• Nie Znaleziono Wyników

spółek medycznych

1

Streszczenie: Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, forma prawna działalności w ochronie zdrowia wprowadzona w Polsce na początku lat 90. XX w., stopniowo odchodzą do prze-szłości. W ich miejsce powstają spółki oparte na kodeksie handlowym, wprowadzające uniwersalne dla całej gospodarki reguły zarządzania korporacyjnego. Placówki prywatne działają w tej formie od wielu lat. Jedną z konsekwencji działania w formie spółki prawa handlowego jest wycena spółki, wykonywana w okolicznościach związanych z przejmowaniem udziałów, połączeniami spółek czy realizacja dużych projektów kapitałowych. Znajomość podstaw wyceny spółek, a także bieżącego działania na rzecz po-większenia ich wartości powinno być jedną z kompetencji zarządów tych podmiotów.

Abstract: Autonomous health care units, legal form introduced to Polish health care system at the beginning of 1990-ties, gradually passes over. In their place companies based on Commercial code enter, applying rules of corporate governance universal for entire economy. Private entities work in this legal form for many years. One of the consequences of operating in a form of commercial code com-pany is valuation of comcom-pany, undertaken when shares taken over, companies are merged or big capital investments planned. Awareness of basics of companies’ valuation and current actions enlarging values of companies should be one of key competences of their executives.

Cel i natura wyceny spółek medycznych

Spółki medyczne to szeroka kategoria spółek, zdefi niowana na potrzeby niniejszego opraco-wania, jako spółki działające na rynku usług medycznych, fi nansowane ze środków publicz-nych i prywatpublicz-nych. Na rynkach fi nansowych i rynkach akcji do kategorii spółek medyczpublicz-nych zalicza się zwykle także spółki produkujące i handlujące lekami, a także sprzętem medycznym. W poniższych rozważaniach, tej kategorii spółek jednak nie ujęto.

1 Artykuł jest fragmentem przygotowywanej do druku publikacji Adama Kozierkiewicza i Macieja Star-mirskiego, Zarządzanie wartością oraz wycena spółki medycznej.

68

Adam Kozierkiewicz

Spółki medyczne, w szczególności spółki działające na rynku polskim, mają zatem nastę-pujące cechy:

• są założone w celu świadczenia usług medycznych, w części jako spółki powstałe z prze-kształcenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

• wykonują usługi medyczne, co oznacza konieczność uzyskiwania odpowiednich upraw-nień przez wpis do odpowiedniego rejestru wojewody (rejestr podmiotów leczniczych), • przychody tych spółek mogą pochodzić ze środków publicznych, Narodowego Funduszu

Zdrowia, samorządów, środków prywatnych, osób fi zycznych oraz przedsiębiorstw lub z obu tych źródeł w różnych proporcjach,

• mogą być tworzone przez osoby fi zyczne, inne spółki, organizacje pozarządowe, a także organy administracji publicznej,

• część z nich powoływanych jest dla prowadzenia określonej działalności, bez intencji ge-nerowania zysku i pożytków z niego dla właścicieli (dywidendy, wzrostu wartości w celu późniejszej sprzedaży udziałów),

• kadra menedżerska takich spółek co najmniej w części rekrutuje się z osób mających wy-kształcenie medyczne i wykonujących zawody medyczne.

Spółki medyczne, podobnie jak te działające w innych sektorach gospodarki, w niektó-rych okolicznościach wymagają wyceny. Te okoliczności, to zgodnie ze stanowiskiem Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych (PFSRM), związane są z procesami: • kupna lub sprzedaży,

• postępowania układowego, upadłościowego lub likwidacji, • łączenia lub podziału przedsiębiorstw,

podwyższania kapitału lub umarzania akcji i udziałów,

określanie wartości aktywów posiadanych przez fundusze,

• postępowań cywilnoprawnych, • podatkowymi,

• sprawozdawczości fi nansowej,

weryfi kacji zdolności kredytowej i zabezpieczenia kredytu,

• ubezpieczenia, • odszkodowania,

kontroli wartości kapitału zaangażowanego przez właściciela w przedsiębiorstwo.

Większość wymienionych celów może znaleźć zastosowanie w odniesieniu do spółek me-dycznych, przy czym te zaznaczane kursywą wydają się szczególnie istotne. Nota informacyjna

nr 5 PFSRM, Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw, wylicza kilka funkcji, które pełnią wyceny

wszystkich rodzajów przedsiębiorstw:

• doradczą (decyzyjną): dostarczenie niezbędnych informacji w związku z zamierzonymi transakcjami kapitałowymi oraz innymi decyzjami zarządczymi;

• argumentacyjną: dostarczenie informacji o przedsiębiorstwie i jego wartości, które mogą wzmacniać siłę przetargową jednej ze stron w prowadzonych negocjacjach;

Zarządzanie i wycena wartości spółek medycznych 69

• mediacyjną: dostarczenie niezbędnych informacji dotyczących wartości przedsiębiorstwa w przypadku transakcji kapitałowych, w których opinie stron na temat wartości są roz-bieżne;

• zabezpieczającą: dostarczenie informacji dotyczących wartości przedsiębiorstwa w celu zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami sporów na tle wartości;

• informacyjną: dostarczenie uzyskanych w procesie wyceny informacji dla potrzeb zarzą-dzania przedsiębiorstwem.

Wycena spółki medycznej na określonym etapie jej rozwoju jest więc czynnością niezbęd-ną i nieuniknioniezbęd-ną. Przygotowanie się do tego przez zarząd spółki stanowi zatem kluczowy element zarządzania takim podmiotem. Z tego powodu zarząd spółki medycznej powinien przyjąć planową strategię budowy wartości przedsiębiorstwa, zawartą w koncepcji zarządza-nia wartością przedsiębiorstwa (Value Based Management).

Wyjątkową okolicznością ostatnich lat, zwiększającą wagę wyceny spółek medycznych, jest przekształcanie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w spółki prawa handlowego. Proces ten, trwający od wielu lat (Kozierkiewicz et al. 2008), uległ

przyspiesze-niu w wyniku uchwalenia przez Sejm ustawy o działalności leczniczej, która szczególnie za-znaczy swoje działanie w roku 2013. Zgodnie z ustawą, wycena, prócz ewentualnej wyceny nieruchomości i ruchomości wnoszonych aportem do spółki, nie jest konieczna w tym pro-cesie, ale można się spodziewać, że w pewnej części przekształcenie to będzie powiązane ze zbyciem udziałów w nowopowstałej spółce na rzecz pracowników lub inwestorów. W takiej sytuacji wycena jest już konieczna i z dużym prawdopodobieństwem będzie powodować duże zainteresowanie lub wręcz kontrowersje. Ze względu na dynamikę procesów przekształcenio-wych do wyceny należy podejść w sposób systematyczny i strategiczny. Dokonywanie bowiem wyceny pośpiesznie, w sytuacji przymusowej, z góry skazuje zbywającego udziały na niskich cen. A wydaje się, że w większości przypadków to jednak nie jest celem zbywającego.

Pojęcie wartości przedsiębiorstwa

Zgodnie z defi nicjami PFSRM, wyróżnia się następujące kategorie wartości przedsiębiorstw: Godziwa wartość rynkowa (ang. Fair Market Value) – to wyrażona w pieniądzu lub

od-powiednim ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny, przy szacowaniu której zakłada się, że w transakcji biorą udział typowy hipotetyczny kupujący i typowy hipotetyczny sprzedający, zainteresowani przeprowadzeniem transakcji i niedziałający pod przymusem (nakazem). Przyjmuje się, że wyceniający wartość ma odpowiedni zasób informacji na temat stron trans-akcji oraz kupujący i sprzedający posiadają odpowiedni zasób wiedzy na temat przedmiotu wyceny. Wartość wyznaczona w oparciu o kategorię godziwej wartości rynkowej jest

akcep-towana przez kupującego i sprzedającego. Opisane warunki transakcji są bardzo zbliżone do wymogów defi nicyjnych Wartości Rynkowej stosowanej w Międzynarodowych Standardach Wyceny.

70

Adam Kozierkiewicz

Wartość sprawiedliwa (ang. Fair Value) – to wyrażona w pieniądzu lub odpowiednim

ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny, przy szacowaniu której zakłada się, że w transakcji biorą udział konkretny, niekoniecznie zainteresowany przeprowadzeniem transakcji kupujący oraz konkretny, niezainteresowany przeprowadzeniem transakcji sprzedający. Kupujący lub sprzedający muszą działać pod przymusem (nakazem). Wyznaczona wartość powinna być sprawiedliwa z punktu widzenia sprzedającego z uwzględnieniem faktu, że nie ma on moż-liwości utrzymania (zatrzymania) przedmiotu wyceny. Powyższa defi nicja nie jest tożsama z defi nicją wartości godziwej (ang. Fair Value) zawartą w Międzynarodowych Standardach

Rachunkowości.

Wartość inwestycyjna (ang. Investment Value) – to wyrażona w pieniądzu lub

odpowied-nim ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny dla konkretnego inwestora (właściciela), przy szacowaniu której uwzględnia się jego indywidualne wymagania i oczekiwania odnośnie do przedmiotu wyceny. Godziwa wartość rynkowa w odróżnieniu od wartości inwestycyjnej jest odpersonifi kowana i bezstronna.

Wartość wewnętrzna (ang. Intrinsic Value) – to wyrażona w pieniądzu lub odpowiednim

ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny, która nie jest oszacowana w związku z konkretną transakcją, nie bierze pod uwagę, kim jest zleceniodawca i odbiorca wyceny, a opiera się na wszystkich informacjach na temat przedmiotu wyceny oraz czynnikach zewnętrznych mają-cych wpływ na jego obecną i przyszłą sytuację ekonomicznofi nansową.

Wzajemne relacje tych pojęć grafi cznie przedstawia poniższy wykres czasu i wartości. Schemat 1. Relacje kategorii wartości fi rmy zgodnie z defi nicjami PFSRM

V

T Intristic Value Fair Market Value

Fair Value

Investment Value Investment Value

Zarządzanie i wycena wartości spółek medycznych 71

Wartość wewnętrzna jest najbardziej pierwotna, generyczna i tym samym „obiektywna”, ponieważ abstrahuje od preferencji jakiegokolwiek uczestnika rynku (tu: uczestnika rynku transakcji walorami przedsiębiorstw). Wartość ta, zakładając warunki rynku doskonałej kon-kurencji, powinna być zbliżona do godziwej wartości rynkowej, według której, dwaj nieprzy-muszeni okolicznościami i w pełni poinformowani uczestnicy rynku, jednocześnie będący podmiotami obojętnymi (neutralnymi) (indiff erent) wobec przedmiotu transakcji, dokonują

tejże. Przejście od wartości wewnętrznej do godziwej wartości rynkowej oznacza wprowadze-nie walorów przedsiębiorstwa na rynek, co na rysunku zobrazowane jest przerywaną pionową linią.

Wartość sprawiedliwa, zgodnie z defi nicją PFSRM, będzie zapewne niższa niż godziwa wartość rynkowa, ponieważ transakcja jest wymuszona, przy czym przymus zakupu wydaje się słabszy niż przymus sprzedaży i trudno byłoby oczekiwać, że wartość sprawiedliwa będzie wyższa niż wartość wewnętrzna. Jest natomiast prawdopodobne, że będzie ona niższa niż wartość wewnętrzna. Ostatnie z wymienionych pojęć, wartość inwestycyjna, prócz podstawy w postaci wartości wewnętrznej (lub transponowanej na godziwą wartość rynkową), bierze pod uwagę preferencje sprzedającego i kupującego. W tej sytuacji można założyć, że godziwa wartość rynkowa jest punktem wyjścia, od którego może następować odchylenie w górę, gdy przedmiot potencjalnej transakcji (przedsiębiorstwo lub jego część) wnosi wartość dodaną do zestawu aktywów posiadanych przez daną stronę transakcji, lub w dół, jeśli powoduje spadek (wnosi wartość „odjętą”) wartości do tych aktywów. Wyrazem tych preferencji jest modyfi ka-cja wyceny wartości o dyskonta lub premie, zależne od wzajemnego oddziaływania walorów

danego przedsiębiorstwa oraz aktywów pozostających pod kontrolą stron transakcji.

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa (VBM)

Koncepcja zarządzania wartością fi rmy (value based management, VBM) zakłada, że

nadrzęd-nym celem działania przedsiębiorstwa jest podnoszenie jego wartości dla właścicieli (Rappa-port 2000). W kontekście rozważanych tu spółek medycznych, podnoszenie wartości przed-siębiorstwa, poza korzyścią z ewentualnego zbycia udziałów, powinno być traktowane jako narzędzie rozwoju spółki. W przypadku spółek nienastawionych na zysk, waga wartości takiej spółki może ujawnić się dla właściciela (np. organu administracji publicznej) w następujących sytuacjach:

– wymuszonej przez sytuację fi nansową, sprzedaż udziałów – prywatyzację, – negocjacjach bankami i innymi stronami fi nansującymi przedsięwzięcia spółki, – sporządzaniu bilansów organów administracji publicznej.

Wartość przedsiębiorstwa określana jest dla danego momentu w czasie. W większości przypadków jednak w wycenie tej uwzględnia się korzyści z działalności przedsiębiorstwa w przyszłości, a nie tylko aktualny stan aktywów. Wartość spółki można w szczególności

72

Adam Kozierkiewicz

rozpatrywać uwzględniając planowane przedsięwzięcia podnoszące jej wartość; przedsię-wzięcia inwestycyjne, restrukturyzacyjne lub inaczej zdefi niowane przedsięprzedsię-wzięcia rozwojo-we. Wtedy, jak pisze Rogowski (Rogowski 2011), wartość taka (VFI) składa z wartości obecnej (VF), w scenariuszu business as usual (BaU), oraz wartości projektu rozwojowego

(inwestycyj-nego, restrukturyzacyjnego) (VI).

VFI = VF + VI gdzie:

VFI – wartość spółki po przeprowadzeniu procesu (projektu) rozwojowego, VF – wartość spółki w scenariuszu bez projektu rozwojowego,

VI – wartość projektu rozwojowego (inwestycyjnego, restrukturyzacyjnego).

W przypadku spółek nienastawionych na zysk, w szczególności przynoszących straty, jako alternatywa projektu rozwojowego może zostać uznany projekt restrukturyzacyjny, który „przeorientowuje” spółkę ze spółki specjalnego przeznaczenia (defi niowanego, na przykład, jako „spółki dostarczającej usług o charakterze publicznym dla lokalnej społeczności”) na spółkę mającą przysparzać korzyści właścicielowi.

Logika decyzji menedżerskich uzasadniających podejście VBM została przedstawiona na rysunku 2. Analizując możliwe scenariusze w perspektywie 3- lub 5-letniej, przedsiębiorstwa zwykle mają możliwość kontynuowania działalności z zastosowaniem obecnego modelu biz-nesowego oraz obecnych zasobów, mają możliwość rozwoju przez różnego rodzaju inwesty-cje, a także niekorzystną możliwość zaprzestania działalności i likwidacji.

Jak przedstawiono na schemacie 2, przedsiębiorstwo prowadzące świadomą i skuteczną politykę VBM ma większą szansę na:

– dobre relacje z dostarczycielami kapitału, – dobre relacje z otoczeniem,

– możliwości pozyskania kapitału na nowe przedsięwzięcia inwestycyjne, – ryzyko przejęcia, likwidacji i upadłości jest małe.

Zarząd spółki medycznej powinien kierować jej działalnością nie tylko w kontekście orga-nicznego rozwoju, ale także pod kątem ewentualnego przejęcia lub inwestycji kapitałowych ze strony podmiotów trzecich lub fuzji z innymi podmiotami. Takie podejście powoduje, że pewne elementy, które w codziennym prowadzeniu fi rmy mogą być traktowane jako drugo-rzędne, stają się pierwszoplanowe. Dla zarządu spółki oznacza to szczególną dbałość o ele-menty jakości spółki, rozumianej jako szczególny ład korporacyjny, a także dbałość o poszcze-gólne składniki aktywów o odpowiednim potencjale w procesie wyceny.

Celowe zaplanowanie rozwoju w taki sposób, by bez istotnych wstrząsów oraz okresów przestoju powodowanych brakiem środków, przechodzić do kolejnych etapów rozwoju, jest kwintesencją zastosowania VBM. Do najczęściej wymienianych generatorów (determinan-tów) (value drivers) wartości spółki zwykle zalicza się (Panfi l 2010):

Zarządzanie i wycena wartości spółek medycznych 73

Schemat 2. Źródła wartości fi rmy w kontekście zarzadzania

Źródło: PwC, 2010, http://www.pwc.com/hu/en/hrs/leadershape.jhtml.

Wartośćprzedsiębiorstw aoperacyjną

Wzrost przychodów Zysk netto Efektywność wykorzystania

kapitału

Perspektywa na przyszłość

Zarządzanie ludźmi i

kultura organizacyjna Zarządzaniestrategiczne Czynniki zewnętrzne

Zarządzanie firmą

Zarzadzanie projektami

Planowanie strategiczne

Strategiczne aktywa

Jakość i kontrola ryzyka

Orientacja na klienta Planowanie i nadzorowanie personelu Zarządzanie talentami o mobilność Rekrutacja i włączanie do pracy Kultura współpracy i obecność lidera Rozwój Relacje Pomiary sprawności Elastyczność i odejścia Docenienie i nagrody Sprawność bieżąca

74

Adam Kozierkiewicz

1) tempo przyrostu przychodów, 2) marża na działalności operacyjnej, 3) efektywna stopa podatkowa, 4) inwestycje w kapitał pracujący,

5) inwestycje w środki trwałe (nakłady kapitałowe), 6) koszt kapitału,

7) okres trwania przewagi konkurencyjnej.

Inne elementy, wymieniane w różnych źródłach, to: ryzyko prowadzenia działalności, po-ziom sprzedaży, polityka płatności, stawka za robociznę, ceny, asortyment, produktywność, lojalność klientów, sposoby pozyskiwania nowych klientów, nowe rynki zbytu, kanały dystry-bucji, korzystne alianse i przejęcia. Biorąc pod uwagę powyższe fakty, elementami poddający-mi się zarządzaniu w procesie VBM spółki mogą być:

1) tempo przyrostu przychodów – zależnie od fazy rozwoju produktu (pakietu produktów), zarząd spółki powinien dbać o stabilny przyrost przychodów operacyjnych, które stano-wić będą podstawę (wraz z marżą na działalności operacyjnej), wyceny spółki z wykorzy-staniem metod dochodowych;

2) marża na działalności operacyjnej – powinna pozwalać generować pewien poziom zysku operacyjnego, prezentując tym samym potencjał korzyści dla udziałowców w postaci dy-widend. W przypadku spółek działających nie dla zysku, istotne jest wykazanie możliwo-ści podniesienia poziomu marży na działalnomożliwo-ści operacyjnej, np. przez przyhamowanie procesów inwestycyjnych lub aktywności nieprzyczyniających się do powstawania marży, w przypadku, gdy spółka zmieniła orientację ze spółki non-profi t na for-profi t;

3) efektywna stopa podatkowa – zarządzanie obciążeniami podatkowymi ogranicza się do wykorzystywania istniejących regulacji prawnych dla uzyskiwania najniższych możliwych obciążeń fi skalnych. Dążenie do maksymalizacji marż operacyjnych i minimalizacji obcią-żeń podatkowych można osiągać przez planową politykę inwestycyjną, pozwalającą na za-trzymanie zysków w przedsiębiorstwie w postaci powiększających się środków trwałych; 4) inwestycje w kapitał pracujący (kapitał pracujący = aktywa obrotowe – zobowiązania

krótkoterminowe) – co do zasady, im wyższa wartość kapitału obrotowego, tym bez-pieczniejsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa z punktu widzenia zachowania płynności (wypłacalności). Jednocześnie zbyt wysoka wartość kapitału pracującego może świadczyć o nieefektywnym zarządzaniu fi nansami przedsiębiorstwa, choć ocena w tym zakresie wy-maga poznania strategii i planów fi rmy w najbliższej przyszłości;

5) inwestycje w środki trwałe (nakłady kapitałowe) – nakłady kapitałowe powiększają war-tość fi rmy, choć pozostaje pytanie o efektywność alokacji tych środków. W tym kontekście dla inwestora istotne może być wyodrębnienie określonego zestawu nakładów kapitało-wych związanych z określonym projektem w ramach planu rozwojowego/restruktury-zacyjnego fi rmy. Uzasadnienie nakładów inwestycyjnych w postaci analizy NPV i IRR

Zarządzanie i wycena wartości spółek medycznych 75

wyodrębnionego projektu inwestycyjnego, oraz w szczególności możliwość podjęcia de-cyzji o nieuruchamianiu takiego projektu, może być ważnym elementem wyceny rozwija-jącego się przedsiębiorstwa (opcje);

6) koszt kapitału – uznając, że koszt kapitału obcego jest zwykle niższy niż kapitału własne-go, fi nansowanie rozwoju z kredytów jest atrakcyjną perspektywą. Dodatkowym plusem spółek należących do organów administracji publicznej jest możliwość wsparcia w postaci zabezpieczenia kredytu przez ten organ, co zwykle jest przez banki uznawane za bardzo silne i pozwala na uzyskanie niższych kosztów kredytowania;

7) okres trwania przewagi konkurencyjnej – część spółek medycznych, w szczególności szpi-tale w niezbyt zurbanizowanym terenie, mają charakter naturalnych monopoli lub oligo-poli. Bariery wejścia na rynek, zarówno kapitałowe, jak i np. kadrowe, są także klasycznym źródłem przewagi konkurencyjnej niektórych ze spółek medycznych, które powinny być brane pod uwagę przy wycenie;

8) stabilność popytu i lojalność klientów – spółki medyczne, w szczególności powstałe na ba-zie samodba-zielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, mają zwykle bardzo ugrun-towana pozycję u płatnika publicznego i pacjentów. Potwierdzenie i umocnienie tych cech jest w interesie właściciela takiej spółki i może być istotnym czynnikiem wpływającym na wartość spółki.

Zarządzanie jakością firmy

Spółki przygotowywane do transakcji z objęciem udziałów, rutynowo przechodzą proces due diligence, analizy pod względem kondycji handlowej, fi nansowej, prawnej i podatkowej w celu

identyfi kacji związanych z nim szans i ryzyka przed podjęciem właściwych negocjacji. Ele-menty spółki poddawane ocenie w tym procesie stanowią tym samym wskazanie dla zarządu spółki obszarów, w których najwyższa staranność będzie weryfi kowana i wpłynie na decyzje inwestycyjne, w tym m.in. na wycenę. Due diligence to proces gromadzenia informacji, a

na-stępnie przeprowadzanie, na ich podstawie, dokładnej analizy dotyczącej wszystkich aspek-tów funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Zakres i sposób przeprowadzania procesu due diligence różni się w zależności od fazy

roz-woju fi rmy, relacji między fi rmą a potencjalnym inwestorem, czy doświadczeń wykonujących go ekspertów.

Istnieje dość znacząca różnica w defi niowaniu momentu rozpoczęcia procesu due diligen-ce. Dla inwestora o charakterze venture capital (VC), due diligence składa się typowo z dwóch

etapów i rozpoczyna po uzyskaniu pierwszych materiałów informacyjnych i fi nansowych na temat spółki czy projektu. Pierwszy etap najczęściej to nieformalne gromadzenie informacji od przedsiębiorcy i źródeł zewnętrznych, a drugi to formalne badanie dokumentów spółki. Dla inwestora o charakterze private equity (PE), który realizuje inwestycję na późniejszym

76

Adam Kozierkiewicz

etapie rozwoju niż VC, pojęcie due diligence jest nieco węższe i proces ten składa się tylko

z jednego etapu: formalnego badania dokumentów spółki, w trakcie którego inwestor prze-prowadza tzw. due diligence zewnętrzne.

Zakres analiz w ramach due diligence różni się w zależności od inwestora i jego

preferen-cji oraz przygotowania. Mączyńska2 podaje następujące rodzaje due diligence: fi nansowe,

po-datkowe, prawne, technologiczne, informacyjne, operacyjne, zarządcze, zasobów ludzkich, ochrony środowiska, transakcyjne, etyki biznesu, strategiczne. W podstawowym zakresie due diligence typowo odejmuje:

• dokonany przez prawnika przegląd dokumentów prawnych konstytuujących spółkę i sankcjonujących jej stan posiadania, zależności zewnętrzne i inne, podstawy prawne działalności (legalność biznesu), ewentualne wartości lub obciążenia wynikające ze