4.1. Ocena dyrektywy 98/84/WE
W niniejszym sprawozdaniu przeanalizowano różne aspekty stosowania dyrektywy, które sprawiały trudności lub budziły wątpliwości. Analiza ta stanowi wprowadzenie niezbędne do oceny oddziaływania dyrektywy w różnych obszarach jej zastosowania
13 Zob. badanie z kwietnia 2000 r. przeprowadzone przez Intitute for Information Law (IVR) Uniwersytetu w Amsterdamie dla Komisji:
w celu umożliwienia Komisji sformułowania wniosków na temat jej stosowania od chwili przyjęcia do chwili obecnej.
Po pierwsze, transpozycja dyrektywy przez państwa członkowskie umożliwiła ograniczenie piractwa w Unii Europejskiej i zmianę jego geograficznego rozkładu dzięki przystąpieniu do UE niektórych państw, których problem ten wcześniej dotyczył, poprzez wypchnięcie ośrodków piractwa ze strefy wpływu dyrektywy.
Po drugie, skuteczność wdrożenia wydaje się niekiedy wątpliwa, co zmniejsza bezpieczeństwo prawne podmiotów świadczących usługi audiowizualne. W szczególności wdrożenie na poziomie krajowym jest niedoskonałe, w zależności od danego przypadku, ze względu na niski poziom sankcji lub na brak opanowania technicznych aspektów tej dziedziny przez władze krajowe. W tym względzie należy przypomnieć, że stała ewolucja technologiczna zwiększa złożoność zagadnienia w odniesieniu do pojawienia się nowych rodzajów piractwa, nowych platform dystrybucji lub nowych systemów polegających na warunkowym dostępie, takich jak niektóre systemy cyfrowego zarządzania prawami.
Po trzecie, jeśli chodzi o swobodny przepływ, mimo wdrożenia ram wspólnotowych, które miały sprzyjać rozwojowi rynku wewnętrznego odnośnych usług, usługi transgraniczne rozwinęły się jedynie w niewielkim stopniu w sposób całkowicie legalny. W szczególności „szara strefa” stanowi mechanizm transgraniczny, który wydaje się najbardziej rozwinięty, ale jest on tolerowany przez operatorów, podczas gdy dostępność usług audiowizualnych państwa pochodzenia jest ważnym czynnikiem zadowolenia obywateli UE korzystających z prawa do swobodnego przepływu w obrębie Unii.
Komisja stwierdza, że niektóre ograniczenia we wdrażaniu ochrony oferowanej przez dyrektywę wymagają dalej idącej analizy. Może ona dotyczyć z jednej strony możliwości nakładania sankcji za prywatne posiadanie nielegalnych systemów, na którą wskazują operatorzy, ale która nie jest łatwa do wdrożenia, a z drugiej strony sytuacji operatorów niekorzystających z odpowiedniej ochrony, takich jak posiadacze praw do wydarzeń sportowych.
4.2. Przyszłe działania mające na celu ulepszenie stosowania dyrektywy i uwzględnienie konwergencji
4.2.1. Utworzenie grupy ekspertów
Komisja proponuje utworzyć grupę ekspertów ds. warunkowego dostępu, składającą się z ekspertów z państw członkowskich. Grupa ta będzie funkcjonować według modelu grupy ekspertów ds. handlu elektronicznego i będzie miała podobne zadania.
W szczególności grupa ds. warunkowego dostępu będzie musiała działać na rzecz wzmacniania i ułatwiania współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a Komisją, a także omawiać problemy związane ze stosowaniem dyrektywy 98/84/WE w sprawie dostępu warunkowego i ze stosowaniem systemów polegających na warunkowym dostępie.
Zagadnienia do podjęcia w pierwszej kolejności to kwestie omówione w niniejszym sprawozdaniu, a przede wszystkim: nowe formy piractwa, ocena charakteru
odstraszającego istniejących sankcji, miejsce sankcji za prywatne posiadanie w ochronie systemów polegających na warunkowym dostępie, powiązania z przepisami dotyczącymi ochrony praw autorskich, uwzględnienie DRM jako systemu polegającego na warunkowym dostępie i ochrona stosowania systemów polegających na warunkowym dostępie w celach innych niż ochrona wynagrodzenia.
Tym samym grupa powinna rozważyć ewentualne korzyści ze stosowania innowacyjnych systemów opierających się na warunkowym dostępie i DRM, oceniając w szczególności ich potencjał do ograniczenia konieczności stosowania bardziej odstraszających sankcji. W tym kontekście grupa weźmie również pod uwagę wszystkie aspekty, które mogą przyczynić się do ochrony danych osobowych i prywatności.
Komisja, przyjmując niniejsze sprawozdanie, podejmuje decyzję o utworzeniu tej grupy przed końcem 2008 r.
4.2.2. Grupa robocza ds. szarej strefy
Komisja zaproponuje również grupie ekspertów, by utworzyła specjalną grupę roboczą, która zajmie się zagadnieniem szarej strefy.
Ta grupa robocza powinna skupić się w pierwszej kolejności na zebraniu maksymalnej ilości informacji na temat wewnątrzwspólnotowego przepływu obywateli Unii i na temat nawyków konsumenckich dotyczących usług audiowizualnych. Następnie może się zastanowić nad ewentualnymi rozwiązaniami w zakresie dostępu zainteresowanych obywateli do usług pochodzących z państwa członkowskiego ich pochodzenia.
4.2.3. Gromadzenie informacji
Sprawozdanie wskazuje na pewne braki w informacjach, w szczególności jeśli chodzi o wykonywanie przez obywateli UE prawa do swobodnego przepływu oraz popytu i podaży na usługi audiowizualne na poziomie transgranicznym. Informacje te powinny umożliwić określenie potencjału rynków transgranicznych i przyczynić się do rozważań dotyczących praw autorskich i praw do wydarzeń sportowych.
Komisja proponuje przeprowadzenie ankiety na ten temat na początku 2009 r.
Z kolei informacje na temat sprzedaży praw do wydarzeń sportowych są gromadzone w ramach badania dotyczącego finansowania sportu zapowiedzianego przez Komisję w białej księdze na temat sportu14. Informacje te powinny stanowić pierwszy etap gromadzenia informacji na temat sytuacji posiadaczy praw do wydarzeń sportowych w obliczu piractwa dotyczącego retransmisji wydarzeń.
4.2.4. Ratyfikacja Europejskiej konwencji w sprawie prawnej ochrony usług opartych lub polegających na warunkowym dostępie
Przedmiotowa konwencja oferuje duże możliwości w zakresie międzynarodowego poszerzenia ochrony usług polegających na warunkowym dostępie poza terytorium
14
Unii Europejskiej. Ratyfikacja konwencji przez Wspólnotę Europejską pozwoliłaby na zainicjowanie działań na międzynarodową skalę w obrębie 47 państw Rady Europy.
W związku z tym Komisja wkrótce zaproponuje Radzie ratyfikację konwencji w imieniu Wspólnoty Europejskiej.