7. UZASADNIENIE WYBRANEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA I JEGO ODDZIAŁYWANIA NA
7.2. W ZAKRESIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA
Główne źródła emisji substancji do powietrza stanowią zakłady produkcyjne, kotłownie oraz ruch komunikacyjny, a więc sektor przemysłowy, komunalny i transportowy. Wśród substancji emitowanych przez zakłady przemysłowe zlokalizowane na terenie Jarocina przeważają zanieczyszczenia charakterystyczne dla procesów spalania paliw do celów energetycznych i technologicznych, czyli dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla i pyły.
Duży wpływ na stan czystości powietrza ma także emisja niska, która pochodzi z lokalnych kotłowni, palenisk indywidualnych oraz środków transportu. Wielkość emisji z tych źródeł jest trudna do oszacowania i wykazuje zmienność sezonową (związaną z okresem grzewczym). Emisja substancji generowana przez ruch transportowy ma istotny udział w wielkości emisji.
Badania wieloletnie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska wykazują systematyczny spadek wielkości emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych w obrębie powiatu jarocińskiego, a tym samym w mieście i gminie Jarocin.
Wielkość imisji substancji w powietrzu określa jego jakość. Jest ona oceniana w oparciu
ETAP PROJEKTU: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
TOM: JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA: FOJUD S.A.
TYTUŁ PROJEKTU: Budowa drogi klasy Z, wraz z oświetleniem, łączącej drogę krajową nr 11 z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską, oraz drogi klasy Z, z oświetleniem, łączącej drogę powiatową, tj. ul. Bema, z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską w Jarocinie.
NR KONTRAKTU: 20080089 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Jarocin Urząd Miejski w Jarocinie STR. 37
o badania monitoringowe prowadzone w sieci krajowej, regionalnej i lokalnej. Monitoring jakości powietrza atmosferycznego w powiecie prowadzony jest przez m.in. stacje pomiarową w Jarocinie.
Średnioroczne wartości stężeń wynoszą:
dwutlenek siarki: 9,3 µg/m3, dwutlenek azotu: 32,2 µg/m3, pył PM10: 37,0 µg/m3.
7.2.2. Prognoza ruchu
Rodzaje i ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii, obliczono na podstawie sporządzonej prognozy ruchu.
Planowane oddanie inwestycji do użytkowania zbiegać będzie się w czasie z powstaniem obwodnicy miasta Jarocina w ciągu drogi krajowej nr 11. Planowane jest to w latach 2011-2013.
Zgodnie z generalnym pomiarem ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich z roku 2005, w miejscowości Jarocin występują następujące średniodobowe natężenia ruchu pojazdów:
- droga krajowa nr 11 (DK11) wylot w kierunku Bytomia – 11 409 poj./dobę (SDR1) - droga krajowa nr 11 (DK11) centrum miasta – 19 701 poj./dobę (SDR2)
- droga krajowa nr 15 (DK15) przed skrzyżowaniem z DK11 – 5844 poj./dobę (SDR3)
Ruch lokalny na odcinku ul. Wojska Polskiego:
SDRlok = SDR2-(SDR1+SDR3) = 19 701 – (11 409+5844) = 2448 poj./dobę
Zgodnie z istniejącym obecnie układem komunikacyjnym Jarocina, DK15 łączy się z DK11 i przenosi ruch tranzytowy w układzie północ-południe. Po oddaniu do ruchu obwodnicy, ruch tranzytowy z DK15 odbywać będzie się nadal tą trasą, jednakże zostanie on w większości przeniesiony z DK11 bezpośrednio na obwodnicę. Nie będzie mieć to znaczącego wpływu na projektowane połączenia ulic Wrocławskiej, Bema i Wojska Polskiego. W przypadku wcześniejszego oddania do użytku projektowanej inwestycji, może zaistnieć sytuacja, iż projektowane drogi pełnić będą rolę alternatywną dla przebiegu fragmentu dróg 11 i 15.
Zgodnie jednak z planami Inwestora, zostanie na nich dopuszczony wyłącznie ruch pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej 3,5 t z wyłączeniem ruchu komunikacji miejskiej oraz zaopatrzenia. Dla potrzeb sporządzenia prognozy ruchu przyjęto, iż inwestycja funkcjonować będzie razem z obwodnicą miejską. Na ruch odbywający się w obrębie ulic Wrocławska, Bema, Wojska Polskiego składać się będzie:
- ruch lokalny na poziomie 3905 poj/dobę,
- ruch tranzytowy z dróg krajowych 11, 15 – przyjęto 20% ruchu SDR3 – 1169 poj./dobę.
Łącznie daje to 5074 poj./dobę dla średniodobowego ruchu dla roku 2005.
ETAP PROJEKTU: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
TOM: JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA: FOJUD S.A.
TYTUŁ PROJEKTU: Budowa drogi klasy Z, wraz z oświetleniem, łączącej drogę krajową nr 11 z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską, oraz drogi klasy Z, z oświetleniem, łączącej drogę powiatową, tj. ul. Bema, z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską w Jarocinie.
NR KONTRAKTU: 20080089 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Jarocin Urząd Miejski w Jarocinie STR. 38
Przyjmując wskaźniki wzrostu na poziomie 1,342 dla roku 2012 oraz 1,910 dla roku 2022 otrzymano następujący prognozowany średni ruch dobowy:
Prognoza ruchu dla roku 2012 (jako roku oddania inwestycji do użytkowania):
SDR2012 = SDR2005*1,342 = 5074*1,342 = 6718 poj. lekkich/dobę
Prognoza ruchu dla roku 2022 (jako 10 roku po oddaniu inwestycji do użytkowania):
SDR2022 = SDR2005*1,910 = 5074*1,910 = 9691 poj. lekkich/dobę
7.2.3. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia
Z terenu inwestycji emitowane będą następujące rodzaje substancji, przy czym emisja ta związana jest nie z samym przedsięwzięciem, a odbywającym się po nim ruchem samochodowym:
SO2, NO2,
pył zawieszony.
Spośród wymienionych substancji jedynie stężenia dwutlenku azotu mogą powodować przekroczenia dopuszczalnych norm, w związku z powyższym w dalszej analizie brano pod uwagę jedynie tę substancję.
7.2.4. Dopuszczalne stężenia substancji
Dopuszczalne wartości stężeń substancji w powietrzu określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 Nr 47, poz. 281), zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi (z podziałem na normy obowiązujące na obszarze kraju oraz terenie uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej) oraz ochronę roślin.
Załącznik nr 1 do Rozporządzenia (Dz. U. 2010 Nr 16, poz. 87) określa poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin na terenie kraju, z wyłączeniem uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej, termin ich osiągnięcia, oznaczenie numeryczne tych substancji, okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, dopuszczalne częstości przekraczania tych poziomów oraz marginesy tolerancji.
Normatywne wartości stężeń rozpatrywanych substancji dla obszarów inwestycji kształtują się na następującym poziomie:
ETAP PROJEKTU: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
TOM: JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA: FOJUD S.A.
TYTUŁ PROJEKTU: Budowa drogi klasy Z, wraz z oświetleniem, łączącej drogę krajową nr 11 z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską, oraz drogi klasy Z, z oświetleniem, łączącej drogę powiatową, tj. ul. Bema, z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską w Jarocinie.
NR KONTRAKTU: 20080089 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Jarocin Urząd Miejski w Jarocinie STR. 39
Tabela 4. Dopuszczalne poziomy dla niektórych substancji w powietrzu.
Lp. Nazwa substancji (numer CAS) Okres uśredniania wyników pomiarów
Na podstawie przyjętej prognozy ruchu obliczono emisję dwutlenku azotu do powietrza.
Obliczenia wykonano dla najmniejszej szerokości projektowanego pasa drogowego, a więc dla terenu do którego inwestor posiada tytuł prawny, wynoszącego około 15 m oraz dla terenu parkingów.
Analizę prognozy emisji substancji do powietrza oraz rozkładu stężeń substancji w powietrzu, obliczono na podstawie prognozy ruchu oraz ilości miejsc parkingowych. Dla odcinków dróg źródło liniowe zastąpiono zespołem emitorów skończonych prostoliniowych, o stałej emisji z jednostki długości i stałej efektywności wysokości źródła. Źródło liniowe podzielono na odcinki o długości 10 m, przypisując każdemu emitor punktowy. Powierzchnię parkingów podzielono na kwadraty o boku 10 m, przypisując każdemu kwadratowi emitor zastępczy. Dla każdego z emitorów zastępczych została wyznaczona emisja godzinowa maksymalna (Emax/h) oraz emisja roczna średnia (Eśr/rok). Do obliczeń emisji substancji w powietrzu wykorzystano wskaźnik emisji za Z. Chłopek (wynoszący dla pojazdów lekkich: 0,153 [g/km/poj.]), dotyczący dwutlenku azotu jako zanieczyszczenia najbardziej uciążliwego przy transporcie samochodowym. Obliczenia wykonano dla roku 2012, jako roku oddania inwestycji do użytku, oraz dla roku 2022. Obliczenia wykonano przy użyciu programu komputerowego Operat 2000.
Emisja została obliczona wg następującej zależności:
E = l×k×Wsk, gdzie:
l – droga przejazdu pojazdu [km],
ETAP PROJEKTU: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
TOM: JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA: FOJUD S.A.
TYTUŁ PROJEKTU: Budowa drogi klasy Z, wraz z oświetleniem, łączącej drogę krajową nr 11 z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską, oraz drogi klasy Z, z oświetleniem, łączącej drogę powiatową, tj. ul. Bema, z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską w Jarocinie.
NR KONTRAKTU: 20080089 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Jarocin Urząd Miejski w Jarocinie STR. 40
k – liczba pojazdów [szt/h, szt/dobę], Wsk – wskaźnik emisji [g/km/poj],
Obliczenie emisji maksymalnej (jednogodzinowej):
Emax/h = (WL ×kL/h + WC ×kC/h) × l × (1000/3600) gdzie:
Emax/h – emisja godzinowa maksymalna [mg/s], WL – wskaźnik emisji dla pojazdów lekkich [g/km/poj],
Wyniki obliczeń emisji dwutlenku azotu przedstawia tabela 5.
Tabela 5. Obliczona emisja dwutlenku azotu (maksymalna i średnioroczna) w roku 2012 oraz 2022.
Lokalizacja emitora
ETAP PROJEKTU: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
TOM: JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA: FOJUD S.A.
TYTUŁ PROJEKTU: Budowa drogi klasy Z, wraz z oświetleniem, łączącej drogę krajową nr 11 z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską, oraz drogi klasy Z, z oświetleniem, łączącej drogę powiatową, tj. ul. Bema, z drogą gminną, tj. ul. Wrocławską w Jarocinie.
NR KONTRAKTU: 20080089 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Jarocin Urząd Miejski w Jarocinie STR. 41
drogi dojazdowe do parkingu od 0,0021 do 0,0179
Na podstawie wyznaczonej emisji dwutlenku azotu obliczono rozkład stężeń substancji w powietrzu. W żadnym z badanych lat nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu na granicy inwestycji, zarówno w przypadku stężeń krótkookresowych (jednogodzinowych) jak i średniorocznych, co związane jest z tym, że średnie dobowe natężenie ruchu nie jest zbyt wielkie oraz zostanie dopuszczony wyłącznie ruch pojazdów o masie całkowitej do 3,5 t na projektowanych drogach. Na granicy pasa drogowego, czyli terenu do którego inwestor posiada tytuł prawny, stężenia dwutlenku azotu wynosić będą maksymalnie 150 µg/m3 – w przypadku stężeń jednogodzinowych (w roku 2012) oraz 180 µg/m3 (w roku 2022). W przypadku stężeń średniorocznych stężenia dwutlenku azotu wynosić będą 6 µg/m3 (w roku 2012) oraz 8,5 µg/m3 (w roku 2022).
Biorąc powyższe pod uwagę, można stwierdzić, że analizowana budowa dróg nie będzie uciążliwą dla środowiska w aspekcie powietrza atmosferycznego, a maksymalna wielkość imisji substancji nie będzie przekraczała poza granicami obiektu dopuszczalnego poziomu.
7.2.2. Podsumowanie i wnioski
Z przeprowadzonej analizy emisji oraz rozkładu stężeń substancji w powietrzu wynika, iż najwyższe stężenia dwutlenku azotu wystąpią w 2022 roku, w związku ze wzrostem natężenia ruchu. Najwyższe stężenia dwutlenku azotu występować będą w okolicach projektowanych parkingów. Jednakże wyliczone stężenia dwutlenku azotu nie będą przekraczały poziomów dopuszczalnych, określonych w Załączniku nr 1 do Rozporządzenia (Dz. U. 2010 Nr 16, poz. 87) określającym poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji.
Realizacja inwestycji nie spowoduje przekroczeń dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu.
W związku z powyższym nie stwierdza się negatywnego oddziaływania inwestycji na powietrze atmosferyczne.