W przededniu wybuchu wojny 23 lipca 1939 ro-ku płk Stanisław Dąbek został wyznaczony na do-wódcę Morskiej Brygady Obrony Narodowej (MBON) w Gdyni w składzie pięciu batalionów (Gdynia I, II, III; Kartuzy IV; Puck V).
Jednocześnie pełnił obowiązki dowódcy Lądo-wej Obrony Wybrzeża, które przejął po płk. dypl.
Józefie Sas-Horzowskim.
Ze względu na brak koncepcji obrony polskie-go wybrzeża na lądzie nie było fortyfikacji sta-łych. Jedynie na Kępie Oksywskiej, która miała być bastionem obrony lądowej, znajdowały się dwie dwudziałowe baterie artylerii (75 mm armat i 100 mm armat Canet) oraz umocnienia typu polowego, które zaczęto intensywnie rozbudowy-wać dopiero po wybuchu wojny.
1 września 1939 roku wybrzeże polskie zaata-kowały niemieckie lotnictwo, marynarka wojen-na i zgrupowanie wojsk lądowych w składzie:
– Dowództwo 1 Odcinka Straży Granicznej (Grenzschutz-Abschnitts-Kommando 1), o ekwi-walencie dywizji, generała artylerii Leonarda Kaupischa z podporządkowaną mu 207 Dywizją Piechoty generała porucznika Karla Tiedeman-na, później nazwane „Korpusem Kaupisch”, nacierające z zachodu;
– zgrupowanie gdańskie generała porucznika Friedricha Eberhardta o ekwiwalencie dywizji, po zdobyciu Westerplatte.
Zgrupowanie liczyło łącznie 45 tys. żołnierzy.
Miało zatem trzykrotną przewagę w ludziach, a w artylerii – dziewięciokrotną.
Zgrupowanie Kaupischa po przekroczeniu gra-nicy zepchnęło oddziały wydzielone Wejherowo i Kartuzy w kierunku Gdyni bombardowanej przez lotnictwo i ostrzeliwanej przez niemieckie
okrę-ty. 10 września na Oksywie wycofał się 1 Morski Pułk Strzelców broniący Wejherowa. Następnego dnia płk St. Dąbek przekazał dowodzenie Morską Brygadą Obrony Narodowej ppłk. Brodowskie-mu, a sam zajął się kierowaniem obroną lądową.
12 września rozpoczął się szturm na Gdynię.
Niemieckie siły włamały się w polską obronę.
By uchronić mieszkańców miasta przed niemiec-kimi represjami, płk St. Dąbek rozkazał wycofać się oddziałom na Kępę Oksywską. Z Redłowa
wycofał się 2 Morski Pułk Strzelców. W tym cza-sie Lądowa Obrona Wybrzeża walczyła już w osamotnieniu odcięta od strony lądu i morza, stopniowo tracąc siły i środki. 19 września Niem-cy przypuścili ostateczny szturm na Kępę Oksyw-ską. Po południu płk St. Dąbek zarządził kapitu-lację. Sam popełnił samobójstwo, by nie dostać się do niewoli. Dziś spoczywa na cmentarzu redłowskim w Gdyni.
Pułkownika Stanisława Dąbka odznaczono Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari. 1 stycznia 1964 roku pośmiertnie awan-sowany został na stopień generała brygady. n
Skład Lądowej Obrony Wybrzeża w 1939 roku:
1 Morski Pułk Strzelców (dwa bataliony);
2 Morski Pułk Strzelców (trzy bataliony);
Morska Brygada obrony Narodowej (pięć batalionów obro-ny narodowej);
1 Batalion Straży Granicznej;
1 i 2 Batalion Rezerwowy Piechoty;
125 i 126 Rezerwowa kompania Saperów;
pododdziały artylerii, artylerii przeciwlotniczej, policji pań-stwowej, kosynierów gdyńskich i inne.
ogółem około 15 tys. żołnierzy i ochotników.
Potencjał
warunki zamieSzczania Prac
Materiały (w wersji elektronicznej) do „Przeglądu Wojsk Lądowych” prosimy przesyłać na adres: Wojskowy Instytut Wydawniczy, Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa lub przeglad-sz@zbrojni.pl. Opracowanie musi być podpisane imieniem i nazwiskiem z podaniem stopnia wojskowego i tytułu naukowego. Należy również podać numery: NIP, PESEL, dowodu osobistego oraz konta bankowego, a także dokładny adres służbowy, prywatny i urzędu skarbowego oraz numer telefonu, datę i miejsce urodzenia, jak również imiona rodziców. Ponadto należy dołączyć zdjęcie z aktualnym stopniem wojskowym. W przypadku braku wymaganych danych nie będziemy mogli opublikować danego materiału. Instytut przyjmuje materiały opracowane w formie artykułów. Ich objętość powinna wynosić ok. 13 tys.
znaków (co odpowiada 4 stronom kwartalnika). Rysunki i szkice należy przygotować zgodnie z wymaganiami poligrafii (najlepiej w programie Ilustrator lub Corel), zdjęcia w formacie tiff lub jpeg – rozdzielczość 300 dpi. Należy podać źródła, z których autor korzystał przy opracowywaniu materiału. Niezamówionych artykułów Instytut nie zwraca.
Zastrzega sobie przy tym prawo do dokonywania poprawek stylistycznych oraz skracania i uzupełniania artykułów bez naruszania myśli autora. Autorzy opublikowanych prac otrzymają honoraria według obowiązujących stawek.
Dear Readers,
the opening article of “Przegląd Wojsk Lądowych” is by the chief of engineering troops about specialist trainings. The priority is to retain soldiers’ capabilities to counteract improvised explosive devices. Apart from training in the engineering and chemical forces training center and other military training centers, the key element is the preparation training for tactical activities to get engineering forces ready for combat on battlefield and participation in missions abroad. Also, in the time of EURO 2012 European Football Championship in Poland, engineering troops will be on alert to employ mine clearance patrols and engineering equipment or to even clear water, if need arises.
The next article is about developing such reconnaissance system to be
a priority element in gaining information about an adversary, with a primary element being professionally trained soldiers with specialist knowledge. There is also an article about improving skills of sapper divers who upon graduation from the military diving training center started their service in a sapper platoon. The next article is about MedEvac group and its capability to force tanks underwater with a deployment of other services and military forces for rapid response.
The chief of the land force’s WMD defense outlines the principles for improving the WMD defense system. For it is quite complex, it should be put in order for long-term operating during an objectively defined future tasks.
Engineering troops and their efforts to clear the country of mines is the subject of another article.
The author writes also about threats awaiting people who live nearby the remaining war explosives.
The process of clearing terrains of mines and other dangerous explosives is ongoing, and is being performed by 39 mine clearing patrols and two groups of divers.
Data collection system while executing tasks in the 9th rotation of Polish Military Contingent in Afghanistan is the issue of another article. The authors feature all elements of the system, comparing it to the Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance (ISTAR) system.
Last but not least, we hope that our readers find the remaining articles equally interesting and useful in even more effective task execution.
Enjoy reading!
Editorial Staff Tłumaczenie: Anita Kwaterowska
PRZEGLąD WOJSK LąDOWYCH
PRZEGLąD WOJSK LąDOWYCH