pokonywanie ograniczeń politycznych

Ograniczenia polityczne są efektem układów wewnętrznych i zewnętrz-nych, które z kolei powstają w rezultacie rywalizacji o władzę, przywi-leje i status w organizacji, branży czy danej dziedzinie. W literaturze istnieje nawet termin „politykowania organizacyjnego”, który odnosi się do wywierania wpływu na uczestników organizacji w dążeniu do realizacji celów krótko- lub długoterminowych zgodnych lub sprzecz-nych z celami tych uczestników (Bratnicki i Kulikowska-Pawlak, 2014). Niekiedy ta rywalizacja zachodzi również poza organizacją, jeśli weźmiemy pod uwagę osobiste cele liderów, którzy często mają ambicje, aby odgrywać znaczącą rolę w danej branży lub dziedzinie. Wymiana zasobów, zawiązywanie koalicji, budowa relacji to działania podejmo-wane przez liderów, aby pokonywać ograniczenia polityczne. Bardzo często skuteczność tych działań jest związana z pozycją liderów we-wnątrz organizacji i poza nią. Przed powstaniem profesjonalnych plat-form społecznościowych działania odnoszące się do pozycjonowania i prezentowania samego siebie skierowane do większego grona odbior-ców zarezerwowane były dla firm, które promowały się za pomocą prasy,

87

czynniki związane z pokonywaniem ograniczeń – przegląd literatury

firmowych stron internetowych oraz portali, tworząc określony wize-runek (Gatewood, Gowan i Lautenschlager, 1993; Kantowicz-Gdańska, 2009). Wraz ze wzrostem popularności profesjonalnych platform spo-łecznościowych również kandydaci zyskali możliwość podejmowania działań prezentacyjnych, zwykle w zakresie obecnych i przeszłych do-świadczeń, edukacji, umiejętności, osiągnięć i zainteresowań.

W celu ustalenia odpowiednich kandydatów osoby odpowiedzialne w organizacjach za identyfikację i ocenę potencjalnych talentów muszą selekcjonować zgłoszenia zgodnie z wymaganiami określonymi w opisie stanowiska. Wymagania takie mogą obejmować doświadczenie, wykształ-cenie, umiejętności, zdolności, preferencje oraz wiedzę potrzebną do wykonywania zasadniczych obowiązków w pracy (Gatewood i Field, 2001; Ingram, 2014). Dlatego też wielu liderów umieszcza na interne-towych platformach społecznościowych informacje o swoim doświad-czeniu, wykształceniu oraz wiedzy specjalistycznej, aby przejrzyście zaprezentować dane, które są poszukiwane przez potencjalnych part-nerów biznesowych czy osoby decydujące o karierze menedżerskiej w danej organizacji.

Internet zmienił sposoby pozyskiwania talentów już na początku XXI wieku (Cappelli, 2001) i zakłada się, że zastąpi on inne media (Parry i Wilson, 2009). Poprzednie badania wyjaśniają kwestie rekrutacji i po-szukiwania pracy poprzez korporacyjne strony internetowe (Howardson i Behrend, 2014) lub portale kariery (Brencic i Norris, 2009). Istnieje także wiele badań na temat zarządzania wizerunkiem w trakcie procesu rekrutacji (Van Iddekinge, McFarli i Raymark, 2007). Brakuje nato-miast pozycji literaturowych dotyczących zarządzania wizerunkiem w środowisku wirtualnym. Niektórzy badacze analizują przyczyny pre-zentowania siebie w kontekście zarządzania karierą na internetowych platformach społecznościowych (El Ouirdi i in., 2015). Badania w za-kresie efektów tych działań podejmowanych przez liderów na takich platformach są jednak niewielkie. Efekty te mogą mieć wpływ na sku-teczność walki o pozycję w danej organizacji lub branży oraz na rozpy-chanie układów wewnętrznych i zewnętrznych.

Internetowe platformy społecznościowe umożliwiają liderom nie tylko prezentowanie siebie, ale również różne formy interakcji, takie jak wysyłanie zaproszeń do kontaktu, wysyłanie wiadomości czy obser-wowanie aktualizacji i postów na profilu innego użytkownika. Dzięki interakcjom liderzy mogą budować swoją pozycję w rzeczywistości wirtualnej, co często skutkuje otrzymaniem oferty pracy i współpracy.

88 Przywództwo w erze cyfrowej

Te zależności zachodzące w świecie internetowym potwierdzone są w literaturze dotyczącej tradycyjnych sieci społecznych. Odniesienia do nieformalnych kanałów można na przykład znaleźć w badaniu przeprowadzonym przez Granovettera (1955) na temat roli sieci w po-szukiwaniu pracy i zarządzaniu karierą. Granovetter sprawdził szcze-gółowo historię zatrudnienia specjalistów z doświadczeniem. Wyniki jego badań ujawniły, że około 56% respondentów znalazło pracę po-przez kontakty prywatne. Najbardziej zaskakującym ustaleniem było stwierdzenie przez 83% badanych, że użyteczne kontakty dotyczyły ludzi, których nie znali zbyt dobrze. Istota sieci społecznych w zarzą-dzaniu karierą była dalej badana przez innych badaczy (Forret i Doug-herty, 2004; Słoczyński, 2013). Badacze podkreślali istotę słabych więzi w kontekście posiadania dostępu do nowych informacji, które wnoszą dodatkową wartość w porównaniu do wiedzy dostępnej w gro-nie bliższych znajomych (Brass, Galaskiewicz, Greve i Tsai, 2004). Słabe więzi działają jak most między środowiskami społecznymi, a zatem dostarczają nieznanych dotąd informacji na temat nowych wakatów. Burt (1995) twierdzi, że pozytywne efekty słabych więzi leżą w zakresie luk strukturalnych w sieci społecznej oraz że umożliwiają one osobom poszukującym zatrudnienia dostęp do bardziej unikalnych informacji i zasobów dotyczących stanowisk. Inni uważają, że aby zbu-dować kapitał społeczny, jednostki muszą zwiększyć liczbę oraz róż-norodność swoich kontaktów (Ibarra i Hunter, 2007). Inne badania potwierdziły również, że różnorodność sieci społecznych prowadzi do sytuacji, w której istnieje większe prawdopodobieństwo zmian w ka-rierze (Higgins i Kram, 2001). Nie odnoszą się one jednak do zagadnie-nia budowazagadnie-nia relacji przez środowisko wirtualne. Na podstawie tych badań można stwierdzić, że interakcje liderów z innymi użytkowni-kami na internetowych platformach społecznościowych mogą być pomocne w rozbudowie sieci kontaktów pod względem zarówno ich liczby, jak i różnorodności.

Na podstawie powyższych rozważań można sformułować następu-jącą hipotezę:

Hipoteza 9. Pokonywanie ograniczeń politycznych na platformach społecznościowych jest dodatnio skorelowane ze stopniem nasilenia działań prezentacyjnych oraz działań mających na celu interakcje z innymi użytkownikami na internetowych platformach społecznoś-ciowych.

89

czynniki związane z pokonywaniem ograniczeń – przegląd literatury