1.2. Uwarunkowania "Programu ..."
1.2.4. Program ochrony środowiska dla województwa lubuskiego
Program ochrony środowiska dla województwa lubuskiego został uchwalony w dniu 15 października 2003r.
W dokumencie tym w dziale 2 pt. Wojewódzkie priorytety programu ochrony środowiska wyróŜniono obszary priorytetowe z punktu widzenia koncentracji działań w zakresie ochrony środowiska. Są to obszary o najniekorzystniejszym stanie środowiska, które wymagają podejmowania przedsięwzięć mających na celu poprawę aktualnego stanu. W Programie wytypowano łącznie sześć takich obszarów. Są to:
1. Miasto Gorzów Wielkopolski.
2. Obszar powiatu słubickiego.
3. Obszar gmin powiatu nowosolskiego i zielonogórskiego, leŜących nad rzeką Odrą i w rejonie GZWP.
4. Obszar powiatu Ŝagańskiego.
5. Obszar gmin powiatu Ŝarskiego i krośnieńskiego leŜących nad rzeką Nysą ŁuŜycką.
6. Miasto Zielona Góra. Obszar ten został wyodrębniony ze względu na:
• zły stan przewodów sieci wodociągowej, który powoduje, Ŝe jakość wody pitnej u odbiorców nie spełnia wymagań Dyrektywy 98/83/EC,
• potencjalne zagroŜenie środowiska (wschodnie obrzeŜa miasta) w związku z transportem materiałów niebezpiecznych (droga nr 3 - wyznaczona do przewozu takich ładunków).
Na podstawie zidentyfikowanych zagroŜeń występujących w poszczególnych obszarach przyjęto strategię ochrony środowiska w perspektywie do 2010 roku oraz określono przedsięwzięcia na lata 2003 - 2006.
W zakresie jakości wód w Programie przyjęto za cel średniookresowy (do 2010 roku) zapewnienie odpowiedniej jakości uŜytkowej wód powierzchniowych, ochronę wód podziemnych oraz zapewnienie wszystkim mieszkańcom województwa odpowiedniej jakości i ilości wody do picia.
W ramach zagadnienia poświęconego zaopatrzeniu w wodę przyjęto następujące kierunki działań:
1. WdraŜanie programów zaopatrzenia miast i gmin województwa lubuskiego w wodę.
2. Budowa i modernizacja sieci wodociągowych.
3. Modernizacja ujęć wody i stacji uzdatniania wody (m.in. w obszarze 6).
4. Likwidacja nieczynnych ujęć wody.
Natomiast w ramach zagadnienia poświęconego gospodarce ściekowej (w sektorze mieszkalnictwa) przyjęto następujące kierunki działań:
1. Uporządkowanie gospodarki ściekowej w aglomeracjach o RLM ponad 100 tys. (dotyczy m.in. miasta Zielona Góra).
2. Porządkowanie gospodarki ściekowej w aglomeracjach ponad 15 tys. (w tym tereny zlewni rzek, Komunalnych Związków).
3. Porządkowanie gospodarki ściekowej w aglomeracjach o RLM ponad 2 tys.
4. Porządkowanie gospodarki ściekowej w aglomeracjach o RLM poniŜej 2 tys.
W planie operacyjnym na lata 2003-2006 w zakresie jakości wód i stosunków wodnych do realizacji przewidziano następujące przedsięwzięcia w obszarze szóstym (miasto Zielona Góra):
Zintegrowany system kanalizacji sanitarnej dla miasta Zielona Góra oraz północnej części gminy Zielona Góra i gminy Świdnica (jednostka realizująca UM Zielona Góra, zadanie koordynowane),
Modernizacja stacji uzdatniania wody w Zielonej Górze oraz poprawa stanu przewodów sieci wodociągowej – (jednostka realizująca Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o., zadanie koordynowane).
W zakresie gospodarki odpadami z sektora komunalnego zgodnie z załoŜeniami Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Lubuskiego w Programie Ochrony Środowiska przyjęto za cel średniookresowy (do 2010 roku) zminimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów oraz wdroŜenie nowoczesnego systemu ich odzysku i unieszkodliwiania.
W Planie gospodarki odpadami określono równieŜ cele szczegółowe do roku 2010, które przyjęto za limity wojewódzkie w Programie ochrony środowiska. Są to:
1. Objęcie wszystkich mieszkańców woj. lubuskiego zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych.
2. Deponowanie na składowiskach nie więcej niŜ 65% wszystkich odpadów komunalnych.
3. Skierowanie w roku 2010 na składowiska nie więcej niŜ 75% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995).
4. Osiągnięcie w roku 2010 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów:
opakowania z papieru i tektury: 50%,
opakowania ze szkła: 45%,
opakowania z tworzyw sztucznych: 30%,
opakowania metalowe: 45%,
opakowania wielomateriałowe: 30%,
odpady wielkogabarytowe: 50%
odpady budowlane: 40%
odpady niebezpieczne (z grupy odpadów komunalnych): 50%
Za najwaŜniejsze kierunki działań do 2010 roku w omawianym zakresie przyjęto:
1. Podnoszenie świadomości społecznej obywateli, w szczególności w zakresie minimalizacji wytwarzania.
2. Wprowadzanie systemowej gospodarki odpadami komunalnymi w układzie ponadlokalnym, w tym budowa zakładów utylizacji odpadów (sortownie, kompostownie, obiekty termicznego unieszkodliwiania odpadów, składowiska o funkcji ponadlokalnej).
3. Utrzymanie przez gminy lub powiaty kontroli nad zakładami przetwarzania odpadów komunalnych, co jest istotne z punktu widzenia rozwoju racjonalnej gospodarki odpadami.
4. WdraŜanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
5. Podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji.
6. WdraŜanie selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych.
7. Redukcja w odpadach kierowanych na składowiska zawartości składników biodegradowalnych.
8. Modernizacja składowisk odpadów komunalnych, które nie spełniają wymogów ochrony środowiska, a będą uŜytkowane do czasu wprowadzenia rozwiązań ponadlokalnych.
9. Intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektywnych lokalnych składowisk odpadów komunalnych.
W zakresie gospodarki odpadami w sektorze gospodarczym zgodnie z załoŜeniami Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Lubuskiego w Programie Ochrony Środowiska przyjęto za cel średniookresowy (do 2010 roku) minimalizację wytwarzania odpadów oraz wprowadzenie nowoczesnego systemu ich unieszkodliwiania i gospodarczego wykorzystania.
Określone w Planie gospodarki odpadami cele szczegółowe do roku 2010 przyjęto za limity wojewódzkie w Programie ochrony środowiska. Są to:
1. Udział gospodarczo wykorzystywanych odpadów przemysłowych w 2010 roku na poziomie 90% ogólnej ilości wytworzonych odpadów.
2. Ograniczenie negatywnego wpływu składowisk odpadów przemysłowych na środowisko.
3. Bezpieczne dla środowiska unieszkodliwienie odpadów azbestowych oraz odpadów i urządzeń zawierających PCB.
4. Eliminacja zagroŜenia ze strony odpadów pochodzących z jednostek medycznych i placówek weterynaryjnych.
Za najwaŜniejsze kierunki działań do 2010 roku w omawianym zakresie przyjęto:
1. Systematyczne wprowadzanie bezodpadowych i mało odpadowych technologii produkcji.
2. Stymulowanie podmiotów gospodarczych wytwarzających odpady przemysłowe do zintensyfikowania działań zmierzających do maksymalizacji gospodarczego wykorzystania odpadów.
3. Budowa i modernizacja oraz rekultywacja składowisk odpadów przemysłowych wyłączonych eksploatacji.
4. Budowa składowisk odpadów azbestowych lub przystosowanie do tego celu kwater na składowiskach odpadów komunalnych.
5. Dekontaminacja i unieszkodliwienie urządzeń zawierających PCB oraz likwidacja PCB.
6. Likwidacja mogilników.
7. Organizacja nadzoru weterynaryjnego nad procesem powstawania i niszczenia odpadów pochodzenia zwierzęcego szczególnego ryzyka (SRM) oraz padłych zwierząt (HRM).
W zakresie jakości powietrza w Programie Ochrony Środowiska przyjęto za cel średniookresowy (do 2010 roku) systematyczną poprawę jakości powietrza, zwłaszcza na
terenach o wysokim stopniu zurbanizowania i uprzemysłowienia.
W ramach zagadnienia poświęconego zarządzaniu ochroną powietrza przyjęto następujące kierunki działań:
1. Monitoring jakości powietrza zgodnie z wymaganiami ustawowymi.
2. Ocena poziomu zanieczyszczeń w powietrzu w strefach (w rozumieniu artykułu 87 ustawy Prawo ochrony środowiska) co 5 lat.
Natomiast w ramach zagadnienia poświęconego oddziaływaniu głównych sektorów przyjęto następujące kierunki działań:
1. w sektorze oddziaływania – transport drogowy:
Eliminacja ruchu drogowego o charakterze tranzytowym z centrum miast.
Ograniczenie ruchu docelowego do obszarów centralnych miast i obszarów najcenniejszych przyrodniczo.
Tworzenie warunków do zwiększenia udziału komunikacji zbiorowej w przewozach pasaŜerskich (w tym budowa tzw. szybkiego tramwaju pomiędzy Zieloną Górą a Gorzowem Wlkp.).
Wsparcie budowy infrastruktury rowerowej; budowa nowych tras rowerowych i modernizacja istniejących, w tym wyłączenie tras rowerowych poza pasy dróg samochodowych, budowa parkingów dla rowerów, itp.
2. sektor oddziaływania – komunalny
Przyłączenie do sieci c.o. nowych odbiorców, wszędzie tam gdzie istnieją rezerwy mocy w miejskich systemach ciepłowniczych.
Kontynuacja modernizacji zbiorczych i indywidualnych systemów grzewczych:
wprowadzanie kotłów nowej generacji, zmiana nośnika energii, jakim jest węgiel, na bardziej ekologiczny (gaz, olej opałowy, energia elektryczna, alternatywne źródła energii: energia wodna, z biomasy, słoneczna, wiatrowa, pompy cieplne).
Sukcesywna realizacja programu gazyfikacji w województwie.
Termomodernizacja budynków uŜyteczności publicznej i budynków mieszkalnych.
Preferowanie wprowadzania w budownictwie materiałów energooszczędnych.
3. sektor oddziaływania – energetyka zawodowa i przemysł:
WdraŜanie najlepszych dostępnych technik (BAT).
Modernizacja i automatyzacja procesów technologicznych w przemyśle.
Instalowanie urządzeń do redukcji zanieczyszczeń powstałych w procesach technologicznych oraz poprawa sprawności obecnie funkcjonujących urządzeń.
W planie operacyjnym na lata 2003-2006 w zakresie jakości powietrza do realizacji przewidziano następujące przedsięwzięcia w obszarze szóstym (miasto Zielona Góra):
Budowa bloku gazowo-parowego o mocy rzędu 190 MWe i 95 MWt, wykorzystującego gaz do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w wysokosprawnym i ekologicznie czystym źródle pracującym w skojarzeniu - (jednostka realizująca EC "Zielona Góra" S.A., zadanie własne przedsiębiorstwa),
Zamiana kotłowni węglowych na gazowe - (jednostka realizująca UM Zielona Góra, zadanie koordynowane).
W zakresie ochrony przed hałasem w Programie Ochrony Środowiska przyjęto za cel średniookresowy (do 2010 roku) zmniejszenie skali naraŜenia mieszkańców miast na ponadnormatywny poziom hałasu emitowanego przez środki transportu.
W ramach tego zagadnienia przyjęto następujące kierunki działań:
1. Opracowanie map akustycznych i programów naprawczych dla miast powyŜej 100 tys.
mieszkańców (tj. takŜe dla Zielonej Góry).
2. Opracowanie map akustycznych i programów naprawczych dla obszarów połoŜonych wzdłuŜ głównych dróg, linii kolejowych i lotniska.
Natomiast w ramach zagadnienia poświęconego ochronie przed hałasem komunikacyjnym przyjęto następujące kierunki działań:
1. Budowa ekranów akustycznych, zwłaszcza na odcinkach planowanej autostrady, nowych tras obwodnicowych i odcinkach istniejących tras o nadmiernym ruchu.
2. Wprowadzanie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed hałasem, z wyznaczeniem stref ograniczonego uŜytkowania wokół lotnisk, terenów przemysłowych oraz głównych dróg i linii kolejowych wszędzie tam, gdzie przekraczany jest równowaŜny poziom hałasu wynoszący 55 dB w porze nocnej.
W ramach zagadnienia poświęconego oddziaływaniu hałasu pochodzącego z sektora gospodarczego przyjęto następujące kierunki działań:
1. Kontynuacja kontroli emisji hałasu do środowiska z obiektów działalności gospodarczej.
W przypadku oddziaływań pól elektromagnetycznych za cel średniookresowy do 2010 roku przyjęto prowadzenie monitoringu pól elektromagnetycznych w środowisku.
W ramach tego zagadnienia przyjęto następujące kierunki działań:
1. Rozwój systemu badań pól elektromagnetycznych.
2. Wprowadzenie do planów zagospodarowania przestrzennego zagadnienia pól elektromagnetycznych.
1 . 3 . K o n c e p c j a P r o g r a m u O c h r o n y Śr o d o w i s k a M i a s t a