ

Region Paryża jest głęboko zaangażowany w promowanie zrównoważonego rozwoju. Działania regio-nu koncentrują się wokół trzech głównych tematów: promowanie zrównoważonego rozwoju poprzez biznes, odpowiedzialne ekologicznie planowanie urbanistyczne oraz promowanie projektów, które mają pozytywny wpływ społeczny.

Métropole du Grand Paris

Od 2016 roku wdrażana jest koncepcja Métropole du Grand Paris (Metropolia Wielkiego Paryża), w ramach której miasto Paryż łączy się ze 131 otaczającymi je gminami. Ten zwarty i zurbanizowany obszar ma specyficzne cechy pod względem mieszkalnictwa, transportu, a nawet rozmieszczenia działalności gospodarczej. Koncepcja Métropole du Grand Paris ma na celu uczynienie regionu sto-łecznego jednym z najbardziej atrakcyjnych i zrównoważonych miast globalnych, o najwyższych stan-dardach jakości życia i których konkurencyjność stanowi wyzwanie dla głównych międzynarodowych miast.

Wyznacza ona wspólny kierunek rozwoju ekonomicznego, społecznego i kulturalnego, dba o kwestie mieszkaniowe, uwzględniając problemy najbardziej potrzebujących, podejmuje walkę z zanieczysz-czeniem powietrza i nadmiernym hałasem, pracuje nad zarządzaniem dystrybucją energii. Stolica ma być miastem przyszłości, zrównoważonym, solidarnym, innowacyjnym. Planuje się co roku budowę 70 tys. mieszkań, żeby wesprzeć nabywców na rynku nieruchomości, a także ułatwić mieszkańcom dostęp do najważniejszych usług w poszczególnych dzielnicach. Wszystkie zmiany są przeprowadzane z udziałem paryżan, przedstawicieli gmin i polityków. Rozwiązaniem usprawniającym transport (i zmniejszającym jednocześnie nierówności społeczne) ma być szeroka modernizacja sieci metra i stworzenie nowych, zautomatyzowanych linii. Do 2030 roku miasto wybuduje ich 200 kilometrów.

Metropolia Wielkiego Paryża postanowiła uczynić gospodarkę o obiegu zamkniętym priorytetową osią swoich działań w zakresie rozwoju gospodarczego. Podjęto wiele działań, aby to zobowiązanie stało się rzeczywistością. Jednym z planów jest uczynienie Paryża miastem neutralnym pod względem emisji dwutlenku węgla, zasilanym wyłącznie energią odnawialną do 2050 roku.

Misją i centralnym tematem Métropole du Grand Paris jest poprawa warunków codziennego życia jej mieszkańców. W związku ze spadkiem liczby odwiedzających centra miast, niepokojącym wzrostem pustostanów komercyjnych oraz pogorszeniem się zasobów mieszkaniowych, które dotykają głównie miasta średniej wielkości, Metropolia Wielkiego Paryża angażuje się na rzecz zachowania i wzmoc-nienia lokalnych usług i sklepów, poprawy przestrzeni życiowej, przywrócenia równowagi terytorial-nej, rozwoju innowacji miejskich i realizacji projektów rewitalizacji.

Metropolitalny Plan Rozwoju Cyfrowego

Zakłada się, że metropolia musi być:

 połączona, aby zapewnić powszechny dostęp do infrastruktury cyfrowej,

 zintegrowana i zjednoczona w celu zwalczania przepaści cyfrowej i promowania technologii cyfrowej dla wszystkich,

 odporna i zrównoważona w celu optymalizacji różnych procesów (usługi miejskie, logistyka miejska, gospodarka o obiegu zamkniętym itp.) w celu zmniejszenia śladu środowiskowego,

 atrakcyjna w celu zapewnienia gospodarczego i kulturalnego rozwoju całego obszaru metro-politalnego,

 sprawna i wydajna w celu usprawnienia administracji i wprowadzenia nowych usług publicznych,

 współpracująca i partycypacyjna, aby współpracować z wieloma podmiotami publicznymi i prywatnymi, angażować mieszkańców i utrzymywać długoterminowy cykl innowacji.

Te sześć wyzwań ma charakter przekrojowy, są skorelowane z innymi umiejętnościami metropolii Paryża i uznaje się je za niezbędne do budowy metropolii. Wyzwania te umożliwiają także konstruo-wanie priorytetowych projektów metropolitalnych. Na przykład wyzkonstruo-wanie „Połączona metropolia”

obejmuje projekty dotyczące światłowodów, sieci komórkowych i sieci Wi-Fi. Ponadto „sprawna i wydajna metropolia” zapewnia środki w zakresie e-administracji, narzędzi wspomagania decyzji oraz elastycznych polityk publicznych.

Jednym z kierunków rozwoju, który musi wziąć pod uwagę region paryski, jest srebrna gospodarka.

Szacuje się, że od 2019 roku 14% populacji paryskiej ma 65 lub więcej lat. Ze względu na niskie wskaźniki umieralności odsetek osób w wieku powyżej 65 lat prawdopodobnie wzrośnie o 25%

do 2025 roku. Ponadto oczekuje się, że liczba osób w wieku powyżej 85 lat gwałtownie będzie wzra-stać do 2025 roku i podwoi się do 2030 roku. Cała istniejąca infrastruktura – zwłaszcza sektor trans-portu publicznego, mieszkalnictwa i zdrowia – musi dostosować się do potrzeb starszych osób.

Podobnie jak w Japonii i Niemczech rozwój srebrnej gospodarki będzie się dalej rozwijał po 2025 ro-ku, co znajdzie przełożenie na rodzaj tworzonych miejsc pracy w usługach, projektowanie nowych technologii i przestrzeń publiczną.

LINKI DO STRON ORGANIZACJI, KTÓRE MOGĄ UDOSTĘPNIĆ DODATKOWE DANE:

 Agencja Inwestycyjna Greater Paris, https://gp-investment-agency.com/en/,

 Le Bureau de la Métropole du Grand Paris, https://www.metropolegrandparis.fr/fr/contact,

 La Chambre Régionale de l’économie Sociale et Solidaire d’Île-de-France, https://www.cressidf.org/,

 L'Institut Paris Region, https://en.institutparisregion.fr/,

 Choose Paris Region, https://chooseparisregion.org/invest/about-us.

DODATKOWE MATERIAŁY:

 Le Plan Climat Énergie de Paris,

https://cdn.paris.fr/paris/2019/07/24/1a706797eac9982aec6b767c56449240.pdf,

 Tourism Development Plan,

https://cdn.paris.fr/paris/2019/07/24/692c9af6216b29354e5259511b697725.pdf,

 Metropolitalne centrum zasobów dla cyfrowej transformacji Wielkiego Paryża, https://intelligences.metropolegrandparis.fr/,

 Metropolitalny Plan Rozwoju Cyfrowego (Schéma Métropolitain d’Aménagement Numé-rique) https://www.metropolegrandparis.fr/sites/default/files/2019-06/SMAN.pdf, Paris Re-gion Facts and Figures 2020,

https://en.institutparisregion.fr/fileadmin/NewEtudes/000pack2/Etude_2339/PRFF2020_FIN AL_BD.pdf