Sytuacja ekonomiczna mieszkańców gminy

Obraz sytuacji ekonomicznej gminy Czarna Dąbrówka można oceniać też na podstawie informacji na temat przeciętnego wynagrodzenia brutto, dochodów i wydatków budżetu gminy przeznaczonych na zadania publiczne. Sytuację tę prezentuje poniższa tabela oraz wykres, pokazując charakter wzrostowy dochodów brutto mieszkańca Gminy Czarna Dąbrówka i w porównaniu do woj.

Pomorskiego i średniego wynagrodzenia brutto w Polsce.

Wykres 9. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Gminie Czarna Dąbrówka w latach 2002 -2018

Źródło GUS , polskawliczbach.pl

Tabela 9. Dochody i wydatki ogólne budżetu gminy Czarna Dąbrówka w latach 2016-2021 Gmina Czarna Dąbrówka

2016 2017 2018 2019 2020 2021 Dochody ogółem budżetu gminy (w zł) 27,0 mln 31,1, 34,7 mln 37.1 mln 37,0 mln 42,0 mln

Wydatki ogółem budżetu gminy (w zł) 27,2 mln 32,0 mln 36,6 mln 40,3 mln 39,0 mln 43,9 mln Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych - GUS. I strony internetowej Gminy Czarna Dąbrówka

Począwszy od 2016 wydatki w budżecie gminy przekraczają dochody a różnica w kolejnym roku kształtowała się na poziomie 2 mln złotych pokrywana kredytami ( obligacjami). Zwiększanie zadań powierzonych gminie przez Rząd RP nie sprzyja zwiększenia tempa jej rozwoju a wręcz przeciwnie.

Nie dotyczy to tylko Gminy Czarna Dąbrówka, nie mniej w mniejszych gminach jest to bardziej odczuwalne.

Radni gminy Czarna Dąbrówka przyjęli budżet na 2021 rok. Po stronie dochodów jest kwota 41,9 mln zł, a wydatków 43,9 mln zł. Deficyt zostanie pokryty z kredytu i wolnych środków. Co potwierdza wcześniejszy trend różnicy pomiędzy dochodami a wydatkami. Na inwestycje jest zarezerwowano kwotę 12,5 mln zł co należy uznać za duży sukces, zwłaszcza, że mają charakter infrastrukturalny mający podwyższyć jakość życia mieszkańców gminy.

Wykres 10. Prognoza dochodów z podziałem na dochody bieżące i dochody majątkowe wg.

WPF na lata 2020 -2029 (w zł)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych - GUS.

Prognoza dochodów opracowana w ramach WPF Gminy Czarna Dąbrówka nie tylko przewiduje

spadek dochodów, ale znaczny spadek dochodów majątkowych w kolejnych latach.

Analizując potrzeby społeczne mieszkańców gminy Czarna Dąbrówka ( na przykładzie roku 2018) można zauważyć, że największa część budżetu gminy Czarna Dąbrówka - 26.2% została przeznaczona na Dział 801 - Oświata i wychowanie. Dużą część wydatków z budżetu przeznaczona została na Dział 600 - Transport i łączność (13.7%) oraz na Dział 750 - Administracja publiczna (10%). Wydatki inwestycyjne to 22,0% wydatków ogółem.

Duża część wpływów pochodzi z Dział 756 - Dochody od osób prawnych, fizycznych i od innych jednostek (18%) oraz z Dział 600 - Transport i łączność (6.3%). W budżecie gminy Czarna Dąbrówka wpływy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wynosiły (7,1%), natomiast dochód

z tytułu podatków dochodowych od osób prawnych wynosił (0,6%)., natomiast na pomoc społeczną ( Dział 852 )przeznaczono 3,6% budżetu gminy. ⁸

Poziom wydatków budżetu gminy przeznaczonych na pomoc społeczną w uchwalonym budżecie na rok 2020 wynosił 1 349 950,00 zł, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca stanowi kwotę 228,14 złotych zł, natomiast w przeliczeniu na jedną osobę korzystającą z pomocy społecznej daje kwotę 1517 zł w ciągu roku. W roku poprzednim (2019) poziom wydatków budżetu gminy przeznaczonych na pomoc społeczną w uchwalonym budżecie wynosił 1.301.100,00 zł.

Prezentowany powyżej poziom wydatków na realizację zadań związanych z udzielaniem pomocy może świadczyć o dość korzystnej sytuacji ekonomicznej mieszkańców gminy. Potwierdzeniem jest

informacja o świadczeniach finansowych wypłacanych mieszkańcom gminy znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Obraz tej sytuacji przedstawiają poniższe zestawienia i tabele, dot. ilości

i wartości świadczeń dot. różnego rodzaju pomocy społecznej.

Tabela 10. Liczba osób objętych pomocą społeczną w latach 2017 – 2020

Wyszczególnienie

Poszczególne lata

2017 2018 2019 2020

Liczba osób objętych pomocą i wsparciem

1039 979 938 890

Liczba osób długotrwale korzystających z pomocy społecznej

253 240 237 232

Wykres nr 11. Liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w 2019 r. | w stosunku do pozostałych mieszkańców gminy Czarna Dąbrówka.

Opracowanie wg. sprawozdania z działalności GOPS za rok 2019

Widać wyraźny spadek liczby osób w rodzinach objętych pomocą społeczna rok do roku. Na koniec 2020 roku takie osoby stanowiły 15 % ogółu społeczeństwa Gminy Czarna Dąbrówka a w

8 Opracowano na podstawie danych GUS

przypadku osób którym przyznano świadczenia decyzją to zaledwie 7% ogółu ludności zamieszkałej na terenie gminy.

Jednym z elementów polityki społecznej gminy Czarna Dąbrówka jest rządowy program wspierający rodziny wielodzietne na terenie gminy Czarna Dąbrówka - Karta Dużej Rodziny, do którego gmina przystąpiła w połowie 2015 r. Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny to system zniżek dla rodzin wielodzietnych. Przysługuje niezależnie od dochodu rodzinom z przynajmniej trójką dzieci:

 w wieku do ukończenia 18 roku życia,

 w wieku do ukończenia 25 roku życia, w przypadku gdy dziecko uczy się w szkole lub w szkole wyższej,

 bez ograniczeń wiekowych, w przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Karta Dużej Rodziny oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień. Jej posiadacze mają możliwość korzystania z katalogu oferty kulturalnej, rekreacyjnej i transportowej na terenie całego kraju. Karta przysługuje rodzinom z przynajmniej trójką dzieci, niezależnie od dochodu i jest wydawana bezpłatnie, każdemu członkowi rodziny.

Ponadto od kwietnia 2016 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Czarnej Dąbrówce realizuje program „Rodzina 500+”, który również ma za zadanie wsparcie polskich rodzin. Celem programu jest pomoc w wychowywaniu dzieci, w tym sprawowanie opieki nad nimi i zaspokajanie ich potrzeb życiowych.

Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłata następują odpowiednio na wniosek matki, ojca, opiekuna prawnego lub opiekuna faktycznego dziecka tj. (osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie

dziecka). Świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie, do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Według sprawozdawczości prowadzonej przez GOPS w Czarnej Dąbrówce w samym 2019 roku wydano 426 Kart Dużej Rodziny z tego: 357 kart dla rodzica/małżonka i 69 karty dla dzieci. W stosunku do roku 2018 nastąpił znaczny wzrost wydanych kart ( 46 Kart Dużej Rodziny z tego: 14 kart dla rodzica/małżonka i 32 karty dla dzieci) Może to świadczyć o wzroście świadomości społecznej co znaczenia tej formy wsparcia dla rodzin wielodzietnych.

4.4. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE