Rozdział 2. Klasyfikacja projekcji inflacji
2.5. Typologia projekcji inflacji wykonywanych w wybranych bankach centralnych
W latach 2001-2013 Bank Centralny Norwegii (NB) opublikował kilka typów projekcji inflacji. Pierwsza projekcja inflacji została przedstawiona w 2001 r. i do 2005 r. tworzona była dla miary inflacji bazowej CPIXE lub CPI-ATE. W tym okresie kolejnym zmianom ulegało założenie ujętej stopy procentowej. NB na początku konstruował projekcje inflacji przy założeniu stałej stopy procentowej w horyzoncie prognozy, a później stopy zbieżnej z oczekiwaniami rynkowymi. W 2003 r. opublikował równolegle oba typy projekcji. W 2005 r. rozpoczęto prezentację projekcji inflacji przy założeniu endogenicznej stopy procentowej. Od 2006 r. NB tworzył dwa typy projekcji inflacji: projekcję inflacji CPI oraz projekcję inflacji bazowej CPI-ATE. Jest to jedyny z wybranych banków centralnych, który od 2008 r. publikuje projekcję inflacji CPI oraz aż dwa typy projekcji inflacji bazowej (CPI-ATE oraz CPIXE). Dodatkowo NB zamieszczał w raportach alternatywne projekcje inflacji konstruowane przy założeniu stałego lub zmiennego kursu walutowego. Projekcje
128 Najistotniejszym i najważniejszym założeniem jest kształtowanie się ścieżki stóp procentowych. W praktyce niektóre BC publikują projekcje inflacji także przy innych kluczowych założeniach (np. NB publikuje także projekcje przy założeniu stałego kursu walutowego). Jednakże z punktu widzenia samej procedury decyzyjnej założenia te nie są już tak istotne.
102
inflacji w latach 2001-2005 cechowały się stałym horyzontem o długości ośmiu kwartałów. Wraz z wprowadzeniem optymalnej ścieżki polityki monetarnej horyzont wykonywanych projekcji przekształcił się na zmienny i wydłużył (zgodnie z zaleceniami L.E.O. Svennsona z 2003 r.) do 13-14 kwartałów. Od 2006 r. w NB można zauważyć charakterystyczny podział wykonywanych projekcji inflacji na główne i pomocnicze.
Bank Centralny Szwecji (SR) publikuje projekcje inflacji od 1996 r. Do 2008 r.
zamieszczał w raportach dwa typy projekcji inflacji: projekcję inflacji CPI oraz projekcję inflacji bazowej UND1X lub CPIX129, co pozwoliło na jasne wyodrębnienie projekcji głównej i pomocniczej. W tym okresie zmianie ulegało założenie stopy procentowej ujętej w projekcji. Do 2004 r. stosowano założenie stałej stopy procentowej w horyzoncie prognozy, w latach 2005-2006 założenie stopy procentowej zbieżnej z oczekiwaniami rynkowymi, a od 2007 r. założenie endogenicznej stopy procentowej. Na przełomie lat 2008-2009 SR zaprzestał publikacji projekcji inflacji bazowej. W drugim kwartale 2009 r. rozpoczęto ponowną publikację projekcji inflacji bazowej, tym razem CPIF. SR stosuje stały horyzont projekcji inflacji, który do 2004 r. wynosił 9, a potem 14 kwartałów.
Od 2001 r. Bank Centralny Czech publikuje projekcję inflacji CPI, a od 2008 r. dodatkowo także projekcję inflacji bazowej MPRI, która stanowi projekcję pomocniczą. W 2001 r. projekcja inflacji wykonana została przy założeniu stałej stopy procentowej w horyzoncie prognozy. Od 2002 roku projekcje publikowane są dla endogenicznej stopy procentowej. Horyzont projekcji w latach 2001-2013 był zmienny i wynosił 8-9 kwartałów.
Bank Anglii (BoE) publikował jedną projekcję inflacji w latach 1993-1995, przy
czym była ona konstruowana przy założeniu stałej stopy procentowej w horyzoncie prognozy. Od 1998 r. BoE prezentuje dodatkowo także projekcję inflacji o stopie zbieżnej z oczekiwaniami rynkowymi. W latach 1993-2003 projekcje wykonywane były dla wskaźnika inflacji RPIX, a od 2004 r. są tworzone dla wskaźnika CPI. Horyzont projekcji inflacji jest stały, przy czym do 2003 r. wynosił on dla wszystkich typów projekcji 9 kwartałów, a od 2004 r. dla projekcji inflacji o stopie procentowej zbieżnej z oczekiwaniami rynkowymi wynosi 13 kwartałów. W przypadku BoE widać jasne rozróżnienie pomiędzy projekcja główną (o stałej stopie), a projekcją alternatywną (o zmiennej stopie)130.
Na podstawie przeglądu projekcji inflacji publikowanych w wybranych bankach centralnych można zauważyć tendencje do:
129 W 2007 r. zmieniona została nazwa inflacji bazowej z UND1X na CPIX, przy czym zachowano tę samą metodologię konstrukcji.
130
103 1. wydłużania horyzontu projekcji inflacji,
2. wdrażania projekcji inflacji konstruowanych przy założeniu zmiennej stopy procentowej ujętej w prognozie,
3. stosowania coraz większej ilości pomocniczych i alternatywnych projekcji inflacji.
W tabelach 2.10-2.11 zaprezentowano klasyfikację projekcji inflacji publikowanych przez banki centralne Czech, Wielkiej Brytanii, Szwecji oraz Norwegii z punktu widzenia ich wykorzystania oraz najistotniejszych cech.
W aneksie przedstawiono graficznie porównanie kształtowania się ścieżek centralnych projekcji inflacji rejestrowanej oraz bazowej w wybranych bankach centralnych. Zamieszczono tam także w tabeli A.2.1. zestawienie projekcji publikowanych przez banki centralne wdrażające strategię BCI w 2013 r.
W następnym rozdziale omówiony został system prognostyczny inflacji w bankach centralnych wdrażających strategię BCI
Tabela 2.10. Liczba publikowanych równolegle w pojedynczych raportach projekcji inflacji w wybranych bankach centralnych
BC Okres Liczba równolegle publikowanych projekcji inflacji
SR 1996-2008 2 2009 1 2010-… 2 NB 2001-2002 1 2003 2 2004-2006:1 1 2006:2-2007 2 2008-… 3 BoE 1993-1995 1 1996-… 2 CNB 2002-2007 1 2008-… 2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie stron internetowych banków centralnych.
104
Tabela 2.11. Klasyfikacja projekcji inflacji wykonywanych w bankach centralnych Czech, Szwecji, Norwegii i Wielkiej Brytanii według kryterium najważniejszych cech
BC Okres publikacji
projekcji
Typ miary projekcji
inflacji Miara inflacji
Typ horyzontu projekcji
Długość horyzontu
projekcji Założenie stopy procentowej
Typ projekcji inflacji
SR
1996-2004 Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Stały 9 Q
Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy Projekcja główna
1996-2004 Projekcja inflacji bazowej UND1X/CPIX131 Stały 9Q Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy
Projekcja pomocnicza 2005-2006 Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Stały 14Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi Projekcja główna
2005-2006 Projekcja inflacji bazowej UND1X/CPIX Stały 14Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi Projekcja
pomocnicza 2007-… Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Stały 14Q Endogeniczna Projekcja główna
2007-2008 Projekcja inflacji bazowej UND1X/CPIX Stały 14Q Endogeniczna Projekcja
pomocnicza
2010-… Projekcja inflacji bazowej CPIF132 Stały 14Q Endogeniczna Projekcja
pomocnicza
NB
2001 Projekcja inflacji bazowej CPIXE133 Stały 8Q Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy
-134
2002:1 Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Stały 8Q Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy -
2002:2-2002:3 Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Stały 8Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi -
2003:1-2003:2 Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Stały 8Q Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy -
2003:1-2005:2 Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Stały 8Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi -
2005:3-2006:1 Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Stały 8Q Endogeniczna -
2006:2-… Projekcja inflacji bazowej CPI-ATE Zmienny 13-16Q Endogeniczna Projekcja
pomocnicza 2006:2-… Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Zmienny 13-16Q Endogeniczna Projekcja główna
2008-… Projekcja inflacji bazowej CPIXE Zmienny 13-16Q Endogeniczna Projekcja
pomocnicza
BoE 1993-1995
Projekcja inflacji
rejestrowanej RPIX
135 Zmienny 7-9Q Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy Projekcja główna
1996-2003 Projekcja inflacji RPIX Stały 9Q Stała stopa procentowa w horyzoncie Projekcja główna
131 CPI z wyłączeniem wydatków gospodarstw domowych, wydatków na odsetki hipoteczne oraz nieuwzględniające bezpośrednich skutków zmian w podatkach pośrednich i subsydiach.
132 CPI o stałym oprocentowaniu kredytów hipotecznych. Nie jest bezpośrednio dotknięte przez zmianę cen odsetek od kredytów hipotecznych.
133 CPI dostosowany do zmian podatkowych i z wyłączeniem czasowych zmian w cenach energii.
134
Brak przesłanek do jasnego zaklasyfikowania typu projekcji inflacji.
105
rejestrowanej prognozy
1998-2003 Projekcja inflacji
rejestrowanej RPIX Stały 9Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi
Projekcja alternatywna 2004-… Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Stały 9Q
Stała stopa procentowa w horyzoncie
prognozy Projekcja główna
2004-… Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Stały 13Q Zbieżna z oczekiwaniami rynkowymi
Projekcja alternatywna
CNB
2001 Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Zmienny 8-9Q 8-9Q Projekcja główna
2002-… Projekcja inflacji
rejestrowanej CPI Zmienny 8-9Q Endogeniczna Projekcja główna
2008-… Projekcja inflacji bazowej MPRI136 Zmienny 8-9Q Endogeniczna Projekcja
pomocnicza Źródło: Opracowanie własne na podstawie stron internetowych banków centralnych