5.1. Rozstpy cenowe w ujciu nominalnym i realnym
W analizie rozstpów cenowych na rynku woowiny i produktów woo-wych pod uwag wzito ceny skupu ywca woowego oraz ceny misa go z koci (szponder), misa woowego z koci (rostbef) oraz misa woowe-go bez koci (udziec) w ogniwach przetwórstwa i detalu. Na wykresach 5.1-5.6 zilustrowano tendencje w ksztatowaniu si miesicznych nominalnych i real-nych rozstpów cenowych w acuchach marketingowych poszczególreal-nych pro-duktów. Zakres wzgldnych i maksymalnych waha miesicznych rozstpów cenowych w badanym okresie obrazuj dane zawarte w tabelach 5.1-5.3.
Natomiast na wykresach 5.7-5.12 przedstawiono tendencje w ksztatowaniu si
rozstpów redniorocznych w zestawieniu z cenami redniorocznymi w ujciu nominalnym i realnym.
Nominalne rozstpy cenowe midzy poszczególnymi ogniwami we wszystkich analizowanych acuchach marketingowych produktów woowych wykazyway w badanym okresie bardzo wyra ne tendencje do wzrostu. Ich na-silenie rónio si w zalenoci od rozpatrywanych ogniw, nie mniej jednak byo na tyle due, e równie realne rozstpy cenowe, nie liczc rozstpu cenowego midzy ogniwami detalu i przetwórstwa w acuchu marketingowym szpondera (praktycznie biorc brak trendu), cechoway tendencje wzrostowe. Oznacza to,
e tempo wzrostu tych rozstpów w acuchach marketingowych produktów woowych byo wysze od inflacji.
We wszystkich przypadkach widoczny jest take gwatowny wzrost roz-stpów cen w 2004 roku, zwizany z akcesj Polski do UE. Wahania cen red-niorocznych w poszczególnych ogniwach acuchów marketingowych analizo-wanych produktów, rozpatrywane na tle przebiegu rozstpów cenowych wska-zuj, e szoki cenowe przenosz si relatywnie szybko midzy ogniwami z do
podobn si. Krzywe redniorocznych rozstpów cenowych midzy poszcze-gólnymi ogniwami s praktycznie równolege, aczkolwiek ich najsilniejsze
po-wizanie ma miejsce midzy kocowymi ogniwami acuchów marketingo-wych, a relatywnie najsabsze midzy pierwszym i ostatnim.
Wystpujce w badanym okresie wzgldne wahania miesicznych rozst-pów cenowych miay do regularny charakter. Zarówno maksymalne spadki jak maksymalne wzrosty nie przekraczay na ogó 10% z wyjtkiem 2004 roku, w którym szok popytowy doprowadzi do bardzo znacznego skoku maksymal-nych wzrostów rozstpów cenowych. Midzy ogniwami detalu i przetwórstwa przekroczy on nawet 100%. Warto przy tym zaznaczy , e maksymalne wzro-sty wystpujce midzy ogniwami detalu i przetwórstwa oraz detalu i skupu, zwaszcza liczone w ujciu realnym, s przewanie wysze ni maksymalne spadki. Z jednej strony jest to powizane ze wzrostowymi tendencjami realnych rozstpów cenowych, a z drugiej porednio wiadczy o asymetrii transmisji sy-gnaów cen.
Wykres 5.1. Nominalne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego z koci (szponder)
y = 0,0347x + 1,7764 R² = 0,9167 y = 0,039x + 2,6
R² = 0,9053
y = 0,0044x + 0,8236 R² = 0,5398
0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 10,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe z/ k - szponder (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe z/ k - szponder (detal.) - miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.2. Realne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego z koci (szponder)
y = 0,0108x + 1,6978 R² = 0,7011 y = 0,0107x + 2,3889
R² = 0,5929
y = -0,0002x + 0,691 R² = 0,0039
0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe z/ k - szponder (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe z/ k - szponder (detal.) - miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.)
Wykres 5.3. Nominalne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego z koci (rostbef)
y = 0,058x + 3,4075 R² = 0,9121 y = 0,0651x + 3,9664
R² = 0,9157
y = 0,0071x + 0,5588 R² = 0,4509 0,00
2,00 4,00 6,00 8,00 10,00 12,00 14,00 16,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.4. Realne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego z koci (rostbef)
y = 0,0165x + 3,2378 R² = 0,6346 y = 0,0185x + 3,717
R² = 0,6399
y = 0,002x + 0,4792 R² = 0,1947 0,00
1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.5. Nominalne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego bez koci (udziec)
y = 0,0667x + 6,1321 R² = 0,8441 y = 0,0775x + 7,1871
R² = 0,9005
y = 0,0108x + 1,0551 R² = 0,5639
0,00 2,00 4,00 6,00 8,00 10,00 12,00 14,00 16,00 18,00 20,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe b/ k - udziec (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe b/ k - udziec (detal.) - miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.6. Realne rozstpy cenowe w acuchu marketingowym misa woowego bez koci (udziec)
y = 0,0129x + 5,5491 R² = 0,2553 y = 0,016x + 6,3812
R² = 0,3999
y = 0,0031x + 0,8321 R² = 0,2593
0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 10,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
z/kg
miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - ywiec woowy (skup) miso woowe b/ k - udziec (detal.) - ywiec woowy (skup)
miso woowe b/ k - udziec (detal.) - miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.)
Wykres 5.7. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu nominalnym) w acuchu marketingowym misa woowego z koci (szponder)
a) skup i przetwórstwo
2,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe z/ k - szponder (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
4,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - cena rednia miso woowe z/ k - szponder (detal.) - cena rednia
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.8. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu realnym) w acuchu marketingowym misa woowego z koci (szponder)
a) skup i przetwórstwo
0,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe z/ k - szponder (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
3,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - cena rednia miso woowe z/ k - szponder (detal.) - cena rednia
Tabela 5.1. Maksymalne wzgldne wahania nominalnych i realnych rozstpów cenowych w acuchu marketingowym woowego z koci (szpondera) [%]
Maksymalne wzgldne spadki Maksymalne wzgldne wzrosty Lata Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal
Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal Nominalne rozstpy cenowe
1996 -1,6 -1,9 -2,6 4,1 5,6 11,0 1997 -0,4 -1,1 -6,1 3,0 2,1 3,3 1998 -4,7 -2,6 -4,5 2,3 1,3 4,9 1999 -2,0 -0,7 -3,3 2,7 3,8 7,4 2000 -3,0 -1,2 -6,2 6,5 4,6 11,3 2001 -9,0 -8,1 -4,8 5,2 3,7 6,4 2002 -3,2 -2,5 -4,1 2,0 1,8 1,7 2003 -2,7 -2,0 -4,7 3,3 2,3 5,3 2004 -3,0 -2,4 -13,0 16,0 21,5 111,7 2005 -3,9 -2,8 -3,0 2,8 3,4 9,8 2006 -1,7 -2,8 -11,4 2,8 2,2 8,3 2007 -1,9 -2,0 -8,5 2,5 2,0 6,2
2008 - - - -
Realne rozstpy cenowe
1996 -2,8 -3,1 -3,8 2,2 3,7 10,4 1997 -0,8 -3,1 -8,8 2,6 2,0 2,2 1998 -5,0 -3,0 -5,2 0,4 0,4 4,1 1999 -2,8 -1,6 -4,7 2,0 3,2 6,7 2000 -3,9 -2,3 -6,9 5,7 3,5 10,4 2001 -9,8 -8,8 -5,6 5,1 3,6 6,2 2002 -3,3 -2,6 -3,7 2,2 2,0 1,6 2003 -2,9 -2,2 -5,0 2,9 2,3 4,7 2004 -3,1 -2,5 -13,3 15,0 21,6 111,9 2005 -3,8 -2,7 -3,0 2,6 3,0 9,6 2006 -1,7 -2,8 -11,6 2,6 1,9 7,8 2007 -2,1 -1,9 -9,1 2,0 1,9 5,5
2008 - - - -
- brak danych dla wszystkich miesicy
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.9. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu nominalnym) w acuchu marketingowym misa woowego z koci (rostbef)
a) skup i przetwórstwo
0,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
6,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - cena rednia miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - cena rednia
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.10. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu realnym) w acuchu marketingowym misa woowego z koci (rostbef)
a) skup i przetwórstwo
0,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
4,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - cena rednia miso woowe z/ k - rostbef (detal.) - cena rednia
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Tabela 5.2. Maksymalne wzgldne wahania nominalnych i realnych rozstpów cenowych w acuchu marketingowym misa woowego z koci (rostbefu) [%]
Maksymalne wzgldne spadki Maksymalne wzgldne wzrosty Lata Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal
Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal Nominalne rozstpy cenowe
1996 -1,0 -0,9 -8,3 4,4 4,0 18,2 1997 * -0,7 -7,7 2,2 1,7 3,9 1998 -2,4 -1,3 -4,3 1,1 1,0 11,3 1999 -1,8 -0,5 -5,6 1,7 3,3 17,3 2000 -1,1 -0,9 -6,7 4,8 4,0 12,6 2001 -4,8 -6,0 -13,4 2,4 2,3 8,6 2002 -1,9 -1,7 -4,8 1,5 1,0 7,1 2003 -1,2 -0,9 -5,8 1,9 2,2 6,1 2004 -2,5 -1,3 -22,5 11,9 14,9 100,0 2005 -1,4 -2,0 -6,1 2,5 2,0 7,5 2006 -0,4 -1,4 -7,0 1,7 1,3 7,5 2007 -1,4 -1,4 -18,6 1,8 1,6 14,9 2008 -0,5 -0,6 -41,5 4,6 1,8 26,3
Realne rozstpy cenowe
1996 -2,3 -2,1 -9,2 2,5 3,0 18,3 1997 -2,6 -2,1 -7,8 2,1 1,0 1,0 1998 -2,9 -2,1 -4,9 0,1 0,1 9,4 1999 -2,6 -1,3 -7,0 1,9 2,7 16,6 2000 -2,0 -2,1 -7,4 4,1 2,9 11,7 2001 -5,5 -6,7 -14,1 2,3 2,2 8,3 2002 -2,0 -1,8 -5,6 1,7 1,2 7,0 2003 -1,4 -1,1 -5,4 1,7 2,2 6,1 2004 -2,6 -1,4 -22,8 10,9 15,0 100,2 2005 -1,3 -1,9 -6,0 2,6 2,0 7,1 2006 -0,6 -1,4 -7,0 1,5 1,2 7,3 2007 -2,2 -1,8 -18,9 2,1 1,8 14,0 2008 -0,9 -0,7 -41,8 4,2 1,8 25,9
*- nie odnotowano spadków lub wzrostów
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.11. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu nominalnym) w acuchu marketingowym misa woowego bez koci (udca)
a) skup i przetwórstwo
2,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe b/ k - udziec (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
8,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - cena rednia miso woowe b/ k - udziec (detal.) - cena rednia
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.12. Zmienno rozstpów cenowych na tle poziomu cen (wartoci rednioroczne w ujciu realnym) w acuchu marketingowym misa woowego bez koci (udca)
a) skup i przetwórstwo
0,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - cena rednia
b) skup i detal
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
ywiec woowy (skup) - cena rednia miso woowe b/ k - udziec (detal.) - cena rednia
c) przetwórstwo i detal
6,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 rednie ceny [z/kg]
rozstpy cenowe [z/kg]
rozstpy maks., min. rozstp redni
miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - cena rednia miso woowe b/ k - udziec (detal.) - cena rednia
Tabela 5.3. Maksymalne wzgldne wahania nominalnych i realnych rozstpów cenowych w acuchu marketingowym misa woowego bez koci (udca) [%]
Maksymalne wzgldne spadki Maksymalne wzgldne wzrosty Lata Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal
Skup i
prze-twórstwo Skup i detal Przetwórstwo i detal Nominalne rozstpy cenowe
1996 -0,1 -0,8 -9,4 3,4 3,7 19,0 1997 -0,6 -0,5 -7,1 1,6 2,0 8,5 1998 -1,4 -1,2 -2,7 0,6 0,4 10,6 1999 -11,5 -0,6 -3,2 1,9 2,3 93,7 2000 -0,9 -0,9 -6,5 4,4 4,3 5,5 2001 -4,9 -4,5 -4,2 1,9 1,1 3,5 2002 -1,5 -0,9 -4,8 0,9 0,4 3,0 2003 -1,6 -1,0 -3,1 2,2 1,5 4,8 2004 -1,5 -0,7 -11,4 13,8 15,3 53,1 2005 -0,9 -1,1 -22,3 5,4 1,6 7,7 2006 -0,9 -0,6 -9,3 2,5 2,0 21,0 2007 -1,1 -1,2 -12,5 1,7 1,1 14,4 2008 -4,2 -0,3 -19,2 3,6 0,9 31,7
Realne rozstpy cenowe
1996 -1,4 -2,1 -10,3 1,5 2,2 19,1 1997 -2,5 -2,8 -7,9 1,5 1,9 7,0 1998 -2,6 -2,6 -4,0 0,2 0,1 8,8 1999 -12,1 -1,5 -3,3 2,2 1,7 92,5 2000 -1,7 -1,8 -7,2 3,3 3,2 5,1 2001 -5,6 -5,2 -4,3 1,6 0,8 2,7 2002 -1,6 -1,0 -4,7 1,1 0,6 2,9 2003 -1,7 -1,2 -2,8 2,5 1,7 4,7 2004 -1,6 -0,8 -11,7 12,8 15,4 53,2 2005 -0,7 -1,0 -22,4 5,3 1,2 7,9 2006 -1,4 -0,6 -9,3 2,5 2,0 20,4 2007 -1,9 -1,4 -12,8 1,1 1,3 13,4 2008 -4,1 -0,7 -19,5 3,2 0,6 31,8 ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
5.2. Struktura cen w acuchach marketingowych produktów
Udziay poszczególnych ogniw acuchów marketingowych w cenach de-talicznych uwzgldnionych w analizie produktów woowych przedstawiono na wykresach 5.13-5.16. W badanym okresie udzia cen skupu ywca woowego w cenach detalicznych tych produktów ulega wahaniom w nastpujcych grani-cach: od 32,7% do 44,1% w przypadku szpondera, od 22,4% do 32,8% w przy-padku rostbefu i od 17,2% do 22,8% w przyprzy-padku ud ca. Biorc pod uwag ofe-rowany konsumentom stopie przetworzenia rozpatrywanych produktów wydaje si, e udzia cen skupu w cenach detalicznych jest relatywnie niski. Co wicej zauwaalne s wyra ne tendencje spadkowe udziau cen skupu w cenach deta-licznych wskazujce na malejc wraz z upywem czasu rol hodowców byda rze nego w ksztatowaniu cen produktów kocowych. Gówn rol w tym za-kresie odgrywa ogniwo przetwórstwa ponoszce koszty uboju, rozbioru tusz, schadzania, magazynowania i transportu. Udzia tego ogniwa w cenach deta-licznych wynosi w przypadku szpondera od 40% do ponad 55%, za w przy-padku rostbefu i ud ca od ok. 60% do ponad 70%. W odniesieniu do wszystkich tych produktów udzia ogniwa przetwórstwa w cenie detalicznej wzrasta gow-nie kosztem ogniwa skupu. Ogniwo detalu miao rednio gow-nieco ponad 9% udzia
w cenie detalicznej rostbefu, blisko 12% w cenie ud ca i przekraczajcy 13%
w cenie szpondera. Udziay te ulegay w poszczególnych latach badanego okre-su rónokierunkowym wahaniom, którym nie towarzyszyy wyra ne tendencje dugookresowe.
Wykres 5.13. Udzia poszczególnych ogniw acucha marketingowego w cenie detalicznej misa woowego z koci (szponder)
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Detal 15,9 15,0 13,4 14,9 15,4 14,6 14,6 12,9 10,6 13,6 12,5 11,1 11,3 Przetwórstwo 40,0 45,3 47,8 45,6 44,5 49,2 50,6 54,4 54,7 51,6 53,7 56,0 55,6
Skup 44,1 39,7 38,7 39,6 40,1 36,2 34,8 32,7 34,7 34,8 33,8 32,9 33,0
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0
%
ródo: opracowanie wasne na podstawie bada.
Wykres 5.14. Udzia poszczególnych ogniw acucha marketingowego w cenie detalicznej misa woowego z koci (rostbef)
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Detal 8,1 7,7 7,6 9,0 9,6 9,6 9,8 9,5 9,7 11,8 11,6 9,3 4,7
Przetwórstwo 59,2 62,9 63,9 62,1 60,9 63,4 64,5 66,8 65,2 63,3 64,5 67,8 72,9
Skup 32,8 29,3 28,5 28,9 29,5 27,0 25,7 23,7 25,1 25,0 23,9 22,9 22,4
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0
%
ródo: opracowanie wasne na podstawie bada.
Wykres 5.15. Udzia poszczególnych ogniw acucha marketingowego w cenie detalicznej misa woowego bez koci (udziec)
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Detal 6,0 6,9 8,6 16,5 15,5 14,5 13,6 13,3 14,4 11,6 10,5 9,6 10,0
Przetwórstwo 71,2 72,5 71,4 63,2 63,7 66,0 67,5 68,9 66,5 68,9 70,8 72,7 72,8
Skup 22,8 20,6 20,1 20,3 20,9 19,5 19,0 17,8 19,1 19,5 18,7 17,7 17,2
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0
%
ródo: opracowanie wasne na podstawie bada.
Wykres. 5.16. Struktura rednich cen w ogniwach acuchów marketingowych wybranych produktów na rynku misa woowego
36,8
25,8 19,2
49,8 65,1
69,2
13,4 9,1 11,6
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0
miso woowe z koci
(szponder)
miso woowe z koci (rostbef) miso woowe bez koci (z udca)
%
Skup Przetwórstwo Detal
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
5.3. Rozstpy cenowe na tle wielkoci produkcji i spoycia
Wyniki oblicze majcych na celu ustalenie siy zwizków midzy wiel-koci nominalnych i realnych rozstpów cenowych w analizowanych acu-chach marketingowych wybranych produktów woowych, a poziomem produk-cji i spoycia misa woowego oraz cielcego (wieego lub chodzonego) nie wskazuj na wystpowanie czytelnych zalenoci w tym zakresie. Wszystkie wspóczynniki korelacji dla poszczególnych par zmiennych okazay si staty-stycznie nieistotne (tabela 5.4). Brak jest zatem formalnych podstaw do stwier-dzenia, e zmienno rozstpów cenowych na rynku woowiny i produktów woowych przekadaa si w badanym okresie na relacje popytowo-podaowe na tym rynku.
Majc na uwadze stosunkowo niski stopie przetworzenia rozpatrywa-nych produktów woowych, przeanalizowano ksztatowanie si rozstpów ce-nowych midzy ogniwami przetwórstwa i skupu w acuchach marketingowych poszczególnych produktów na tle wielkoci skupu ywca woowego (wykresy 5.17-5.19). Obliczone dla tych par zmiennych wspóczynniki korelacji s staty-stycznie istotne. W przypadku rozstpów nominalnych wynosiy one: szponder 0,63, rostbef 0,33, udziec 0,5., natomiast w przypadku rozstpów realnych odpowiednio: 0,59, 0,36 i 0,61. Wyniki te wiadcz o dodatnim zwizku midzy rozstpami cenowymi midzy ogniwami przetwórstwa i skupu w analizowanych
acuchach marketingowych produktów woowych, a wielkoci skupu ywca woowego.
Wykres 5.17. Ksztatowanie si rozstpów cenowych w ogniwie przetwórstwa misa su-rowego z koci – szpondera (ceny nominalne) oraz wielkoci skupu woowiny i cielciny
2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00
8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0
I-05 IV-05 VII-05 X-05 I-06 IV-06 VII-06 X-06 I-07 IV-07 VII-07 X-07 I-08 cena i rozstp cenowy [z/kg]
tys. t
skup woowiny i cielciny (wbc)
miso surowe woowe z/ k - szponder (prod.) - ywiec woowy (skup) cena skupu ywca woowego
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.18. Ksztatowanie si rozstpów cenowych w ogniwie przetwórstwa misa su-rowego z koci – rostbefu (ceny nominalne) oraz wielkoci skupu woowiny i cielciny
8,00 9,00 10,00 11,00 12,00 13,00 14,00 15,00 16,00
8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0
I-05 IV-05 VII-05 X-05 I-06 IV-06 VII-06 X-06 I-07 IV-07 VII-07 X-07 I-08 IV-08 VII-08 X-08 rozstp cenowy [z/kg]
tys. t
skup woowiny i cielciny (wbc) miso surowe woowe z/ k - rostbef (prod.) - ywiec woowy (skup)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Wykres 5.19. Ksztatowanie si rozstpów cenowych w ogniwie przetwórcy misa suro-wego bez koci – udca (ceny nominalne) oraz wielkoci skupu woowiny i cielciny
10,00
I-05 IV-05 VII-05 X-05 I-06 IV-06 VII-06 X-06 I-07 IV-07 VII-07 X-07 I-08 IV-08 VII-08 X-08 rozstp cenowy [z/kg]
tys. t
skup woowiny i cielciny (wbc) miso surowe woowe b/ k - udziec (prod.) - ywiec woowy (skup)
ródo: opracowanie wasne na podstawie danych GUS.
Tabela 5.4. Korelacja midzy rozstpami cenowymi w analizowanych acuchach wybranych produktów woowych a wielkoci produkcji i spoycia
odpowiadajcym im grup produktowych Wspóczynniki korelacji
Produkt Rozstp cenowy
przetwórstwo-skup a wielko produkcji1)
Rozstp cenowy detal-przetwórstwo a wielko spoycia2) rozstpy cenowe w ujciu nominalnym Miso woowe z/k (szponder)
Miso woowe z/k (rostbef) Miso woowe b/k (udziec)
0,15 rozstpy cenowe w ujciu realnym Miso woowe z/k (szponder)
Miso woowe z/k (rostbef) Miso woowe b/k (udziec)
0,18
1) dane o wielkoci produkcji dotycz grupy produktowej: miso woowe i cielce wiee lub chodzone; N=48.
2) dane o wielkoci spoycia dotycz grupy produktowej: miso woowe (wiee, chodzo-ne); N=36.
* istotno statystyczna na poziomie p<0,05.
ródo: opracowanie wasne na podstawie bada.