Strefa sypialna

Komfort miejsca do spania zależy od wielu czynników:

• konstrukcji łóżka;

• umieszczenia miejsca do spania: na podłodze, na podeście, na wyniesieniu (antresoli);

• umieszczenia w przestrzeni otwartej pokoju lub w miejscu dającym możliwości różnego stopnia jego osłonięcia.

W pokojach studenckich można wyróżnić następujące charak-terystyczne typy łóżek, różniące się rozwiązaniami konstrukcyj-nymi:

• stacjonarne, umieszczone na stałe na podłodze (o formie rzutu np.: prostokątnym, okrągłym);

• składane / odkładane (wzdłuż krótszego lub dłuższego boku);

• wysuwane;

• umieszczone na podestach;

• umieszczone na antresoli (jeśli wysokość pomieszczenia pozwala na takie rozwiązanie);

• piętrowe (całkowicie lub częściowo jedno nad drugim);

• podnoszone (na noc opuszczane spod sufitu).

Stacjonarne łóżka umieszczone na podłodze różnią się pod względem zastosowanych materiałów oraz sposobów wykona-nia węzłów konstrukcyjnych, jak i dizajnem wezgłowia. Z zasa-dy szkielet takiego łóżka zbudowany jest z ramy podpartej na nóżkach oraz wezgłowia. Materiał ramy to zazwyczaj drewno lub metal. Panel wezgłowia łóżka jest zwykle opracowany w sposób szczególny. Występuje w formie powierzchni płaskiej lub zakrzy-wionej, z narożnikami o kształcie zaokrąglonym lub prostokąt-nym, w formie kraty lub pełnej płyty, masywny lub podzielony na panele: pionowe lub pochylone, dekorowany cennymi gatunkami

Далее рассмотрим методы организации некоторых

drewna, inkrustowany, ozdobiony metalowymi płytkami, tapice-rowany tkaniną lub skórą (ryc. 112, 113 i 114).

Rodzaj i wysokość zastosowanej ramy łóżka umożliwia wy-korzystanie przestrzeni uwolnionej pod nim i umieszczenie tam szuflad służących składowaniu na przykład bielizny, a w przypad-ku studentów kierunków architektura i architektura wnętrz do składowania materiałów do wykonywania makiet, jak i samych makiet.

Typ ramy zmienia się w zależności od jej geometrii, od tego czy jest ona zaprojektowana na rzucie prostokąta czy koła (ryc. 115).

Łóżka składane / odkładane są dość szeroko rozpowszech-nione. Łóżka tego typu są zamontowane do ściany (obrotowo) wzdłuż krótkiego lub długiego boku. Kiedy w ciągu dnia nie są użytkowane, umieszczone zostają w specjalnie zaprojektowanych miejscach, konstrukcjach mebli lub niszach.

W przypadku takiego rozwiązania możliwe jest wielofunkcyj-ne wykorzystanie przestrzeni, istnieją możliwości rozmieszczenia dodatkowego programu funkcjonalnego oraz wymienność stref funkcjonalnych. Jednak organizacja nowych obszarów funkcjonal-nych najczęściej wymaga użycia dodatkowych mebli lub sprzętu.

Podobna wymienność stref jest możliwa w przypadku zastoso-wania typu łóżka wysuwanego.

W tym samym czasie, kiedy wysuwane łóżko schowane jest pod podestem (wsunięte pod podest), na podeście można ryso-wać, zorganizować stacjonarne miejsce: na przykład do pracy, od-poczynku, ćwiczeń bez konieczności przekształcania go w porze nocnej w miejsce do spania. Takie rozwiązanie pozwala na znacz-ny komfort użytkowania przestrzeni pokoju (ryc. 117).

Specjalną grupę miejsc do spania stanowią łóżka umieszczo-ne na podestach. Mogą mieć oumieszczo-ne rozmiary odbiegające od ty-powych, mogą być dłuższe i szersze, prezentować różne kształty geometryczne (ryc. 118). Wysokość podestu może być zaprojekto-wana z uwzględnieniem cech antropometrycznych konkretnego użytkownika, powodując że będzie on dla niego bardzo wygodny.

Efekt niejako podwójnego wykorzystania powierzchni podłogi pokoju najłatwiej osiągnąć przy umieszczeniu łóżka na antresoli.

Тип царги обеспечивает возможность использования

Zastosowany poziom wyniesienia antresoli pozwala na organiza-cję pod nią jednej ze stref funkcjonalnych, na przykład miejsca do pracy, przyjmowania gości, magazynowania rzeczy (garderoba) (ryc. 119).

Dostępność łóżka znajdującego się na antresoli zapewniają różnego typu drabinki, stałe lub przenośne (ryc. 119 i 120), prze-strzenne schodki (ryc. 121), drabinki typu kasety wysuwane spod łóżka (ryc. 122), półki lub szuflady szaf wysuwane na różne głębo-kości (ryc. 123), meble w formie „kaskady typu drabina” (ryc. 124), schody wspornikowe osadzone w ścianie lub w panelu meblo-wym (ryc. 125).

W przypadku wykorzystania łóżek piętrowych wymagana jest szczególna akceptacja obu użytkowników. W akademikach jest to sposób używany raczej rzadko. Faktem jest, że po zainstalowaniu łóżek równolegle do ściany – jedno nad drugim – obaj użytkowni-cy nie mają równoczesnego do nich dostępu (ryc. 126).

W przypadku kiedy granice stref osobistych są niewyraźne, należy poszukać sposobów na zapewnienie współmieszkańcom przestrzeni indywidualnych. W tym celu, łóżka mogą być czone w jednym bloku meblowym (ryc. 127), ewentualnie umiesz-czone prostopadle do ściany lub w formie wyspy, umożliwiając mieszkańcom dostęp z obu stron i stworzenie dwóch niezależ-nych stref osobistych.

Łóżka podnoszone można zaklasyfikować jako elementy me-blowe podlegające przekształceniom. Takie rozwiązanie sytuowa-nia miejsca do spasytuowa-nia pozwala na maksymalizację uwalsytuowa-niasytuowa-nia miejsca w pokoju poprzez proces transformacji (ryc. 128).

Analizy miejsca do spania projektowanego dla siebie przez przedstawicieli różnych psychotypów potwierdziły hipotezę opi-saną w książce „Dziecko w świecie dorosłych” [2009], mówiącą o wyrazistym wpływie reprezentowanego psychotypu na indywi-dualny charakter strefy przeznaczonej na sen.

Użytkownicy o temperamencie flegmatycznym wymagają izo-lacji intymnej podprzestrzeni do snu. Ta podprzestrzeń może być wydzielona poprzez fizyczne bariery, może być zaprojektowana w postaci kapsuł oddzielnych dla każdej osoby, w postaci wnęk

процессов – работа, прием гостей, хранение вещей

обеспечи-Ryc. 112. Zagłówek łóżka to masywny drewniany panel o linii w kształcie łuku – autor G. Kamenskaja

Рис. 112. Каменская Т. Спинка кровати – деревянная изогнутая панель, решетчатая, массивная

Ryc. 113. Drewniany tył łóżka pokryty tkaniną – autor Tatiana Galuszkowa Рис. 113. Галушкова Т. Деревянная спинка кровати, обтянутая тканью

Ryc. 114. Tył łóżka ozdobiony metalowymi płytkami – autor N.A. Korotkiewicz Рис. 114. Короткевич Н. Спинка кровати, украшенная металлическими накладками

Рис. 115. Кержковска С. Спальное место заоваленной формы

Ryc. 115. Miejsce do spania w formie wyokrąglonego gniazda – autor S. Kierzkowska

w jednej ze ścian, wszystko po to, aby zapewnić izolację wzroko-wą podczas przygotowywania się do snu. Każdy z wyżej wymie-nionych sposobów daje poczucie intymności i możliwość wyco-fania się do „swojej” przestrzeni osobistej, aby użytkownik mógł poczuć się bezpiecznie.

Melancholik także chętnie wybierze izolowaną podprzestrzeń do snu, bo jemu też potrzebne jest poczucie bezpieczeństwa.

W przeciwieństwie do flegmatyka nie wymaga stałej bariery.

Pożądany efekt psychologiczny uzyskuje poprzez zastosowanie przezroczystych ekranów, markiz albo zasłon wokół łóżka.

Sangwinikowi potrzebna jest na tyle duża podprzestrzeń do snu, aby łatwo mógł z niej obserwować i kontrolować wizualnie przestrzeń pokoju. Dlatego wybór miejsca do snu staje się ważną częścią projektu wnętrza, i bardzo często łóżko sangwinika sytu-owane jest w miejscu dobrze widocznym.

Choleryk wymaga równie otwartej przestrzeni, ale przede wszystkim do swobody przemieszczania się, aby mieć możliwość wprowadzania zmian. Ważne jest dla niego, aby miejsce do spa-nia dawało się łatwo zmiespa-niać. Dlatego występują tu różne me-tody transformacji, stosowanie łóżek wysuwanych po podłodze, podnoszonych i opuszczanych. Projektowane są także łóżka na antresoli i wtedy stosowane są różne konstrukcje schodów, które na nią prowadzą.

Kinestetyk stara się zmieniać sytuacje, więc przy organizowa-niu miejsca do spania stosuje różne rodzaje transformacji, roz-wiązania mobilne. Często wybiera rozwiązanie, w którym miejsce do spania w ciągu dnia zamienia się w miejsce do pracy.

Wzrokowiec wybiera taki sposób organizacji miejsca do spa-nia, aby nie naruszyć otwartości i integralności przestrzeni.

Słuchowiec wybiera takie miejsce do spania, które nie zakłóca podziałów na podstrefy, zapewniając tym sobie wyraźne wydzie-lenie strefy personalnej.

Dla typu dygitalnego najważniejsze jest włączenie miejsca do spania w logiczną strukturę wnętrza pokoju.

Na podstawie pokazanych przykładów można stwierdzić, że w przypadku miejsca do spania najistotniejszą decyzją

projekto-вающих визуальную изоляцию во время приготовления ко сну.

Ryc. 116. Przykład wielofunkcyjnego wykorzystania przestrzeni poprzez przemiesz-czanie mebli w ciągu dnia – autor Paweł Kulik

Ryc. 117. Przykład wykorzystania łóżek wysuwanych – autor Adam Jarocki

Ryc. 118. Przykład urządzenia miejsca do spania na podeście – autor Agnieszka Hle-bowicz

Рис. 116. Кулик П. Пример многофункционального использования пространства за счет перемещения мебели в дневное время

Рис. 117. Яроцки А. Пример использования выкатных кроватей

Рис. 118. Глебович А. Пример устройства спального места на подиуме

Ryc. 119. Sypialna antresola – drabina prze-nośna, kratowa – autor Ewelina Dąbrowska Рис. 119. Домбровска Э. Переносная ле-сенка решетчатого типа

Ryc. 120. Sypialna antresola wyposażona w nieruchomą drabinę – autor Wojunkow Рис. 120. Воюнков В. Антресольное спальное место, оборудованное стационар-ной лесенкой

Ryc. 121. Sypialna antresola – drabina stacjonarna – autor Adam Jarocki

Ryc. 122. Sypialna antresola – wysuwana drabina typu „kase-ty” – autor B. Żilinski

Ryc. 123. Drabinka w formie wysuwanych półek – autor Joanna Kotyńska

Рис. 121. Яроцки А. Стационар-ная лесенка

Рис. 122. Жилиньски Б. Вы-движная лесенка кассетного типа

Рис. 123. Котыньска Й. Лесен-ка в виде выдвижных полок

Ryc. 124. Kaskadowe szafki używane do wejścia na antresolę – autor Joanna

Giera-simiuk Ryc. 125. Drabina w formie konsolowego rusztowania – autor Izabela Czech

Ryc. 126. Dwupoziomowe łóżko z dostępem w jednej strony – autor Stefan Kaczyński Рис. 124. Герасимюк Й. Каскадные шкафы, используемые для подъема на антресоль

Рис. 125. Чех И. Лесенка консольного типа

Рис. 126. Качыньски С. Двухуровневая кровать с односторонним доступом

wą jest usytuowanie łóżka, które pozwala w większym lub mniej-szym stopniu określić stopień „otwartości – zamkniętości” tej podprzestrzeni personalnej.

W pokoju zajmowanym przez jedną osobę ustawienie łóżka w kształcie wyspy lub dostawienie go czołowo do ściany powodu-je, że łóżko znajduje się w otwartej przestrzeni. Ustawienie łóż-ka w rogu po przekątnej lub równolegle do ściany w niszy daje poczucie pewnego zamknięcia. Zastosowanie różnych elementów strefujących przestrzeń może wzmocnić efekt zamknięcia lub otwarcia.

Jeśli pokój jest użytkowany przez dwie osoby, powstaje pro-blem ustawienia dwóch łóżek względem siebie. Praktyka pokazu-je, że znaczny procent użytkowników decyduje się na umieszcze-nie łóżek w pobliżu – jedno obok drugiego – w strefie sypialnej.

Zdarza się to dość często w przypadku użytkowników reprezen-tujących zbieżne lub te same psychotypy (ryc. 120, 121 i 129). Na przykładzie pokazano wnętrze pokoju w akademiku dla dwóch choleryków – wzrokowców.

Podobne podejście do organizacji strefy sypialni spotykamy, kiedy pokój jest przeznaczony dla osób o podobnych psycho-typach. Poniższy przykład pokazuje przypadek dwóch studen-tów o tym samym chromatypie (żółty) i sposobie postrzegania (kinestetycy), różniących się temperamentami – jeden jest san-gwinikiem, a drugi cholerykiem. Przedstawiciele obu reprezen-towanych temperamentów mają podobne wymagania dotyczące organizacji przestrzeni – wolą przestrzeń otwartą, niepodzieloną.

Dlatego zaprojektowanie obu łóżek w jednej strefie jest możliwe i logiczne (ryc. 130).

Przedstawiciele psychotypów takich jak melancholik czy fleg-matyk, szukają możliwości wizualnego ukrycia swego miejsca do spania (ryc. 131).

Konieczność umieszczenia dwóch łóżek dla przedstawicie-li dwóch psychotypów w tym samym pokoju umożprzedstawicie-liwia umiesz-czenie ich obok siebie, jednak z oznaumiesz-czeniem granic dla każdego łóżka (ryc. 132). Prezentowane na rycinie wnętrze pokoju pokazu-je, że granice są umowne, a efekt rozdzielenia łóżek osiągnięty

Из рассмотренных ниже примеров видно, что уже выбор

Ryc. 127. Dwa miejsca do spania z dostępem z dwóch różnych stron a) łóżko odkładane na poziom podłogi, b) łóżko na antresoli – autor Andrzej Chomski

Ryc. 128. Przykład łóżka podno-szonego na czas pracy pod sufit (za pomocą prowadnicy czo-łowej) i opuszczanego na czas snu – autor Izabela Grzelak Рис. 127-а, -б. Хомски А. Два спальных места с доступом с двух сторон

Рис. 128. Гжэляк И. Пример кровати, поднимаемой под потолок на время работы (при помощи направляющей) и опускаемой на время сна a)а) b)

б)

Ryc. 129. Rozwiązanie strefy sypial-nej dla dwóch choleryków-wzro-kowców – autor Katarzyna Kazi-mierowicz

Ryc. 130. Przykład łączenia miejsc do spania w jednej strefie – autor T. Kamenskaja

Ryc. 131. Przykład umieszczenia miejsca do spania w niszy – autor Emilia Modrzewska

Ryc. 132. Przykład rozmieszczenia miejsc do spania dla choleryka i flegmatyka – autor Anna Hahn Рис. 129 Казимерович К. Спаль-ная зона для двух холериков-ви-зуалов

Рис. 130 Каменская Т. Пример со-вмещения спальных мест в од-ной зоне

Рис. 131 Моджевска Э. Пример размещения спального места в нише

Рис. 132 Хан А. Пример разме-щения двух спальных мест для флегматиков

został przez ich położenie na różnych poziomach oraz zainsta-lowanie małych ekranów wydzielających przestrzenie osobiste każdego z mieszkańców.

Fakt, że jednym z użytkowników jest osoba o temperamencie choleryka, wyjaśnia obecność i fantazyjny kształt stopni prowa-dzących na podest, na którym umieszczone zostało łóżko.

Kolejny przykład pokazuje radykalną izolację dwóch miejsc do spania dla osób o temperamencie flegmatycznym (ryc. 133)

W przypadku różnych psychotypów rozmieszczenie miejsc do spania w przestrzeni pokoju powinno spełniać pewne określo-ne wymagania umieszczenia ich względem siebie. Dla każdego z psychotypów zostaną opisane sposoby określenia granic w celu osiągnięcia stosownego komfortu użytkowania.

Przedstawiciele psychotypów, dla których rozmieszczenie łó-żek odizolowanych od siebie jest ważnym wskaźnikiem komfortu, poszukują takich sposobów, z którymi są w stanie się zidentyfi-kować i zapewnić stosowną ochronę swojej przestrzeni osobistej.

Można określić następujące sposoby izolowania miejsc do spania względem siebie:

• piętrowy kompaktowy układ łóżek, które są dostępne z przeciwnych stron z różnych punktów pokoju;

• umieszczenie łóżek w różnych częściach pokoju; efekt izo-lacji zwiększa się, jeżeli łóżka znajdują się na różnych po-ziomach;

• wykorzystanie ekranów i ścianek działowych.

Zastosowanie pierwszego z wymienionych wyżej sposobów za-pewnia wystarczająco wysoki stopień rozdzielenia stref do spania poprzez dostęp z różnych stron. Przykład takiego rozwiązania po-kazany jest na rycinie 134. W tym przypadku osie górnego i dol-nego materaca są równoległe do siebie, przy czym każde z miejsc do spania umieszczone jest we wnęce.

Tradycyjne klasyczne dwupoziomowe łóżko ma tę wadę, że zbytnio zmniejsza przestrzeń w przypadku dolnego poziomu, więc ewentualne korzystanie z niego przez ludzi z objawami klau-strofobii jest bardzo problematyczne. Aby temu przeciwdziałać:

Необходимость разместить два спальных места для

• można częściowo przesunąć dolne łóżko względem osi gór-nego;

• obrócić względem siebie osie górnego i dolnego łóżka pod kątem prostym lub ostrym.

Przykład pierwszego podejścia, kiedy materace przemieszcza-ją się w stosunku do siebie wzdłuż osi wzdłużnej, pokazany jest na rycinie 134. Dwumetrowe standardowe materace rozmiesz-czone są wzdłuż trzymetrowej ściany. Metrowy odcinek „zacho-dzenia” jednego nad drugi pozwala na zamontowanie drabinki, zapewniającej dostęp do łóżka znajdującego się na drugim po-ziomie. Rozpiętość dostępu zwiększa się i pozwala na bardziej indywidualne traktowanie stref poszczególnych użytkowników.

Część podestu łóżka wyniesionego wyżej ustawiona została pod kątem i w ten sposób zwiększa przestrzeń dolnej niszy, przez co przestrzeń dolnego łóżka staje się bardziej komfortowa.

W opisanym wyżej przykładzie zastosowania piętrowego łóż-ka widać wcześniej opisane przesunięcie osi górnego i dolnego poziomu. W poniższym przykładzie niższe łóżko jest częściowo wsunięte pod górne (ryc. 135 i 136). Osie górnego i dolnego mate-raca zaprojektowane zostały prostopadle do siebie. W ten sposób

верхнего и нижнего матраца параллельны, каждое из спальных мест расположено в своей нише.

Традиционная классическая двухуровневая кровать слишком сжимает пространство над нижним спальным местом, поэтому ис-пользование его людьми с признаками клаустрофобии весьма проблематично. И тогда используются различные возможности:

• можно частично выдвинуть нижнюю кровать по отноше-нию к верхней с сохранением принятой оси;

• сместить оси верхней и нижней кровати по отношению друг к другу под прямым или острым углами.

Пример первого из названных подходов, когда матрацы сме-щаются по отношению друг к другу по продольной оси, показан на рис. 134. Двухметровые стандартные матрацы размещены вдоль трехметровой стены. Метровый «зазор» позволяет смонтировать лестницу для подъема на второй уровень. Протяженность фасада увеличивается, доступ становится более индивидуальным. По-скольку часть настила закреплена под углом, пространство ниж-ней ниши увеличивается и становится более комфортным.

При устройстве двухъярусной кровати возможно смещение осей спальных мест верхнего и нижнего уровней. В приведен-ном далее примере нижняя кровать не полностью перекрыта верхней (рис. 135, 136). Оси верхнего и нижнего матрацев

сме-Ryc. 133. Przykład rozmieszczenia miejsc do spania dla dwóch flegmatyków – autor Stanisław Gabrysiak

Рис. 133. Габрысяк С. Размещение двух спальных мест для флегматиков

Ryc. 134. Przesunięcie jednego z materaców wzdłuż osi podłużnej w celu zwiększe-nia komfortu miejsc do spazwiększe-nia – autor Joanna Kotyńska

Ryc. 135. Dwupoziomowe rozmieszczenia miejsc do spania z instalacją materacy pod kątem 90 stopni względem siebie – autor Natalia Kopytiuk

Ryc. 136-a, -b. Dwupoziomowe rozmieszczenia miejsc do spania z instalacją materacy pod kątem 90 stopni względem siebie – autor Natalia Kopytiuk Рис. 134. Котыньска Й. Смещение матрацев по продольной оси для увеличения

комфорта спальных мест

Рис. 135. Копытюк Н. Двухуровневые кровати с установкой матрацов под углом 90 градусов друг к другу.

Рис. 136-а, -б. Копытюк Н. Двухуровневые кровати с установкой матрацов под углом 90 градусов друг к другу.

a)а)b) б)

umieszczone łóżka, uzupełnione dzielącymi ekranami, pozwalają na niezależne funkcjonowanie stref indywidualnych.

Oba wyżej opisane przypadki rozwiązania problemu zmniej-szenia przestrzeni nad niższym łóżkiem pokazują uzyskanie czę-ściowo lub całkowicie wolnej przestrzeni, która usuwa skutki dys-komfortu psychicznego mogącego wystąpić w przypadku klasycz-nych łóżek piętrowych.

Rozmieszczenie miejsc do spania w różnych punktach po-mieszczenia pozwala na tworzenie niezależnych od siebie indywi-dualnych stref do spania, z niezbędnym stopniem ich otwartości lub zamknięcia, typowej dla potrzeb konkretnych psychotypów.

W rezultacie flegmatyk projektuje dla siebie łóżko w alkowie / niszy, utworzonej za pomocą ściany, boku szafy, oraz – nad za-główkiem – poziomej płaszczyzny (mocowanej do ściany i szafy),

щены перпендикулярно друг к другу. Такие спальные места, до-полненные разделительными экранами, способны обеспечить самостоятельное функционирование персональных зон.

В обоих случаях над нижними кроватями есть частично или полностью свободное пространство, что снимает эффект пси-хологической зависимости, возникающий при использовании классических двухуровневых кроватей.

Размещение спальных мест в различных точках комнаты по-зволяет создать независимые друг от друга спальные зоны с необходимой степенью открытости или замкнутости, характер-ной для данного психотипа.

В результате флегматик проектирует для себя спальное место в нише, образованной шкафом, стеной и горизонтальным насти-лом (верхней панелью шкафа), т.е. границы этой спальной зоны

Ryc. 137. Rozmieszczenie izolo-wanych miejsc do spania w róż-nych punktach pokoju (w niszy dla flegmatyka, na antresoli dla sangwinika – autor Dorota Ba-han-Dworak

Ryc. 138. Organizacja miejsca do spania na antresoli (po prawej) dla melancholika – autor Joanna Gierasimiuk

Рис. 137. Баган-Дворак Д. Раз-мещение изолированных спальных мест в разных точ-ках комнаты (в нише – для флегматика, на антресоли – для сангвиника)

Рис. 138. Герасимюк Й. Организация спального места для меланхолика

co oznacza, że granica strefy sypialnej staje się wystarczająco ja-sna i stała. Łóżko współlokatora-sangwinika zaprojektowane zo-stało jako w pełni otwarte (ryc. 137).

W następnym przykładzie (ryc. 138) melancholik również pro-jektuje łóżko w niszy utworzonej przez system szaf, tyle że łóżko chronione jest za pomocą lżejszych i bardziej umownych granic.

Szafa w formie kaskady oddziela miejsce do spania od miejsca do pracy, a dekoracyjne poziome półki zapewniają kompozycyjną integralność pokoju.

W dokumencie ДОМ ДЛЯ СТУДЕНТАDOM DLA STUDENTA (Stron 151-166)