Popradzki Park Krajobrazowy obejmuje tereny południowe i południowo-zachodnie gminy. Znajdują się tu cenne przyrodniczo obszary, które w 80 % są pokryte lasami. Mają tu miejsce źródła wód mineralnych, a na terenie PPK znajdują się siedliska wielu chronionych gatunków fauny i flory.
Studium ustala ograniczenia w zabudowie i zagospodarowaniu wynikające z planu ochrony parku, a także ustanawia zakaz obudowywania dróg, lasów, parków i dolin rzecznych w przypadkach mających wpływ na deformację krajobrazu kulturowego. W celu ochrony krajobrazu na terenie parku Studium postuluje prowadzenie linii energetycznych średniego i niskiego napięcia jako linii kablowych podziemnych w osiedlach zabudowy rekreacji indywidualnej, a także wprowadza ochronę otuliny biologicznej cieków.
Dla Popradzkiego Parku Krajobrazowego obowiązuje plan ochrony (Rozporządzenie nr 5/05 Wojewody Małopolskiego z dnia 23 maja 2005 r. w sprawie ochrony Popradzkiego Parku Krajobrazowego). W planie zawarto następujące szczególne cele ochrony:
− Zachowanie i restytucja lasów górskich o charakterze naturalnym i zbliżonym do naturalnego, stanowiących pozostałości puszczy karpackiej,
− Zachowanie i restytucja naturalnych elementów różnorodności siedliskowej, a w szczególności: łąk i pastwisk, muraw, zarośli kserotermicznych, młak i innych terenów podmokłych, wychodni skalnych i jaskiń z właściwą dla nich florą i fauną,
− Zachowanie i przywracanie do stanu naturalnego unikalnego środowiska Doliny Popradu oraz przełomowych odcinków Dunajca, Kamienicy Nawojowskiej i ich górnych dopływów,
− Zachowanie naturalnego charaktery źródeł i cieków wodnych,
− Zachowanie cennych gatunków roślin i zwierząt, a w szczególności gatunków ginących, prawnie chronionych oraz gatunków i siedlisk o istotnym znaczeniu dla obszarów Natura 2000,
− Zachowanie korytarzy ekologicznych,
− Zachowanie historycznych układów przestrzennych, w tym zwartej zabudowy wiejskiej, przysiółkowej oraz rozłogów pól,
− Zachowanie tradycyjnych i wzorowanych na tradycyjnych rozwiązań architektonicznych na terenie Parku oraz tradycyjnych form kultury,
− Zachowanie przełomowych dolin rzek i potoków,
− Zachowanie polan śródleśnych z reliktami gospodarki pastwiskowej,
− Zachowanie terenów upraw rolnych o zachowanym rozłogu pól,
− Zachowanie eksponowanych grzbietów i szczytów o charakterze widokowym.
W ramach planu ochrony w Popradzkim Parku Krajobrazowym zakazano:
− Realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
− Umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowy ryb oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej,
− Likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych
− Pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów, za wyjątkiem dopuszczenia do eksploatacji złoża piaskowca „Wierchomla”,
− Wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych,
− Dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej,
− Likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych,
− Wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych,
− Prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową,
− Utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych,
− Organizowania rajdów motorowych i samochodowych, z wyłączeniem dróg publicznych.
Uchwałą Nr XLII/640/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 października 2017 r.
w sprawie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, Urząd Marszałkowski powiększył jego powierzchnię do 53 419,14 ha oraz ustanowił otulinę Parku na powierzchni 25 062,67 ha. Zmodyfikowano również powyższe zakazy. Zgodnie z uchwałą w Popradzkim Parku Krajobrazowym zakazuje się budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości do 100 m od linii brzegów rzek z wyjątkiem obiektów służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej w obszarach określonych na załącznikach do uchwały. Gminę Krynica-Zdrój obowiązują obszary objęte zakazem budowania nowych obiektów budowlanych wyznaczone wzdłuż potoków Kryniczanka i Muszynka. Ponadto Zakaz ten nie dotyczy budowania nowych obiektów budowlanych:
1) na obszarach co do których:
a. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowiązujące w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały dopuszczają budowę nowych obiektów budowlanych – w zakresie, w jakim budowa ta została jednoznacznie dopuszczona w tych aktach prawnych;
b. projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego uzgodnione przed wejściem w życie niniejszej uchwały w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. 2020 poz. 55) w związku z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. 2020 poz.
293), dopuszczają budowę nowych obiektów budowlanych – w zakresie w jakim budowa ta została dopuszczona w tych projektach;
c. w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały funkcjonowały w obrocie prawnym ostateczne decyzje o warunkach zabudowy – do czasu wykonania na ich podstawie inwestycji lub utraty mocy obowiązującej tych decyzji;
2) tras rowerowych wraz z towarzyszącą im infrastrukturą (przez infrastrukturę towarzyszącą należy rozumieć: tablice, ławki, stoły, wiaty przystankowe z koszami, stojaki na rowery);
3) kładek lub mostów na rzekach przeznaczonych na cele dojazdów do posesji wraz z towarzyszącą im infrastrukturą;
4) odbudowy, rozbudowy, nadbudowy obiektów budowlanych istniejących w dniu wejścia w życie uchwały;
5) budowy oraz remontu odwiertów i rurociągów wody mineralnej wraz z siecią zasilającą i sterującą.
Zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko nie dotyczy realizacji przedsięwzięć, dla których przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrodę i krajobraz Parku lub dla których Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie nie stwierdził konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
Odnośnie likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych zakaz ten nie dotyczy:
− wycinania drzew i krzewów, pod warunkiem zachowania funkcji jaką w przyrodzie spełniają zadrzewienia;
− drzew i krzewów gatunków inwazyjnych i obcego pochodzenia;
− drzew i krzewów owocowych w sadach i uprawach.
Projekt Studium nie zmienia w dużym stopniu struktury funkcjonalnej obszaru gminy będącego w granicach parku. Dokonane zmiany mają charakter porządkujący przestrzeń. Wyjątek stanowi projektowana
obwodnica drogi wojewódzkiej nr 981 oraz tunel drogowy w ciągu drogi wojewódzkiej nr 981. Realizacja obwodnicy z jednej strony przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i poziomu hałasu w mieście uzdrowiskowym jakim jest Krynica-Zdrój, a z drugiej strony stanowić będzie poważną ingerencję w system przyrodniczy gminy. Spowoduje to negatywne oddziaływania na wszystkie komponenty przyrodnicze.
Tereny UT w granicach PPK obejmują już istniejącą stację narciarską Jaworzyna Krynicka oraz stację narciarską Tylicz Ski. Negatywnym oddziaływaniem na środowisko będzie jednak wylesienie części ternu pod powiększenie terenów UT. Nadal największą barierą dla migracji zwierząt pozostaną drogi wojewódzkie nr 971 i 981, a także tereny miejskie. Nie ustalono lokalizacji żadnych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na terenie parku.
Południowomałopolski Obszar Chronionego Krajobrazu
Południowomałopolski Obszar Chronionego Krajobrazu zajmuje 84 km2 powierzchni gminy i przylega bezpośrednio do granic Popradzkiego Parku Krajobrazowego, zajmując pozostałą część gminy Krynica-Zdrój.
Obszar chroniony ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach (leśnych, nieleśnych i wodnych), wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
Projekt Studium nie zmienia w dużym stopniu struktury funkcjonalnej obszaru gminy będącego w granicach OChK. Dokonane zmiany mają charakter porządkujący przestrzeń. Wyjątek stanowi projektowany nowy przebieg drogi krajowej nr 75. DK nr 75 omijać będzie Mochnaczkę Wyżną, Mochnaczkę Niżną, Tylicz i Muszynkę. Nowy przebieg trasy przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i poziomu hałasu w powyższych miejscowościach. Z drugiej strony stanowić będzie nowy element w lokalnym krajobrazie, który obecnie tworzą góry, kompleksy leśne, cieki wodne i ich doliny. Tereny UT w granicach Południowomałopolskiego OChK obejmują duży planowany zespół turystyczno-sportowo-rekreacyjny w Mochnaczce Wyżnej, a także istniejące Centrum Narciarskie „Master-SKI”. Tereny te obecnie lub w przyszłości będą wyróżniały się w krajobrazie. Nie przewiduje się jednak zachwiania proporcji i harmonii lokalnego pejzażu, gdyż omawiane obiekty sportowe już istniejące, bądź planowane w przyszłości to: wyciągi narciarskie, skocznia narciarska, tor saneczkowy, pole golfowe. Są to obiekty występujące powszechnie w krajobrazie górskim. Stwierdzono, iż realizacja polityki przestrzennej gminy Krynica-Zdrój nie będzie wpływała negatywnie na przedmiot ochrony ustalony dla tej formy ochrony przyrody. Aktualnie istniejące powiązania przyrodnicze nie zostaną zaburzone.
Rezerwat przyrody „Okopy Konfederackie”
Rezerwat przyrody „Okopy Konfederackie” jest rezerwatem krajobrazowym na powierzchni 2,62 ha, znajdującym się w południowo-wschodniej części gminy przy granicy polsko-słowackiej, w okolicy Jawora (wzgórze we wschodniej części Gór Leluchowskich - Beskid Niski).
Ochronie rezerwatowej podlega teren dawnego szańca oddziałów konfederatów Kazimierza Pułaskiego oraz rzadkie gatunki roślin, takie jak: dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis), podkolan biały (Platanthera bifolia), kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium).
Na terenie rezerwatu i w jego otoczeniu rozważa się możliwość, aby przy ścisłym współdziałaniu organów: Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, gminą Krynica-Zdrój oraz Lasami Państwowymi, wyeksponować walory kulturowe związane z tym miejscem. W chwili realizacji inwestycji na obszarze rezerwatu występować może negatywne, chwilowe oddziaływanie na środowisko. Po zakończeniu etapu budowlanego oddziaływanie związane może być ze zwiększoną penetracją turystyczną. Współpraca wymienionych organów jest kluczowa dla minimalizacji wpływu inwestycji na obszar rezerwatu. Stopień oddziaływania będzie zależał od skali podjętych działań.
Obszar Natura 2000 - Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Popradzka” PLH 120019
Ostoja Popradzka PLH120019 utworzona została na obszarze o powierzchni 579,31 km2. Obejmuje w całości pasma Radziejowej i Jaworzyny Krynickiej, Góry Czerchowskie, a także tereny łąkowe w okolicach Tylicza, Muszynki i Mochnaczki. W gminie Krynica-Zdrój zajmuje powierzchnię 98 km2.
Na terenie Ostoi Popradzkiej stwierdzono występowanie 16 siedlisk przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Wśród siedlisk leśnych znajdują się kwaśne i żyzne buczyny, jaworzyny, grądy oraz wzdłuż potoków - łęgi olszowe. Spośród siedlisk nieleśnych, najważniejsze to przede wszystkim zbiorowiska łąkowe i murawy bliźniczkowe oraz rozległe kompleksy młak eutroficznych.
Ostoja Popradzka stanowi również ważne miejsce bytowania fauny, z typowymi dla lasów Karpat dużymi drapieżnikami i kopytnymi. Ponadto zanotowano tu występowanie aż 5 gatunków bezkręgowców z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Potoki zamieszkują typowo górskie gatunki, takie jak: brzanka, głowacz białopłetwy, minóg strumieniowy, czy głowacica. W wyższych partiach Beskidu Sądeckiego spotkać można niezwykle rzadkie w Polsce gatunki węży: gniewosza plamistego i węża Eskulapa.
Obszar Natura 2000 – Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Beskid Niski” PLB 180002
Obszar Natura 2000 Beskid Niski PLB 180002 obejmuje większość pasma Beskidu Niskiego leżącego we wschodniej części polskich Karpat. Jest to wododziałowy, graniczny łańcuch górski położony w miejscu największego zwężenia i obniżenia łuku Karpat. Został wyznaczony na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 roku, na powierzchni 1519,7 km2. Celem ochrony w obszarze jest utrzymanie populacji ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej poprzez zabezpieczenie kluczowych dla ich przetrwania miejsc gniazdowania i żerowania. W gminie Krynica-Zdrój zajmuje powierzchnię około 62 km2. Obszar Beskid Niski jest jedną z najcenniejszych ostoi ptaków w Polsce. Od roku 1995 na terenie Beskidu Niskiego stwierdzono występowanie ponad 30 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Spośród nich, liczebność 13 gatunków spełnia kryteria wyznaczania ostoi ptaków wprowadzone przez BirdLife International, a ponadto, kilkanaście gatunków notowanych w obszarze figuruje w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunki zagrożone.
W zakresie funkcjonowania przyrodniczego studium ustala:
− zachowanie istniejących form ochrony przyrody: rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, obszarów Natura 2000, pomników przyrody;
− ochronę krajobrazu poprzez wprowadzenie przewidzianym prawem narzędzi;
− utrzymanie lub poprawa stanu ekosystemów wodnych i od wody zależnych;
− ochronę otuliny biologicznej cieków;
− zachowanie istniejących terenów zwartych kompleksów leśnych bez możliwości zmiany ich przeznaczenia na cele nieleśne i wprowadzania nowej zabudowy, z wyłączeniem budynków i budowli związanych z prowadzeniem gospodarki leśnej na gruntach we władaniu Skarbu Państwa;
− powiększanie zasobów leśnych poprzez zalesianie gruntów rolnych, które spełniają wymagania zawarte w przepisach odrębnych w tym zakresie (opcjonalnie).
Ustalenia Studium mają na uwadze przedmiot ochrony obszarów Natura 2000, traktując chronione gatunki i siedliska priorytetowo. Nowe tereny inwestycyjne zlokalizowane są w obrębach miast i wsi, a także w bliskim sąsiedztwie już istniejących obiektów sportowych. Ustalenia Studium chronią kompleksy leśne przed defragmentacją oraz postulowane jest powiększanie terenów leśnych, kluczowych dla przedmiotu ochrony obszarów Natura 2000.
Obszar Natura 2000 - Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Krynica” PLH 120039
Obszar Natura 2000 Krynica PLH120039 został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej z dnia 12 grudnia 2008 r. i oficjalnie funkcjonuje od 6 marca 2009 roku. Obejmuje obszar 163,8 ha, który w całości znajduje się na terenie gminy Krynica-Zdrój.
Przedmiotem ochrony są dwa gatunki nietoperzy: nocek duży i podkowiec mały, schronienie ich kolonii rozrodczych znajdujące się na strychu cerkwi grekokatolickiej pw. św. Piotra i Pawła z XIX wieku oraz ich żerowisko. Celem ochrony jest utrzymanie wielkości populacji tych nietoperzy, zachowanie powierzchni i jakości żerowisk na aktualnym poziomie oraz utrzymanie warunków zapewniających możliwość trwałego wykorzystywania schronienia. Dla omawianego obszaru opracowano plan zadań ochronnych. Zapisy i ustalenia planu zadań ochronnych stanowią źródło prawa powszechnie obowiązującego i zostały uwzględnione
w Studium. Celami działań ochronnych w ramach planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Krynica PLH120039 są:
− zabezpieczenie przed niepokojeniem nietoperzy,
− dostępność wlotów dla nietoperzy,
− obecność bezpiecznych tras przelotu w kierunku żerowiska,
− istotne, zauważalne wielkopowierzchniowe zmiany w strukturze żerowisk w otoczeniu (r = 2,5 km) schronień,
− kubatura schronienia dostępna (dogodna) dla nietoperzy,
− niezmienność warunków mikroklimatycznych.
Skala opracowania Studium (cały obszar gminy) powoduje, iż ustalenia mają charakter bardziej uproszczony i tworzą zręby polityki przestrzennej gminy. Niemniej jednak Studium odnosi się do ustaleń planu zadań ochronnych poprzez zapisy dotyczące ochrony przyrody, ograniczeń w zabudowie, ochrony układu urbanistycznego miasta Krynicy-Zdrój i postulowanego powołania parku kulturowego.
Pomniki przyrody
Ze względu na swoje położenie pomniki przyrody nie są narażone na zagrożenia związane z sąsiedztwem terenów budowlanych. Na ich stan oddziałuje niska emisja z terenów mieszkaniowych oraz emisja zanieczyszczeń z terenów komunikacji. Nie przewiduje się nasilenia presji na pomniki przyrody w związku z realizacją ustaleń studium.
12. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ