Obok wyżej opisanych krystalicznych składników pasm a gór Czywczyńskich, rozwiniętych z zachowaniem pierwot
nych stosunków stratygraficznych, a należących do serji mas skalnych płaszczowiny bukowińskiej na szczególną uwagę zasługują składniki krystaliczne t. zw. z l e p i e ń c a s u l i g u l s k i e g o . Zlepieniec ten, należący do płaszczowiny dolnej Pietrosu, jest szeroko rozprzestrzeniony w górach Czywczyń
skich, zwłaszcza w południowych częściach krystalicznego
ich trzonu. Skała ta składa się z przew ażającej ilości okru
chów krystalicznych, przypominających z wejrzenia wiele z opisanych poprzednio łupków krystalicznych. W typowem rozwinięciu znaleziono ją na grzbiecie Hniatasy, Komana, Komanowej i Suligula. Na ostatnio wymienionym szczycie zapoznano się z tą skałą po raz pierwszy, dlatego obdarzono ten ważny element stratygraficzny w konsekwencji nazwą tej góry. Geneza zlepieńca suligulskiego, materjału wybitnie diastroficznego, wiąże się ściśle z obecnością kredowego lądu, zbudowanego ze skał starszych, przeważnie zmetamorfizo- wanych.
Szczegółowe zbadanie składników wymienionego zle
pieńca było ważne ze względów ogólnych. Nie trzeba bliżej uzasadniać, iż badanie to mogło przyczynić się do w yjaśnie
nia wielu zagadek geologicznych, dotyczących stratygrafji i tektoniki K arpat nie tylko w opisywanym odcinku.
Pozycja stratygraficzna i tektoniczna tej skały zostanie podana w części drugiej tej pracy. W szczegółowych bada
niach petrograficznych użyto jako materjału wszystkie te je j składniki, które megaskopowo wydawały się różnemi ro
dzajami.
Wśród analizy petrograficznej znaleziono tu reprezento
wane następujące gatunki łupków krystalicznych: g r a n i t y, a p l i t y , g n e j s y , a m f i b o l i t y , ł u p k i c h l o - r y t o w e , ł u p k i s e r y c y t o w e i k w a r c y t o w e .
Już pierwsza analiza mikroskopowa okruchów wymie
nionych skał wykazała, iż wiele z pośród nich odpowiada lub jest zgoła identycznych z elementami opisanemi w gru
pie I. Szczegółowemu opracowaniu poddano wobec tego je dynie te składniki zlepieńca suligulskiego, dla których nie znaleziono wyraźnych odpowiedników wśród opisanych do
tąd łupków krystalicznych. Należą tu przedewszystkiem nie
które otoczaki g r a n i t ó w , a p l i t ó w i g n e j s ó w . Opracowała je M. T u r n a u , a wyniki tego opracowania są następujące.
Gr a n i t y.
Skały te są rozpowszechnione wśród składników zle
pieńca z K o m a n a , K o m a n o w e j i H n i a t a s y . Nie znaleziono ich w skale na szczycie S u l i g u l a , jednakże
dwa otoczaki tej skały, znalezione w łożysku potoku Albin, pochodzą najprawdopodobniej ze zlepieńca tej góry.
Badania megaskopowe i mikroskopowe wymienionych granitów w ykazują, iż mamy tu reprezentowane dwa typy strukturalne, różniące się nietyle składem mineralnym i che
micznym, ile strukturą, teksturą oraz stopniem metamorfozy.
Do typu pierwszego należą g r a n i t o g n e j s y Ko
mana, Komanowej i Hniatasy. Są to skały drobnoziarniste, o jednolitej wielkości składników, których średnica rzadko przekracza 1 mm.
W mikroskopie jest tu obecna normalna struktura gra
nitowa, w niektórych szlifach zbliżona do aplitowej (panhe- teromorfowej). Ziarna jednostajnej wielkości okazują prze
ciętną średnicę około 0,2 mm. Tekstura wyraźnie łupkowa, widoczna już megaskopowo. W mikroskopie podkreśla ją równoległe ułożenie blaszek biotytu, muskowitu oraz wyraźne wydłużenie ziarn kwarcu.
Skalenie (mikroklin), w przeciwieństwie do wymienio
nych ostatnio składników skały, tworzą naogół ziarna izome- tryczne, bezładnie rozrzucone. Składniki mineralne skały są przeważnie świeże, jedynie plagjoklaz uległ w nieznacznym stopniu procesowi kaolinizacji. Śladów wyraźnej metamor
fozy dynamicznej brak. Siatka bliźniacza u mikroklinu jest regularna, niezdeformowana. Dotyczy to również prążków albitowych skaleni, które pojaw iają się jednakże rzadko.
Kwarzec nie wykazuje wybitnego falistego znikania światła oraz śladów kataklazy. Cechą charakterystyczną opisywa
nych skał jest zmienność procentów anortytu u plagjoklazów.
Już w jednym szlifie można było zauważyć tutaj wahania od 5 do 23% An. Na szczególną uwagę zasługuje kierunkowe równoległe rozmieszczenie wektorów optycznych u plagjo
klazów. W szlifie, wyciętym równolegle do powierzchni łup- kowatości, spotyka się najczęściej przekroje prostopadłe do dwusiecznej y. W prostopadłym do tej powierzchni prze
kroju — prostopadłe a. Wynika stąd wniosek, iż tabliczkowo wykształcone według M. ziarna tych skaleni, ułożyły się pro
stopadle płaszczyzną osi optycznej do powierzchni łupko- watości.
Odmienny typ granito-gnejsu przedstaw iają otoczaki, znalezione w potoku Albin oraz z grani
Komanowa—Hnia-tasa. Ich struktura jest porfirowata, przyczem porfiroblasty dochodzą do 2 cm średnicy. Brak zupełny tutaj tekstury łup
kowej. Skały te w przeciwieństwie do poprzednich w ykazują wybitne znamiona dynamicznej metamorfozy, widoczne w obrazach mikroskopowych. Struktura porfirowata została tu wywołana kataklazą. W wyniku tego procesu ziarna ska
leni zachowały przeważnie swą pierwotną wielkość, kwarzec zaś, serycyt i biotyt zostały zupełnie lub częściowo roztarte na drobnoziarnisty miał. Plagjoklazy uległy tutaj prawie cał
kowicie procesowi serycytyzacji. M ają one kontury nierówne, poszarpane i są zreguły otoczone wieńcem agregatu kwarco- wo-łyszczykowego. Niektóre z tych skaleni są otoczone ob
wódką zbliźniaczoną albitowo, w ykazującą 10 do 13% An.
Tu i ówdzie spotyka się mniejsze, świeże ziarna plagjokla- zów, taksamo zbliźniaczone, o formach jednakże regularnych oraz o identycznym °/o An. Prążki albitowe u większych ziarn są mocno powyginane. Skaleń potasowy występuje tutaj w postaci mikroklinu i pertytu mikroklinowego o silnie zde
formowanej siatce bliźniaczej. Często tworzy bliźniaki karl- sbadzkie, a w jego spękaniach w ystępują żyłki, wypełnione drobnemi ziarnkami kwarcu o formach izometrycznych. For
my tego skalenia są nieregularne, zatokowe. Na granicy jego zrostów z plagjoklazam i zjaw ia się, podobnie ja k i w skałach pierwszej grupy, myrmekit. Kwarce w ystępują w niektórych partjach skały w postaci dużych, nieregularnych ziarn, o w y
bitnie falistem znikaniu światła. Przeważa jednakże drobno
ziarnisty miał tego składnika, w którym poszczególne osob
niki nie w ykazują falistego znikania światła.
W celu poznania ilościowego składu mineralnego opisy
wanych składników zlepieńca poddano je analizie planime- trycznej, uwzględniając metodyczne wskazówki przy użyciu metody Rosiwala, opracowane przez M. T u r n a u 1). D la skontrolowania, czy metoda ta nadaje się do skał czywczyń- skich, wykonano na okazie otoczaka ze źródeł Czeremoszu analizę chemiczną i planimetryczną, obliczając z ostatniej skład chemiczny skały. W tem obliczeniu przyjęto budowę
*) M. T u r n a u , Bemerkungen zur geom. Methode d. Gesteinsana
lyse. Bull. d. l’Acad. Pol. d. Seien. 1932.
chemiczną biotytu według analiz C z y r w i ń s k i e g o . Opie
rano się tutaj w wyborze tych analiz na żywem podobień
stwie biotytów skał wołyńskich i czywczyńskich.
Następujące zestawienie poucza, iż do badań ilościowych opisywanych granitów metoda Rosiwala nadaje się w zupeł
ności :
O t o c z a k g r a n i tu z e ź r ó d e ł C z e r e m o s z u .
°/o% wag. an. chem. an. pl
SiOs 73,09 74,21
T i0 2 0,21 0,13
AI2O3 14,39 14,42
Fe203 0,97 0,36
FeO 1,34 0,77
MnO — 0,02
CaO 1,26 1,05
MgO 0,55 0,53
K2O 4,66 4,41
Na20 3,07 3,72
H2O + 0,65 0,43
H2O — 0,14
P2O5 0,16
100,49 100,03
ao 8,3 8,7
co 0,9 0,7
fo 0,8 0,6
fo—co - 0,1 - 0,1
Opierając się na wyżej przedstawionej, w ystarczającej zgodności wyników obu analiz, obliczono skład mineralny granitów zlepieńca suligulskiego metodą planimetryczną.
Wyniki tego obliczenia zestawia następująca tabela:
Plagj. Ortokl. S -a Kwarzec Biotyt Musko- Apatyt Kalcyt
skal. wit
1. Koman 37,6 16,1 53,7 35,9 7,1 3,3 -
-2. Źródła Cze
rem oszu pod
Komanem 35,9 19,8 55,7 33,7 5,2 5,4 — —
Plagi- Ortokl. S-a
skal ^w arzec Biotyt
Musko-wit Apatyt Kai cyt
3. H niatasa 26,6 32,1 58,7 32,7 6,8 1,6 0,2 —
4. Źródła Cze
remoszu pod
Komanem 39,2 18,0 57,2 31,1 6,5 5,0 0,1
epidot 0,1 5. Grań Koma-
nowa-Hnia-
tasa 54,2 7,4 61,6 26,7 8,5 1,4 0,3 1,5
6. Potok Albin 33,4 16,4 49,8 35,9 13,7 0,5 — 0,1
7. Potok Albin 31,5 16,2 47,7 36,3 14,8 1,1 0,1 —
Skały od 1—4 odpowiadają typowi pierwszemu granito- gnejsów, od 5 do 7 — typowi drugiemu. Jak to wynika z po
wyższej tabeli zaznacza się wyraźnie różnica między obiema grupami. Skały z Albina i z grani Komanowa-Hniatasa są wyraźnie bogatsze w biotyt, zawierają przeciętnie mniej ska
leni, zwłaszcza ortoklazu oraz muskowitu. Mimo tych różnic tworzą wszystkie granity zlepieńca suligulskiego jedną grupę, zbliżoną do skał monzonitowych, zawierających, jak wia
domo, obok plagjoklazów poważne ilości ortoklazu (mikro- klinu).
Porównanie tych skał z gnejsami czywczyńskiemi oraz z innemi skałami przylegających okolic nastąpi w jednym z dalszych ustępów.
A p 1 i t y.
W okruchach zlepieńca suligulskiego na górze Suligul spotyka się w dość znacznej ilości aplitowe skały alkaliczne, zawierające drobne ilości biotytu lub też zupełnie pozba
wione tego składnika.
Struktura tych skał jest typowo panheteromorfowa (apli- towa), okazując niekiedy podobieństwo do porfirowej, względ
nie porfiroblastycznej. Ślady dynamicznej metamorfozy są w niektórych okazach wyraźne, natomiast tekstura łupkowa nigdzie się nie zaznacza.
Głównym składnikiem opisywanych aplitów jest albit, o zawartości 0 do 13°/o An. Wyjątkowo zdarza się tu kwaśny oligoklaz. Skalenie te tworzą duże kryształy, zreguły zbliź- niaczone albitowo. Ich stan zachowania jest doskonały. Nie
które, zwłaszcza z pośród większych okazów, są powyginane oraz skataklazowane. Jeden z otoczaków zawierał plag
jo-klazy wewnątrz w dużej mierze rozłożone oraz rozwinięte pojkilmatowo. Głównemi wrostkami są tu łuski serycytu.
Skaleń potasowy, rozwinięty niekiedy w przew ażającej ilości, jest mikroklinem o wyraźnej siatce bliźniaczej. W nie
których okazach ten skaleń jest bardziej rozłożony w porów
naniu z plagjoklazem. W tych przypadkach tło jego jest po
kryte brudno-ziemistą, pelitową substancją. Kwarzec nie oka
zuje szczególnych cech. Faliste znikanie światła słabe, ka- taklaza tu i ówdzie wyraźna. W niektórych okazach wystę
puje jako składnik żyłowy, o wybitnem falistem znikaniu światła. Muskowit oraz biotyt, obecne w niektórych szlifach w małej ilości, w ystępują tu w dużych blaszkach, rozwinię
tych idjomorfowo.
Biotyt posiada wybitny pleochroizm w tonach zielonych lub oliwkowych będąc niekiedy częściowo zamieniony w chlo- ryt. W jednym z otoczaków znaleziono turmalin oraz granat.
Odnośna skała jest barwy różowej, drobnoziarnista, o wiel
kości ziarn nie przekraczającej 1 mm. Przecinają ją liczne żyłki kwarcowo-skaleniowe. Składniki tej skały są świeże i prawie pozbawione wrostków. W ystępujący tu turmalin jest bądźto idjomorfowy, częściej jednak ziarnisty. W pierw
szym przypadku tworzy krótkie słupki zakończone piramidą.
Jego zabarwienie jest niejednostajne, a pleochroizm silny:
Y — oliwkowo lub niebiesko-zielonv. a — blado-żółty, prawie bezbarwny. Rdzeń turmalinu jest często niebiesko zielony, a obwódka oliwkowo zielona. Większe jego ziarna są często spękane. W spękaniach pojaw iają się drobne ziarna kwarcu.
Akcesoryczny granat występuje zwykle w ziarnach zaokrąg
lonych, mocno spękanych, rzadziej w regularnych formach krystalograficznych. Tu i ówdzie jest ten minerał przeobra
żony w rdzeniu w zielono żółtą, silnie dwójłomną substancję.
Z innych minerałów akcesorycznych pojawia się tu rzadki cyrkon, w ziarnach przeważnie otoczonych i bardziej od niego rzadki, idjomorfowy magnetyt.
Struktura opisywanych aplitów jest zreguły panhetero- morfowa. Część okazów zawierała ziarno prawie równej wiel
kości, inne wytworzyły jakby dwa rodzaje składników: por- firoblasty i drobnoziarniste tło skalne (Tabl. VIII i). W ten sposób w ystępują wśród opisywanych aplitów te same dwie grupy strukturalne, co w granitach wyżej opisanych.
Ilościowy skład mineralny czterech analizowanych oka
zów, obliczony planimetrycznie, przedstawia się następująco:
Kwarzec P lagj. Mikrokl. Biot. Musk. Turm. Agr. alb, kwarc.
Aplit I. 52,9 39,9 6,0 — 0,2 1,0 —
Aplit II. 27,5 18,5 49,0 4,0 1,0 — —
Aplit III. 33,4 48,7 15,0 — 2,9 — —
Aplit IY. 51,0 30,0 — 3,0 3,0 — 13,0
Jak widać z powyższego zestawienia skład mineralny aplitów jest dość różny, zwłaszcza o ile idzie o procent ska
lenia potasowego, niemniej jednak są one ściśle spokrewnione z opisywanemi wyżej granitami, których są fa cją aplitową.
G n e j s y .
Do skał tych zaliczamy okazy wyraźnie łupkowane. Łup- kowatość ich da się stwierdzić nietylko megaskopowo, ale i mikroskopowo. Część materjału należy tu do paragnejsów, część zaś do skał „orto“ . Znaleziono je na S u l i g u l u i H n i a t a s i e . Na podstawie analizy mikroskopowej stwier
dzono wśród tych skał obecność dwóch grup: jedna z nich to gnejsy mikroklinowe, druga — m aterjały pozbawione femicz- nych składników lub zawierające je w niedużej ilości. Gnejsy mikroklinowe znalezione na H n i a t a s i e są identyczne z gnejsem mikroklinowym z C z o l a k i n u (42) oraz Ł o- s t u n i a (68, 69). (Tabl. V I I I2).
Otoczaki z Suligula i z Hniatasy, zawierające małe ilości femicznych składników, przypominają opisane powyżej apli- ty). Ich skład mineralny ilustruje następująca tabela:
Kwarzec albit mikrokl. musk. biotyt epidot turmalin tlenki żel.
+ z o iz y t -(-grafit
1. 69 22 — -- 8 — — 1
2. 67 9 18 3 3 — — —
3. 63 14 --- 13 6 2 1 1
Z charakterystycznych cech opisywanych gnejso-aplitów wymieniamy następujące:
Ich głównemi składnikami są albit i kwarzec, w niektó
rych także mikroklin (Tabl. V I II3 ). Muskowit i biotyt wystę
pu ją w mniejszych ilościach i nie we wszystkich okazach.
Akcesorycznie zjaw ia się granat, który jest zazwyczaj zupeł
nie rozłożony. Albit tych skał występuje w dużych porfiro- blastach, tabliczkowo rozwiniętych, zreguły zbliźniaczonych, zupełnie świeżych. Drobnoziarniste tło skalne składa się z agregatu kwarcowo-albitowego. W porfiroblastach jest rów
nież rozwinięty mikroklin i pertyt mikroklinowy. Tekstura tych skał jest wyraźnie łupkowa, podkreślona obecnością smug gruboziarnistych, alternujących z drobnoziarnistemi.
Powyższe gnejsy w zasadzie nie różnią się od analogicz
nych skał opisanych w części I. Jak to wyżej podkreślono niektóre otoczaki zlepieńca są nawet identyczne z niemi.
A m f i b o l i t y .
Amfibolity są reprezentowane w zlepieńcu suligulskim w niedużej ilości. Z pozoru megaskopowego i mikroskopo
wego przypominają one żywo podobne skały opisane w czę
ści I. Różnice, jakie tu znaleziono, dotyczą wyłącznie sto
sunku ilościowego minerałów, oraz pewnych cech struktural
nych.
Ze względu na morfologję i rozwój głównego składnika tych skał, amfibolu, można wyróżnić tu dwie odmiany. Do od
miany pierwszej zaliczamy skały, w których amfibol jest wy
kształcony w postaci drobnych, wydłużonych, wąskich żer
dek. Żerdki te ułożone są w skale jakby potokowo w kierunku je j łupkowatości, rzadziej bezładnie. Miejscami tworzą ro
dzaj pilśni, w której są pogrążone większe kryształy innych składników. W skałach tego typu występuje amfibol w znacz
nie przeważającej ilości (Tabl. V III4).
Odmiana druga zawiera amfibol rozwinięty w dużych kryształach, przeważnie bezładnie rozmieszczonych na tle szlifu. Jest on i tutaj składnikiem przeważającym, obecnym w ilości około 70%. Jego ziarna są wydłużone, dochodząc do 4 mm długości. Struktura tych ziarn jest wybitnie włóknista.
Włókna rozwinęte równolegle do ścian słupa. Ścian terminal
nych brak. Barwy żółto-zielone lub niebiesko-zielone, zależ
nie od przekroju. Pleochroizm wybitny: a — zielono żółty, P — trawiasto-zielony, 7 — niebiesko-zielony. Na uwagę zasługuje fakt, iż pojedyncze kryształy nie są zabarwione równomiernie. Rdzeń ich jest zazwyczaj jaśniejszy, niekiedy
prawie bezbarwny, przyczem obie części różnie zabarwione nie są od siebie oddzielone ostremi konturami. Pola jaśniejsze tworzą plamy w polach ciemniejszych. Na kilku korzystnych przekrojach oznaczono: y - a = 0,026, c : y = 15—16°.
Tło skalne tej odmiany składa się z agregatu leukoksenu i albitu. Oba minerały m ają kontury niewyraźne, a wielkość ich waha się od 0,01 do 0,1 mm. Albit nie w ykazuje wrostków bliźniaczych ani łupliwości. Jest czysty, świeży, podobny do kwarcu. Epidot występuje w ilości podrzędnej w ziarnach izometrycznych lub nieregularnych, dochodzących do 0,3 mm średnicy.
Celem ściślejszego uchwycenia stosunku opisywanych amfibolitów zlepieńca ze skałami tego typu znalezionemi in situ, wykonano osobną chemiczną analizę jednego otoczaka.
Wyniki tej analizy są następujące (w °/o°/o w ag.): Si02 46,91, T i0 2 1,87, AI2O 3 13,99, FeaOs 4,34, FeO 9,86, MgO 7,02, CaO 11,21, NasO 1,84, K2O 1,11, CO2 0,31, H2O 1,90; ao = 2,0, co = 2,3, fo = 5,7, fo—co = 3,4. Powyższe liczby odpowiadają naogół składowi chemicznemu amfibolitu z potoku Alibin, którego analizę zestawiono w tabeli II pod 76 a oraz 76 b.
Odmiana tej skały z Albina, charakteryzująca się obecnością granatu i obfitująca w epidot (anal. 76 b), jest bogatsza w glinkę i alkalja, uboższa natomiast w wapno i składniki femiczne. Różnice między analizą amfibolitu albińskiego dru
giej odmiany (76 a) a skałą ze zlepieńca są mniej wybitne.
Pokrewieństwo wymienionych trzech skał wynika rów
nież z porównania „norm“ obliczonych dla nich ze składu chemicznego'4 według modły amerykańskiej. W klasyfikacji Washingtona są te skały wyrażone symbolami, odpowiada- jącemi gabru.
Badania mikroskopowe wykazały podobieństwo fizjo
graficzne głównego składnika tych skał — amfibolu. Albit w skałach albińskich ma skłonność do tworzenia porfirobla- stów oraz do tworzenia pojkilmatów. Minerał ten zawiera również liczne wrostki zoizytu, który nie jest obecny w am- fibolicie ze zlepieńca.
Amfibolity drobnoziarniste ze Suligula są to skały, któ
rych składniki nie d ają się megaskopowo wyróżnić. Ich bar
wa jest szaro-zielona, tekstura bezładna. W jednym z oka
zów takiej skały zauważono, iż struktura jest niejednostajna,
Rocznik Pol. Tow. Geol. X. 10
a amfibol, wykształcony uralitowo, wykazuje miejscami ten
dencję do tworzenia większych porfiroblastów, dochodzących do 0,5 mm rednicy. Tło skalne tworzy tu albit, epidot i drobne włókienka amfibolu. Naogół skały tego typu są jednak jedno
stajnej struktury, drobnoziarnistej. Między włóknami am fi
bolu, ułożonemi niejednokrotnie wachlarzowo, układają się włókienka albitu, rozmieszczone dość niejednostajnie. Tu i ów
dzie albit przeważa nad amfibolem, w innych okazach opi
sywanych skał występuje zjawisko przeciwne.
Własności optyczne amfibolu i albitu nie odbiegają od po
danych w yżej cech dla czywczyńskich amfibolitów.
Albit tworzy miejscami soczewkowate skupienia ziarn o pewnej tendencji do idjomorfowego wykształcenia. Jego średnica dochodzi do 0,2 mm. Bardzo rzadko zjaw iają się prążki albitowe oraz ślady łupliwości.
Epidot występuje niekiedy w ilości około 10%. Większe ziarna tego minerału w ystępują tu w formach nieregular
nych, przerosłych leukoksenem i albitem. Oznaczono dla epi- dotu: y - a = 0,045.
Kwarzec występuje w tych skałach akcesorycznie, w ma
łej ilości w porównaniu z albitem. Amfibolity ze zlepieńca suligulskiego typu drobnoziarnistego odbiegają naogół struk
turalnie od skał analogicznych, jakie znaleziono in situ w Al
binie i na Prełukach. Amfibolity gruboziarniste nie różnią się natomiast niczem od ostatnio wymienionych.
Opisane wyżej saliczne składniki zlepieńca suligulskiego zostały dokładnie splanimetrowane, a wyniki odnośnych ana
liz planimetrycznych przeliczono na % % wagowe tlenków.
W ten sposób powstała tabela III, ilustrująca budowę che
miczną dziesięciu składników zlepieńca. M aterjał podany w tej tabeli będzie użyty w następnym rozdziale przy zesta
wieniu ogólnych wniosków, dających się wysnuć z opraco
wania krystalicznych elementów Czywczyna.
Prócz opisanych elementów występują w zlepieńcu suli- gulskim inne rodzaje łupków krystalicznych oraz materjał osadowy. Wymienimy tu z tych skał łupki epidotowo-chlory- towe, kwarcytowe, chlorytowo-kwarcytowe, serycytowo- kwarcowe obok nielicznych okruchów piaskowców. Skały te są identyczne z opisanemi in situ. Wobec czego pominiemy ich opis.
Godnemi natomiast uwagi w ydają się być s t o s u n k i i l o ś c i o w e różnych skał, wchodzących w skład opisywa
nego zlepieńca. W celu uchwycenia tych stosunków, poddano analizie megaskopowej oraz mikroskopowej około 200 luź
nych otoczaków, zebranych na każdym z trzech szczytów, gdzie skała ta jest dobrze rozwinięta, mianowicie na Hnia- tasie, Komanowej i Suligulu. Otrzymano w ten sposób nastę
pujące wyniki:
°/o skał Hniatasa Komanowa Suligul
Kwarcyty 51 55 55
Ciemny łupek kwarcytowy 24 18 15
Łupek chlorytowo-kwarcowy 7 8 8
Łupek serycytowo-kwarcowy 10 10 9
Łupek serycytowy 1 1 1
Gnejsy 6 8 10
Amfibolity i łupki epidotowe 1 — 2 Z powyższego zestawienia wynika, że stosunki ilościowe różnych składników zlepieńca są w wymienionych trzech miejscach mniejwięcej jednakowe. Zaznacza się jednakże dość charakterystycznie wzrost ilości skał bogatych w skale
nie w kierunku północno-zachodnim. Obok tego w ydaje się ważna obecność w zlepieńcu z Suligula większej ilości odłam
ków amfibolitów i skał epidotowych. Fakt ten wiąże się nie
wątpliwie z występowaniem amfibolitów in situ w potoku Albin.
Poddany analizie materjał został zebrany z luźnego żwi
ru, powstałego ze zwietrzenia zlepieńca. Stąd też niepodobna wysnuć ścisłych wniosków na podstawie wyżej podanej sta
tystyki. Statystykę tę można przeprowadzić również w inny sposób. Ławice zlepieńca suligulskiego odznaczają się wielką niejednostajnością pod względem wielkości ziarn. Na kulmi
nacjach terenu zajętego przez tę skałę spotyka się tu i ówdzie je j składniki w dużych blokach, dochodzących do 0,5 m średnicy. N ajbardziej rozpowszechniony jest zlepieniec o wiel
kości ziarn 1—5 cm średnicy. W tej formie występuje on prze
ważnie w nieregularnym układzie warstw, tworząc niekiedy duże skałki o malowniczych, fantastycznych formach (Koma
nowa, Hniatasa). Skały te występują tu naprzemian z drobno
ziarnistym zlepieńcem, który przechodzi w żółtawo-szary,
10*
małozwięzły piaskowiec. W materjale drobnoziarnistym zle
pieńca widoczne jest wyraźne warstwowanie, którego brak w materjale gruboziarnistym. Przejścia między skalą drobno
ziarnistą a gruboziarnistą są często nagle. Wyraźne stopnio
wania wielkości ziarn są naogól rzadkie. W ydaje się, iż se
dymentacja w czasie tworzenia się omawianej skały była dość burzliwa.
Inną statystykę ilościowego stosunku skał w zlepieńcu suligulskim przeprowadzono na tle okazów drobnoziarni
stych. Wielkość ziarn tych okazów wahała się od 0,03 do 2 mm.
Były to zatem materjały jakby piaskowcowe. W mikroskopie okazało się, iż pojedyńcze ziarna tych okazów reprezento
wały okruchy różnych skał krystalicznych, w których można było rozpoznać składniki zauważone w zlepieńcu gruboziar
nistym. Zauważono również, iż materjał drobnoziarnisty nie posiada spoiwa lub też zawiera go bardzo mało w postaci se- rycytu, chlorytu, zwietrzałego biotytu oraz tlenków żelaza,
nistym. Zauważono również, iż materjał drobnoziarnisty nie posiada spoiwa lub też zawiera go bardzo mało w postaci se- rycytu, chlorytu, zwietrzałego biotytu oraz tlenków żelaza,