TOMASZ ADAMSKI

We współczesnych dyskusjach nad kierunkami rozwoju polskiego szkolnictwa wyższego panuje dość powszechna zgoda, że jedną z najistotniejszych szans tego sek-tora jest zintensyfikowanie współpracy z branżą przemysłową. Standardy w tej dzie-dzinie wyznaczają uczelnie na zachodzie Europy i w Stanach Zjednoczonych, gdzie wspólne przedsięwzięcia tego typu nie tylko stanowią znaczące źródło finansowania działalności badawczej, ale również zapewniają jej odpowiednią dynamikę. W naszym kraju nowe mechanizmy finansowania nauki, dostępne po wejściu do UE oraz skrom-ność środków budżetowych, przeznaczanych na badania skłaniają jednostki naukowe do przejmowania sprawdzonych na zachodzie wzorców. Jesteśmy jednak raczej na początku tej drogi i chociaż na przestrzeni ostatnich lat przykładów współpracy jest coraz więcej, to jeszcze wiele jest w tej dziedzinie do zrobienia. Pewne problemy mają na tym polu zwłaszcza uniwersytety, ponieważ uczelnie techniczne są z natury rzeczy bliższe przemysłowi i łatwiej przychodzi im znajdowanie potencjalnych partnerów.

Uniwersytety mają natomiast do pokonania nie tylko bariery techniczno-organizacyjne ale również, często dużo większe bariery świadomościowe – zarówno po swojej stronie jak i podmiotów biznesowych.

Uniwersytet Jagielloński dostrzegając opisane powyżej zjawiska, podjął szereg działań mających na celu wspieranie i rozwój współpracy z przemysłem, tak by wyko-rzystać wszystkie płynące z niej korzyści. Ważnym elementem tych działań jest projekt badań socjologicznych, który ma pomóc zdiagnozować czynniki determinujące wspo-mnianą współpracę, dostarczyć informacji o stanie obecnym i pomóc w stworzeniu skutecznych rozwiązań w przyszłości. Szczególnie istotna jest tu zwłaszcza możliwość poznania tzw. czynników miękkich [świadomościowych], będących kluczem do po-wodzenia wdrażanej strategii.

Badania składają się z dwóch uzupełniających się komponentów: części poświę-conej pracownikom naukowym uniwersytetu oraz części zajmującej się przedstawicie-lami przemysłu z województwa Małopolskiego i Śląskiego. Z uwagi na założone cele zaprojektowano je jako badania jakościowe. W części dotyczącej uniwersytetu zasto-sowana została technika wywiadu pogłębionego, natomiast w części poświęconej

62 C I T T R U

przemysłowi przewidziano technikę wywiadu telefonicznego. Zaplanowano łączną liczbę 150 wywiadów na wszystkich wydziałach uniwersytetu oraz 150 wywiadów telefonicznych z przedstawicielami firm. Dodatkowo projekt zakłada 10 wywiadów pogłębionych z kluczowymi osobami w badanych firmach, które pozwolą uzyskać poszerzone informacje o najważniejszych aspektach współpracy z uczelniami. Realiza-cją projektu zajmują się członkowie Sekcji Metodologii Badań Społecznych Koła Na-ukowego Studentów Socjologii w składzie: Karolina Keler, Katarzyna Stec, Maja Pie-niądz, Filip Kulon, Przemysław Majkut, Dariusz Szklarczyk i Seweryn Krupnik, wspierana merytorycznie przez autora tego tekstu.

Należy zaznaczyć, że finalizacja badań i przedstawienie pełnego raportu końco-wego przewidziane są na koniec lipca 2005, stąd też artykuł ten powstaje w oparciu o wyniki cząstkowe i tym samym zawiera wstępne analizy i obserwacje. Dotychczas zgromadzony materiał pozwala jednak na wyróżnienie pewnych interesujących ten-dencji dotyczących współpracy uniwersytetu z branżą przemysłową, które zostaną zaprezentowane poniżej. W ostatniej części przedstawię pierwsze wnioski, jakie nasu-wają się na podstawie zebranych informacji. Rozszerzona analiza tej tematyki wraz z krótką charakterystyką poszczególnych wydziałów znajdzie się we wspomnianym wcześniej raporcie końcowym.

Na wstępie podkreślić należy fakt, iż z uwagi na jakościowy charakter badań, trudno jest wyciągać generalne wnioski statystyczne czy operować konkretnymi cy-frami, pokazującymi skalę obecnej współpracy naukowców UJ z przemysłem. Odpo-wiedni [celowy] dobór próby oraz zadane pytania umożliwiają jednak postawienie tezy, że nieliczni podejmują taką współpracę i stanowią zdecydowaną mniejszość, nawet na wydziałach o dużym potencjale [np. wydział Chemii czy Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej]. Jako wyjątek jawi się tutaj wydział Biotechnologii, na którym przykładów współpracy jest znacząco więcej.

Ta ogólna tendencja kontrastuje natomiast wyraźnie z deklarowaną chęcią współ-pracy, która była powszechna wśród badanych osób. Większość wyraża gotowość udziału w tego typu przedsięwzięciach i dostrzega liczne korzyści mogące z nich wy-nikać. Do najczęściej przytaczanych należą:

• Szansa na pozyskanie nowych funduszy dla uniwersytetu [a co za tym idzie możliwość finansowania zakupu nowoczesnej aparatury i podniesienie ogól-nego poziomu nauczania].

• Zwiększenie dochodów kadry naukowej [„doskonała okazja by dorobić do nie najwyższych pensji”]. Większa szansa na samorealizację w danej dziedzinie.

• Wzrost prestiżu uniwersytetu i rozwój badań naukowych.

• Dla przemysłu – nowe technologie, patenty i w efekcie wymierne zyski eko-nomiczne [„firmy mogą od nas pozyskać wiedzę, która we współczesnym świecie jest podstawą rozwoju gospodarczego”].

Wielu badanych pracowników UJ widzi też bardzo konkretne możliwości podję-cia wspólnych działań z firmami przemysłowymi [np. zastosowanie laserów, telein-formatyki, konsultacje eksperckie w gospodarowaniu przestrzenią czy testy toksyczno-ści materiałów]. Część jednak poza ogólnymi deklaracjami ma problemy z zapropo-nowaniem szczegółowych tematów współpracy.

Przeprowadzone wywiady pozwoliły dostrzec pewną interesująca tendencję wśród popierających ideę takiej współpracy. Generalnie większy entuzjazm wyrażali

na-63 C I T T R U

ukowcy młodsi wiekiem i stopniem naukowym. Wśród starszej kadry częściej poja-wiały się uwagi o braku czasu na dodatkowe zajęcia lub nawet głosy sceptyczne [„Kontakty z biznesem bywają trudne (...) my skupiamy się raczej na badaniach pod-stawowych”]. Dostrzegający tą prawidłowość młodsi respondenci twierdzą, że „Wielu starszych pracowników uważa kontakty z biznesem za mętne, a sam biznes kojarzy im się z mafią”. Powyższe obserwacje zdają się wskazywać na występowanie pewnej różnicy pokoleniowej w podejściu do współpracy z przemysłem. Wynikać ona może nie tylko z różnych uwarunkowań instytucjonalnych [samodzielni pracownicy naukowi wskazują na „obłożenie dydaktyką” jako istotną przeszkodę] ale również z odmien-nych wizji uprawiania nauki [młodsza generacja akademicka jest przyzwyczajona do zdobywania funduszy na badania ze źródeł zewnętrznych i do większej aktywności w znajdywaniu partnerów poza uczelnią]. Można zatem przewidywać, że wraz z natu-ralną zmianą generacji na uniwersytecie, współpraca z branżą przemysłową ma szansę rozwijać się niejako samoistnie.

Aby tak się jednak stało musi zostać przezwyciężony szereg istotnych przeszkód, które zdefiniowali pytani respondenci. Po stronie uczelni wskazywane bariery to przede wszystkim:

• przestarzały system nastawiony na badania podstawowe [ stereotypy np. „są to badania podstawowe i na to powinny być pieniądze z budżetu, tylko i wyłącz-nie”];

• brak odpowiedniej aparatury;

• problemy biurokratyczne, niewydolność administracji:„[...] Jak zwróciłem się do fundacji, która jest przy naszym Wydziale [Pro Chemia] to było jak prze-słuchiwanie przed komisją śledczą... Spisanie tego porozumienia zabrało mi pół roku, przy czym z USA cały czas mówiono mi: „Czy zdaje sobie Pan sprawę, że dla nas najważniejszy jest timing, bo dla nas za pół roku to to nie będzie aktualne.”

• kwestie prawne [„ kto ma prawa do wyników?”] – niejasności wokół praw au-torskich. Wielu respondentów wskazuje na brak doświadczenia w tym zakresie w Polsce, np. jeśli chodzi o patentowanie; inne zagrożenie to sytuacja, w której zlecający zastrzega sobie zakaz publikacji;

• brak wsparcia instytucjonalnego : „Przemysł nie wie, co my umiemy i co mo-żemy dla nich zrobić. Z drugiej strony, my nie mamy czasu sami sobie szukać kontaktów i negocjować umów”.

Istotne bariery dostrzegają również badani po stronie branży przemysłowej:

• Brak adekwatnego zaplecza finansowego w polskich firmach;

• Niechęć firm do inwestowania w długofalowe projekty;

• „Polski biznes nie jest absolutnie zainteresowany badaniami naukowymi. Woli kupować patenty zachodnie.”

• Nikłe zainteresowanie ze strony dużych, zagranicznych koncernów: „Zachod-nie firmy mają swoje centra badawcze i nas nie potrzebują.”

• Słabość sektora nowych technologii w naszym kraju. Firmy słabo rozwinięte technologicznie – brak pola do współpracy.

• Różne priorytety: „Biznesmeni chcą szybkich zysków, a w nauce potrzeba czasu”, „Naukowcy nie lubią pracować pod presją czasu. Badania są często długotrwałą inwestycją, której sukces nie jest oczywisty.”

64 C I T T R U

Generalnym problemem jest ponadto słaby przepływ informacji między uczelnią a przemysłem oraz mała intensywność wzajemnych kontaktów. Dobrze ilustruje to na-stępujący cytat: „Myślę, że jest takie generalnie niezrozumienie z obu stron. Niezro-zumienie tych obopólnych korzyści, które mogą z takiej współpracy wypływać. Na-ukowcy są troszkę zbyt zamknięci w swoim środowisku i nie widzą pewnych korzy-ści, szans. No i przemysł nie widzi też takiej możliwokorzy-ści, takiego szybkiego, bezpo-średniego wdrożenia tej myśli naukowej do praktyki. Nie ma tego dalekosiężnego spoj-rzenia, jakie charakteryzuje współpracę w innych krajach”.

W świetle powyższych stwierdzeń nie może dziwić fakt, że badani zauważali dużą rolę dla jednostki zajmującej się w ramach uniwersytetu koordynacją współpracy z przemysłem. Idea powstania takiej jednostki została pozytywnie oceniona przez zde-cydowaną większość respondentów. Według nich zadania tego typu jednostki powinny polegać w szczególności na:

• Promowaniu działalności naukowej w środowisku biznesowym; „Pokazać pol-skiemu biznesowi co można zrobić i co przemysł zachodni od nas kupuje”;

• Zmianie światopoglądu części kadry; np. poprzez promowanie udanych przy-kładów współpracy;

• Stworzeniu jasnych standardów współpracy „Tak by po otrzymaniu telefonu z propozycją wiadomo było co robić”;

• Wyjaśnieniu kwestii własności intelektualnej, pomocy w patentowaniu, kon-sultacje prawne, konkon-sultacje finansowe;

• Informowaniu pracowników naukowych o możliwościach współpracy; wyszu-kiwaniu chętnych kontrahentów i uzgadnianie warunków współpracy;

• Informowaniu o badaniach prowadzonych w poszczególnych kate-drach/zakładach.

Formułując wymienione propozycje, naukowcy zgodnie dostrzegają brak tego typu działań w chwili obecnej. Poproszeni o ocenę warunków stwarzanych przez uni-wersytet do współpracy z partnerami przemysłowymi wystawiają najczęściej noty 2 i 3, w 6 stopniowej skali. Wynika to stąd, że jak określają opisowo: „Uniwersytet ani nie pomaga ani nie przeszkadza, po prostu nie interesuje się tym” lub też „wystawiam ocenę dopuszczająca, bo [uniwersytet] dopuszcza do współpracy”.

Z dużo lepszymi ocenami spotykają się propozycje konkretnych rozwiązań, które zostały przedstawione badanym w trakcie wywiadów. Koncepcja utworzenia bazy danych „eksperci, projekty, aparatura” zawierającej informacje na temat badań prowa-dzonych przez poszczególne jednostki uniwersytetu, została przyjęta bardzo pozytyw-nie przez przeważającą większość respondentów. Jest to według nich krok we właści-wym kierunku, który ułatwi postulowaną właści-wymianę informacji. To powszechne popar-cie nie przekłada się natomiast na fakt zarejestrowania się w bazie [zrobiło to jedynie kilku rozmówców], co jednak wobec stosunkowo niedługiego okresu jej funkcjonowa-nia ma szanse ulec zmianie w najbliższej przyszłości. Pomysł wprowadzefunkcjonowa-nia na UJ tzw. branżowych prac magisterskich [prace pisane prze magistrantów w ścisłej współ-pracy

z firmą partnerską i dotyczące konkretnych problemów praktycznych] także został w większości dobrze oceniony ale w tym przypadku pojawiały się również głosy scep-tyczne [„może być problem ze znalezieniem odpowiednich partnerów”, „Jak biznes ma

65 C I T T R U

osiągać korzyści z pracy magisterskiej? To jest nieporozumienie”]. Wątpliwości było najwięcej przy idei tzw. ścieżek edukacyjnych, czyli specjalnych przedmiotów wpro-wadzanych w porozumieniu z przemysłem, pod jego konkretne potrzeby. Respondenci z jednej strony dostrzegali szanse na poprawienie pozycji absolwentów na rynku pracy, z drugiej strony jednak podkreślali zasadę przekazywania na uczelni przede wszystkim wiedzy ogólnej [„Rolą uniwersytetu nie jest kształcenie zawodowe”] i wyrażali obawy przed zbytnią „komercjalizacją studiów”. Generalnie, wszystkie trzy rozwiązania zo-stały raczej dobrze ocenione przez środowisko akademickie i po wprowadzeniu pew-nych korekt i dopracowaniu szczegółów mają duże szanse być powszechnie zaakcep-towane.

Podsumowując można stwierdzić, że pierwsze, wstępne wyniki badań wykazały ogromny potencjał do rozwoju współpracy z branżą przemysłową na Uniwersytecie Jagiellońskim. Istnieje wśród kadry naukowej rozpowszechniona i jasno artykułowana świadomość korzyści, jakie niesie z sobą taka strategia. Respondenci wyrażali chęć i gotowość nawiązania partnerstwa z firmami przemysłowymi, często proponując kon-kretne pomysły na takie przedsięwzięcia. Jeżeli przełamane zostaną bariery, które dość wyraźnie wyłaniają się z przeprowadzonych wywiadów i wdrożone zostaną skuteczne działania mogące je zlikwidować, istnieje duża szansa na znaczący wzrost realizowa-nych projektów akademicko-biznesowych.

Tomasz Adamski Instytut Socjologii UJ doktorant na Wydziale Filozoficznym UJ

Badania zostały przeprowadzone w ramach projektu:

„Między przedsiębiorstwami a uniwersytetem – kampania informacyjno-promocyjna CITTRU”.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

66 C I T T R U

C e n t r u m I n n o w a c j i , T r a n s f e r u T e c h n o l o g i i i R o z w o j u U n i w e r s y t e t u :

k o n c e p c j a i d z i a ł a n i a

Dr PIOTR ŻABICKI

Nowe wyzwania dla Uniwersytetu w jednoczącej się Europie

Laureat Polskiego Nobla – Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, wybitny chemik prof. Wojciech J. Stec – autor wielu opracowań i odkryć sytuujących się na styku chemii, biologii i medycyny tzw. Life Science – z Centrum Badań Molekular-nych PAN w Łodzi, w obszernym tekście (Polityka, 27.11.2004) snuje przenikliwe rozważania na temat związków nauki i gospodarki. Kreśli on między innymi koniec epoki badań jednodyscyplinarnych, konieczność wprowadzenia i stosowania w nauce regulacji patentowych oraz uwypukla korzyści wynikające z rozwoju uczelni w oparciu o przedsiębiorczość akademicką. Prof. Stec twierdzi między innymi, że „nawet zajmu-jąc się tzw. nauką czystą i badaniami podstawowymi (…) powstaje myśl mazajmu-jąca wy-miar ekonomiczny”. Badacz konkluduje swe idee dobitnym stwierdzeniem, że udo-stępnienie wyników analiz i obserwacji bez odpowiedniego zabezpieczenia prawnego a także bez określenia całkiem realnych korzyści na rzecz macierzystej jednostki nauko-wej, a również samego autora innowacji, nosi znamiona grzechu zaniechania i jest zwykłą nieuczciwością wobec polskich podatników.

Prof. Stec klarownie wskazuje tym samym na pro-innowacyjną drogę rozwoju uniwersytetów, które mają stać się lokomotywą gospodarki, udostępniając naukowcom komfort badań i dbając przy tym o równowagę między ekonomiczną, dydaktyczną i czysto-naukową rolą akademii.

Podobne tezy formułuje Rektor UJ prof. Franciszek Ziejka w wystąpieniu inaugu-rującym II konferencję Uniwersytet dla przemysłu (Kraków, Collegium Maius, 29.03.2004). Prof. Ziejka przedstawia w nim pro-rynkową „ścieżkę” jako jeden z pod-stawowych kierunków rozwoju Uniwersytetu oraz szkolnictwa wyższego w dobie jed-noczącej się Europy i tryumfującej gospodarki opartej na wiedzy.

Powyższe wystąpienie rektora UJ nawiązywało nie tylko do teoretycznych reflek-sji, ale i do bieżącej działalności władz UJ, która zaowocowała miedzy innymi powo-łaniem Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu (CITTRU).

Śledząc główne punkty wystąpienia rektora UJ, pokazujemy w prezentowanym tekście fundamenty i osiągnięcia CITTRU, mając nadzieję, że w ten sposób bardziej widoczne

67 C I T T R U

staje się też przesłanie prof. Steca i rzeszy innych osób, które w obliczu przemian spo-łecznych, gospodarczych (konkurencja na rynkach) i politycznych (nowe struktury europejskie) widzą korzyści z prowadzenia przez uczelnie aktywnej działalności roz-wojowej i pro-innowacyjnej.

Badania naukowe, edukacja i innowacje

Rektor UJ przypomniał między innymi, że w sformułowanym w 2003 r. postula-cie Komisja Europejska zaznacza, że „szkoły wyższe, obejmując swoją działalnością badania naukowe, edukację i innowacje, wykonują następujące funkcje kluczowe:

• generowanie wiedzy poprzez badania naukowe,

• transfer wiedzy poprzez edukację, szkolenia i publikacje,

• wykorzystanie wiedzy, której beneficjentem jest społeczeństwo – przede wszystkim chodzi o różnorodne innowacje”.

Oczywiście większość tych zadań Uniwersytet realizuje poprzez powszechne formy działania: dydaktykę i badania. Jednakże w obecnych warunkach wzmożonej konkurencyjności i konieczności szukania indywidualnych źródeł finansowania nie-zbędne są dodatkowe nakłady i odrębne strategie postępowania.

Dlatego też CITTRU jako jednostka uczelniana wspierająca transfer technologii i przedsiębiorczość stara się również aktywnie wspomagać – widziany kompleksowo – rozwój uczelni, uczestniczyć w działaniach na szczeblu władz regionalnych, współpra-cować z podobnymi instytucjami w kraju i zagranicą.

Mówiąc o przedsiębiorczości akademickiej i kreowaniu nowych technologii nale-ży mieć świadomość, że wspieranie tego rodzaju zjawisk i procesów jest w naszych warunkach „pracą u podstaw”. Dlatego też CITTRU, organizując różnorodne przed-sięwzięcia zmierzające do uwypuklenia tajników naukowej aktywności przedsiębior-czej, proponuje między innymi szereg działań edukacyjnych i informacyjnych.

Jedną z ważniejszych tego rodzaju inicjatyw jest realizowane w oparciu o uzyska-ną przez CITTRU dotację z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) w 2004 r. oraz z Europejskiego Funduszu Społecznego w 2005 r. (EFS, projekt "Roz-wój współpracy w zakresie transferu wiedzy między UJ a przedsiębiorcami") przed-sięwzięcie pod nazwą Innowacyjna przedsiębiorczość, czyli jak przejść od innowacji do wdrożenia. Jego celem jest wspieranie przedsiębiorczości akademickiej wśród stu-dentów, doktorantów i młodych pracowników nauki.

Projekt jest trzyczęściowy:

1. warsztaty (dla ponad 150 osób z UJ, odbyły się w maju i czerwcu 2004 oraz 2005 roku), w trakcie których ekonomiści, prawnicy, psychologowie tłuma-czyli różne aspekty działalności przedsiębiorczej opartej o badania naukowe;

2. szkoła letnia (lipiec 2004 i 2005), gdzie w ciągu tygodnia młodzi adepci nauki mieli możliwość szlifowania swych pomysłów naukowych pod kątem ich ryn-kowego wdrożenia;

3. Klub Eureka, jest kontynuacją warsztatów i szkoły letniej. Stwarza on przyjaz-ne środowisko dla prac nad możliwościami komercjalizacji własnych pomy-słów poprzez dyskusję w interdyscyplinarnym gronie, fachowe doradztwo (prawne, marketingowe, itp.) oraz spotkania z praktykami biznesu. Gośćmi członków klubu byli między innymi: jeden z założycieli portalu Onet.pl, pre-zesi: firmy Motorola na Europę Środkową i Wschodnią oraz

biotechnologicz-68 C I T T R U

nej firmy Biomed, prezes Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej. Klub zorgani-zował też dyskusję panelową na temat dylematów przedsiębiorczości akade-mickiej, której pokłosiem jest wydawnictwo „Oblicza innowacji”. Członków Klubu wciąż przybywa, tak jak coraz więcej jest wśród jego dotychczasowych uczestników konkretnych i świetnych jakościowo idei naukowych.

Nieco innym projektem o charakterze edukacyjnym, w którym CITTRU uczestni-czy, jest międzynarodowa inicjatywa BEPART. Zamierzeniem tego przedsięwzięcia jest pobudzenie przedsiębiorczości wśród studentów i absolwentów poprzez stworzenie odpowiednich metod promocyjnych, edukacyjnych, strategii rozwoju regionalnego i innych instrumentów kształtujących kooperację pomiędzy nauką i biznesem. Na re-alizację tego projektu CITTRU pozyskało dla uczelni dotację ze wspólnotowego pro-gramu INTERREG III C.

Rozpatrując szeroko definiowane pro-przedsiębiorcze działania edukacyjne warto także przez chwilę przyjrzeć się warsztatom Komercjalizacja myśli naukowej i tworze-nie firm na Uniwersytecie. Zorganizowane one zostały w kooperacji z Parkiem Tech-nologicznym w Heidelbergu oraz Centrum Rozwoju Uniwersytetu w Uppsali, a ich celem była dyskusja nad problemami i niuansami rozwijania przedsiębiorczości aka-demickiej, pokazana na przykładzie krajów zachodnich i odniesiona do warunków polskich.

CITTRU planuje szeroko rozwijać wsparcie edukacyjne. Dlatego też przygoto-wywane są kolejne projekty obejmujące między innymi stypendia dla najlepszych dok-torantów UJ oraz branżowych prac magisterskich i staży w renomowanych firmach dla biotechnologów.

W informacji wstępnej na temat misji CITTRU przeczytać można, że wielozakre-sowość działań tej instytucji przejawia się także w działaniach mających na celu współpracę z instytucjami samorządowymi, edukacyjnymi/naukowymi i z otoczenia biznesu (regionalnymi, krajowymi i zagranicznymi). Konkretnym przykładem tego rodzaju działań jest uczestnictwo w opracowaniu Regionalnej Strategii Innowacji Wo-jewództwa Małopolskiego. CITTRU reprezentuje w tych pracach interesy Uniwersyte-tu, będąc równocześnie partnerem innych instytucji, polskich i zagranicznych (regiony Umbrii, Turyngii i Kent). Projekt koordynowany jest przez Urząd Marszałkowski Wo-jewództwa Małopolskiego.

„Generowanie i transfer wiedzy” w perspektywie gospodarczej, o której mówi ten artykuł, nie byłyby możliwe bez szeregu działań popularyzatorskich i promocyjnych.

W celu popularyzacji idei związanych z działaniami CITTRU podjęto współpracę z mediami regionalnymi („Gazeta Wyborcza”, „Dziennik Polski”, TVP Kraków i in-ne), które między innymi relacjonują wydarzenia koordynowane przez Centrum. CIT-TRU brało też udział w programach telewizji krakowskiej przedstawiając proinnowa-cyjne działania Uniwersytetu, promowało również otwarcie Uczelni na współpracę z przemysłem na Targach Poznańskich (salon Nauka i Gospodarka). CITTRU we wła-snym zakresie stworzyło i administruje rozbudowaną witryną internetową gromadzącą informacje o bieżących wydarzeniach i projektach. Poprzez tę stronę można także przejść do „Innowacyjnej Bazy Danych”.

Mimo zadowalających wyników działań popularyzatorskich CITTRU wciąż roz-wija tę aktywność. Stąd między innymi projekt szerokiej kampanii informacyjnej

„Między przedsiębiorstwem a uniwersytetem”, który jest realizowany przy wsparciu