• Nie Znaleziono Wyników

VI. WYNIKI BADAŃ

6.3. Sytuacja ekonomiczna respondentów

6.3.9. Podsumowanie sytuacji ekonomicznej

Spośród badanych osób dla 40,6% podstawowe źródło dochodu stanowiła renta lub zasiłek. Wskaźniki dotyczące mężczyzn i kobiet były zróżnicowane i wynosiły dla mężczyzn 50,6% a dla kobiet 40,6%. Mężczyźni również w większym stopniu niż kobiety utrzymywali się wyłącznie z pracy zarobkowej. Kobiety natomiast częściej niż mężczyźni korzystały z kilku różnych źródeł dochodu. Stwierdzono zależność pomiędzy źródłem dochodu a płcią (p=0,0000).

Dla blisko połowy osób badanych (49,7%) indywidualny dochód osoby niepełnosprawnej stanowił jedyne źródło utrzymania dla całego gospodarstwa domowego. W 32,0% dochód pochodził od dwóch osób, w 14,8% od trzech, a tylko 3,5% badanych prowadziło gospodarstwa domowe, w których wspólne dochody

pochodziły od czterech i więcej osób. W większości – 60,0% gospodarstw domowych respondentów, miesięczny

dochód na osobę nie przekraczał 500 złotych . Tylko 16% badanych deklarowało dochód na osobę w 700-1000 złotych i więcej. Stwierdzono zależność pomiędzy wysokością dochodu a płcią (p=0,0139), oraz wysoce istotną zależność pomiędzy wykształceniem i przyczyną niepełnosprawności (p=0,0001).

Ani wiek biologiczny, wiek nabycia niepełnosprawności, ani stan cywilny nie miały wpływu na wysokość dochodu.

Wszystkie osoby niepełnosprawne dysponują pieniędzmi przeznaczonymi na swoje osobiste wydatki. W 41,8% przypadków kwota ta nie przekracza 50 złotych.

Niemal taka sama liczba osób rozporządza kwotami 51-100 złotych (22,3%) i 101-150 złotych (22,1%). Kwotą najwyższą z deklarowanych 151-200 złotych i powyżej 200 złotych dysponowała taka sama liczba osób niepełnosprawnych (13).

Wykazano, że wiek osób niepełnosprawnych ma związek z wysokością kieszonkowego,

które posiada badany (p=0,0231). Badani w przedziale wieku 18-24 i 25-29 lat w większym odsetku (9,5% i 10,7%) w stosunku do osób w przedziale wieku 40-45 lat

w przedziale wieku 35-39 lat i 40-45 lat w ponad 50,0% dysponowali najniższym „kieszonkowym”. Najniższe „kieszonkowe” miały również osoby legitymujące się najniższym wykształceniem, Osoby z wykształceniem średnim i wyższym posiadały wyższe „kieszonkowe” niż osoby słabiej wykształcone, które na osobiste wydatki mogą przeznaczyć co najwyżej 50 złotych (p=0,0049).

W wyniku analizy materiału potwierdzono istotną (p=0,0008) zależność pomiędzy przyczyną niepełnosprawności a wysokością „kieszonkowego”. W grupie osób, w których przyczyną niepełnosprawności była choroba nabyta ponad połowa (53,9%) posiadała „kieszonkowe” poniżej 50 złotych. Badani z niepełnosprawnością

nabytą z powodu urazu najczęściej spośród wszystkich badanych posiadali wyższe i najwyższe „kieszonkowe.”

Wysokość „kieszonkowego” nie zależy od płci, stanu cywilnego ani od wieku nabycia niepełnosprawności.

Od sytuacji materialnej zależy poziom zaspokajania potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Spośród wszystkich badanych 19,0% deklarowało, że ich

niepełnosprawność nie wymaga takich wydatków. Dla 41,7% mężczyzn i 43,7% kobiet wydatki te stanowiły nie więcej niż 10% ogółu wydatków, zaś dla 6,2% badanych niepełnosprawność pochłania ponad 40% domowego budżetu.

Na wysokość wydatków związanych z niepełnosprawnością ma wpływ wiek badanych (p=0,0000) oraz wykształcenie (p=0,0001).

Osoby w starszych przedziałach wieku 35-39 lat i 40-45 lat zdecydowanie mniej wydawali na potrzeby wynikające z niepełnosprawności niż osoby w najmłodszej grupie wieku. Również osoby niepełnosprawne z wyższym wykształceniem zdecydowanie częściej (66,7%) niż osoby słabiej wykształcone (1,0%) na wydatki związane z niepełnosprawnością wydawali ponad 40% domowego budżetu.

Istnieje zależność pomiędzy wysokością wydatków związanych z niepełnosprawnością a przyczyną powstania niepełnosprawności (p=0,0038).

Natomiast nie istnieje zależność pomiędzy wydatkami związanymi z niepełnosprawnością a płcią, stanem cywilnym i wiekiem nabycia niepełnosprawności

(p>0,05).

Zdaniem 49% badanych ich dochody nie wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeb. W minimalnym stopniu dochody pokrywają wydatki w ocenie 43,3% badanych. Zadowolonych ze swojej sytuacji finansowej było 7,7% badanych.

Spośród analizowanych zmiennych wiek okazał się istotnym czynnikiem wpływającym na rodzaj udzielanej odpowiedzi (p=0,0100).

Badani z wyższym wykształceniem najczęściej spośród wszystkich badanych deklarowali, że dochody pokrywają ich wydatki (66,7%).

Test x2 wykazał istnienie zależności pomiędzy przyczyną niepełnosprawności, a udzieloną odpowiedzią na temat wystarczalności dochodów (p=0,0395). Również wiek nabycia niepełnosprawności był czynnikiem wpływającym na rodzaj udzielonej odpowiedzi (p=0,0000).

Ponad połowa (65,2%) niepełnosprawnych mieszkańców wsi korzysta ze wsparcia różnych instytucji społecznych. Częściej z pomocy udzielanej przez opiekę

społeczną korzystali mężczyźni (p=0,0000). Rzadziej ze wsparcia społecznego korzystały osoby z wykształceniem średnim i wyższym (p=0,0008). Analizowane zjawisko nie miało związku z wiekiem, stanem cywilnym, przyczyną i wiekiem nabycia niepełnosprawności.

Zdaniem 54,9% badanych ich dochody na tle średniej krajowej są raczej niższe. Ponad ¼ (38,2%) uważa swoje dochody za znacznie niższe. Żadna z badanych osób nie oceniła swoich dochodów na tle średniej krajowej jako wyższe lub znacznie wyższe. Wyniki te są niezależne od płci, wieku, stanu cywilnego, przyczyny i wieku nabycia niepełnosprawności (p>0,05). Zależą natomiast od wykształcenia tzn. im niższe

wykształcenie posiada osoba niepełnosprawna, tym niżej ocenia swoje dochody w porównaniu ze średnią krajową (p=0,0001).

Generalna ocena sytuacji finansowej przez samych badanych wypadła źle i bardzo źle (60,0%) w zależności od rozpatrywanych zmiennych. Stwierdzono

zależność samooceny sytuacji finansowej, a płcią (p=0,0136) na rzecz mężczyzn, którzy lepiej oceniali swoją sytuację finansową niż kobiety oraz wysoce statystyczną zależność oceny sytuacji finansowej od wykształcenia (p=0,0000). Im wyższe wykształcenie

posiadały osoby badane, tym częściej oceniały swoją sytuację finansowa jako dobrą i bardzo dobrą.

Istotnym czynnikiem wpływającym na samoocenę sytuacji finansowej była

przyczyna nabycia niepełnosprawności. Największy odsetek badanych z niepełnosprawnością wrodzoną (78,3%) i nabytą z powodu różnych chorób (66,4%)

ocenia swoją sytuację materialną źle i bardzo źle. Tylko osoby niepełnosprawne z powodu różnych urazów oceniały swoją sytuację na wszystkich poziomach w zbliżonym odsetku. Nie stwierdzono statystycznie zależności pomiędzy generalną

oceną sytuacji finansowej a wiekiem (p=0,1066), stanem cywilnym(p=0,4565) i wiekiem nabycia niepełnosprawności (0,1457).

Powiązane dokumenty