"Program ochrony środowiska dla miasta Zielona Góra” został opracowany przez firmę LEMTECH KONSULTING Sp. z o.o. z Krakowa na podstawie umowy (Nr RM. III. OS – 7629GF/7/2003) zawartej z Prezydentem Miasta Zielona Góra z dnia 3.09.2003r.
Niniejszy Program jest efektem realizacji wymogów zawartych w ustawie "Prawo ochrony środowiska" z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. Nr 62 poz. 627 z późn. zm.), która artykułem 17 wprowadza obowiązek opracowywania programów ochrony środowiska.
Dokument ten sporządzony został w oparciu o aktualnie obowiązujące akty prawne z zakresu ochrony środowiska z uwzględnieniem zapisów „Polityki ekologicznej państwa” oraz „Wytycznych do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym”.
Ustawa wiodąca (Prawo ochrony środowiska) określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównowaŜonego rozwoju.
W Programie przedstawiono strategię długoterminową do roku 2015 oraz krótkoterminową na najbliŜsze cztery lata tj. 2004 – 2007, na podstawie której opracowano działania operacyjne.
1 . 2 . U w a r u n k o w a n i a " P r o g r a m u . . . "
1.2.1. Wprowadzenie
Na zasady i kierunki lokalnej polityki ochrony środowiska ma wpływ szereg czynników począwszy od specyfiki danego obszaru tj. warunków naturalnych, stanu środowiska, układu demograficznego, perspektywy rozwoju społeczno - gospodarczego regionu i kraju oraz czynniki zewnętrzne.
Dlatego w planowaniu muszą być równieŜ uwzględniane zapisy aktów normatywnych oraz polityki ekologicznej państwa.
Bardzo istotnym elementem „Programu ...” jest określenie środków niezbędnych do osiągnięcia wyznaczonych celów. Zatem ustalanie listy inwestycji oraz przedsięwzięć bezinwestycyjnych (np. program edukacji ekologicznej, monitoring wdraŜania programu) do realizacji w ramach "Programu..." musi uwzględniać moŜliwości finansowe (pochodzące zarówno ze środków własnych jak i źródeł zewnętrznych) miasta.
1.2.2. Uwarunkowania zewnętrzne wynikające z aktów prawnych i polityki ekologicznej państwa
Opracowany „Program ...” jest oparty przede wszystkim o zapisy trzech dokumentów:
Prawo ochrony środowiska, Polityki ekologicznej państwa oraz Wytycznych do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym.
Ustawa wiodąca (Prawo ochrony środowiska) określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównowaŜonego rozwoju.
Zawarte w ustawie uregulowania zawierają następujące zasady ogólne:
zasadę realizowania ochrony jednego lub kilku elementów przyrodniczych przy uwzględnieniu ochrony pozostałych elementów (art. 5);
zasadę obowiązku zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu na środowisko, przez prowadzącego działalność mogącą powodować takie oddziaływanie (art. 6 ust. 1);
zasadę kierowania się przezornością tzn. w przypadku podjęcia działalności, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, naleŜy podjąć wszelkie moŜliwe środki zapobiegawcze (art. 6 ust.2);
zasadę ponoszenia kosztów usunięcia skutków zanieczyszczenia środowiska, przez powodującego lub ponoszenia kosztów zapobiegania zanieczyszczeniu, przez mogącego spowodować zanieczyszczenie środowiska (art. 7);
zasadę prawa dostępu obywateli do informacji o środowisku i jego ochronie na warunkach określonych ustawą (art. 9);
zasadę uwzględniania zasad ochrony środowiska i zrównowaŜonego rozwoju w opracowywanych politykach, strategiach, planach lub programach (art. 8);
zasadę prawa obywateli do uczestniczenia, na warunkach określonych ustawą, w postępowaniu w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środowiska lub przyjęcia projektu polityki, strategii, planu lub programu (art. 10);
zasadę, Ŝe decyzja wydana z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska jest niewaŜna (art. 11);
zasadę, Ŝe podmioty korzystające ze środowiska oraz organy ochrony środowiska są obowiązane, do stosowania metodyk referencyjnych, jeŜeli metodyki takie zostały określone na podstawie ustaw, przy czym dopuszczalne jest stosowanie innej metodyki pod warunkiem udowodnienia pełnej równowaŜności uzyskiwanych wyników (art. 12).
„Program ...” uwzględnia równieŜ cele i zadania ujęte w "Programie wykonawczym do II Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002 - 2010" oraz w "Polityce ekologicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 -2010".
Zasady polityki ekologicznej
• Zasada zrównowaŜonego rozwoju, której istotą jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką gospodarczą. Polega on na takim prowadzeniu polityki i działań w gospodarce i Ŝycia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe moŜliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia.
• Zasada prewencji, oznaczająca w szczególności:
zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń poprzez stosowanie najlepszych dostępnych technik (BAT),
recykling, czyli zamykanie obiegu materiałów i surowców, odzysk, energii, wody i surowców ze ścieków i odpadów oraz gospodarcze wykorzystanie odpadów zamiast ich składowania,
zintegrowane podejście do ograniczania i likwidacji zanieczyszczeń i zagroŜeń zgodnie z zaleceniami Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń (tzw. dyrektywa IPPC),
wprowadzanie prośrodowiskowych systemów zarządzania procesami produkcji i usługami, zgodnie z ogólnoświatowymi i europejskimi wymogami w tym zakresie, wyraŜonymi m.in. w standardach ISO 14000 i EMAS, programach czystszej produkcji, Responsible Care, itp.
• Zasada "zanieczyszczający płaci” oznaczająca ponoszenie odpowiedzialności za skutki zanieczyszczenia i stwarzania innych zagroŜeń dla środowiska przez ich sprawcę.
Odpowiedzialność tę ponosić powinny wszystkie jednostki uŜytkujące środowisko a więc takŜe konsumenci, zwłaszcza, gdy mają moŜliwość wyboru mniej zagraŜających środowisku dóbr konsumpcyjnych.
• Zasada integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi oznaczająca uwzględnienie w politykach sektorowych celów ekologicznych na równi z celami gospodarczymi i społecznymi.
• Zasada regionalizacji, oznaczająca m.in. skoordynowanie polityki regionalnej z regionalnymi ekosystemami w Europie (np. doliny rzeczne i obszary wodno-błotne, szczególnie w strefach przygranicznych).
• Zasada subsydiarności, wynikająca m.in. z Traktatu o Unii Europejskiej a oznaczającą przekazywanie części kompetencji i uprawnień decyzyjnych dotyczących ochrony środowiska na właściwy szczebel regionalny lub lokalny tak, aby był on rozwiązywany na najniŜszym szczeblu, na którym moŜe zostać skutecznie i efektywnie rozwiązany.
• Zasada skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej odnosząca się do wyboru planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych ochrony środowiska a oceny osiągniętych wyników (czasie jej trwania i po jej zakończeniu). Oznacza ona potrzebę minimalizacji nakładów na jednostkę uzyskanego efektu.
Podstawowe załoŜenia polityki ekologicznej
Cele i zadania zawarte w Polityce ekologicznej państwa przy uwzględnieniu specyfiki obszaru miasta wyznaczają następujące kierunki dla Programu ochrony środowiska dla Zielonej Góry:
W zakresie jakości wód:
• Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktowych miejskich i przemysłowych;
• Zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł przestrzennych (rozproszonych), trafiających do wód wraz ze spływami powierzchniowymi (przede wszystkim z terenów rolnych oraz z terenów zurbanizowanych).
W zakresie jakości powietrza atmosferycznego:
• Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
W zakresie gospodarki odpadami:
• Rozbudowa i modernizacja Zakładu Zagospodarowania Odpadów;
• Rozbudowa i modernizacja systemu selektywnej zbiórki odpadów.
W zakresie ochrony środowiska przed hałasem:
• Ograniczenie hałasu na obszarach miejskich oraz na odcinkach zamieszkałych wzdłuŜ głównych dróg i szlaków kolejowych do poziomu równowaŜnego nie przekraczającego w porze nocnej 55 dB.
Przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagroŜeniom środowiska (dyrektywa “Seveso II”).
W zakresie racjonalnego uŜytkowania zasobów naturalnych:
• Konieczność zaniechania nieuzasadnionego wykorzystywania wód podziemnych na cele przemysłowe;
• Wprowadzanie najlepszej dostępnej technologii w przemyśle i energetyce w celu zmniejszenia wodochłonności, materiałochłonności, energochłonności i odpadowości produkcji oraz redukcji emisji zanieczyszczeń do środowiska. tzw. technologii (BAT);
• Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych - do 2010 roku, co najmniej podwojenie wykorzystania tej energii w stosunku do roku 2000, zgodnie z celami Unii Europejskiej wyraŜonymi w Białej Księdze (COM(97)599);
• Ochrona ekosystemów leśnych oraz zalesianie gruntów nieprzydatnych rolniczo;
• Zachowanie zasobów przyrody oraz walorów krajobrazu.
WdroŜenie systemu Natura 2000.
Współpraca z gminami sąsiednimi ukierunkowana m.in. na: poprawę stanu czystości wód rzeki Odry, ochrony przed powodzią, tworzenie obszarów chronionych w ramach systemu NATURA 2000.
Dostosowanie polityk sektorowych do zadania zrównowaŜonego gospodarowania i ochrony zasobów naturalnych (ekologizacja polityk sektorowych).
Kształtowanie proekologicznych wzorców konsumpcji i zachowań mieszkańców w duchu zasady zrównowaŜonego rozwoju oraz zapewnienie dostępu mieszkańcom miasta do informacji o środowisku, do udziału w podejmowaniu decyzji w sprawach dotyczących ochrony środowiska, w tym udziału w procedurze opracowywania i wdraŜania "Programu ochrony środowiska" (konieczność dalszego rozwoju świadomości ekologicznej szerokich kręgów społeczeństwa, wzrost ich aktywnego uczestnictwa w konkretnych działaniach na rzecz środowiska i poprawa efektywności tych działań).
Doskonalenie struktur zarządzania środowiskiem w skali miasta.
„Wytyczne do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym" podają sposób i zakres uwzględniania polityki ekologicznej państwa w programach ochrony środowiska oraz wskazówki, co do zawartości programów. W gminnym programie powinny być uwzględnione:
zadania własne gmin (pod zadaniami własnymi naleŜy rozumieć te przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji gminy),
zadania koordynowane (pod zadaniami koordynowanymi naleŜy rozumieć pozostałe zadania związane z ochroną środowiska i racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych, które są finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji szczebla powiatowego, wojewódzkiego i centralnego).
1.2.3. Uwarunkowania wynikające ze Strategii Rozwoju Miasta Zielona Góra
Podstawowym dokumentem niezbędnym przy konstruowaniu Programu ochrony środowiska jest Strategia rozwoju miasta.
Strategia, uchwalona w 1997 roku, opiera się na zasadzie zrównowaŜonego rozwoju miasta zapewniającego utrzymanie i polepszenie stanu jego zasobów, w szczególności krajobrazu i środowiska przyrodniczego. W myśl tej zasady Zielona Góra ma być miastem sprawnie i efektywnie funkcjonującym.
W dokumencie tym zawarto następujące długoterminowe cele ogólne i szczegółowe:
I. Rozwój gospodarki w mieście, zwiększenie jej zróŜnicowania i odporności na zmiany koniunktury
Cele szczegółowe:
1. Wspomaganie przedsiębiorstw produkcyjnych w mieście w procesach dostosowawczych do zmian w sytuacji społeczno-ekonomicznej kraju oraz przyciągnięcie nowych, prowadzących nieuciąŜliwą działalność produkcyjną na wysokim poziomie technologicznym.
2. PodwyŜszenie rangi miasta jako ośrodka wymiany towarowej z wykorzystaniem szans, jakie daje połoŜenie geograficzne.
3. PodwyŜszenie rangi miasta jako ośrodka obsługi finansowej.
4. Rozwój działalności obsługujących firmy w skali miasta i regionu.
5. Zwiększenie znaczenia miasta jako miejsca kontaktów i powstawania inicjatyw gospodarczych.
6. Rozwój małych przedsiębiorstw.
7. Rozwój turystyki.
8. Zwiększenie poziomu aktywności ekonomicznej mieszkańców.
II. Promowanie kultury jako czynnika stymulującego rozwój miasta Cele szczegółowe:
1. Rozwój działalności kulturalnych mających ponadregionalny zasięg oddziaływania.
2. Zwiększenie znaczenia miasta jako ośrodka uniwersyteckiego.
3. Zwiększenie liczby odwiedzających miasto.
4. Zwiększenie urody krajobrazu miasta i nasycenie go treściami symbolicznymi.
5. Rozwój kultury fizycznej i polepszenie warunków do jej krzewienia.
6. Rozwój duchowy mieszkańców.
III. Zwiększenie atrakcyjności miasta jako miejsca do Ŝycia Cele szczegółowe:
1. Zwiększenie zamoŜności ludności.
2. Polepszenie warunków zamieszkiwania.
3. Rozszerzenie zakresu dostępności instytucji i urządzeń obsługujących mieszkańców i słuŜących do realizacji preferowanych przez nich celów.
4. Rozwój systemu edukacji.
5. Podniesienie poziomu zdrowia mieszkańców.
6. PodwyŜszenie poziomu bezpieczeństwa w mieście.
7. Ograniczenie zasięgu konfliktów społecznych.
8. ZbliŜenie organów samorządowych miasta do jego mieszkańców.
9. Zwiększenie poziomu czystości.
IV. Wzmocnienie pozycji miasta jako stolicy Środkowego Nadodrza Cele szczegółowe:
1. Utrzymanie pozycji stolicy województwa przez miasto. Utrzymanie jednostek administracyjnych o znaczeniu ponadlokalnym.
2. Podniesienie atrakcyjności miasta dla regionu w zakresie działalności pozaadministracyjnych.
3. Polepszenie dostępności miasta z regionu i jego powiązań transportowych ponadregionalnych.
V. Zwiększenie wartości i polepszenie stanu środowiska przyrodniczego Cele szczegółowe:
1. Poprawa warunków środowiskowych Ŝycia mieszkańców miasta.
2. Poprawa Ŝywotności, funkcjonowania i zdolności do regeneracji ekosystemów.
3. Zwiększenie atrakcyjności środowiska przyrodniczego, jako istotnego elementu wizerunku miasta oraz czynnika przyciągającego turystów i inwestorów.
VI. Usprawnienie funkcjonowania miasta Cele szczegółowe:
1. Modernizacja i rozbudowa systemu komunikacyjnego miasta.
2. Modernizacja, rozbudowa i restrukturyzacja systemów infrastruktury technicznej.
W Strategii w dziale poświęconym kierunkom rozwoju miasta, za najwaŜniejsze działania z zakresu ochrony i kształtowania środowiska, uznano:
1. Opracowanie i wdroŜenie koncepcji kontrolowania poziomu wody gruntowej w centrum miasta.
2. Kontynuacja wdraŜania systemu gospodarki odpadami w zakresie zwiększenia skuteczności segregacji odpadów, usprawniania pracy kompostowni i wykorzystania kompostu w ramach gospodarki komunalnej.
3. Zmiana lokalizacji ogrodów działkowych połoŜonych w strefach skaŜenia gleb.
4. Ograniczenie uciąŜliwości komunikacyjnych poprzez wyprowadzenie z terenów zabudowanych ruchu tranzytowego i cięŜarowego, modernizację systemu ulicznego, promocję transportu zbiorowego i rowerowego, tworzenie obszarów ruchu uspokojonego i stosowanie osłon akustycznych.
5. Wykorzystanie narzędzi planowania przestrzennego do ograniczania negatywnego oddziaływania działalności uciąŜliwych.
6. Uzupełnienie i zmiana struktury nasadzeń na terenach zieleni miejskiej dokonywana w taki sposób, aby stanowiła ona istotną i charakterystyczną dla miasta część jego wizerunku.
7. Ochrona lasów przed zaśmiecaniem i zniszczeniami związanymi z pełnieniem funkcji rekreacyjnych.
8. Zmiana struktury gatunkowej lasów.
9. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Dla realizacji wyznaczonych w Strategii celów przyjęto szereg programów operacyjnych.
Wśród najwaŜniejszych związanych z ochroną środowiska naleŜy wymienić:
Likwidacja uciąŜliwości (Program 36) 1. Cele programu operacyjnego to:
1) Poprawa czystości powietrza i ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery przez przemysł, energetykę, paleniska domowe i komunikację.
2) Ograniczenie uciąŜliwości hałasu.
3) Ograniczenie lokalizacji ogródków działkowych w strefie skaŜeń gleb.
2. Poprawa warunków zamieszkiwania i wizerunku miasta poprzez podjęcie działań na rzecz zmniejszenia zanieczyszczeń środowiska a takŜe oddziaływania tych zanieczyszczeń na mieszkańców.
3. Na realizację programu operacyjnego Likwidacja uciąŜliwości składają się następujące przedsięwzięcia:
1) Ograniczenie uciąŜliwych dla środowiska form ogrzewnictwa, likwidacja lokalnych kotłowni i palenisk domowych w mieście (program Energetyzacja).
2) Opracowanie we współpracy z wojewodą zielonogórskim programu rozwiązania problemu bezkarnej emisji zanieczyszczeń przez zakłady niezdolne z powodu złej kondycji finansowej do samodzielnej modernizacji i zmiany technologii na mniej uciąŜliwą.
3) Budowę osłon akustycznych przy autostradach i drogach szybkiego ruchu.
Wykorzystywanie zarówno ekranów i wałów ziemnych, jak i osłon z zieleni i obiektów nie wymagających ochrony (np. garaŜy).
4) Przestrzeganie ograniczeń (minimalnych) odległości i (maksymalnych) wysokości przy lokalizacji budynków mieszkaniowych i innych funkcji wraŜliwych w zasięgu uciąŜliwości hałasu.
5) Zmodernizowanie układu komunikacji w mieście.
6) Wyprowadzenie komunikacji tranzytowej-cięŜarowej poza miasto.
7) Egzekwowanie zapisów planów miejscowych dotyczących lokalizacji drobnych zakładów produkcyjnych.
8) Wykorzystywanie zapisów strefowych w planach.
9) Zlikwidowanie ogródków działkowych leŜących w strefie skaŜenia gleb (rejony ul. Kisielińskiej i Wrocławskiej) poprzez umoŜliwienie ich korzystnej zamiany na ogródki na terenach nieskaŜonych i przeprowadzenie akcji uświadamiającej zagroŜenie zdrowia przez spoŜywanie skaŜonych upraw.
Zieleń miejska i lasy (Program 37) 1. Cele programu to:
1) Poprawa zdrowotności zieleni miejskiej i lasów oraz ich wytrzymałości na zanieczyszczenia i antropopresję.
2) Zwiększenie walorów i atrakcyjności zieleni i lasów oraz nadanie im wyrazistego charakteru, podkreślającego, Ŝe stanowią „specjalność" zielonogórską.
2. Utrzymanie, rozwijanie i podkreślanie charakteru „zielonego miasta" jako istotny czynnik dla rozwoju miasta i poprawy warunków zamieszkiwania w nim. Zieleń miejska i lasy są zagroŜone przez zanieczyszczenia środowiska, zmniejszanie ich przestrzeni Ŝyciowej, niekontrolowaną eksploatację, brak spójnej, całościowej polityki ich zagospodarowania.
3. Na realizację programu operacyjnego Zieleń miejska i lasy składają się następujące przedsięwzięcia:
1) Koordynacja działań róŜnych podmiotów, w których gestii leŜy gospodarka zielenią i lasami.
2) Modernizacja funkcji lasów w obrębie miasta Zielona Góra. Zmiana zarówno ich statusu jak i sposobu zagospodarowania jako lasów ochronnych i rekreacyjno-wypoczynkowych:
• Doprowadzenie do uznania lasów w obrębie miasta za lasy ochronne.
• Podniesienie wieku rębności lasów.
3) Zwiększenie powierzchni parków w mieście na zasadzie adaptacji części lasów, szczególnie w sąsiedztwie terenów mieszkaniowych i w obrębie tzw. terminali leśnych.
4) Zmiana składu gatunkowego lasów (w szczególności zwiększenie udziału drzew liściastych), wprowadzanie podszytów i usuwanie posuszu.
5) Zmiana struktury nasadzeń zieleni miejskiej (wprowadzenie gatunków odpornych na zanieczyszczenia i na niedobór wody, zwiększenie udziału gatunków liściastych w parkach). Uzupełnienie nasadzeń.
6) Zakwalifikowanie jako pomniki przyrody znajdujących się w Zielonej Górze starych drzew unikatowych gatunków, w tym równieŜ arboretum, oraz wyeksponowanie ich jako jednej z ciekawostek turystycznych.
7) Wspieranie inicjatywy odtworzenia Ogrodu Botanicznego, który istniał przed 1945 rokiem przy ulicy Botanicznej a którego pozostałości znajdują się na terenach lasu komunalnego.
8) Ograniczenie stosowania soli do likwidacji śliskości zimowej.
9) Konsekwentna rozbudowa zieleni miejskiej. Wprowadzenie fontann i drobnej architektury.
10) Reaktywowanie w nowej formie konkursów aktywizujących mieszkańców w zakresie dbałości o środowisko i estetykę otoczenia oraz współtworzenia wizerunku „miasta zieleni". Oprócz tradycyjnych konkursów na najpiękniejszy balkon, podwórko, klomby czy dywany kwiatowe naleŜy rozwaŜyć nowe moŜliwości. Nagrody, oprócz charakteru prestiŜowego, mogą mieć teŜ wymiar ekonomiczny (np. zwolnienie z podatku gruntowego).
11) WyposaŜenie terenów lasów w urządzenia turystyczne (parkingi, tereny piknikowe, śmietniki, tereny sportowe).
12) Zapobieganie powstawaniu dzikich wysypisk śmieci w lasach:
• Budowa składowisk odpadów przemysłowych, w wyniku, której moŜna się spodziewać ograniczenia zjawiska dzikich wysypisk.
• RozwaŜenie wykorzystania StraŜy Miejskiej do wykrywania winnych powstawania dzikich wysypisk.
• Prowadzenie akcji wywózki gruzu i odpadów wielkogabarytowych na odpowiednie składowiska.
Gospodarka odpadami (Program 38)
1. Celem programu jest dalsze konsekwentne wdraŜanie przyjętego systemu gromadzenia, przewozu, unieszkodliwiania i składowania odpadów pochodzenia komunalnego i przemysłowego.
2. Kontynuowanie i zwiększenie skuteczności działań prowadzonych w ramach gospodarki odpadami. Przyjęte rozwiązanie w przypadku konsekwentnej jego realizacji oraz powszechnej akceptacji społecznej moŜe mieć charakter wzorcowy.
3. Program składa się z następujących przedsięwzięć:
1) Usprawnianie sortowania odpadów poprzez prowadzenie akcji edukacyjnej w środkach masowego przekazu.
2) Wspomaganie organizacyjne wykorzystywania kompostu przez zieleń miejską i odbiorców indywidualnych (np. uŜytkowników ogródków działkowych).
3) Budowa składowisk odpadów przemysłowych.
Gospodarka wodno-ściekowa (Program 44) 1. Cele programu to:
1) Uruchomienie miejskiej oczyszczalni ścieków.
2) Kanalizacja całego miasta.
3) Poprawa jakości wody pitnej.
4) Zapobieganie katastrofom hydrogeologicznym i kontrola poziomu wody gruntowej.
5) Usprawnienie funkcjonowania systemu wodno-kanalizacyjnego miasta.
2. Prowadzenie aktywnego działania na rzecz usprawnienia gospodarki wodno-ściekowej. Działania te obejmują zarówno dokończenie rozpoczętych inwestycji, jak i podjęcie nowych inicjatyw o szerokim zasięgu.
3. Program składa się z następujących przedsięwzięć:
1) Sukcesywne realizowanie inwestycji, a w szczególności:
• Realizacja ostatniego etapu budowy i uruchomienie oczyszczalni ścieków dla miasta Zielona Góra.
• Podłączenie Jędrzychowa i południowej części miasta do oczyszczalni dzięki budowie przepompowni ścieków.
• Kanalizacja Jędrzychowa.
• Kanalizacja Chynowa.
• Modernizowanie, rozbudowa i monitorowanie stanu sieci kanalizacyjnej.
2) Kontrola i obniŜenie poziomu wody gruntowej oraz zapobieganie zjawiskom podtopień na obszarze Śródmieścia poprzez wybrane środki zaradcze takie jak:
• Popieranie zwiększonego poboru wód podziemnych (w strefie zbiornika Srebrna Góra) przez przemysł (powiązane z odprowadzaniem ścieków we własnym zakresie, tj. poza kanalizacją miejską).
• Wprowadzenie bariery studni wzdłuŜ alei Konstytucji 3 Maja.
• Utworzenie w Parku Sowińskiego dwóch stawów, do których pompowana byłaby woda, aby odparowywała.
• Wykorzystywanie wód podziemnych na cele zieleni miejskiej i budowanych fontann.
• Zwiększenie pojemności kanalizacji w obrębie Śródmieścia.
3) Podjęcie działań na rzecz poprawy jakości wody pitnej w mieście, w tym:
• Ochronę jakości wód głębinowych (zaspokajających zapotrzebowanie miasta na wodę w ponad 10%) poprzez:
a) Uruchomienie oczyszczalni ścieków,
b) Ograniczanie lokalizacji funkcji uciąŜliwych w strefach zasobów wód podziemnych,
c) Unikanie przeeksploatowania zasobów wód podziemnych, d) Prowadzenie kontroli stanu wód.
• Poprawę jakości wody rzeki Obrzycy poprzez podjęcie inicjatywy kompleksowego uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej w zlewni rzeki w ramach porozumienia gmin. Jedną z moŜliwości współpracy w ramach takiego porozumienia byłoby wspomaganie gmin w uzyskaniu funduszy pomocowych na realizację oczyszczalni ścieków.
Energetyzacja (Program 43)
1. Celem programu jest stworzenie i realizowanie polityki w zakresie ogrzewnictwa.
2. Przeprowadzenie analizy zapotrzebowania energetycznego miasta, oraz moŜliwości i warunków jego zaspokojenia połączonego z wyborem najbardziej ekonomicznego, bezpiecznego i przyjaznego dla środowiska systemu grzewczego. WdroŜenie wybranej technologii powinno objąć zarówno tereny aktywności lokalizowanych w przyszłości, jak i istniejącą zabudowę, wykorzystującą systemy ogrzewania będące źródłem istotnych uciąŜliwości.
3. Program składa się z następujących przedsięwzięć:
1) Ograniczenie uciąŜliwości spowodowanych ogrzewnictwem (w szczególności emisji zanieczyszczeń przez paleniska domowe i lokalne kotłownie).
2) Komunalizacja elektrociepłowni (realizowana np. poprzez tworzenie i wspieranie odpowiednich lobby).
3) Wybór optymalnego systemu ogrzewnictwa oraz działalność na rzecz wdroŜenia tego systemu poprzez:
• Zakazy i sankcje w stosunku do emitujących zanieczyszczenia,
• Popieranie finansowe przechodzenia na wybrany, przyjaźniejszy dla środowiska system ogrzewania,
• Budowę nowych sieci i infrastruktury grzewczej,
• Wykorzystywanie zapisów dotyczących form ogrzewania w ramach opracowywanych planów miejscowych.
Miejski transport autobusowy (Program 41)
1. Celem programu jest usprawnienie i modernizacja transportu zbiorowego w mieście.
2. Program składa się z następujących przedsięwzięć:
1) Zakup autobusów miejskich wysokiej klasy.
2) Działania na rzecz ograniczenia emisji spalin do atmosfery przez autobusy poprzez stopniowe wyposaŜenie wszystkich autobusów w katalizatory spalin lub
2) Działania na rzecz ograniczenia emisji spalin do atmosfery przez autobusy poprzez stopniowe wyposaŜenie wszystkich autobusów w katalizatory spalin lub