a) Nieruchomości.
Z wejściem w życie w r. 1933 ustawy scaleniowej przejęła Ubezpieczalnia czynności i majątek b. Kas Chorych. Od Kasy Chorych miasta Poznania przejęła więc realności, poło
żone w Poznaniu, a mianowicie plac niezabudowany przy ul. Pocztowej 24 o powierzchni 470 m2 , budynek cztero piętrowy przy ulicy Pocztowej 25 wybudowany w roku 1864, a przez b. Kasę Chorych nabyty w roku 1924 oraz budynek trzy piętrowy przy ulicy Pocztowej nr. 8, wybudowany w roku 1872, a nabyty przez b. ogólną miejscową Kasę Chorych w Poznaniu w roku 1917. Od Powiatowej Kasy Chorych w Poznaniu prze
jęła Ubezpieczalnia budynek jedno piętrowy z poddaszem, położony w Swarzędzu, przy szosie Poznańskiej, wybudowany w r. 1931 oraz budynek 1-piętrowy w Pobiedziskach przy ul. Poznańskiej,-wybudowany w r. 1931 a wreszcie od Powiatowej Kasy Chorych w Śre
mie otrzymano nieruchomość położoną w Śremie przy ul, Mickiewicza 5, składającą się ze sta
rego domu nabytego w r. 1925 oraz nowego przyległego budynku, zbudowanego w r. 1928.
Na podstawie ustawy z dnia 28 marca 1933 r. (Dz. U. R. P. nr. 51, poz. 396) rozporzą
dzenia Rady Ministrów z dnia 28. III. 33 r. (Dz. U. R. P. nr. 102 poz. 789) oraz rozporządze
nia Ministra Opieki Społecznej z 20. XII. 1933 r. (Dz. U. R. P. nr. 103 poz. 849) wszystkie wyżej wymienione nieruchomości w r. 1934 zostały wpisane w odnośnych księgach wieczy
stych na rzecz Ubezpieczalni Społecznej w Poznaniu.
W celu racjonalnego wykorzystania i zapełnienia własnych nieruchomości w Poznaniu wypowiedziała Ubezpieczalnia w roku sprawozdawczym umowę o najem budynku prywatnego przy ul. Al. Chopina la, a zajmowane tam przez Obwody lecznicze, biura przeniesiono do własnego gmachu przy ul. Pocztowej 25, gdzie obecnie znajdują pomieszczenie Obwody Lecz
nicze, Apteka Ubezpieczalni, Wydział Świadczeń, magazyny, archiwum i garaż. W roku 1935 wzmocniono fundamenty budynku i usunięto rysy na ścianie szczytowej, a w roku sprawoz
dawczym przystąpiono do odnowienia zniszczonych ubikacyj oraz naprawy instalacji, celem zapewnienia znajdującym się tam komórkom organizacyjnym należytych warunków pracy.
Remonty, o których mowa, wykonano kosztem zł 3.200,— . Nieruchomość przy ul. Pocz
towej 25 dała w roku sprawozdawczym dochód
z czynszu od obcych zł 564,20
i za lokale zajmowane na własne potrzeby ,, 7.368,33 razem: zł 7.932,53
Wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości włącznie drobne naprawy za wy
jątkiem zasadniczego remontu wynosiły zł 4.753,29
tak, że pozostała nadwyżka dochodów zł 3.179,24
W budynku położonym przy ul. Pocztowej 8 po usunięciu w drodze procesu sądowego lokatora zajmującego mieszkanie frontowe na II piętrze, odnowiono je i urządzono tam biura Naczelnego Lekarza. Odnowiono również fasadę frontową, klatkę schodową oraz lokale Zakładu Przyrodoleczniczego i dla Zakładu Lekarsko - Dentystycznego mieszczącego się
na II piętrze domu w podwórzu. Prace te kosztowały zł 4.996,— .
W roku sprawozdawczym nieruchomość przy ul. Pocztowej 8 dała dochód z czynszów
od obcych zł 1.434,19
za lokale zajmowane na własne potrzeby ,, 5.536,28 razem: zł 6.970,47 Potrącając wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości włącz
nie drobne naprawy oraz opłatę dozorcy domu (za wyjątkiem zasadnicze
go remontu) w łącznej kwocie ,, 4.737,59
I ozostała nadwyżka dochodów zł 2,232,88
Budynek w Swarzędzu o 24 ubikacjach wybudowany został przez b. Powiatową Kasę Chorych w Poznaniu. Znajdował się tam Szpital Ortopedyczny Ubezpieczalni, który zlikwido
wano z dniem 1. VIII. 1935 r. wobec przekazania tego działu leczenia szpitalnego i ambulato
ryjnego Klinice Ortopedycznej Uniwersytetu Poznańskiego. Klinika ta przejęła również kierow
nika i personel oraz urządzenia lekarskie i sprzęt zlikwidowanego szpitala. W budynku tym znajduje się obecnie Ośrodek Zdrowia, a część wydzierżawiona jest lekarzowi na mieszkanie, prowadzącemu Ośrodek, oraz higienistce i 1 pracownikowi Ubezpieczalni. W grudniu roku spra
wozdawczego otwarto przy Ośrodku Zdrowia kąpielisko, które czynne było dwa dni w tygodniu.
Ośrodek posiada 5 wanien i 4 natryski indywidualne.
Dochód z lokali wynosił zł 831,03, a wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości wyno
siły zł 2.073,62.
Nieruchomość ta dała deficyt, gdyż dłuższy czas po zlikwidowaniu szpitala ortopedycz
nego budynek był nie wykorzystany i wymagał wobec tego większych wkładów z chwilą zapeł
nienia go na nowo.
Nieruchomość w Pobiedziskach o 22 ubikacjach posiada ponadto łazienki o 4 wannach i 3 natryskach. Budynek ten wybudowała w r. 1931 b. Powiatowa Kasa Chorych w Poznaniu no
sząc się z zamiarem utworzenia tam Ośrodka Zdrowia. Z chwilą jednak gdy w r. 1933 wyłączono z ubezpieczenia chorobowego robotników rolnych, zaniechano na razie utworzenia tego Ośrod
ka z uwagi na małą ilość ubezpieczonych z tej okolicy i wobec bardzo ciężkiej ówczesnej sy
tuacji finansowej Ubezpieczalni.
Plan ten jednak nie został zarzucony i projektowany Ośrodek Zdrowia powstanie w r.
1937, gdyż poprawa sytuacji finansowej i nawiązanie współpracy z samorządem terytorialnym umożliwia Ubezpieczalni rozszerzenie opieki na ludność nie ubezpieczoną a ubogą.
Wydatki utrzymania tego budynku wynosiły netto zł 1.568,61. W nieruchomości w Śre
mie o 32 ubikacjach i łazienkach w roku sprawozdawczym przeprowadzono za cenę ca 1.000 złotych kilka zasadniczych remontów i prac instalatorskich jak: odnowienie pokoi w starym budynku, przestawienie kotła do centralnego ogrzewania i doprowadzenie przewodów elek
trycznych do sieci głównej do budynku.
Dochód z czynszów od obcych wynosił z lokali zajmowanych na własne potrzeby
zł 470,—
„ 1.620,83 razem: zł 2.090,83 a wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości włącznie zwykły remont
oraz opłatę dozorcy domu a za wyjątkiem wyżej wyszczególnionych insta-
lacyj wynosiły zł 2.808,80
powstał więc niedobór w głównej mierze wskutek nie wykorzystania budyn
ku przez dłuższy okres zł 717,97
W nieruchomości w Śremie znajdują się: Obwód Leczniczy, Ośrodek Leczniczy i biura Punktu Kontrolnego Ubezpieczalni. Wartość bilansową wszystkich posiadanych przez Ubez
pieczalnię nieruchomości uwidacznia poniższa tabela:
W y s z c z e g ó l n i e n i e :
Na 1.1. 1936 r. ogólna wartość inwentarza ruchomego Ubezpieczalni wynosiła zł. 692.660,87 a mianowicie:
a) w biurach administracyjnych zł 73.011.51
b) w biurach i zakładach Działu Lecznictwa zł 558.713,27
c) tabor samochodowy zł 37.578,19
d) urządzenie elektrowni w Śremie zł 23.357,90
W ciągu roku wartość ta uległa następującym zmianom:
zakupiono nowych przedmiotów według planu inwestycyjnego za ogólną sumę zł 22.675,65 czego dla biur administracyjnych, za kwotę
c) Inne składniki majątkowe.
W dniu 31 grudnia 1936 r. posiadała Ubezpieczalnia Społeczna płynnych zasobów go
tówkowych zł 320.228,32 ulokowanych w Pocztowej Kasie Oszczędności oraz w Komunal
nych Kasach Oszczędności Miasta Poznania i Miasta Śremu oraz powiatów poznańskiego i śremskiego i w Banku Polskim, Banku Związku Spółek Zarobkowych, Banku Gospodar
stwa Krajowego oraz Państwowym Banku Rolnym.
Ubezpieczalnia posiada akcje Banku Polskiego, 5% państwową pożyczkę konwer- syjną z roku 1924, 4% Pożyczkę Dolarową oraz nieznaczną ilość pożyczek komunalnych o łącznej nominalnej wartości zł 93.525,— a kursowej zł 55.361,96.
Zadłużenie pracodawców za zaległe składki ubezpieczeniowe i opłaty na Fundusz Pracy z tytułu należności powstałych po 1. I. 1934 r. t. j. od chwili powołania do życia Ubez
pieczalni Społecznej, wynosiło na koniec roku sprawozdawczego zł 3.576.795,39 — za wszystkie ryzyka ubezpieczeniowe, z czego należy się Ubezpieczalni z tytułu ubezpieczenia chorobowego zł 973.470,30.
Z tej kwoty ogólnego zadłużenia odchodzą przedpłaty za składki, które wynosiły zł 391.565,92. Zadłużenie więc praco<ławców stanowi ca 3 miesięczny przypis składek.
Po za tym zaległości pracodawców za należności b. Kasy Chorych z tytułu składek choro
bowych wynoszą zł 1.132.570,79 i z tytułu opłat na rzecz Funduszu Pracy za okres do 31. XII.
1933 r. zł 80.670,17.
Następnie z poważniejszych zadłużeń wobec Ubezpieczalni nadmienić wypada koszty za niesłusznie pobrane świadczenia, które wynoszą zł 59.065,20 oraz należności od gmin wiej
skich z art. 43 ust. z 19 V. 1920 r. za leczenie szpitalne w kwocie zł 48.140,07. Pretensje z tego tytułu gmin wiejskich wynoszące zł 12.636,50 Ubezpieczalnia odpisała w związku z oddłużeniem tych gmin.
Ubezpieczalnia Społeczna przejęła w dniu 1. I. 1934 r. po zlikwidowanych Kasach Chorych poważne zadłużenie wobec lekarzy, szpitali, aptek i dostawców wynoszące złotych 2.969.371,68 i następnie zadłużenie z tytułu pożyczek hipotecznych wraz z odsetkami w kwocie zł 789.305,55 — razem na dzień 1. I. 1934 r. zł 3.758.677,23. Kwota ta w r. 1934 wzrosła, a natomiast w r. 1935 i 1936 poważną część tego długu spłacono. Na koniec roku sprawozdawczego wynosił on już tylko zł 3.002.403,22 z czego zł 1.917.897,43 należy się Za
kładowi Ubezpieczeń Społecznych, który przyszedł Ubezpieczalni z wydatną pomocą udzie
lając po za subwencją w wysokości zł 359.214,— szereg pożyczek krótko i długoterminowych względnie przejmując zaciągriięte poprzednio przez b. Kasę Chorych hipoteczne pożyczki długoterminowe od innych instytucyj.
Pożyczki te są następujące:
a) zł 500.000,— zaciągnięta w Ubezpieczalni Krajowej w Poznaniu dnia 23. 3. 1929 r. na kupno nieruchomości w Kiekrzu i przebudowanie jej z przeznaczeniem na kolonię
wypoczynkową dla chorowitych dzieci i częściowo na urządzenie szpitala ginekologicznego.
b) zł 72.985,47 reszta pożyczMi zaciągnięta w b. Zakładzie Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych w Poznaniu dnia 16. 4. 1932 w wysokości 175.000 zł na częś
ciową spłatę zobowiązań wobec lekarzy, aptekarzy i szpitali.
c) zł 48.635,01 reszta pożyczki zaciągniętej w b. Zakładzie Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych w Poznaniu dnia 7. 6. 1929 r. w wysokości zł 50.000 na ukoń
czenie i spłatę zobowiązań z tytułu budowy własnego gmachu w Śremie, przeznaczonego na Zakład Przyrodoleczniczy i Ośrodek Zdrowia.
d) zł 28.500,— reszta pożyczki zaciągniętej w Ubezpieczalni Krajowej w Poznaniu dnia 10.
1. 1930 r. w wysokości 30.000 zł na spłatę reszty należności ceny kupna nieruchomości w Pobiedziskach, przeznaczonej na Ośrodek Zdrowia.
Wszystkie wspomniane pożyczki hipoteczne oprocentowane są po 5,85®/# w stosunku rocznym, a kvVota wypłacona z tytułu tego oprocentowania wynosiła w roku sprawozdaw
czym zł 38.671,45. Raty amortyzacyjne wynosiły ogółem zł 28.390,03 i zostały punktualnie wpłacone.
Następnie 915.000 zł otrzymała Ubezpieczalnia z Ogólnego Funduszu na wypadek choroby i macierzyństwa w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako pożyczkę krótkoterminową, z któ
rej jedynie kwota zł 225.000 podlega oprocentowaniu w wysokości 5,85°/o rocznie.
Wreszcie zł 352.776,95 wynosi należność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nie uiszczonych należności wynikających z podziału wpływów składek ubezpieczeniowych i innych.
Należności te wynosiły w dniu 1. I. 1936 r. zł 658.573,04 a 31. XII. 1936 r. już tylko zł 352.776,95.
Całkowita spłata tego długu nastąpi w ciągu roku 1937.