Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej piecza zastępcza jest sprawowana w formie rodzinnej i instytucjonalnej.
Organem odpowiedzialnym za system pieczy zastępczej jest starosta powiatu, który za pośrednictwem PCPR, wykonuje zadania, tworząc i rozwijając pieczę zastępczą.
Działania powiatu ukierunkowane są na harmonijny rozwój psychiczny i fizyczny dziecka, które wymaga szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego, jak również wsparcia, bezpieczeństwa i nauki samodzielności życiowej. Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej podejmuje działania w kierunku wspierania i promowania rodzicielstwa zastępczego, a także szeroko pojętego dobra dziecka i rodziny.
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku, gdy rodzice biologiczni nie mogą zapewnić dziecku odpowiedniej opieki i wychowania. Jej głównym celem jest powrót dziecka do rodziny biologicznej, a w sytuacji, gdy jest to niemożliwe – dążenie do przysposobienia dziecka, a w przypadku braku tejże możliwości – opieka i wychowanie w środowisku zastępczym. Piecza zastępcza jednocześnie przygotowuje dziecko do godnego, odpowiedzialnego i samodzielnego życia, pokonywania trudności życiowych, nauki prawidłowych norm społecznych, podtrzymywania bliskich kontaktów z rodziną i rówieśnikami, a także zaspokajania potrzeb emocjonalnych.
Umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej następuje na podstawie:
orzeczenia sądu rodzinnego, na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy cywilno-prawnej zawartej między rodziną zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania rodziny. Dziecko w pieczy zastępczej przebywa
4
do czasu osiągnięcia pełnoletności, jednak nie dłużej niż do 25 roku życia w sytuacji, gdy kontynuuje naukę.
Rodzinną pieczę zastępczą stanowią rodziny zastępcze i Rodzinne Domy Dziecka, które dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewniają całodobową opiekę i wychowanie.
Tabela 2.
Podział rodzinnej pieczy zastępczej na formy opieki.
Rodziny
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
Tabela 3.
Podział rodzin zastępczych zawodowych na formy opieki.
Rodziny Zastępcze Zawodowe Pełniące funkcję pogotowia rodzinnego
(dalej: Pogotowie Rodzinne) Specjalistyczne Umieszcza się w nich nie więcej
niż 3 dzieci; w razie konieczności umieszczenia rodzeństwa, za zgodą rodziny
zastępczej jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci - na pobyt okresowy, do czasu uregulowania
ich sytuacji prawnej, nie dłużej niż na 4 do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do
rodziny, przysposobienie lub umieszczenie
dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz małoletnie matki z dziećmi. W rodzinie tej może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
Stanowiąc rodzinę zastępczą oraz prowadząc Rodzinny Dom Dziecka, należy realizować poniższe zadania:
a) traktować dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej, b) zapewniać dostęp do przysługujących świadczeń rodzinnych,
5
c) zapewniać kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych, d) zapewniać rozwój uzdolnień i zainteresowań,
e) zaspakajać jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne,
f) zapewniać ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka,
g) umożliwiać kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej.
Funkcję rodziny zastępczej lub prowadzącego Rodzinny Dom Dziecka mogą pełnić osoby, które:
a) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
b) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
c) wypełniają obowiązek alimentacyjny w przypadku, gdy taki obowiązek wynika z tytułu egzekucyjnego,
d) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
e) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim oraz opinią psychologiczną o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
f) przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
g) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb,
h) nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo,
i) posiadają co najmniej jedno stałe źródło dochodu (dot. rodzin zastępczych niezawodowych),
j) posiadają stosowne przeszkolenie przeprowadzone przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
Rodziny zastępcze oraz Rodzinne Domy Dziecka obejmuje się opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Do jego zadań należy w szczególności:
a) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej,
b) przygotowanie, we współpracy z odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka oraz asystentem rodziny, a w przypadku
6
gdy rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny – we współpracy z podmiotem organizującym pracę z rodziną, planu pomocy dziecku,
c) pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu z dziećmi,
d) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej,
e) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających,
f) udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej,
g) przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej.
Dane liczbowe dotyczące rodzinnej pieczy zastępczej
W 2018 r. na terenie Powiatu Wrocławskiego funkcjonowało 205 rodzin zastępczych, w których wychowywało się łącznie 332 dzieci. W stosunku do roku poprzedniego, w którym odnotowano także 205 rodzin zastępczych, ale z 319 podopiecznymi, widoczna jest tendencja wzrostowa liczby dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, co bezpośrednio wynika z faktu umieszczania w rodzinach zastępczych licznych rodzeństw.
Spośród wszystkich 205 rodzin, w tym Rodzinnych Domów Dziecka istniejących w 2018 r. wyodrębnia się:
a)_ 111 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 146 dzieci,
b)_ 79 rodzin niezawodowych, w których przebywało 102 dzieci (w tym 3 umowy pilnej konieczności),
c)_ 15 rodzin zawodowych, w których przebywało 84 dzieci, w tym: _ _ _ -_ 1 rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna dla 3 dzieci,
- 4 rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego dla 23 dzieci,_
-_ 4 rodziny zastępcze zawodowe dla 12 dzieci, a także
- 6 Rodzinnych Domów Dziecka, w których wychowywało się łącznie 46 dzieci.
7
Funkcję rodziny zastępczej spokrewnionej i niezawodowej jednocześnie pełniły 3 rodziny oraz w czasie roku sprawozdawczego miały miejsce 2 przekształcenia rodzin (rodzina zastępcza zawodowa w Rodzinny Dom Dziecka oraz Rodzinny Dom Dziecka w rodzinę zastępczą zawodową). W okresie sprawozdawczym jedna rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego zrezygnowała na własny wniosek z pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
Wykres 1.
Rodziny zastępcze w 2018 r. – liczba i rodzaje opieki.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
W 2018 r. na terenie Powiatu Wrocławskiego w rodzinnej pieczy zastępczej zostało umieszczonych łącznie 42 dzieci. Powstało 15 nowych rodzin zastępczych dla 21 dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej po raz pierwszy (7 rodzin zastępczych spokrewnionych – 14 dzieci, 7 rodzin zastępczych niezawodowych – 7 dzieci) oraz 1 nowa rodzina zastępcza niezawodowa dla 6-rga rodzeństwa, z którego 5 dzieci przebywało już w pieczy zastępczej, a 1 dziecko zostało przyjęte w struktury rodziny po raz pierwszy z zakładu opiekuńczo – leczniczego, a także 3 nowe rodziny zastępcze (2 x rodzina niezawodowa, 1 x rodzina spokrewniona) dla 3 dzieci już przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej. Funkcjonującym już w 2018 r. rodzinom zastępczym powierzono pod opiekę i wychowanie 20 dzieci.
W 2018 r. zrealizowano założenia zawarte w 3 – letnim Powiatowym Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Wrocławskim na lata 2018 - 2020 w zakresie utworzenia 1 Rodzinnego Domu Dziecka oraz 1 rodziny zastępczej zawodowej, powstałej w wyniku przekształcenia Rodzinnego Domu Dziecka.
8
W 2018 r. rozwiązaniu uległo 30 rodzin zastępczych, w tym rozwiązana została 1 umowa na prowadzenie rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, 1 Rodzinny Dom Dziecka przekształcił się w rodzinę zastępczą zawodową, natomiast 1 rodzina zastępcza zawodowa przekształciła się w Rodzinny Dom Dziecka.
Tym samym na dzień 31 grudnia 2018 r. na terenie Powiatu Wrocławskiego funkcjonowało 167 rodzin zastępczych dla 253 dzieci, w tym 11 zawodowych form.
Wykres 2.
Rodziny zastępcze utworzone w latach 2017 – 2018.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
W roku sprawozdawczym 50 dzieci opuściło rodzinną pieczę zastępczą, co przedstawia wykres 3.
9
Wykres 3.
Liczba dzieci opuszczających rodzinną pieczę zastępczą w latach 2017 - 2018.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
W 112 rodzinach zastępczych spokrewnionych przebywało ogółem 147 dzieci, w tym 125 z nich znajdowało się w przedziale wiekowym od 0 do 18 lat, 22 wychowanków w przedziale wiekowym od 18 do 25 lat. Wśród dzieci umieszczonych w rodzinach spokrewnionych 2 wychowanków posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. W roku sprawozdawczym 4 wychowanków rodzin zastępczych spokrewnionych osiągnęło pełnoletność.
W 2018 r. funkcjonowało 78 rodzin zastępczych niezawodowych dla 101 wychowanków, w tym 77 z nich znajdowało się w przedziale wiekowym od 0 do 18 lat, 24 wychowanków w przedziale wiekowym od 18 do 25 roku życia. Wśród dzieci umieszczonych w rodzinach niezawodowych – 5 posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. W roku sprawozdawczym 2 wychowanków z rodzin zastępczych niezawodowych osiągnęło pełnoletność.
Funkcję rodziny zawodowej łącznie pełniło 9 rodzin dla 38 dzieci, w tym 33 z nich znajdowało w przedziale wiekowym od 0 do 18 lat, 5 wychowanków w przedziale wiekowym od 18 do 25 roku życia. Wśród dzieci umieszczonych w rodzinach
10
zawodowych – 3 wychowanków posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. W roku sprawozdawczym 2 wychowanków z rodziny zastępczej zawodowej osiągnęło pełnoletność.
W Powiecie Wrocławskim w 2018 r. funkcjonowało 6 Rodzinnych Domów Dziecka, w których przebywało 46 dzieci, w tym 37 w przedziale wiekowym od 0 do 18 lat, 9 w przedziale wiekowym od 18 do 25 roku życia. Wśród dzieci umieszczonych w Rodzinnych Domach Dziecka – 7 wychowanków posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. W roku sprawozdawczym 3 wychowanków Rodzinnych Domów Dziecka osiągnęło pełnoletność.
Udzielanie pomocy pieniężnej na pokrycie kosztów utrzymania dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej
W 2018 r. pomoc pieniężna udzielana była zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
W myśl art. 80 ust. 1 tej ustawy rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu Rodzinny Dom Dziecka, na każde umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania.
Wysokość przysługujących świadczeń:
1. 660,00 zł miesięcznie w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
2. 1.000,00 zł miesięcznie, od dnia 1 czerwca 2018 r. – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub Rodzinnym Domu Dziecka.
Po raz pierwszy od 2012 r. nastąpiła waloryzacja świadczeń i w związku z tym od dnia 1 czerwca 2018 r. – zmianie uległa wysokość przysługujących świadczeń:
1. 694,00 zł miesięcznie - w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
2. 1.052,00 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub Rodzinnym Domu Dziecka.
Ponadto na każde dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej lub w Rodzinnym Domu Dziecka do świadczenia na porycie kosztów utrzymania dziecka przysługuje dodatek wychowawczy w wysokości świadczenia określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, tj. 500,00 zł do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, finansowany w ramach rządowego Programu Rodzina 500+.
11
W myśl art. 81 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu Rodzinny Dom Dziecka przysługuje także dodatek nie niższy niż 200,00 zł, od dnia 1 czerwca 2018 r. – 211,00 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania:
a) na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
b) na dziecko umieszczone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r.
o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Tabela 4.
Wysokość pomocy pieniężnej przyznanej przez PCPR w latach 2017 – 2018.
Typ rodziny Suma świadczeń
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
Tabela 5.
Wysokość dodatku wychowawczego przyznanego przez PCPR w latach 2017 – 2018.
Typ rodziny
12
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
W 2018 r. funkcjonowało 205 rodzin zastępczych. W tym roku sprawozdawczym wypłacono 204 rodzinom zastępczym świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka. Jedna rodzina zastępcza zrezygnowała ze świadczeń na dwoje dzieci.
Średni miesięczny koszt utrzymania dziecka, wynikający z przyznanych środków finansowych i liczby wypłaconych świadczeń, w poszczególnych typach rodzin zastępczych oraz Rodzinnych Domach Dziecka kształtuje się następująco:
Tabela 6.
Średni miesięczny koszt utrzymania dziecka w poszczególnych typach rodzin zastępczych oraz Rodzinnych Domach Dziecka w latach 2017-2018.
Typ rodziny zastępczej
13
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy rodzinie zastępczej lub prowadzącemu Rodzinny Dom Dziecka Starosta może przyznać dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka. W tym roku sprawozdawczym z wnioskiem o ww. świadczenie wystąpiła jedna rodzina zastępcza, której przyznano na ten cel kwotę w wysokości 500,00 zł.
Zgodnie z art. 83 ust. 2 ww. ustawy rodzinie zastępczej lub prowadzącemu Rodzinny Dom Dziecka Starosta może przyznać świadczenie na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo (w Powiecie Wrocławskim w 2018 r. założono na ten cel 1.000,00 zł na przyjęte dziecko do rodziny). Dodatkowo w 2018 r. przyznano jednej rodzinie zastępczej spokrewnionej świadczenie na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo w kwocie 650,00 zł.
W ramach świadczenia na pokrycie kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo wypłacono środki z następującym podziałem:
Tabela 7.
Świadczenia na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka w latach 2017 - 2018.
14 Rodziny zastępcze
niezawodowe 11.000,00 zł 11 10.465,50 zł 11
Rodziny zastępcze
zawodowe 0,00 zł 0 0,00 zł 0
Rodziny zastępcze
zawodowe specjalistyczne 0,00 zł 0 0,00 zł 0
Rodziny zastępcze
zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego
8.803,13 zł 9 11.387,57 zł 13
Rodzinny Dom Dziecka 9.808,00 zł 10 6.607,56 zł 7
SUMA 31.611,13 zł 52 50.460,63 zł 52
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
PCPR we wszystkich rodzinach dokonało kontroli sposobu wydatkowania przyznanych świadczeń na pokrycie kosztów związanych z potrzebami przyjmowanych dzieci.
Ważny element budżetu stanowią środki finansowe na utrzymanie Rodzinnego Domu Dziecka, które zgodnie z treścią art. 84 ust. 1 ww. ustawy są przekazywane w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez Rodzinny Dom Dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym przez podzielenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, umieszczonych w Rodzinnym Domu Dziecka wraz z jego prowadzącym.
Rodzinny Dom Dziecka na podstawie art. 84 ust. 2 i 3 ustawy może także otrzymać środki finansowe na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest ta forma prowadzona, do wysokości środków określonych w umowie oraz na pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dzieci lub funkcjonowaniem Rodzinnego Domu Dziecka - do wysokości środków określonych w umowie.
15
W 2018 r. funkcjonowało 7 Rodzinnych Domów Dziecka, z tym że jeden Rodzinny Dom Dziecka powstał z przekształcenia działalności z formy rodziny zastępczej zawodowej, natomiast drugi przypadek przekształcenia dotyczy zmiany formy z Rodzinnego Domu Dziecka w rodzinę zastępczą zawodową. Obecnie funkcjonuje na terenie Powiatu Wrocławskiego 5 Rodzinnych Domów Dziecka.
W 2018 r. łączna kwota świadczeń przeznaczonych dla prowadzących Rodzinne Domy Dziecka wyniosła 480.861,13 zł (odpowiednio 478.969,72 zł w 2017 r. dla 6 Rodzinnych Domów Dziecka ), w tym:
a) świadczenia miesięczne dla 48 dzieci na pokrycie kosztów utrzymania dzieci – 374.514,94 zł (382.336,41 zł dla 39 dzieci w 2017 r.),
b) świadczenia jednorazowe na pokrycie niezbędnych wydatków w związku z przyjęciem 10 dzieci – 9.808,00 zł (6.607,56 zł dla 7 dzieci w 2017 r.),
c) środki finansowe na utrzymanie domów – 89.538,19 zł dla 7 Rodzinnych Domów Dziecka (75.496,11 zł dla 6 Rodzinnych Domów Dziecka w 2017 r.),
d) środki finansowe na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielorodzinnym – 5.000,00 zł dla 2 Rodzinnych Domów Dziecka w 2018 r. (9.850,00 zł dla 4 Rodzinnych Domów Dziecka w 2017 r.),
e) środki finansowe na pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem domu dla 2 Rodzinnych Domów Dziecka – 2.000,0 zł (4.679,64 zł dla 5 Rodzinnych Domów Dziecka w 2017 r.).
Zgodnie z art. 83 ust. 2 i art. 3a ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w 2018 r. zostały również przyznane środki finansowe na utrzymanie domu jednorodzinnego w rodzinie zastępczej zawodowej, w której przebywa ponad 3 dzieci w kwocie 9.598,16 zł.
Zgodnie z art. 85 ust. 6 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w 2018 r. zostało również przyznane świadczenie w wysokości nie niższej niż 20%
otrzymywanego wynagrodzenia miesięcznie za czas sprawowania funkcji rodziny pomocowej prowadzącym rodzinny dom dziecka w kwocie 9.945,41 zł.
16
Porozumienia z innymi powiatami w sprawie ponoszenia kosztów utrzymania dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej
Zobowiązania
W 2018 r. 26 małoletnich pochodzących z Powiatu Wrocławskiego przebywało w rodzinnej pieczy zastępczej poza jego granicami, tj.:
• 1 dziecko na terenie Powiatu Kępińskiego,
• 1 dziecko na ternie Powiatu Trzebnickiego,
• 1 dziecko na terenie Powiatu Jaworskiego,
• 1 dziecko na terenie Powiatu Wolsztyńskiego,
• 1 dziecko na terenie Powiatu Opoczyńskiego,
• 2 dzieci na terenie Powiatu Kieleckiego,
• 1 dziecko na terenie Powiatu Oleśnickiego,
• 2 dzieci na terenie Powiatu Ząbkowickiego,
• 2 dzieci z Powiatu Dzierżoniowskiego,
• 14 dzieci na ternie Miasta Wrocławia.
Podpisano łącznie 26 Porozumień, w tym:
a) 18 Porozumień dotyczyło małoletnich umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w latach ubiegłych,
b) 8 Porozumień dotyczyło małoletnich umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w 2018 r.
15 małoletnich, w sprawie których zawarto Porozumienia, przebywało w rodzinach zastępczych spokrewnionych, 10 w rodzinach niezawodowych, a 1 w rodzinie zastępczej zawodowej. W roku sprawozdawczym wygasło 7 Porozumień.
W 2018 r. Powiat Wrocławski w związku z zawartymi Porozumieniami w sprawie ponoszenia wydatków na utrzymanie dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej poza granicami Powiatu Wrocławskiego przeznaczył środki w wysokości 254.929,11 zł.
Należności
W rodzinnej pieczy zastępczej na terenie Powiatu Wrocławskiego w roku sprawozdawczym przebywało 73 małoletnich pochodzących z terenu innych powiatów:
17
• 1 dziecko z Powiatu Oleśnickiego,
• 1 dziecko z Powiatu Żagańskiego,
• 2 dzieci z Powiatu Lubińskiego,
• 2 dzieci z Powiatu Średzkiego,
• 5 dzieci z Powiatu Oławskiego,
• 1 dziecko z Powiatu Koneckiego,
• 1 dziecko z Powiatu Limanowskiego,
• 1 dziecko z Powiatu Kluczborskiego,
• 1 dziecko z Powiatu Kłodzkiego,
• 1 dziecko z Powiatu Pszczyńskiego,
• 2 dzieci z Powiatu Kępińskiego,
• 4 dzieci z Miasta Wałbrzycha,
• 1 dziecko z Powiatu Trzebnickiego,
• 50 dzieci z Miasta Wrocławia.
Z uwagi na powyższe podpisano łącznie 73 Porozumień, w tym:
a) 66 było Porozumieniami zawartymi w latach ubiegłych,
b) 7 Porozumień dotyczyło dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w 2018 r.
32 małoletnich umieszczono w rodzinach zastępczych niezawodowych, 29 dzieci w rodzinach zastępczych spokrewnionych, 2 dzieci w rodzinie zastępczej zawodowej oraz 10 w Rodzinnych Domach Dziecka.
Zgodnie z art. 191 ust. 8 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998 ze zm.) nie zawierano Porozumienia z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej – 1 dziecko umieszczone było w rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego.
Do końca roku sprawozdawczego rozwiązano 8 Porozumień.
W 2018 r. Powiat Wrocławski otrzymał wpływy od innych Powiatów z tytułu pokrycia kosztów utrzymania dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na kwotę 986.129,46 zł.
Odpłatność gmin
Od dnia 1 stycznia 2012 r. gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki na jego utrzymanie w wysokości:
18
a) 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym roku pobytu w pieczy zastępczej,
b) 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku pobytu w pieczy zastępczej,
c) 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku i następnych latach pobytu w pieczy zastępczej.
Poniższa tabela przedstawia wysokość przekazywanych wydatków na opiekę i wychowanie przez poszczególne gminy Powiatu Wrocławskiego w latach 2016 - 2018.
Tabela 8.
Wysokość przekazywanych wydatków na opiekę i wychowanie przez poszczególne gminy Powiatu Wrocławskiego w latach 2016 - 2018.
Gmina Kwota pozyskana w 2018 r.
(10, 30 i 50%)
Kwota pozyskana w 2017 r.
(10, 30 i 50%)
Kwota pozyskana w 2016 r.
(10, 30 i 50%)
Czernica 44.718,23 zł 51.592,86 zł 47.944,97 zł
Długołęka 112.114,19 zł 113.182,86 zł 116.127,87 zł
Jordanów Śląski 11.392,82 zł 7.158,50 zł 6.000,00 zł
Kąty Wrocławskie 97.391,07 zł 101.808,24 zł 82.009,18 zł
Kobierzyce 127.448,14 zł 160.186,07 zł 146.771,99 zł
Mietków 54.820,30 zł 48.754,87 zł 64.237,75 zł
Siechnice 174.921,87 zł 200.690,38 zł 173.653,77 zł
Sobótka 205.579,61 zł 116.282,79 zł 72.073,57 zł
Żórawina 122.355,42 zł 105.308,67 zł 67.827,10 zł
SUMA: 950.741,65 zł 904.965,24 zł 776.646,20 zł
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
Wydatki gmin na opiekę i wychowanie za pobyt dzieci w pieczy zastępczej w 2018 r.
wyniosły 950.741,65 zł, w tym:
a) w rodzinnej pieczy zastępczej: 570.132,50 zł, b) w instytucjonalnej pieczy zastępczej: 380.609,15 zł.
19
Usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych
Zgodnie art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej osoby, które osiągnęły pełnoletność w rodzinie zastępczej, (...) zostają objęte pomocą mającą na celu ich życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem przez pracę socjalną, a także pieniężną na usamodzielnienie, na kontynuowanie nauki, w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym, w uzyskaniu zatrudnienia oraz na zagospodarowanie w formie rzeczowej. W myśl art. 140 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, (…), zwanej dalej „osobą usamodzielnianą”, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu przyznaje się pomoc na: kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie, udziela się pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych zatrudnienia oraz zapewnia się pomoc prawną i psychologiczną.
Tabela 9.
Świadczenia na kontynuowanie nauki w 2018 r.
Usamodzielniani opuszczający rodzinną pieczę zastępczą na zasadach ustawy o pomocy społecznej
Usamodzielniani opuszczający rodzinną pieczę zastępczą na zasadach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
spokrewniona 11 9 48.455,86 zł
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PCPR.
W 2018 r. usamodzielniani wychowankowie rodzinnej pieczy zastępczej mogli
W 2018 r. usamodzielniani wychowankowie rodzinnej pieczy zastępczej mogli