3.5.1 Metodyka oszacowania wartości emisji w roku bazowym
Obliczając wielkości emisji oparto się na podziale całości funkcjonujących na obszarze gminy środków transportu na:
samochody osobowe,
samochody ciężarowe,
samochody dostawcze,
autobusy,
busy.
Oszacowanie emisji pochodzącej ze środków transportu w gminie przeprowadzono na podstawie następujących informacji:
liczby poszczególnych rodzajów pojazdów w gminie,
średniej wielkości emisji na każdy przejechany kilometr dla pojazdów w każdej z wyróżnionych grup,
liczby kilometrów przejechanych przez pojazdy poszczególnych grup.
Średnie wielkości emisji dla pojazdów poszczególnych grup przyjęto na poziomie wynikającym z metodyki obliczania redukcji emisji opracowanej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie na potrzeby programu priorytetowego „GAZELA – niskoemisyjny transport miejski”3. Średnie wielkości emisji dla pojazdów poszczególnych grup przyjęto na poziomie:
samochody osobowe -155 g/km;
samochody dostawcze (dopuszczalna masa całkowita <3,5 t) -200 g/km;
samochody ciężarowe jednoczłonowe (dopuszczalna masa całkowita
>3,5 t -450 g/km;
autobusy 450 g/km;
busy 280g/km.
3 Program priorytetowy: GAZELA – niskoemisyjny transport miejski. Załącznik nr 2 do Regulaminu I konkursu GIS – Część B.1Metodyka, NFOŚiGW, Warszawa 2012.
46
W przypadku samochodów ciężarowych do obliczeń przyjęto wskaźnik średni dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t (samochody dostawcze) i powyżej 3,5 t (samochody ciężarowe jednoczłonowe).
3.5.2 Dane wykorzystane do obliczeń
Obliczenia wykonano oddzielnie dla każdej z wyróżnionych w poprzednim podrozdziale kategorii pojazdów i dla każdej z nich zgromadzono odpowiednie dane.
Zaprezentowane one zostały w tabelach zamieszczonych poniżej. Wyróżniono pojazdy stanowiące transport zbiorowy, w tym gminny oraz transport prywatny.
Tabela 20. Zestawienie danych o pojazdach i ich przebiegach, stanowiących transport publiczny w gminie Tyszowce
Przewoźnik liczba kursów
w ciągu roku
długość trasy [km]
przebieg roczny
[km]
Spółdzielnia Pracy Kierowców i Pracowników Samochodowych „AUTONAPRAWA” ul. Lipska 61,
22-400 Zamość
954 14 13356
„Przewozy Pasażerskie” Mirosław Danilak ul.
Wyszyńskiego 44/6 22-400 Zamość, brak danych 14 brak danych
„ DRIVECAR-AGA” Agata Jaszczuk Przewóz osób, ul.
Pogodna 9, 22-650 Łaszczów, 1749 14 24486
„TRANS-KOL” Henryk Kowalski, ul. Parkowa 6, 22-437
Łabunie brak danych brak danych
F. H-U "DAW-KAM" Kulik Grzegorz, Tymin 53, 22-604
Tarnawatka brak danych brak danych
PKS Hrubieszów 265 15,5 4107,5
PKS Zamość 265 15,5 4107,5
Przebieg roczny autobusy [km] 29918,5
Przebieg roczny busy [km] 22820
Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Tyszowcach.
Tabela 21. Pojazdy użytkowane przez gminę Tyszowce
Lp. Rodzaj pojazdu Rok produkcji Przebieg
1. Autobus 1997 10000
2. samochód ciężarowy 1982 2000
3. pojazd pożarniczy specjalny 1988 500
Lp. Rodzaj pojazdu Rok produkcji Przebieg
4. pojazd pożarniczy specjalny 1981 1000
5. pojazd pożarniczy specjalny 1981 1000
6. pojazd pożarniczy specjalny 1997 1000
7. samochód osobowy 1996 1000
8. pojazd specjalny 1988 500
9. osobowy 2007 40000
10. osobowy 2009 15000
Źródło: dane Urzędu Miejskiego w Tyszowcach.
W dalszej części inwentaryzacji emisji liniowej w gminie Tyszowce, wykorzystano dane o liczbie indywidualnych środków transportu wykorzystywanych w gminie. Wobec braku innych danych, liczbę pojazdów na obszarze gminy Tyszowce określono na podstawie informacji z banku danych lokalnych o liczbie pojazdów zarejestrowanych na obszarze powiatu tomaszowskiego. Oszacowane wielkości zamieszczono w tabeli 27.
Tabela 22. Oszacowana liczba pojazdów zarejestrowanych w gminie Tyszowce w 2014 r.
Wyszczególnienie Liczba pojazdów
Samochody osobowe 2832
Samochody ciężarowe 360
Autobusy 22
Źródło: Oszacowanie na podstawie danych BDL.
Na podstawie metodyki przyjętej przez Instytut Transportu Samochodowego4 oszacowano średnie roczne przebiegi pojazdów w 2014 roku na:
samochody ciężarowe - 24360 km/rok;
samochody osobowe – 7993 km/rok;
autobusy -25179 km/rok.
3.5.3 Oszacowanie emisji ze środków transportu w gminie Tyszowce oraz wnioski Łączna wielkość emisji według wartości referencyjnych wynosi w gminie Tyszowce z środków transportu stanowiących własność gminy 14,9 Mg CO2/rok w 2014 roku.
Oszacowana wartość emisji dla pozostałych środków transportu publicznego funkcjonujących na terenie gminy Tyszowce wynosiła w roku bazowym:
autobusy – 13,5 Mg CO2/rok,
busy– 6,4 Mg CO2/rok.
4Prognozy eksperckie zmian aktywności sektora transportu drogowego (w kontekście ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji), Instytut Transportu Samochodowego, Zakład Badań Ekonomicznych, Warszawa, 2012.
48
Daje to łączną ilość zanieczyszczeń na poziomie 19,9 Mg CO2/rok.
Emisja zanieczyszczeń pochodząca z prywatnych środków transportu, oszacowana na podstawie ilości samochodów danego rodzaju, ich średniego przebiegu rocznego oraz założonych wielkości emisji w g/km, wynosi dla 2014 roku odpowiednio:
samochody ciężarowe – 3944 Mg CO2/rok;
samochody osobowe – 3509 Mg CO2/rok;
autobusy – 250 Mg CO2/rok.
Łącznie stanowi to 7703 Mg CO2/rok. Całkowitą wielkość emisji ze środków transportu w gminie Tyszowce w roku bazowym 2014, włączając transport prywatny, komunikację publiczną i transport będący własnością urzędu Miasta Tyszowce, szacuje się na około 7737,7 Mg CO2/rok.
3.6 Podsumowanie oszacowania emisji CO
2oraz zużycia energii w gminie Tyszowce w 2014 roku
W tabeli 24 podsumowano oszacowanie emisji CO2 w gminie Tyszowce z podziałem na emisję wynikającą ze zużycia energii elektrycznej, ze zużycia paliw na ogrzewanie budynków oraz ze zużycia paliw przez środki transportu.
Tabela 23. Podsumowanie oszacowania emisji CO2 oraz zużycia energii w gminie Tyszowce w roku bazowym 2014
a. Podsumowanie oszacowania emisji w roku bazowym 2014
Źródło emisji Wielkość emisji
Mg CO2/rok Emisja wynikająca ze zużycia energii elektrycznej ogółem, w tym: 12586,0 Emisja wynikająca ze zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych 3702,7 Emisja wynikająca ze zużycia energii elektrycznej w budynku Policji 5,7 Emisja wynikająca ze zużycia energii elektrycznej w budynkach gminnych 91,4 Emisja wynikająca ze zużycia energii elektrycznej przez oświetlenie drogowe 139,7 Emisja wynikająca ze zużycia paliw w gospodarstwach domowych 9760,9
Emisja wynikająca ze zużycia paliw w budynku Policji 13,4
Emisja wynikająca ze zużycia paliw w budynkach gminnych 357,6
Łączna emisja ze środków transportu, w tym: 7737,7
Emisja wytworzona przez gminne środki transportu 14,9
Emisja wytworzona przez transport zbiorowy inny 19,9
Emisja wytworzona przez samochody osobowe 3509,0
Emisja wytworzona przez samochody ciężarowe 3944,0
Emisja wytworzona przez autobusy 250,0
Oszacowana emisja łączna 30455,7 b. Podsumowanie zużycia energii w budynkach gminnych gminy Tyszowce
struktura zużycia energii w obiektach gminnych w roku 2014
Jednostki elektryczną otrzymanych przez gminę Tyszowce
Energia paliw zużywana w roku 2011 przez obiekty należące do Gminy Tyszowce oraz energia odnawialna paliw oszacowana na podstawie zużycia energii w obiektach gminnych wg. faktur zakupu paliw. Podział na energię odnawialną i nieodnawialną wg. rodzajów paliw.
c. Podsumowanie zużycia energii w budynkach mieszkalnych w gminie Tyszowce struktura zużycia energii w budynkach mieszkalnych w roku 2014
Jednostki
GJ 16416,00 14414,89 2001,11 159571,98 106224,11 53347,87
% 100,00 87,81 12,19 100,00 66,57 33,43
Łącznie w roku 2014
MWh 48885,55 33510,83 15374,72
GJ 175987,98 120639,00 55348,98
% 100,00 68,55 31,45
Zużycie energii elektrycznej w roku 2014 w budynkach mieszkalnych oszacowane na podstawie danych BDL
Zużycie energii paliw w roku 2014 ogółem oraz udziału paliw odnawialnych oszacowane na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród mieszkańców w roku 2015
50
d. Podsumowanie zużycia energii łącznie obiektach gminnych, budynkach mieszkalnych, transporcie oraz energia elektryczna w gospodarce w gminie Tyszowce w roku 2014 Jednostki energia ogółem energia nieodnawialna energia odnawialna
MWh 91306,01 74584,71 16721,30
GJ 328701,63 268504,94 60196,69
% 100,00 81,69 18,31
Źródło: obliczenia własne.
Łączną emisję CO2 w 2014 roku oszacowano na 30455,7 Mg CO2/rok, natomiast łączne zużycie energii w gminie w roku bazowym 2014 wynosiło 328701,6 GJ/rok.
4 DZIAŁANIA I ZADANIA WYKONANE I ZAPLANOWANE NA OKRES 2015-2020
4.1 Działania inwestycyjne
4.1.1 Modernizacja oświetlenia wewnętrznego w budynkach publicznych gminy Tyszowce
Analiza zużycia energii w budynkach w gminie Tyszowce wskazuje na potrzebę szczegółowej inwentaryzacji oświetlenia we wszystkich budynkach należących do gminy, jeśli w ciągu ostatnich lat nie wykonywano kompleksowej modernizacji oświetlenia na energooszczędne. Szacuje się, że w budynkach gminnych co najmniej 50% zużycia energii elektrycznej zużywane jest na oświetlenie. Jeżeli w ciągu ostatnich 15 lat nie wykonywano modernizacji, to obiekty są prawdopodobnie oświetlone z wykorzystaniem świetlówek T8.
Możliwa jest zatem modernizacja oświetlenia z wykorzystaniem ledowych liniowych źródeł światła lub co najmniej energooszczędnych świetlówek T5.
Analiza współczesnych źródeł światła wskazuje, że wymiana źródeł ze świetlówkami T8 na:
- oprawy ze świetlówkami T5 pozwala zaoszczędzić około 10% energii, - oprawy z liniowymi źródłami LED pozwala zaoszczędzić ok. 30- 50% energii zużywanej na oświetlenie.
Potencjalne zmniejszenie zużycia energii w poszczególnych obiektach gminy uzyskane dzięki modernizacji oświetlenia wewnętrznego przedstawia tabela poniżej.
Tabela 24. Potencjał oszczędności energii w budynkach gminnych poprzez modernizację oświetlenia
Lp. Nazwa obiektu
Przewalu 1309,62 7980
1795,5 1,46 1077,3
10. Posterunek Policji w
Tyszowcach 250 7000 1575 1,3 945,00
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Tyszowcach.
4.1.2 Modernizacja środków transportu
Gminne środki transportu w gminie Tyszowce odpowiedzialne są za zaledwie 0,043%
emisji CO2 powstającej rocznie na obszarze gminy. Zatem modernizacja transportu gminnego ma minimalny wpływ na zmniejszenie emisji na obszarze gminy. Większość pojazdów użytkowanych w gminie ma minimalne przebiegi roczne, poza trzema wymienionymi poniżej:
Samochód osobowy z roku 2007
Samochód osobowy z roku 2009
Autobus z roku 1997
W związku z powyższym potencjalnej wymiany środków transportu gminnego nie uwzględnia się w celach niniejszego planu. Ponadto koszt zmniejszenia emisji poprzez wymianę elementów taboru gminnego byłby znacząco wyższy od wszystkich potencjalnych innych działań.
4.1.3 Modernizacja oświetlenia drogowego z zastosowaniem technologii niskoemisyjnej i energooszczędnej
Problemem utrudniającym oszacowanie potrzeb w zakresie modernizacji oraz jej kosztów jest brak w gminie szczegółowej inwentaryzacji oświetlenia drogowego, tzn.:
wysokości słupów oświetleniowych,
odległości między słupami,
typów opraw w poszczególnych punktach świetlnych,
52
zastosowanych typów źródeł światła,
parametrów dróg (długość oraz szerokość, kategoria drogi).
Działaniem wstępnym powinno być więc przeprowadzenie takiej inwentaryzacji.
Bardzo zgrubnie ocenić można, że wymiana starych opraw oświetleniowych na nowoczesne wysokoprężne oprawy sodowe lub oprawy LED przyniesie odpowiednio oszczędności w zużyciu energii w wysokości co najmniej:
30% w przypadku opraw tradycyjnych,
50% w przypadku opraw LED.
Daje to odpowiednio oszczędności na poziomie około 47,1 MWh dla opraw tradycyjnych oraz 78,5 MWh dla opraw LED, a tym samym zmniejszenie emisji o 38,2 Mg CO2/rok przy wymianie na nowoczesne lampy sodowe oraz 63,7 Mg CO2/rok przy wymianie na źródła LED.
Dodatkowym problemem utrudniającym ocenę oświetlenia drogowego gminy jest niepełny wymiar czasu świecenia opraw:
w okresie zimowym o zmierzchu do godziny 22,
w okresie letnim od zmierzchu do godziny 24.
Przybliżone, oparte na niepewnych, niedokładnych, danych, oszacowanie ilości zużywanej energii i liczby opraw nasuwa podejrzenie, że oświetlenie drogowe w gminie nie spełnia norm dotyczących oświetlenia drogowego. Ostateczną odpowiedź w tym temacie może dać jedynie szczegółowy audyt i oddzielna dokumentacja dotycząca modernizacji oświetlenia. Zaleca się wykonanie takiego audytu.
Ocena kosztów modernizacji również wymaga szczegółowego audytu stanu tej instalacji. Wymiany mogą wymagać bowiem również inne elementy poza oprawami oraz źródłami światła. Zgrubne oszacowanie modernizacji polegającej na wymianie wyłącznie opraw i źródeł światła wskazuje na konieczność poniesienia następujących kosztów:
dla modernizacji przy pomocy opraw LED – od około 290 000zł do około 450 000zł w zależności od rodzaju wybranej lampy,
dla modernizacji przy pomocy opraw sodowych –ok. 143200 zł.
Modernizacja oświetlenia spowoduje również zmniejszenie mocy zainstalowanej w oświetleniu drogowym od ok. 27kW przy wymianie na nowoczesne wysokoprężne lampy sodowe oraz 45kW zmniejszenia mocy oświetlenia drogowego przy wymianie na lampy LED.
4.1.4 Budowa instalacji oze w budynkach publicznych gminy Tyszowce
W ramach niniejszego planu zaproponowano wykorzystanie energii z paneli fotowoltaicznych w następujących budynkach miasta i gminy Tyszowce:
Urząd Miejski w Tyszowcach,
Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna w Tyszowcach,
Przedszkole Samorządowe
Szkoła Podstawowa w Tyszowcach, oraz budynku Posterunku Policji w Tyszowcach.
Natomiast mikroturbiny wiatrowe w:
Szkole Podstawowej w Przewalu,
Szkole Podstawowej w Tyszowcach.
Szacunkowe koszty proponowanych inwestycji w zakresie fotowoltaiki przedstawione są w tabeli 26.
Tabela 25. Szacunkowe koszty budowy dachowej instalacji fotowoltaicznych w zależności od mocy
Elementy instalacji 2x3kW 3,5 kW 2 kW
Moduły PV 20000 11500 6600
Inwerter 6200 5200 4500
Układ mocowania 2500 1700 1600
Zabezpieczenia i przewody 3200 2000 1400
Montaż i konfiguracja 5000 3500 2500
Koszt łączny 36900 23900 16600
Koszt 1 kW mocy zainstalowanej 6150 6843 8300
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych producentów i instalatorów.
W kolejnej tabeli przedstawiono parametry energetyczne i ekologiczne instalacji proponowanych w poszczególnych budynkach.
Tabela 26. Oszacowanie parametrów energetycznych, ekonomicznych oraz ekologicznych proponowanych instalacji fotowoltaicznych oraz turbin wiatrowych
Obiekt
Biblioteka Publiczna fotowoltaiczna
2 2000 1200 16600 1,6 13,8
54
Niektóre z budynków publicznych potrzebują znacznych ilości ciepłej wody użytkowej. Do tych obiektów zaliczono:
- budynek Urzędu Miejskiego w Tyszowcach, - budynek Przedszkola w Tyszowcach,
- budynek Szkoły Podstawowej w Tyszowcach,
- oraz nie będący własnością gminy budynek Posterunku Policji w Tyszowcach.
W budynkach tych proponuje się wykorzystanie kolektorów słonecznych do podgrzewu ciepłej wody użytkowej.
Tabela 27. Oszacowanie parametrów energetycznych, ekonomicznych oraz ekologicznych proponowanych instalacji kolektorów solarnych
Obiekt
Szkoła Podstawowa w Tyszowcach 11000 2997 56000 2,9 18,7
Przedszkole Samorządowe
11000 1243 56000 3,7 45,0
SUMA dla obiektów gminnych 27500 4862 140000 8,4 28,8
Posterunek Policji w Tyszowcach 2800 317 17000 0,9 53,7
Źródło: opracowanie własne.
4.1.5 Termomodernizacje budynków publicznych
Część budynków publicznych w gminie Tyszowce wymaga przeprowadzenia pełnej termomodernizacji. Niektóre budynki zostały stermomodernizowane częściowo. Zakres i czas modernizacji przedstawia tabela poniżej.
Tabela 28 Stan termomodernizacji budynków publicznych w gminie Tyszowce
Lp. Nazwa
Czartowczyk Czartowczyk 8 - 2004 2004
2.
Szkoła Podstawowa w
Kazimierówce
Kazimierówka Kazimierówka
36 - 2007 2009
-Źródło: dane Urzędu Miejskiego w Tyszowcach.
Jak widać z powyższej tabeli, żaden z budynków nie został poddany pełnej termomodernizacji. Dlatego proponuje się termomodernizację następujących obiektów:
- Miejsko- Gminna Biblioteka Publiczna,
- Szkoła Podstawowa w Przewalu w zakresie modernizacji okien.
- budynek Szkoły Podstawowej w Tyszowcach,
- budynek Przedszkola Samorządowego w Tyszowcach,
oraz dodatkowo nie należącego do gminy budynku posterunku Policji.
Zakładane oszczędności energii oraz zmniejszenie emisji przedstawiono w tabeli 29.
56 Tabela 29. Zamierzenia termomodernizacyjne w budynkach gminy Tyszowce
Źródło: oszacowanie własne.
4.1.6 Modernizacja systemów ogrzewania budynków publicznych w gminie Tyszowce
Do oszacowania korzyści energetycznych wynikających z modernizacji systemu grzewczego w szkole w Przewalu przyjęto następujące założenia:
Sprawność kotłów węglowych produkowanych w latach 90-tych – 70%5,
Sprawność kotłów węglowych produkowanych współcześnie – 90%;
Przybliżone efekty modernizacji systemu grzewczego przedstawiono w tabeli.
Tabela 30. Szacunkowe efekty modernizacji systemu ogrzewania Szkoły Podstawowej w Przewalu
Obiekt - rodzaj
systemu grzewczego 31944,7 115 10,66 3611 45000 12,5
Źródło: opracowanie własne.
5AUDYT SYSTEMU GRZEWCZEGO Wytyczne, Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, http://www.energiaisrodowisko.pl/publikacje/audyt_kotly1.pdf
W tabeli 32 zaprezentowane zostały wskaźniki energetyczne, ekologiczne i ekonomiczne dla wszystkich proponowanych inwestycji w gminie Tyszowce wraz ze zmianą struktury zużywanej energii w poszczególnych obiektach.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności Tabela 31. Zestawienie potencjalnych inwestycji ograniczających emisję do środowiska w gminie Tyszowce
Lp. Nazwa
modernizacja oświetlenia
budynku 3038 10,9 1823 70000 38 2,5 1892,06
termomodernizacja
budynku 21840 78,6 5950 450000 76 5,8 1951,24
mikroturbiny wiatrowe
3x3kW 13500 48,6 8100 81000 10 11,0 369,46
6
Posterunek Policji w Tyszowcach*
instalacja fotowoltaiczna
3,5kW 3500 12,6 2100 23900 11 2,8 420,48
167,03 68,60 41,07 instalacja kolektorów
słonecznych 2800 10,1 317 17000 54 0,9 1212,76
modernizacja oświetlenia
budynku 1575 5,7 945 18000 19 1,3 938,31
termomodernizacja
budynku 11181 40,3 1264 40000 32 3,7 357,31
SUMA 254985 917,9 61327 1935083 664 109,5 x x x x
Źródło: opracowanie własne.
*- budynek nie będący własnością gminy
Realizacja wyżej wymienionych działań spowoduje zmianę struktury energii w budynkach publicznych w gminie Tyszowce przedstawioną w tabeli poniżej.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności Tabela 32 Struktura zużycia energii w obiektach gminnych w latach 2014 i 2020
struktura zużycia energii w obiektach użyteczności publicznej w roku 2014
Jednostki
struktura zużycia energii w obiektach użyteczności publicznej w roku 2020 po wykonaniu założonych modernizacji elektryczną otrzymanych przez gminę Tyszowce
Energia paliw zużywana w roku 2014 przez obiekty należące do Gminy Tyszowce oraz energia odnawialna paliw oszacowana na podstawie zużycia energii w obiektach gminnych wg. faktur zakupu paliw. Podział na energię odnawialną i nieodnawialną wg. rodzajów paliw.
Zużycie energii elektrycznej w obiektach gminnych oszacowane na podstawie wielkości zużycia w roku 2014 oraz zmniejszenia dzięki zaplanowanym działaniom wg. ich parametrów z tabeli 31
Zużycie energii cieplnej odnawialnej oszacowano na podstawie danych z roku 2014 oraz zaplanowanych zmian w strukturze wykorzystywanych paliw w roku 2020 (tabela 31)
4.2 Działania beznakładowe i niskonakładowe
4.2.1 System „Zielonych zamówień”
Gmina Tyszowce powinna realizować politykę zielonych zamówień publicznych, oznaczającą, że podmioty publiczne włączają kryteria i/lub wymagania ekologiczne do procesu zakupów (procedur udzielania zamówień publicznych) i poszukują rozwiązań ograniczających negatywny wpływ produktów/usług na środowisko, uwzględniających cały cykl życia produktów, a poprzez to wpływają na rozwój i upowszechnienie technologii środowiskowych.
Istotą zielonych zamówień jest uwzględnianie w zamówieniach publicznych także aspektów środowiskowych, jako jednych z głównych kryteriów wyboru ofert. Zielone zamówienia powinny w gminie Tyszowce obejmować działania takie jak zakup energooszczędnych urządzeń AGD, sprzętu komputerowego, energooszczędnych urządzeń oświetleniowych itp. Szacuje się, że w wyniku takiego postępowania uzyska się dodatkowe zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w budynkach gminnych o ok., 1% czyli 689,1 kWh, co daje w rezultacie zmniejszenie emisji o ok. 0,61 Mg CO2/rok.
4.2.2 Działania edukacyjne
Działania edukacyjne, jakie powinny być podjęte w gminie Tyszowce powinny być prowadzone wielokierunkowo. Proponuje się działania edukacyjne skierowane do:
dzieci i młodzieży,
dorosłych mieszkańców gminy,
urzędników gminnych.
Kształcenie dzieci i młodzieży powinno odbywać się w szkołach poprzez cykl zajęć prowadzonych na lekcjach oraz w formie zajęć pozalekcyjnych z przedmiotów przyroda w szkole podstawowej oraz fizyka w gimnazjum oraz w ramach godzin wychowawczych.
Sposób przeprowadzenia zajęć dotyczących zagadnień oszczędzania energii powinien być przygotowany przez nauczycieli poszczególnych szkół w gminie i dostosowany do poziomu kształcenia.
Działania edukacyjne skierowane do osób dorosłych przeprowadzone powinny być przy użyciu różnych środków, m.in. Internetu. Proponuje się założenie gminnego portalu informacyjnego na temat odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej z praktycznymi i aktualnymi informacjami dla mieszkańców (lokalny rynek wytwórców OZE, wytwórców biomasy itp.).
Pierwszoplanowe działania edukacyjne z zakresu energooszczędności powinny być skierowane do urzędników gminnych i powinny dotyczyć sposobu eksploatacji urządzeń umożliwiających ograniczenie zużycia energii. Konieczne jest też wprowadzenie zaleceń z tego zakresu oraz obserwację i informowanie pracowników o wymiernych efektach podejmowanych działań.
Ponadto działania edukacyjne skierowane do osób dorosłych powinny obejmować:
zachęcenie mieszkańców do budowania energooszczędnych budynków przez organizowanie szkoleń ze specjalistami i wizyt studyjnych w wybudowanych obiektach,
62
cykl spotkań informacyjnych z mieszkańcami gminy prowadzonych przez specjalistów z zakresu OZE oraz efektywności energetycznej (zakres: technologii odnawialnych źródeł, wpływu działania na środowisko naturalne i ludzi, korzyści ekonomiczne dla mieszkańców i gminy) połączone z wyjazdami studyjnymi do przykładowych instalacji,
festyny gminne i inne wydarzenia edukujące i promujące efektywność energetyczną na obszarze gminy.
Proponuje się również utworzenie na stronie internetowej gminy zakładki (działu) poświęconego energooszczędności i edukacji na rzecz energooszczędności.
Działania edukacyjne powinny również być skierowane do pracowników Urzędu Miejskiego i obejmować 8-godzinne szkolenie z zakresu audytu energetycznego oraz efektywności energetycznej w obiektach biurowych.
4.3 Proponowane działania dla innych użytkowników energii
4.3.1 Budowa instalacji solarnych w budynkach mieszkalnych w gminnie Tyszowce W latach 2014-2020 zaplanowano znaczne środki finansowe na wsparcie prosumenckiego wytwarzania energii. Proponuje się, zatem wystąpienie przez Gminę Tyszowce do NFOŚIGW o środki z Programu Prosument. Aby gmina mogła przystąpić do programu, łączna wartość kosztów kwalifikowanych powinna wynosić minimum 1000 tys. zł.
Do oszacowania efektów udziału Gminy Tyszowce w programie Prosument przyjęto następujące założenia:
moc instalacji w jednym budynku mieszkalnym 2kWp,
koszt kwalifikowany jednej instalacji fotowoltaicznej –ok. 16500 zł.
Spełnienie wymogu minimalnej kwoty wsparcia na jeden projekt wymaga wykonania co najmniej 60 instalacji o założonych parametrach. Taka liczba instalacji przy liczbie budynków mieszkalnych w gminie w 2014 roku wynoszącej według BDL 1831 stanowiłoby 3,28% wszystkich budynków.
W celu oszacowania zainteresowania mieszkańców gminy Tyszowce instalowaniem mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii w ramach przeprowadzonej wśród mieszkańców gminy ankiety, zadano pytanie, dotyczące chęci wykorzystania energii odnawialnej. Wyniki przeprowadzonego badania zamieszczone są w tabeli poniżej.
Największym zainteresowaniem mieszkańców cieszą się kolektory słoneczne. Wynika to zapewne z faktu, że są to źródła najbardziej znane. Rzeczywistość może jednak okazać się inna niż wyniki przeprowadzonych badań, gdyż chęć mieszkańców inwestowania w odnawialne źródła energii będzie w znacznej mierze zależna od możliwości pozyskania
dotacji na poszczególne rodzaje źródeł. W ramach prowadzonych badań ankietowych oceniono, że zainteresowanie panelami fotowoltaicznymi oraz turbinami wiatrowymi jest znacznie mniejsze niż kolektorami słonecznymi. Jest to prawdopodobnie wynik braku znajomości technologii solarnych oraz mikroinstalacji wiatrowych w społeczeństwie.
Tabela 33. Wyniki badania zainteresowania mieszkańców gminy Tyszowce odnawialnymi źródłami energii
instalacje wiatrowe 2 22 65,01 52,78**
instalacje
fotowoltaiczne 22 238 452,87 367,73
instalacje kolektorów 49 531 1486,47 1207,01
Suma 73 791 1753,20 1796,74/ 1743,96**
*- Zainteresowanie wyrażane pod warunkiem uzyskania dofinansowania inwestycji
** - niewliczone do efektu końcowego, jako zagożone brakiem akceptacji środowiskowej Źródło: opracowanie własne.
Wykorzystując uzyskane z ankiet informacje o zainteresowaniu mieszkańców zainstalowaniem odnawialnych źródeł energii oszacowano zmniejszenie zużycia energii kopalnej dzięki zwiększeniu zastosowania energii odnawialnej oraz uzyskane w takiej sytuacji zmniejszenie emisji CO2 (tabela 32).
Do oszacowań zaoszczędzonej w gminie energii oraz zmniejszenia emisji założono następujące parametry instalacji:
- dla instalacji kolektorów solarnych w indywidualnych budynkach mieszkalnych:
Łączna powierzchnia kolektorów na budynku – 3,6m2,
Maksymalna moc cieplna instalacji – 3kW,
Wytworzona w ciągu roku energia 2800 kWh/rok, - dla instalacji fotowoltaicznych:
Moc instalacji w pojedyńczym budynku mieszkalnym 2kWp,
Wytworzona w ciągu roku energia 1700kWh,
Wybudowanie instalacji odnawialnych źródeł energii w ilości zgodnej z deklaracjami mieszkańców zawartymi a ankiecie spowodowałoby zmniejszenie zużycia energii kopalnej o 2004 MWh oraz zmniejszenie emisji CO2 do środowiska o ok. 1574 Mg CO2/rok. Patrząc
Wybudowanie instalacji odnawialnych źródeł energii w ilości zgodnej z deklaracjami mieszkańców zawartymi a ankiecie spowodowałoby zmniejszenie zużycia energii kopalnej o 2004 MWh oraz zmniejszenie emisji CO2 do środowiska o ok. 1574 Mg CO2/rok. Patrząc