„Napoleon w Europie – realia a legenda”
z Krzanowic i Mirosáawa Gienie-ga z Rohatynia, Grzegorz Pielak i Irena NiewĊgáowska ze Strzelec Opolskich, utrzymujący kontakty z Tismienicą, a takĪe uczniowie z Publicznej Szkoáy Podstawowej nr 5 w Opolu: Tomasz Siemek i Alek-sandra Checháowska.
Warto uzupeániü, Īe konferen-cji towarzyszyáy koncerty pieĞni ludowej w wykonaniu Zespoáu
„Rosynka” z Instytutu Kultury i Sztuki w Iwano-Frankowsku oraz máodzieĪowego Zespoáu „Horian-ka” ze szkoáy Ğredniej z Nadwirnej (uczniowie z tej placówki utrzy-mują Īywe kontakty z máodzieĪą z Gimnazjum nr 1 w Prudniku). Ot-warto równieĪ wystawĊ malarską pt. „Huculszczyzna” autorstwa Igo-ra Tokaruka, prezesa obwodowej organizacji Narodowego Związku Plastyków Ukrainy. MoĪna byáo równieĪ obejrzeü wystawĊ obrazów Aleksandra Kowalenki z Koáomyi, aktualnie mieszkającego w naszym
województwie. GoĞcie z Ukrainy uczestniczyli ponadto w uroczy-stym podsumowaniu konkursu „Ze ĝląskiem na Ty” w àubnianach oraz
zapoznali siĊ z dziaáalnoĞcią Domu Wspóápracy Polsko-Niemieckiej w Opolu.
Teresa SmoliĔska Na zdjĊciu (od prawej): prof. Stanisáaw S. Nicieja, Zinaida Boluk, prof. Teresa Smo-liĔska
miesiĊcy w ramach studenckiego projektu pod opieką naukową dr Gabrieli Jelitto-Piechulik.
Celem owego projektu byáo zainicjowanie wĞród studentów pochodzących z trzech paĔstw eu-ropejskiego dyskursu dotyczące-go powstawania poszczególnych toĪsamoĞci narodowych. Idealnym táem tematycznym dla projektu byáo zajĊcie Europy przez Napoleona, oznaczające dla Polski wznowie-nie roszczeĔ o wáasne paĔstwo na-rodowe, które przestaáo istnieü w roku 1795 w wyniku rozbiorów i podziaáów kraju pomiĊdzy Prusy, AustriĊ i RosjĊ. Dla Niemiec wal-ka z Napoleonem staáa siĊ mitem towarzyszącym narodowemu roz-wojowi kraju aĪ do katastrofy w roku 1945, mitem, który w obliczu nowej Europy powinien zostaü na nowo poddany przemyĞleniom.
Dla Francji natomiast konfrontacja z dwiema jakĪe róĪnymi narodowy-mi reakcjanarodowy-mi na uniwersalistyczne idee modelu francuskiego oznacza przyjĊcie kompleksowoĞci róĪnych narodowych definicji w Europie.
Wkomponowanie projektu w trójstronną konferencjĊ naukową zapewniáo udziaá w towarzyszących dyskusjach prowadzonych przez znamienitych fachowców z Polski, Francji i Niemiec, oraz umoĪliwiáo studentom nawiązanie kontaktów,
które chociaĪby poprzez rozbudo-wĊ wspóápracy w ramach programu Erasmus mogą siĊ okazaü bardzo istotne dla dalszego ksztaácenia.
Wytypowani studenci przygoto-wywali na swoich uniwersytetach referaty indywidualne oraz tezy do dyskusji, które zostaáy zaprezento-wane w czasie trwania konferencji przy uĪyciu prezentacji multime-dialnych, fragmentów muzycznych oraz fragmentów filmów. Studenci wziĊli równieĪ udziaá w fachowej czĊĞci konferencji mając – jako publicznoĞü – moĪliwoĞü udziaáu w dyskusjach poĞwiĊconych poszcze-gólnym referatom.
JĊzykiem konferencji byá jĊzyk niemiecki, przy czym przez wzgląd na kontekst konferencji równieĪ jĊ-zyki francuski i polski nie pozostaáy bez znaczenia, co umoĪliwiáo pro-wadzenie francusko-niemieckich czy polsko-niemieckich dyskusji.
By dyskusje te mogáy przebie-gaü na odpowiednim poziomie, we Francji i w Polsce zaproponowano studentom odpowiednie seminaria, we Francji dodatkowo prace magi-sterskie dotyczące danej dziedziny.
TrzynaĞcioro studentek i studen-tów Instytutu Filologii GermaĔskiej Uniwersytetu Opolskiego przed-stawiáo na konferencji w Waren swoje referaty, w których nakreĞlili uczestnikom sympozjum ciekawe
oraz nieznane epizody z historii rozbiorów, czasów napoleoĔskich w Polsce oraz nadzieje związane z cesarzem Francuzów. Studenci spotkali siĊ z bardzo serdecznym przyjĊciem uczestników konferen-cji, a swoją ĞwieĪoĞcią spojrzenia i dobrym przygotowaniem zaskar-bili sobie uznanie znawców prob-lematyki napoleoĔskiej przybyáych z Francji i Niemiec. Przemówienia studentów tworzyáy dwa bloki te-matyczne: referaty historyczne oraz referaty nawiązujące do mitu o Na-poleonie.
W pierwszym bloku temat „Na-poleon i jego reformy” podjĊáa Maá-gorzata Blach (III rok germanisty-ki). Referentka poruszyáa równieĪ kwestiĊ nastawienia Niemców do ich protektora. Udowodniáa, iĪ Na-poleon nie byá tylko i wyáącznie tyranem, ale równieĪ osobą, która przyczyniáa siĊ, choü nieumyĞlnie, do wzbudzenia niemieckiego pa-triotyzmu.
SpuĞciznĊ po rewolucji francu-skiej oraz walki polskich legioni-stów na wyspie Haiti zreferowaá Piotr Pielorz (V rok germanisty-ki). W swoim referacie wskazaá na zupeáne nieuwzglĊdnienie przez FrancjĊ polskich interesów w trak-cie pertraktacji przez Napoleona przy ukáadzie z Luneville (1801), oraz przedstawiá uczestnikom sym-pozjum nieznane fakty o wysáaniu i instrumentalnym wykorzystaniu polskich legionistów w walkach przeciw niepodlegáoĞci na wyspie Haiti.
Rozbiory Polski, ich genezĊ i skutki omówiáa Iwona Dziedzic (V rok germanistyki).W swoim referacie zanalizowaáa przyczy-ny rozbiorów Polski, brak reakcji ówczesnej Europy oraz znikni Ċ-cie Polski z mapy Europy od roku 1795, co równoczeĞnie wiązaáo siĊ z podjĊciem staraĔ o odzyskanie niepodlegáoĞci.
Temat „Nadzieje Polaków na odzyskanie niepodlegáoĞci” konty-nuowaáa Weronika Kecler (III rok germanistyki). Referentka przed-stawiáa nastroje Polaków w obliczu ówczesnych wydarzeĔ w Europie Uczestnicy sympozjum w Waren
oraz wzrost jak i spadek sympatii dla Napoleona w zaleĪnoĞci od mo-mentu historycznego.
Polskich bohaterów narodowych:
Tadeusza KoĞciuszkĊ i Adama Czar-toryskiego oraz ich odmienne wizje przyszáoĞci Polski przedstawiáa Sa-bina Kulska (V rok germanistyki).
Wskazaáa na róĪne próby uzyska-nia niepodlegáoĞci przez Polaków.
Z jednej strony przez osobĊ KoĞ-ciuszki, którego koncepcja polegaáa na walce o wolny kraj, a z drugiej strony przez Czartoryskiego, któ-ry przez negocjacje i wspóápracĊ z Rosją miaá nadziejĊ na odzyskanie przez PolskĊ niepodlegáoĞci.
Natomiast klĊskĊ Napoleona wraz ze wszystkimi konsekwencja-mi wynikającykonsekwencja-mi z tego faktu dla Polski przedstawiáa Izabela Szeja (V rok germanistyki). Wskazaáa, iĪ Napoleon byá jedną z niewielu nadziei na odzyskanie przez PolskĊ peánej suwerennoĞci. KlĊska w wy-prawie przeciw Rosji osáabiáa jego pozycjĊ, od 1813 roku sojusznicy zaczynają go opuszczaü, a Francuzi áączą siĊ w walce przeciw koalicji antyfrancuskiej. Ostatecznym cio-sem staje siĊ przegrana bitwa pod Waterloo, która oznaczaáa równo-czeĞnie koniec KsiĊstwa Warszaw-skiego oraz koniec Bonaparte – orĊ-downika w walce o niepodlegáoĞü Polski.
Spoáeczna oraz polityczno-praw-na sytuacja KsiĊstwa Warszawskie-go w latach 1807–1812 byáa przed-miotem referatu Anety Lisek (III rok germanistyki). Centralne miej-sce w rozwaĪaniach zajĊáy kom-petencje wáadzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej oraz dekret grudniowy zmieniający sy-tuacjĊ polskich cháopów. Sáuchacze usáyszeli równieĪ o nadziejach, któ-re w Polakach wzbudziáo powstanie KsiĊstwa Warszawskiego. Niestety wraz z upadkiem wáadzy Napoleona upadáo równieĪ KsiĊstwo Warszaw-skie, a z nim polegáy nadzieje Pola-ków na odzyskanie niepodlegáoĞci.
Tematem kolejnego referatu byá polski hymn narodowy. Agnieszka Jaworska (III rok germanistyki) wkomponowując w referat podkáad
muzyczny, wspomniaáa osiągniĊcia Napoleona, które wzbudziáy wĞród Polaków wiarĊ w odzyskanie nie-podlegáoĞci. Referentka wykazaáa równieĪ, jak dalece ta polska pieĞĔ zainspirowaáa inne sáowiaĔskie na-rody do tworzenia wáasnych pieĞni patriotycznych.
Kolejne wystąpienia studentów poĞwiĊcone byáy recepcji mitu Na-poleona przez spoáeczeĔstwo pols-kie. „Obraz Napoleona w literatu-rze polskiej na przykáadzie »Pana Tadeusza« Adama Mickiewicza”
przedstawiá Marcin WoĨnica (III rok germanistyki). Celem jego re-feratu byáo przybliĪenie postaci Na-poleona w literaturze polskiej oraz pokazanie na podstawie cytatów z „Pana Tadeusza” i fragmentów filmu Andrzeja Wajdy, jak Mickie-wicz byá bezgranicznie zauroczony postacią cesarza Francuzów, mimo poniesionej przez niego klĊski.
Temat Napoleona w literaturze polskiej kontynuowaá Dawid Bar-toszek (III rok germanistyki). W swojej czĊĞci referatu omówiá naj-bardziej znaną polską pieĞĔ patrio-tyczną – „WarszawiankĊ”. Zgroma-dzeni sáuchacze usáyszeli jej melodiĊ z páyty CD, a referent zaprezentowaá kilka fragmentów tekstu, które na-stĊpnie scharakteryzowaá w kontek-Ğcie stosunków polsko-francuskich.
„Obraz Napoleona w pamiĊtni-kach Polek” podjĊáa w swoim re-fera cie Maágorzata JastrzĊbska (III rok germanistyki). PamiĊtniki, mimo subiektywnoĞci przekazu, mogą byü bowiem nie tylko fascy-nującą lekturą, ale i skarbnicą wia-domoĞci. To w nich znaleĨü moĪna spojrzenie polskich szlachcianek na Napoleona Bonaparte jako na obiekt westchnieĔ i bywalca salo nów, czáo-wieka z krwi i koĞci, rządzonego na miĊtnoĞciami; ale równoczeĞnie nie brakuje w owych pamiĊtnikach refleksji na temat polityki Napoleo-na i krytyki jego posuniĊü politycz-nych.
Osobą Marii Walewskiej i obra-zem polskiego spoáeczeĔstwa zająá siĊ Krzysztof Stypa (V rok germa-nistyki). Po zaprezentowaniu krót-kiej biografii Marii Walewskrót-kiej,
(która jako 18-latka wyszáa za mąĪ za 70-letniego grafa Walewskiego), przedstawiá – na podstawie ksiąĪki ,,Káopoty z panią Walewską” autor-stwa Mariana Brandysa – jak we-dáug literackiej fikcji wielcy Polacy przekonywali MariĊ Walewską, aby zostaáa kochanką Napoleona.Ten związek miaá pomóc w wywarciu korzystnego wpáywu na decyzje podejmowane przez Napoleona w związku z Polską.
Wystąpienia studentów zakoĔ-czyá Benedykt Feilert (III rok ger-manistyki), który zwróciá uwagĊ na genezĊ powstania mitu Napoleona, ze szczególnym uwzglĊdnieniem táa historyczno-politycznego. Ko-lejnym poruszonym przez niego aspektem byáa recepcja owego mitu w krajach niemieckich, gdzie obraz Napoleona nie byá jednolity i z czasem ulegaá zmianom. Szcze-gólnie Austria i Prusy cechowaáy siĊ negatywnym nastawieniem do reprezentowanych przez niego idei.
Walka z napoleoĔską wizją Europy zaowocowaáa w koĔcu wykrystali-zowaniem siĊ jednolitej toĪsamoĞci narodowej Niemców.
Organizatorzy miĊdzynarodo-wego sympozjum w Waren zapew-nili uczestnikom konferencji nie tylko ciekawy i fachowy program poszczególnych bloków wykáado-wych, ale równieĪ zadbali o bogaty, dodatkowy program wieczorny i o odpowiednią oprawĊ konferencji.
Oficjalne rozpoczĊcie sympozjum miaáo miejsce w starym zamku w Penzlin, gdzie dziĞ znajduje siĊ mu-zeum poĞwiĊcone mitom i legendom o czarownicach oraz ich przeĞlado-waniach na przestrzeni wieków.
Zgromadzonych goĞci powitaáa dyrektorka muzeum – prof. An-drea Rudolph. NastĊpnie uczest-nicy sympozjum wysáuchali dwóch wykáadów poĞwiĊconych mitom i legendom o Napoleonie Bonaparte, które zainaugurowaáy caáą konfe-rencjĊ. Po zakoĔczeniu oficjalnych uroczystoĞci przybyli goĞcie zjedli uroczystą kolacjĊ w sali rycerskiej Museum Alte Burg, a nastĊpnie wziĊli udziaá w oprowadzeniu po muzeum. Kolejnego wieczoru, w
ramach programu towarzyszącego konferencji, uczestnicy wysáuchali w szkole muzycznej w Waren kon-certu muzyki klasycznej (Ludwig van Beethoven, Robert Schumann) w wykonaniu Yuko Mine (fortepian, Japonia), i wiolonczelisty Johanne-sa Bergera (Niemcy). Natomiast w ostatnim dniu konferencji uczestni-cy zapoznali siĊ w muzeum w Sta-venhagen z ekspozycją: ,,Czasy na-poleoĔskie w Meklemburgii” oraz
z muzeum poĞwiĊconym pisarzowi Fritzowi Reuterowi.
Trzynastoosobowa grupa stu-dentów opolskiej germanistyki dáugo bĊdzie pamiĊtaü emocje to-warzyszące swoim wystąpieniom na miĊdzynarodowym sympozjum w Waren. W pamiĊci pozostaną rów-nieĪ ciekawe dyskusje o niebaga-telnym wpáywie postaci Napoleona na historiĊ, literaturĊ i filozofiĊ oraz przede wszystkim wspomnienia
mi-áej, serdecznej atmosfery panującej podczas sympozjum w Waren, w którym, dziĊki zaproszeniu przez prof. AndreĊ Rudolph (Uniwersytet Opolski) oraz prof. Marion George (Uniwersytet Poitiers), opiece nau-kowej dr Gabrieli Jelitto-Piechu-lik, oraz wsparciu materialnemu DAAD mieliĞmy moĪliwoĞü wziĊcia udziaáu.
Maágorzata JatrzĊbska Piotr Pielorz
20 listopada br. Parlament Stu-dencki Uniwersytetu Opolskiego uchwaliá ostateczną wersjĊ nowego regulaminu samorządu studenckie-go. 30 listopada Senat UO podjąá uchwaáĊ o stwierdzeniu zgodnoĞci nowego regulaminu z ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. „Prawo o szkolni-ctwie wyĪszym” i ze statutem Uni-wersytetu Opolskiego.