Sieć techników w Łódzkiem kształcących absolwentów gimnazjów

Iwona Poliwczak

1. Sieć techników w Łódzkiem kształcących absolwentów gimnazjów

w zawodach mechatronicznych

Wśród szkół ponadgimnazjalnych na terenie województwa łódzkiego najwięcej jest tech-ników. Nauka w nich trwa cztery lata. Kształ-cić się w nich mogą absolwenci gimnazjów.

Szkoły te umożliwiają przystąpienie do dwóch rodzajów egzaminów:

n maturalnego pozwalającego na uzyskanie świadectwa dojrzałości oraz

n zawodowego pozwalającego na zdobycie dy-plomu potwierdzającego posiadane kwalifika-cje zawodowe.

Dzięki temu absolwenci tych szkół nie tylko mają możliwość uzyskania formalnie

potwier-[4] Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007–

–2020, Zarząd Województwa Łódzkiego, Łódź http://www.

strategia.lodzkie.pl/images/srwl_2020_uchwalona_26_

02_2013.pdf – [dostęp 21.03.2016 r.].

[5] Zawody przyszłości – technik elektronik. Prognoza potrzeb edukacyjnych w województwie łódzkim, Instytut Nauk Eko-nomicznych z Łodzi, GfK Polonia, Warszawa 2013.

[6] Tamże.

[7] Tamże.

[8] Rodzaje szkół ponadgimnazjalnych działające w Polsce określa art. 9 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 1991 nr 95, poz. 425).

ANALIZY I BAD ANIA ANALIZY I BAD ANIA

dzonych uprawnień do wykonywania zawodu, ale również mogą kontynuować naukę w szko-łach wyższych. W roku szkolnym 2014/2015 na terenie województwa łódzkiego funkcjo-nowało 117 tego rodzaju placówek edukacyj-nych (wykres 1). Analiza liczby techników dzia-łających w Łódzkiem w latach 2007–2014 wskazuje, że placówki te, podobnie jak po-zostałe szkoły ponadgimnazjalne, odczuwają efekty niekorzystnej sytuacji demograficznej, związanej ze starzeniem się mieszkańców tego regionu. Zjawisko to jest powodem systema-tycznego spadku liczby młodzieży – poten-cjalnych uczniów zawodowych szkół ponad-gimnazjalnych, a to wymusza redukcję liczby tego rodzaju szkół działających na terenie wo-jewództwa łódzkiego. W latach 2007–2014 w Łódzkiem obserwowano systematyczny spa-dek liczby wszystkich ponadgimnazjalnych szkół zawodowych dla młodzieży, w tym również techników (wykres 1).

W analizowanym okresie liczba techników zmniejszyła się aż o 15,8 proc. Najwięk-szy spadek odnotowano w roku szkolnym 2008/2009, kiedy w porównaniu do danych z poprzedniego roku liczba tego typu szkół

zmniejszyła się o 5,8 proc. (wykres 1). Obser-wowana tendencja spadkowa liczby tego ro-dzaju placówek edukacyjnych jest nie tylko wynikiem starzenia się mieszkańców woje-wództwa łódzkiego, ale również spadkiem za-interesowania młodzieży kształceniem w ta-kich szkołach. Absolwenci gimnazjów prefe-rują naukę w liceach ogólnokształcących, li-cząc na to, że po ich ukończeniu podejmą edukację na wyższych uczelniach. Niestety w liceach ogólnokształcących nie zdobywa się zawodu. Toteż często osoby, które nie do-stały się na studia, a chcą zdobyć formalnie potwierdzone kwalifikacje zawodowe, podej-mują naukę w szkołach policealnych. Ponadto z prowadzonych dotychczas badań wynika, że na słabnące zainteresowanie kształceniem w technikach może wpływać niechęć młodzie-ży do szkół wymagających większego wysił-ku w zdobywanie przekazywanej tam wiedzy i umiejętności. Młodzież kształcąca się w tech-nikach musi nie tylko przyswoić przewidy-wany w programie nauczania zakres wiedzy ogólnej potrzebnej do zdania egzaminu doj-rzałości, ale również wiedzę z przedmiotów zawodowych. Wymaga to większego nakładu Wykres 1. Liczba zasadniczych szkół zawodowych dla młodzieży (łącznie ze szkołami

specjalnymi przysposabiającymi do zawodu), techników dla młodzieży (łącznie ze szkołami specjalnymi przysposabiającymi do zawodu i technikami uzupełniającymi),

liceów profilowanych dla młodzieży (łącznie ze szkołami specjalnymi), szkół policealnych (łącznie ze szkołami specjalnymi) w województwie łódzkim

Źródło: dane za lata 2007–2011 i 2014 r.: Województwo łódzkie. Podregiony, powiaty, gminy, Urząd Statystyczny w Łodzi, Łódź wydania za lata 2007–2012 i 2015 r. dane za rok szkolny 2012/2013 i 2013/2014 baza danych Systemu Informacji Oświatowej (SIO).

0 50 100 150 200 250

2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015

zasadnicze zawodowe technika ��

��

210 203 206

186 183 192

178

166

139 131 127 124 123 120 120 117

105

109 109 108 109 106 102 103

76 66

34 28 23

ANALIZY I BAD ANIA ANALIZY I BAD ANIA

pracy i poświęcania większej ilości czasu na naukę i praktyki zawodowe⁹. Wskazują na to między innymi wyniki badań przeprowadzo-nych w 2012 r. w ramach projektu „Szkolnic-two zawodowe a lokalny i regionalny rynek pracy w branży mechatronicznej w wojewódz-twie łódzkim. Diagnoza potrzeb edukacyjnych”

Uczestnicy przeprowadzonych na potrzeby projektu zogniskowanych wywiadów grupo-wych uważali, że młodzież preferuje rozwią-zania łatwiejsze, pozwalające na uzyskanie maksymalnych wyników przy minimalnym

na-kładzie pracy, czego wynikiem jest skłonność do podejmowania kształcenia w licach ogól-nokształcących niż w technikach. Uczniowie techników przygotowywani są bowiem zarów-no do matury, jak i egzaminu zawodowego.

Dlatego też muszą poświęcić więcej czasu na naukę niż uczniowie liceów ogólnokształcą-Tabela 1. Liczba ponadgimnazjalnych techników dla młodzieży (łącznie ze szkołami specjalnymi przysposabiającymi do zawodu i technikami uzupełniającymi)

w województwie łódzkim Wyszczególnienie 2007/

2008 2008/

2009 2009/

2010 2010/

2011 2011/

2012 2012/

2013 2013/

2014 2014/

2015

ŁÓDZKIE 139 131 127 124 123 120 120 117

Łódzki wschodni 2 2 2 2 2 2 2 2

Pabianicki 8 5 5 4 4 4 4 4

Zgierski 6 6 6 6 6 6 6 6

Brzeziński 2 2 2 1 1 1 1 1

Łódź 31 33 32 31 32 28 27 26

Bełchatowski 4 5 5 5 5 5 5 5

Opoczyński 4 4 4 4 4 4 4 4

Piotrkowski 4 5 5 5 5 5 4 4

Radomszczański 7 8 8 8 6 6 6 6

Tomaszowski 7 6 4 4 4 4 4 4

Piotrków

Trybunalski 6 6 6 6 6 6 6 7

Łaski 4 4 4 4 4 4 4 4

Pajęczański 3 2 2 2 2 2 2 2

Poddębicki 1 1 1 1 1 1 1 1

Sieradzki 3 3 4 5 5 5 5 5

Wieluński 3 3 3 3 3 3 3 3

Wieruszowski 2 2 2 2 2 2 2 2

Zduńskowolski 3 4 5 5 5 5 6 6

Kutnowski 7 6 6 6 6 7 7 7

Łęczycki 3 3 3 3 3 3 3 3

Łowicki 17 9 5 6 6 6 6 5

Rawski 5 5 5 3 3 3 3 3

Skierniewicki 4 4 4 4 4 4 5 3

Skierniewice 3 3 4 4 4 4 4 4

[9] U. Jeruszka (red.), M. Kabaj, I. Kukulak-Dolata, I. Poliwczak, H. Sobocka-Szczapa, Dostosowanie kształcenia zawodowe-go w branży mechatronicznej do potrzeb rynku pracy w woje-wództwie łódzkim. Technika, GfK Polonia, Warszawa 2013 r., s. 14–15.

ANALIZY I BAD ANIA ANALIZY I BAD ANIA

cych. Respondenci zwracali również uwagę na istnienie w polskim społeczeństwie ne-gatywnego stereotypu osoby kształcącej się w szkołach zawodowych.

Większość techników działających w Łódz-kiem zlokalizowana jest w stolicy wojewódz-twa. W roku szkolnym 2014/2015 na terenie Łodzi znajdowała się co piąta (22,2 proc.) tego typu placówka edukacyjna. Pomimo obserwowanego w badanym okresie syste-matycznego spadku liczby techników funkcjo-nujących na tym obszarze, są powiaty, w któ-rych nastąpił wzrost zainteresowania kształ-ceniem w tego typu placówkach edukacyj-nych, ale są też takie, gdzie z powodu braku uczniów technika zostały wygaszone. Naj-większy wzrost zainteresowania kształceniem w technikach odnotowano w powiatach sie-radzkim i zduńskowolskim (tab. 1). Tempo wzrostu liczby tych placówek edukacyjnych w badanym okresie było największe w roku szkolnym 2014/2015 – w porównaniu z da-nymi z okresu 2007/2008 liczba techni-ków zwiększyła się w powiecie sieradzkim o 66,7 proc., a w powiecie zduńskowolskim podwoiła się (wzrost o 100 proc.). Wzrost licz-by techników odnotowano również w Skiernie-wicach, Piotrkowie Trybunalskim oraz w po-wiecie bełchatowskim. Liczba tych placówek edukacyjnych zwiększyła się odpowiednio o:

33,3 proc., 16,7 proc. i 25 proc. W analizowa-nym okresie największy spadek liczby

tech-ników zaobserwowano w powiatach: łowic-kim (o 70,6 proc.), pabianicłowic-kim (o 50 proc.), brzezińskim (o 50 proc.) oraz tomaszowskim (o 42,9 proc.). Zmniejszyła się również liczba techników w Łodzi (o 12,9 proc.) oraz w po-wiatach: radomszczańskim (o 14,3 proc.) i pa-jęczańskim (o 33,3 proc.). W ośmiu powiatach województwa łódzkiego była stabilna – w ca-łym badanym okresie liczba techników utrzy-mywała się na tym samym, niezmiennym po-ziomie.

2. Uczniowie i absolwenci kształcący się

W dokumencie RYNEKPRACY Pismo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych (Stron 52-55)