Źródło: opracowanie własne
Tabela 47: Rekomendacje wariantów Systemu Roweru Metropolitalnego dla GZM
Wariant Ocena Zakres rekomendacji
Podstawowy
1A (100% smartbike) 1,0
Wariant nierekomendowany z uwagi na mały potencjał przyciągnięcia klientów, a przy rozległym obszarze funkcjonowania systemu zasięg rowerów tradycyjnych stanowiłby zbyt duże ograniczenie.
1D (70%
smartbike/30% e-bike) 1,4
Flota mieszana pozwala zachować funkcjonalności i cechy wynikające z obecności floty elektrycznej ograniczając jednocześnie koszty. Ma zatem stosunkowo duży potencjał przyciągnięcia użytkowników, jej dostępność dla osób z różnymi potrzebami jest największa, a także większe zasięgi rowerów elektrycznych pozwolą pokonywać duże odległości między gminami.
1E (100% e-bike) 1,2
Wariant nierekomendowany ze względu na zbyt duże koszty wdrożenia i funkcjonowania oraz ryzyka związane z utrzymaniem baterii na bardzo rozległym obszarze.
Silny Rdzeń
4A (100% smartbike) 1,4
W przypadku decyzji o ograniczeniu zasięgu systemu, wariant ten można rozpatrywać jako wariant ekonomiczny. Rowery tradycyjne mogą w tym przypadku się sprawdzić ze względu na bardziej zwarte zagospodarowanie i większą gęstość zaludnienia, a więc mniejsze odległości między generatorami ruchu.
4D (70%
smartbike/30% e-bike) 1,5
W przypadku decyzji o ograniczeniu zasięgu systemu, wariant zoptymalizowany cenowo, lecz posiadający cechy i funkcjonalności wynikające z floty rowerów elektrycznych.
Wyszczególnienie Waga
Podstawowy
Wariant 1A Wariant 1D Wariant 1E 100% smartbikes 70% smartbikes,
30% elektryczne 100%
elektryczne
Efektywność systemu 0,1 0 1 2
Koszty systemu z tyt. wynagrodzenia Operatora 0,3 2 2 0
Dostępność przestrzenna systemu 0,1 2 2 2
Dostępność rowerów 0,2 1 1 1
Atrakcyjność dla różnych grup użytkowników 0,3 0 1 2
Razem 1 1 1,4 1,2
Wyszczególnienie Waga
Silny rdzeń
Wariant 4A Wariant 4D Wariant 4E 100% smartbikes 70% smartbikes,
30% elektryczne 100%
elektryczne
Efektywność systemu 0,1 0 1 2
Koszty systemu z tyt. wynagrodzenia Operatora 0,3 3 2 1
Dostępność przestrzenna systemu 0,1 1 1 1
Dostępność rowerów 0,2 2 2 2
Atrakcyjność dla różnych grup użytkowników 0,3 0 1 2
Razem 1 1,4 1,5 1,6
Wariant Ocena Zakres rekomendacji
4E (100% e-bike) 1,6
W przypadku decyzji o ograniczeniu zasięgu systemu, wariant rekomendowany. Cena jednostkowa za rower jest niższa niż w przypadku wariantu o zasięgu podstawowym (1E), głównie z powodu bardziej zwartego obszaru działania. Przy tym duża gęstość stacji, duża liczba rowerów oraz fakt ich wspomagania może wygenerować relatywnie duży popyt.
Źródło: opracowanie własne
Poniższa tabela zawiera podsumowanie najważniejszych danych ilościowych dla rekomendowanych wariantów systemowo-zakresowych.
Tabela 48: Podsumowanie założeń ilościowych dla rekomendowanych wariantów Systemu Roweru Metropolitalnego dla GZM
Źródło: opracowanie własne
W kolejnej tabeli zaprezentowano podsumowanie najważniejszych danych finansowych dla rekomendowanych wariantów systemowo-zakresowych, w tym kalkulację parametrów kosztowych (zł/miesiąc/rower) w dwóch wariantach: wariantu bazowego i dodatkowego wariantu uwzględniającego alternatywne założenia po przeprowadzeniu konsultacji rynkowych – wariantu „testowanie rynku”.
W przedostatnim wierszu tabeli zestawiono koszt systemu w ujęciu opłaty dla operatora netto, tj. po uwzględnieniu szacowanych wpływów od użytkowników, które pomniejszają obciążenie dla budżetu GZM i gmin stowarzyszonych. Szczegółowe wyliczenia dla każdej z gmin znajdują się w odrębnym pliku załączonym do Koncepcji.
Wyszczególnienie
Podstawowy Silny rdzeń
Wariant 1D Wariant 4A Wariant 4D Wariant 4E
70% smartbikes, 30% elektryczne 100% smartbikes 70% smartbikes, 30%
elektryczne 100% elektryczne
Liczba gmin objętych systemem 41 28
+ wynajem długoterminowy
Liczba rowerów objętych systemem, w tym z FOTELIKAMI
6 443
Liczba rowerów elektrycznych w systemie 1 933 0 2 285 7 615
Liczba rowerów w systemie najmu długoterminowego
+ 120 rowery elektryczne + 64 rowery cargo i tandem
+ 260 rowery elektryczne
Gęstość stacji w strefie B rzadziej niż co 600m w strefie B nie rzadziej niż co 450m
Liczba rowerów na 1000 mieszkańców
Średnio: 2,86 Średnia w polskich systemach:
ok. 3 rowerów /1000 mieszk.
Chorzów: 4,20 Warszawa: 3,26 Łódź: 2,33 Kraków: 1,93 MEVO: 3,80
Tabela 49: Podsumowanie założeń finansowych dla rekomendowanych wariantów Systemu Roweru Metropolitalnego dla GZM
Źródło: opracowanie własne
Uwzględniając całkowity szacowany koszt systemu w poszczególnych wariantach i szacowane wpływy od użytkowników (na poziomie ok. 20% szacowanych kosztów), opłata dla operatora w ujęciu netto stanowi prawdopodobny koszt systemu dla strony publicznej (GZM i poszczególnych gmin uczestniczących w projekcie). Opłata ta w przeliczeniu na miesiąc i na rower kształtuje się w przedziałach:
145-177 zł/m c/rower w wariancie ze 100% udziałem smartbików (W4A);
284-317 zł/m-c/rower w wariancie ze 100% udziałem rowerów elektrycznych (W4E).
Poniższy wykres przedstawia ujęcie netto dla wszystkich rekomendowanych wariantów w zestawieniu z całkowitymi szacowanymi kosztami systemu dla wariantu bazowego (linie ciągłe na wykresie) i wariantu „testowanie rynku” (linie przerywane na wykresie).
Wyszczególnienie
Podstawowy Silny rdzeń
Wariant 1D Wariant 4A Wariant 4D Wariant 4E
70% smartbikes, 30% elektryczne 100% smartbikes 70% smartbikes, 30%
elektryczne 100% elektryczne Koszt systemu - Wariant bazowy
Jednostkowe wynagrodzenie Operatora
(zł/m-c /rower) 363 281 357 510
Łączne wynagrodzenie Operatora (tys. zł) Wynagrodzenie Operatora w ujęciu
średniorocznym (tys. zł)
Koszt systemu - Wariant „testowanie rynku”
Jednostkowe wynagrodzenie Operatora
(zł/m-c /rower) 310 228 303 455
Opłata dla Operatora – ujęcie netto (koszt systemu pomniejszony o przychody od użytkowników) Wariant bazowy (zł/m-c /rower)
Wariant „testowanie rynku” (zł/m-c /rower)
228
1. Zamówienie PZP - usługa za wynagrodzeniem obejmująca: udostępnienie i utrzymanie rowerów oraz obsługę systemu na terenie GZM
2. Umowa 8 lat: 2023-2030
3. Klucz podziału wynagrodzenia pomiędzy gminy oraz GZM: liczba wypożyczeń – cz. zmienna 4. Przychody z systemu - należne GZM
5. Polityka cenowa – kształtowana przez GZM
6. Dochody Operatora – przychody z reklam – z opcją dzielenia z GZM/ewentualne przychody od sponsorów
Istniejące systemy:
352 zł/m-c/rower
Wykres 43: Podsumowanie kosztów jednostkowych SRM w ujęciu całkowitym i netto dla rekomendowanych wriantów dla GZM
Źródło: opracowanie własne
W porównaniu do średniego kosztu obecnie funkcjonujących systemów (352 zł/m-c/rower37) koszt projektowanego SRM, prezentowany jako wynagrodzenie jednostkowe operatora, kształtuje się następująco:
• Poniżej tej wartości dla wariantu bazowego „Silny Rdzeń” ze 100% udziałem smartbików – W4A(281 zł/m-c/rower). Oznacza to, iż wdrożenie SRM na prawie całym obszarze GZM może być korzystniejsze w stosunku do obecnie działających systemów indywidulanych w gminach (korzyści skali);
• W przypadku wariantów mieszanych (70/30% W1D, W4D) jednostkowe koszty operatora są niższe tylko w wariancie „testowanie rynku” (odpowiednio 310 zł/m-c/rower i 303 zł/m-c/rower);
• Dla wariantu ze 100% udziałem rowerów elektrycznych (W4E) koszt jednostkowy jest znacznie wyższy i wynosi 510 zł/m-c/rower w wariancie bazowym i 455 zł/m-c/rower w wariancie „testowanie rynku”.
37 Średni koszt wszystkich systemów wynosi 395 zł/m-c/rower (skalkulowana bez VAT) natomiast bez Zabrzańskiego Systemu Roweru, który znacznie odbiega od cen w pozostałych miastach i zawyża średnią –
Wynagrodzenie jednostkowe Wykonawcy (zł/m-c/rower)-model bazowy Wynagrodzenie jednostkowe Wykonawcy (zł/m-c/rower)-testowanie rynku średnie miesięczne jednostkowe wydatki netto (zł/m-c/rower) - model bazowy średnie miesięczne jednostkowe wydatki netto (zł/m-c/rower) - testowanie rynku
Przedstawione wyliczenia w obu wariantach kosztowych nie uwzględniają czynników, które będą brane pod uwagę przez operatorów na etapie składania oferty, a które będą wpływały na ostateczną cenę oferty. Należą do nich przede wszystkim potencjalne przychody z reklam i sponsoringu, które mogą wpłynąć na obniżenie ceny oferty. Ocena tych czynników jest ryzykiem operatora oraz wypadkową jego strategii biznesowej. Z drugiej strony należy liczyć się także z tym, iż wymagania techniczne i technologiczne względem systemu ze strony Zmawiającego mogą wpłynąć zarówno na zwiększenie jak i zmniejszenie ceny oferty w stosunku do skalkulowanej w ramach niniejszego opracowania.
8.2. Harmonogram wdrożenia Systemu Roweru Metropolitalnego
Harmonogram wdrożenia Systemu Roweru Metropolitalnego obejmuje wariant podstawowy – harmonogram bezpieczny. Możliwe jest skrócenie tego harmonogramu w przypadku zaistnienia korzystnych uwarunkowań na różnych etapach prac wdrożeniowych.
Harmonogram ten jest prezentowany jako skrócony – harmonogram optymalny.
Zgodnie z harmonogramem optymalnym podpisanie umowy z Operatorem najwcześniej może nastąpić w listopadzie 2021 roku a start systemu (po dostawie rowerów) – w II połowie 2022r.
Zgodnie z harmonogramem bezpiecznym podpisanie umowy z Operatorem może mieć miejsce w maju 2022 roku a start systemu (po dostawie rowerów) – w styczniu 2023r.