• Nie Znaleziono Wyników

Tworzenie dobrobytu w Szwajcarii

RODZAJE I CECHY MODELI GOSPODARKI RYNKOWEJ 2.1 Pojęcie i klasyfikacje modeli gospodarczych

TWORZENIE DOBROBYTU W MODELU REŃSKIM 5.1 Ogólna charakterystyka modelu opartego na kulturze reńskiej

5.4. Tworzenie dobrobytu w Szwajcarii

W Szwajcarii udział koszto w z ycia w budz etach gospodarstw domowych kto rych członkowie pracują w sektorze publicznym nie ulegał znaczącym zmianom przez cały okres badania. Udział ogo łu wydatko w w dochodach jest uzalez niony przede wszystkim od wysokos ci podatko w. Ich udział w budz ecie domowym ulegał pewnym wahaniom przez cały okres badania i wynio sł s rednio 22,7% (σ=3,5%). Istotne znaczenie mają ro wniez koszty mieszkaniowe, kto rych udział wynio sł s rednio 9,2% (σ=2,9%). Udział pozostałych wydatko w utrzymywał się na względnie niezmienionym poziomie przez cały okres badania. Gospodarstwa domowe w Szwajcarii, kto re utrzymują się z pracy w sektorze publicznym przeznaczają s rednio na z ywnos c 5,5% (σ=1,1%), na usługi 5,6% (σ=2,0%), na odziez 2,2% (σ=0,4%), na urlop 2,5% (σ=0,4%) oraz na sprzęt AGD i RTV 2,9% (σ=1,1%) swoich docho-do w.

Rys. 54. Udział kosztów życia w dochodach gosp. dom. w sektorze publicznym w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych, kto rych członkowie są zatrudnieni w sektorze publicznym, obserwuje się pewne wahania udziału opłat w dochodach wynika-jące ze zmiany stopy opodatkowania dochodo w oraz wzrostu koszto w mieszkaniowych w kolejnych latach. Udział opłat w budz ecie tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Podatek Mieszkanie Żywność Usługi Odzież Urlop AGD i RTV

31,9% (σ=4,3%) w całym okresie badania. Udział konsumpcji w dochodach podlegał nie-wielkim wahaniom i s rednio wynio sł ok. 18,7% (σ=2,6%) w całym okresie badania. Nie-wielkie zmiany udziału koszto w z ycia w budz etach szwajcarskich gospodarstw domowych w sektorze publicznym skutkowały s rednim poziomem oszczędnos ci wynoszącym 49,4% (σ=5,0%) dochodo w w całym okresie badania. Gospodarstwa domowe w Szwajcarii uzysku-jące dochody w sektorze publicznym mogły tym samym odłoz yc s rednio prawie 1/2 swoje-go budz etu w całym okresie objętym badaniem.

Rys. 55. Udział wydatków i oszczędności w budżecie gos. dom. w sektorze publicznym w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych kto rych członkowie pracują w sektorze publicznym koszty z ycia pochłaniają s rednio ponad 1/2 ich dochodo w. Udział wydatko w w budz etach tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio 50,6% (σ=5,0%). Koszty z ycia nie przekroczyły 100% dochodo w w całym okresie badania. Oznacza to, z e w z adnym roku gospodarstwa domowe utrzymujące się z sektora publicznego w Szwajcarii nie musiały rezygnowac z z adnych wydatko w konsumpcyjnych. Bardzo wysoki i stabilny udział osz-czędnos ci w budz ecie tych gospodarstw domowych pozwala na wykorzystanie czasu wolnego na odpoczynek, konsumpcję lub samorealizację oraz sprzyja tworzeniu dobrobytu.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Opłaty Konsumpcja Oszczędności

W Szwajcarii udział koszto w z ycia w budz etach gospodarstw domowych kto rych członkowie pracują w sektorze usług nie ulegał niewielkim wahaniom przez cały okres badania. Udział ogo łu wydatko w w dochodach jest uzalez niony przede wszystkim od wysokos ci podatko w. Ich udział w budz ecie domowym ulegał niewielkim zmianom przez cały okres badania i wynio sł s rednio 22,1% (σ=3,4%). Istotne znaczenie mają ro wniez koszty mieszkaniowe, kto rych udział wynio sł s rednio 13,0% (σ=4,0%). Udział pozostałych wydatko w utrzymywał się na względnie niezmienionym poziomie przez cały okres badania. Gospodarstwa domowe w Szwajcarii, kto re utrzymują się z pracy w sektorze usług przezna-czają s rednio na z ywnos c 7,9% (σ=1,7 %), na usługi 7,8% (σ=2,5%), na odziez 3,1% (σ=0,5%), na urlop 3,5% (σ=0,6%) oraz na sprzęt AGD i RTV 4,1% (σ=1,4%) swoich docho-do w.

Rys. 56. Udział kosztów życia w dochodach gosp. dom. w sektorze usług w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych, kto rych członkowie są zatrudnieni w sektorze usług, obserwuje się pewne wahania udziału opłat w dochodach wynikające ze zmiany stopy opodatkowania dochodo w oraz wzrostu koszto w mieszkaniowych w kolejnych latach. Udział opłat w budz ecie tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio 35,1% (σ=5,4%) w całym okresie badania. Udział konsumpcji w dochodach podlegał nie-wielkim wahaniom i s rednio wynio sł ok. 26,4% (σ=2,5%) w całym okresie badania. Pewne

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Podatek Mieszkanie Żywność Usługi Odzież Urlop AGD i RTV

wahania udziału koszto w z ycia w budz etach szwajcarskich gospodarstw domowych w sektorze usług skutkowały s rednim poziomem oszczędnos ci wynoszącym 38,5% (σ=5,8%) dochodo w w całym okresie badania. Gospodarstwa domowe w Szwajcarii uzysku-jące dochody w sektorze publicznym mogły tym samym odłoz yc s rednio prawie 2/5 swoje-go budz etu w całym okresie objętym badaniem.

Rys. 57. Udział wydatków i oszczędności w budżecie gosp. dom. w sektorze usług w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych kto rych członkowie pracują w sektorze usług koszty z ycia pochłaniają s rednio ponad 3/5 ich dochodo w. Udział wydatko w w budz etach tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio 61,5% (σ=5,8%). Koszty z ycia nie przekroczyły 100% dochodo w w całym okresie badania. Oznacza to, z e w z adnym roku gospodarstwa domowe utrzymujące się z sektora usług w Szwajcarii nie musiały rezygno-wac z z adnych wydatko w konsumpcyjnych. Tym samym gospodarstwa domowe w tym kraju uzyskujące dochody z sektora usług dysponują relatywnie wysokim udziałem osz-czędnos ci w swoim budz ecie, kto ry s rednio jest nieznacznie niz szy niz w sektorze publicz-nym. Bardzo wysoki i stabilny udział oszczędnos ci w budz ecie tych gospodarstw domowych pozwala na wykorzystanie czasu wolnego na odpoczynek, konsumpcję lub samorealizację oraz sprzyja tworzeniu dobrobytu.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Opłaty Konsumpcja Oszczędności

W Szwajcarii udział koszto w z ycia w budz etach gospodarstw domowych kto rych członkowie pracują w sektorze przemysłu ulegał niewielkim zmianom przez cały okres badania. Udział ogo łu wydatko w w dochodach jest uzalez niony przede wszystkim od wysokos ci podatko w. Ich udział w budz ecie domowym ulegał wahaniom przez cały okres badania i wynio sł s rednio 25,0% (σ=4,3%). Mniejsze znaczenie mają ro wniez koszty miesz-kaniowe, kto rych udział wynio sł s rednio 7,5% (σ=2,6%). Udział pozostałych wydatko w utrzymywał się na względnie niezmienionym poziomie przez cały okres badania. Gospodar-stwa domowe w Szwajcarii, kto re utrzymują się z pracy w sektorze przemysłu przeznaczają s rednio na z ywnos c 4,5% (σ=1,0%), na usługi 4,5% (σ=1,7%), na odziez 1,8% (σ=0,3%), na urlop 2,0% (σ=0,4%) oraz na sprzęt AGD i RTV 2,3% (σ=0,8%) swoich dochodo w.

Rys. 58. Udział kosztów życia w dochodach gosp. dom. w sektorze przemysłu w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych, kto rych członkowie są zatrudnieni w sektorze przemysłu, obserwuje się niewielkie wahania udziału opłat w dochodach wyni-kające z obniz ającej się stopy opodatkowania dochodo w oraz wzrostu koszto w mieszka-niowych w kolejnych latach. Udział opłat w budz ecie tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio 32,5% (σ=3,9%) w całym okresie badania. Udział konsumpcji w dochodach podle-gał niewielkim wahaniom i s rednio wynio sł ok. 15,1% (σ=2,1%) w całym okresie badania. Niewielkie zmiany udziału koszto w z ycia w budz etach szwajcarskich gospodarstw

domo-0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Podatek Mieszkanie Żywność Usługi Odzież Urlop AGD i RTV

wych w sektorze przemysłu skutkowały s rednim poziomem oszczędnos ci wynoszącym 52,4% (σ=4,3%) dochodo w w całym okresie badania. Gospodarstwa domowe w Szwajcarii uzyskujące dochody w sektorze przemysłu mogły tym samym odłoz yc s rednio ponad 1/2 swojego budz etu w całym okresie objętym badaniem.

Rys. 59. Udział wydatków i oszczędności w budżecie gosp. dom. w sektorze przemysłu w Szwajcarii

Z ro dło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w tabeli 11 (Aneks)

W szwajcarskich gospodarstwach domowych kto rych członkowie pracują w sektorze przemysłu koszty z ycia pochłaniają s rednio prawie 1/2 ich dochodo w. Udział wydatko w w budz etach tych gospodarstw domowych wynio sł s rednio 47,6% (σ=4,3%). Koszty z ycia nie przekroczyły 100% dochodo w w całym okresie badania. Oznacza to, z e w z adnym roku gospodarstwa domowe utrzymujące się z sektora przemysłu w Szwajcarii nie musiały rezygnowac z z adnych wydatko w konsumpcyjnych. Stopa oszczędnos ci w sektorze przemy-słu jest nieznacznie wyz sza niz w sektorze publicznym oraz znacząco wyz sza niz w gospodarstwach domowych uzyskujących dochody w sektorze usług. Wysokie dochody oraz niskie koszty z ycia skutkujące wysokim i stabilnym udziałem oszczędnos ci w budz ecie wszystkich gospodarstw domowych w Szwajcarii pozwala na wykorzystanie czasu wolnego na odpoczynek, konsumpcję lub samorealizację oraz sprzyja tworzeniu dobrobytu.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018 Opłaty Konsumpcja Oszczędności