Peru na tle południowoamerykańskich przepływów Biz w latach 2009-2016

Działania Peruwiańczyków na rzecz długofalowego rozwoju przyczyniają się do pozytywnych efektów ekonomiczno-społecznych. Polityka otwarcia na świat, przez którą rozumie się kształtowanie odpowiedniej ekonomicznej polityki zagranicznej, ugruntowała pozycję Peru jako kraju przyjaznego i otwartego na międzynarodową współpracę gospodarczą. Taka postawa skutkuje m.in. realizacją bezpośrednich inwestycji zagranicznych przez nierezydentów na terenie Peru.

W roku 2009 suma wartości BIZ przypadająca dla Ameryki Południowej wyniosła blisko 57 bln dolarów amerykańskich (USD), a od początku drugiej dekady XXI w. bezpośrednie inwestycje zagraniczne w krajach Ameryki Połu-dniowej systematycznie rosły, osiągając 170 bln USD w 2012 r. Trend wzrostowy został zahamowany i w kolejnych okresach nastąpiło zmniejszenie inwestycji na kontynencie. Począwszy od roku 2015, zauważa się tendencję spadkową, a same BIZ wyniosły w 2016 r. 118 bln USD, podczas gdy światowe przepływy BIZ osiągnęły sumę 1,7 tryliona USD [ECLAC 2017: 11-35].

Tabela 1. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (na jedną osobę w USD) w krajach Ameryki Południowej w latach 2009-2016

Kraj

BIZ (USD) na 1 osobę w badanym roku Średnie BIZ na 1 osobę (USD)

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ameryka

Płd. 144,8 342,39 420,22 419,35 328,12 364,23 314,79 279,79 326,71 Argentyna 98,46 274,92 260,23 364,03 230,90 117,85 270,84 96,45 214,21 Boliwia 70,40 64,83 85,24 103,53 168,27 62,20 51,75 37,66 80,49 Brazylia 131,92 445,35 504,48 427,90 338,69 470,19 359,37 376,63 381,82 Chile 765,72 949,34 1417,00 1757,7 1200,10 1351,7 1140,50 674,22 1157,02

Ekwador 20,97 11,11 42,43 36,84 46,42 48,54 81,89 45,41 41,70

Kolumbia 157,15 140,03 315,65 320,79 342,38 338,2 243,26 279,38 267,11 Paragwaj 15,50 74,40 92,31 109,26 38,97 58,29 39,16 40,74 58,58 Peru 221,74 287,84 246,67 390,86 320,63 143,38 263,63 215,99 261,34 Urugwaj 454,65 678,42 739,52 746,54 889,67 639,77 372,67 276,71 599,74 Wenezuela –76,66 54,28 195,05 200,07 88,52 10,43 44,46 b.d. 73,74 Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie ECLAC 2013: 34; 2017: 35; www.repositorio.cepal.org, www.

populationpyramid.net [dostęp: 15.06.2018].

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako czynnik procesów serwicyzacyjnych… 183 Wykorzystując roczną wartość BIZ oraz populację w poszczególnych okresach, ustalono średnie wartości BIZ na każdego mieszkańca w latach 2009-2016. Jak pokazano w tabeli 1, wartości napływające z bezpośrednich inwestycji zagranicznych na każdego mieszkańca poszczególnych krajów oraz Ameryki Południowej jako całość są zróżnicowane. Zdecydowanie najwyższy wskaźnik przypada dla Chile, które jako odbiorca BIZ w badanych okresach wypracowało średnią 1157,02 USD. Związane jest to przede wszystkim z wy-sokimi wolumenami BIZ. W badanych latach kraj ten stał się szczególnie atrakcyjnym kierunkiem lokowania kapitału przez inwestorów zagranicznych, co wraz ze stosunkowo niską całkowitą liczbą ludności w kraju zaskutkowało takim wynikiem. Najniższą średnią wartość BIZ na osobę odnotowano w Ek-wadorze, mianowicie 41,70 USD. Wartości mniejsze od 100 USD uzyskały także Boliwia i Wenezuela zmagająca się z wieloma problemami o charakterze ekonomicznym, politycznym oraz społecznym. Warto podkreślić, iż różnica pomiędzy Ekwadorem a Chile wynosi 1115,32 USD, tym samym średnia wartość BIZ na osobę w Ekwadorze stanowi tylko 3,60% średniej wartości wypracowanej przez Chile. Można więc powiedzieć, że wartości wskaźników dwóch omawianych krajów różnią się od siebie w sposób szczególnie istotny.

Niniejsze ekstrema odbiegają także od średniej BIZ na osobę w Ameryce Po-łudniowej, która wynosi 326,71 USD. Średnia wartość BIZ na osobę w Peru to 261,34 USD i stanowi o pozyskiwaniu inwestorów zagranicznych. Peru jako jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych i odstający od liderów regionu czyni istotne postępy i konsekwentnie realizuje działania na rzecz wzrostu gospodarczego, a także w ujęciu długofalowym rozwoju gospodarczego, za którego miarę może posłużyć trójsektorowa struktura zatrudnienia w gospo-darce narodowej (por. tabela 3). Zupełnie przeciwnie przedstawia się sytuacja w subregionie (Ekwador, Wenezuela).

W tabeli 2 przedstawiono dynamikę średniej BIZ na osobę w poszczególnych krajach Ameryki Południowej oraz całego kontynentu w latach 2010-2016. Ana-lizując aktywność zmian dla kontynentu od roku 2012, zauważa się tendencję spadkową. Wyjątkiem jest rok 2014, który charakteryzuje się aktywnością na poziomie 11,01% głównie za sprawą Brazylii. Znaczący wzrost badanej wielko-ści odnotowano w 2015 r. w Wenezueli – 326,27%, co było związane z bardzo niską wartością średniej BIZ na osobę w okresie poprzedzającym wzrost (zob.

tabela 1). Dynamika zmian dla Peru ma charakter naprzemienny podobnie jak w Kolumbii i Chile. W roku 2014 odnotowano spadek średniej BIZ na osobę o 55,28 pkt. proc., z kolei następny rok charakteryzuje się dynamiką zmian na poziomie 83,87 pkt. proc. Spadek napływu kapitału w formie BIZ do Ameryki Południowej zauważalny po roku 2012 może być wywołany niepewnością ma-kroekonomiczną i polityczną niektórych gospodarek narodowych na omawianym kontynencie.

184 kamil maJCher

Republika Peru realizuje przedsięwzięcia w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych, co w istocie przekłada się na systematyczną poprawę wskaźników makroekonomicznych tej wschodzącej gospodarki. Najwyższą wartość omawia-nych inwestycji odnotowano w roku 2012. Na przestrzeni analizowaomawia-nych lat nastąpił istotny spadek w napływie BIZ w roku 2014 (zob. wykres 1). W

porów-Tabela 2. Dynamika bezpośrednich inwestycji zagranicznych na jedną osobę w Ameryce Połu-dniowej w latach 2010-2016 [100 = okres poprzedzający]

Kraj Dynamika BIZ na 1 osobę (USD) w roku

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ameryka

Płd. 236,46 122,73 99,79 78,24 111,01 86,43 88,88

Argentyna 279,22 94,66 139,89 63,43 51,04 229,82 35,61

Boliwia 92,09 131,48 121,46 162,53 36,96 83,20 72,77

Brazylia 337,59 113,28 84,82 79,15 138,83 76,43 104,80

Chile 123,98 149,26 124,04 68,28 112,64 84,37 59,12

Ekwador 52,98 381,91 86,83 126,00 104,57 168,71 55,45

Kolumbia 89,11 225,42 101,63 106,73 98,78 71,93 114,85

Paragwaj 480,00 124,07 118,36 35,67 149,58 67,18 104,03

Peru 129,81 85,70 158,45 82,03 44,72 183,87 81,93

Urugwaj 149,22 109,01 100,95 119,17 71,91 58,25 74,25

Wenezuela 170,81 359,34 102,57 44,24 11,78 426,27 b.d.

Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie ECLAC 2013: 34; 2017: 35; www.repositorio.cepal.org, www.

populationpyramid.net [dostęp: 15.06.2018].

Wykres 1. BIZ zrealizowane w Peru w latach 2009-2016

Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie ECLAC 2013: 34; 2017: 35.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako czynnik procesów serwicyzacyjnych… 185

Wykres 2. Skumulowane przepływy BIZ w Peru w latach 2009-2016

Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie ECLAC 2013: 34; 2017: 35.

naniu z okresem poprzedzającym napływ BIZ spadł o 5359 mln USD (54,7%).

Skumulowana wartość BIZ, których odbiorcami byli Peruwiańczycy, w latach 2009-2016 wynosi 63 391 mln dolarów (zob. wykres 2). Napływ kapitału zagra-nicznego oznacza nowe miejsca pracy w najdynamiczniej rozwijającej się gałęzi gospodarki, jaką są usługi. W roku 2016 zakup przez francuskiego inwestora aktywów firmy Línea Amarilla stanowił 24,2% BIZ w Peru. Transakcja była jedną z największych pod względem przepływów pieniężnych w całej Ameryce Południowej i Karaibach, biorąc pod uwagę sektor usług. W roku 2013 chilijski inwestor dokonał zakupu firmy Nextel de Peru z branży telekomunikacyjnej na wartość 400 mln USD, co stanowiło 4,09% BIZ ogółem. Ponadto w omawianych okresach w Peru zrealizowano inwestycje w sektorze komunikacji, m.in. przez chilijskiego inwestora Empresa Nacional de Telecomunicaciones S.A., hiszpań-ską firmę Telefonica Latinoamerica Holdings S.L. i w sektorze finansów przez przedsiębiorstwo Inversiones Inverfal Peru SA [Investinperu].