Portugalia 12.06.-04.07 2004 rok

Dwunaste już Mistrzostwa Europy odbyły się w Portugalii. W eliminacjach wystartowało aż pięćdziesiąt zespołów podzielonych na dziesięć grup. Awans uzyskiwali zwycięzcy grup natomiast drużyny z drugich miejsc grały w barażach. Bez eliminacji grał gospodarz finałów.

3.4.1. Reprezentacja Polski w eliminacjach

Polska trafiła do grupy czwartej z Węgrami, Szwecją, Łotwą i San Marino. Losowanie przyjęto w kraju bardzo dobrze, gdyż można było pokusić się nawet o zwycięstwo w grupie, co zapewniłoby bezpośredni awans. W najgorszym wypadku wróżono baraże naszej reprezentacji. Polacy przystąpili do eliminacji pod wodzą wybitnego polskiego piłkarza Zbigniewa Bońka, zastąpił on na tym stanowisku Jerzego Engela, z którym reprezentacja Polski wywalczyła awans do Mistrzostw Świata w Koreii i Japonii59

.

Na rozpoczęcie eliminacji Polacy zmierzyli się z San Marino, gdzie aż do 75 minuty utrzymywał się remis 0-0. Jednak pod koniec podopieczni Bońka zdobyli dwie bramki i wygrali ze słabym rywalem 2-0. Następnie był mecz z Łotwą na stadionie Legii w Warszawie 12.10.2002 roku. Polska grała bardzo źle i bez pomysłu, co było efektem strzelenia bramki przez przyjezdnych w 30 minucie spotkania. Wynik 0-1 utrzymał się do końca meczu i Polacy zanotowali porażkę. Po spotkaniu krytykowano trenera i bramkarza kadry Polski Jerzego Dudka. Po tym meczu Zbigniew Boniek podał się do dymisji, a kadrę po nim na krótko przejął Stefan Majewski. Następnie już stałym trenerem został Paweł Janas. Pod wodzą nowego trenera Polacy ponownie dali plamę i zremisowali z Węgrami na własnym terenie 0-0⁶⁰.

Następnie był kolejny mecz z San Marino wygrany przez Polaków 5-0, jednak prawdziwa próba czekała polskich piłkarzy ze Szwecją. Na wyjeździe reprezentanci Polski nie potrafili sprostać dobrze grającym Szwedom i ulegli 3-0, jednak nie wszystko było jeszcze stracone, gdyż punkty stracili rywale i była szansa na baraże. Najpierw trzeba było wygrać z Łotwą na wyjeździe i to się udało. Następnie przyszła przegrana ze Szwedami na własnym terenie 0-2. W ostatniej serii spotkań Polacy zmierzyli się z Węgrami, a Łotysze na wyjeździe ze Szwecją. Polska wygrała mecz 2-0 (dwa trafienia Niedzielana), natomiast do baraży

58

potrzebna była porażka Łotwy. Jednak tak się nie stało i Łotysze niespodziewanie wygrali w stolicy Szwecji 1-0 i to oni zagrali w barażach. Polska zajęła dopiero trzecie miejsce w grupie. 3.4.2. Inne spotkania eliminacyjne

Inne spotkania przyniosły wiele nieprzewidzianych rezultatów. Poprzedni triumfator Europejskiego czempionatu, Francuzi w swojej grupie nie zawiedli i zdobyli komplet punktów. Drugie miejsce w tej grupie przypadło Słowenii. Inny finalista poprzedniej edycji, czyli Włosi, również wygrali swoja grupę, chociaż zdarzały im się wpadki w eliminacjach (na przykład przegrana na wyjeździe z Walia 1-2 i remisy z Serbia i Czarnogórą). Druga lokata w grupie Włoskiej przypadła Walii61

.

Natomiast duża niespodzianka wydarzyła się w grupie szóstej, gdzie pierwszą lokatę zajęła Grecja, która wyprzedziła taką potęgę piłkarską jak Hiszpania. Początek eliminacji nie zapowiadał takiego obrotu sprawy (przegrane Greków z Hiszpanią u siebie 0-2 i z Ukrainą w tym samym stosunku). Później jednak wygrali sześć meczów z rzędu i wywalczyli bezpośredni awans do finałów. Co ciekawe wszystkie te mecze skończyły się rezultatami po 1-0 dla Greków.

W grupie dziesiątej awans uzyskała drużyna Szwajcarii przed Rosją, która zagrała w barażach. Jednak gdyby Rosjanie nie tracili tak bezmyślnie punktów to oni zajęliby pierwsze miejsce. Inna wielka drużyna, czyli Anglia w grupie siódmej również uzyskała awans z pierwszego miejsca, a za ich plecami znalazła się drużyna Turcji, która zgromadziła punkt mniej od Anglików. Bardzo zacięta rywalizacja panowała w grupie drugiej, gdzie o grę w finałach walczyły cztery zespoły, a mianowicie Rumunia, Norwegia, Bośnia i Hercegowina i Dania. Rozstrzygnięcie przyniosła ostatnia kolejka, po której bezpośredni awans wywalczyli Duńczycy, a w barażach zagrali Norwegowie.

Niemcy zajęły pierwsze miejsce w grupie, a o drugą pozycję walczyły drużyny Szkocji i Islandii. Jednak w ostatniej kolejce Szkoci wygrali z Litwa i zajęli drugie miejsce. Do ostatniej kolejki walczyły również drużyny w grupie ósmej, gdzie bezpośredni awans wywalczyli piłkarze Bułgarii, natomiast o miejsce w barażach rywalizowali Chorwaci i Belgowie. Ostatecznie druga lokata przypadła Chorwatom po wygranym meczu z Bułgarią 1-0. Bez większych emocji było w grupie czwartej, gdzie pierwsze dwa miejsca zajęły zespoły Czech i Holandii. Jednak Czesi awansowali bezpośrednio, a Holendrzy musieli zadowolić się drugą pozycją.

W barażach doszło do sensacji, w której główną rolę odegrali Łotysze. Rywal z eliminacji niespodziewanie rozprawił się z trzecim wówczas zespołem świata, czyli Turcją. U siebie wygrali 1-0, natomiast w rewanżu padł remis 2-2 i to Łotwa pojechała na finały do Portugalii. Niepewni awansu mogli być natomiast Chorwaci i Rosjanie, gdyż pierwsze swoje mecze zremisowali odpowiednio Chorwaci z Walijczykami 0-0, a Rosjanie ze Słoweńcami 1-1, jednak obie drużyny wygrały rewanże po 1-0 i cieszyły się z awansu. Reprezentacja Szkocji w pierwszym meczu z Holandią wygrała 1-0 i przed rewanżem było interesująco. Aczkolwiek Holendrzy wygrali u siebie aż 6-0 i bez problemów awansowali. Hiszpanie natomiast bez problemów uporali, się z Norwegami wygrywając odpowiednio 2-1 na wyjeździe i 3-0 na własnym terenie62

. 3.4.3. Finały

Turniej finałowy w Portugalii przyniósł wiele zaskakujących rozstrzygnięć. Między, innymi główną przyczyną takiego stanu rzeczy było przemęczenie zawodników głównych zespołów walczących o tytuł najlepszej drużyny na starym kontynencie.

61 Iblidem, str. 135

W grupie „A” znalazły się drużyny Portugalii, Grecji, Hiszpanii i Rosji. Już w meczu otwarcia zanotowano niespodziankę, gdyż zdana na straty drużyna Grecji wygrała z gospodarzem finałów, czyli Portugalią 2-1. Zresztą Grecja prowadzona przez niemieckiego szkoleniowca Otto Rehhagela grała skutecznie. Zremisowali oni jeszcze z Hiszpanią 1-1, a na koniec przegrali 1-2 z Rosją, ale to i tak pozwoliło im na zajęcie drugiego miejsca i awans z grupy do ćwierćfinału. Pierwsze miejsce zajęli Portugalczycy, którzy przegrali tylko w meczu otwarcia z Grecją63

.

Z grupy „B” awansowali faworyci, a mianowicie Francuzi z pierwszego miejsca i Anglicy z drugiego miejsca. W tej grupie właśnie pojedynek faworytów był najciekawszym. Do 90 minuty wygrywali Anglicy po bramce Lamparda, jednak dwie bramki Zizou na koniec spotkania pozwoliły odnieść zwycięstwo Francji. Pozostałe lokaty w tej grupie przypadły Szwajcarii i Chorwacji⁶⁴.

Rozgrywki w grupie „C” dostarczyły wielu emocji. Grały tu drużyny Włoch, Szwecji, Danii oraz Bułgarii. Ostatnie miejsce przypadło Bułgarii, co nie było zaskoczeniem. Jednak wielką niespodzianką było niewyjście z grupy Włochów, zajęli oni dopiero trzecie miejsce. O awans walczyli do ostatniego meczu, lecz i tak wymęczyli zwycięstwo z Bułgarami w doliczonym czasie gry. Jednak na nic się to zdało, gdyż w ostatniej serii tej grupy na przeciwko siebie stanęły ekipy Szwecji i Danii. Do awansu z grupy obu drużynom wystarczał remis 2-2 i taki też wynik padł w tym meczu⁶⁵.

Grupę „D” tworzyły zespoły Niemiec, Czech, Holandii oraz Łotwy. Bardzo dobrze prezentowali się Czesi, którzy wygrali z Łotwą 2-1, z Holandią 3-2 oraz na zakończenie z Niemcami 2-1. Dzięki czemu zajęli oni pierwsze miejsce w grupie przed Holendrami. Odpadły drużyny Łotwy oraz Niemiec, co było dużym zaskoczeniem.

Pierwszy ćwierćfinał tworzyły Portugalia i Anglia. Mecz ten rozegrano 24 czerwca 2004 roku w Lizbonie. Po rozegraniu 90 minut na tablicy wyników widniał remis 1-1 (bramki Postiga dla Portugalii i Owen dla Anglii).W pierwszej dogrywce nie padły bramki, zaś w drugiej części dogrywki w 110 minucie strzelił Rui Costa i gospodarze wygrywali. Nie obowiązywała już zasada złotego gola, dlatego mecz toczył się dalej. Do wyrównania doprowadził Frank Lampard i sędzia zarządził rzuty karne. W konkursie jedenastek wygrali gospodarze 6-5 i awansowali do półfinału. Godny podkreślenia był fakt, że jedynego karnego nie strzelił David Beckham oraz to, że bramkarz gospodarzy bronił bez rękawic i jeszcze na koniec sam strzelił karnego dającego awans do półfinału66

.

W innych ćwierćfinałach Szwedzi spotkali się z Holendrami i tam też potrzebne były rzuty karne, które wygrali 4-5 Holendrzy. Następną parą byli Czesi z Duńczykami, gdzie wygrała bez większych problemów drużyna Czech 3-0. Do sensacji doszło natomiast w spotkaniu Grecji z Francją, gdzie po golu Charisteasa z 65 minuty wygrali Grecy 1-0.

63 S. Koper, Leksykon Historii Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej, Warszawa 2008, str. 143

64 S. Koper, Leksykon Historii Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej, Warszawa 2008, str. 144

65 S. Koper, Leksykon Historii Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej, Warszawa 2008, str. 143

Fot. 8. Rozpacz Cristiano Ronaldo po przegranym finale z Grecją. Źródło:

http://newsimg.bbc.co.uk/media/ima ges/41607000/jpg/_41607600_rona ldo300.jpg

Pierwszy półfinał zagrały ze sobą drużyny Portugalii i Holandii. Wygrała drużyna gospodarzy 2-1 i awansowała do finału. W drugim półfinale zagrali Czesi z Grekami. Przez regulaminowy czas gry utrzymywał się remis 0-0, więc sędzia zrządził dogrywkę, w której to Grecy zdobyli bramkę na 1-0 w 105 minucie. Obowiązywała zasada srebrnego gola po pierwszej części dogrywki sędzia zakończył mecz. Do finału awansowali Grecy.

W finale zagrały drużyny, które grały mecz otwarcia, zdarzyło się to pierwszy raz w historii. Portugalczycy zapowiadali wielki rewanż jednak nic takiego nie miało miejsca. Ponownie mecz wygrali Grecy tym razem 1-0, a bramkę strzelił Charisteas w 57 minucie meczu po stałym fragmencie gry (rzucie wolnym). Czarny koń mistrzostw - Grecy zdobyli Mistrzostwo Europy.