Ziomkowie walczą przeciw sobie, 8fl«M(eute fampfeit gegen emanber; bo zapomnieli o sobie, tueit fie

emanber

bergefjcn tjaben,

etc.

96

$0111

gurrootte.

§. 46.

(gtnlj

eit.

Neutr.

N. on er, jcner, ^ona ... ...

G. onego -niego -jego -go^{onej -niej -jej} D. onemu - niemu -jemu onej -niej -jej

-mu

A. onego -niego-jego-go one -nie -ją I. onym - nini - im ^{ona -nią -ją} L. w onym -nim -im ^{onej -niej -jej}

onego-niego-jegó onemu - niemu

-jemu -mu. ono -nie -je. onem -niem -jem. onem -niem -jem.

Masc. ^Neutr. N.loni ^one G. D. A. I. L.

onycli - nich - ich onym - nim - im onycli - nich - ich onymi - nimi - irni w onycli -nich -ich

onych - nich - ich. onym - nim - im. one - nie - je. _ onemi - niemi - jemi, w onyrch - nich - ich. w' onycli - men - i c h w uny on 1,1 .

On, ona, ono i|ł a) elit Pronomen demonstratmim, UttO

*** • * ***

b) tft on, ona, ono, cut Pronomen personale, Uttb bcbeufet. er. fte, eg. Gen. jego, jej, jego; ^ .

ober mit etlter Praeposit.: niego, mej, mego, etc., encłiticum: go, jej, go, etc.;

,c) ber Gen. Sing.: jego, jej, jego,

Ultb im Plur.: ich, — — Wtrb fiatt be6 Pro nomen possessivum ber britten ^)erfon;

JU mój, -a, -e, mcm, twój, -a, -e, betlt, _

SSom gtirworte.

Plur. ich iffr;

wet! swój -a - e feta, eflt Pronomen reflexivum fur afle brci sperfoneit Sing. unb Plur. ift, unb nirfit nur fetn, fonbcrn and): ntcin, ban, unfer, etter, t'br, bebeutcf. ŚBemt alfo bte *Perfon fccb Verbi unb bes Pronominis etne unb b t e f ef be ift Cftcfye §. 45. 3 .), fo faun swój gebraucbt werben, alfornanfannfagcn: ja mam m o j e ober s w o j e książki tcf) f)abe mcine cigeiten 93itcf)er5 tyś t w o j e ober s w o j e przedni,bitbaftbte bctmgenberfauft; aber nur: on chowa swoje pieniądze, er »cn»at)rt fetn etgeneb @elb. & m fo tut Plur.: iny mamy n a s z e ober s w ó j e , wy macie w a s z e ober s w o j e , aber oni mają s w o j e widoki (3lUŚjTcf)ten), każdy ma s w e g o robaka jeber l)at feU sten 2Burm (b. b* .ftniuincr), i ty masz t w ó j kłopot and) bu haft betnctt Ótuinmer, poświęcili majątki sw o j e fte l)ftbcn tbr cigeneb iScrmbgen aufgeopfert, szanujmy

swoich przełożonych, totr miiffen unfcre 2Sorgefe|ten cbreit. Eagegett wcnn ntait bon bem © i g e u t b u m e einer b r i t t c n sperfon fpricfft, weldje itid)t S u b j e c t bef* fe I b e >t © ais e b i fl, fo muf, eben fo wie im Safetnń fcbett, ntd)t swój (suiis , fonbern jeg o, je j, jego, Plur* ich (ejus, eorum) ftebcn, $. 23.: To jest mąż zasłużony, ale syn j e g o (ejus niewiele wart, bas ift cm berbicttft* boltcr SKaitn, fetn ©obu aber ift m'd)t biel toerfb. W i działem jej dzieci, id) fali tlfre (ber jjeatt $titbcr; jego długi są znaczne, fenie ©dndbcn jtnb g r of ; ich sława codzień rośnie, tl)r eoruin) fi u hm indcąjt mit jebent Shage; chcesz j e j długi zapłacić? miltjt bit i b r e (ber gran) ©cbulben beyablcn ? — nie wdawaj się z nimi, bo ich przyjaźń niebezpieczna getje mit it)nen nicht urn/ toeil i b te grcunbfcbaft gefdljrfirfj ift, — tak zniknął i c h majątek, fo ift ifjr t,bcr fJlcttfd)eii) SSermogett ber* fcbwuttben.

2. 3idd) bcn r b p o f i 11 o u e n muf hunter bab Prono- men personale on -a -o er, f i e , eb, m berjentgcn $ornt fofgen, ioefcbe mit etttent n anfaitgt, alfo: do niego ju ił)ut, od niej bon tbr, ku niemu il)in cntgegcn, w nim itt il)t!t, z niemi mit ibttcn, etc.

3. £>ie Encliticae go, ją , je , ich, foitltcn Ute bert ©ab anfattgen, unb werben hunter boranfłebettben 2Bbr*

tern angebangt (ftcfe §. 45. 2 0 ,

5-td) t)abe it)tt gcfcbeit, gdym mu powiedział ale tct) tt)m

fagtc^ etc^ . f ^ orm bcg g(ccufatto3 niego toirb btbweden

in ń »erfurjt> 3.58.: poń

(łatt

po niego

nad) ifynt,

doń

jlatt

do niego $u ilnu, weń

(łatt

w niego

Ut

tt)U, etc.

98 5Som $urn>orte.

§. 47.

II. ^Pronomina^{Interrogatiya (zaimki pytające).}

r

a 3

c.

N. kto?

SBcr?

co?

2B ab?

G. kogo? D. komu ? A. kogo? I. kim? L. w kim ? czego ? czemu ? co? czem? czem ? Sl ntmort. nikt Siicntaub, nic ntdjtb.

nikogo niczego,

nikomu niczemu,

nikogo . nic.

nikim njczem.

nikim niczem.

1. Co ttńrb aitcf) fjauftg alb Pronomen relativum acbraudit, bcfoltbcrb mcmi baffefbe ftd)_ auf ©ad)cn be* nebt, nid)t auf ^crfonett, 3. Sk: Poaaj nu ks^zke, co

Jeży na stole, rcidje mir bab SSud), tt>eld)cb auf bcm Zu fdie Kent: mcmger gebraudjKd) słyszał od brata, co po wrócił z podróży er Ijortc bcm Srubcr, weldjer bon ber s»etfc turudgcfchrt ift. 2(m gcmol)nltd)jłcn tfł berScbraitd) btefeź ‘Paniomó co (łatt który, rocun cb jtd) auf cm ^ro* nomen demonstratiyum ten, ta, to bc3td)t, weicfyeb altem cbne cm fiauptmert fkebt,

3

.58.: śmiesznym jest ten, c o straciwszy majątek, pana udaje, ladjeritd) t(ł btefer, mefdier fetn JScrmógen berlobren l)at, unb itod) ben ^errn fnielt; człowiek, co go widzisz, (łatt którego widzisz, ben bit ftebfł; niebo, co w nie patrzysz, (łatt w które patrzysz beti fMmmd, wcldjcn bu betradjtefł.

1 Saffelbe 2Bortcf)en co mirb cftcrsS nut ben $aupt* mortern rerhutbett, unb bebeutet im Seittfd)cn a Ile, 3.58.: CO dzień attc£«ge, c o miesiąc aUe ®ioiiate, c o rok nile Oabre. Slutcrc ótafuó fomnten and) m berfdgebenen

33ebeutungcu nor, alb: czego? dlaczego? waratn. cze mu? ttiarirot? poczemu? uue tt)cuer?

2. gerber get)ijren a ud) btc Pronomina; czyj? czyja? czyje? wejfen?

G. czyjego, czyjej, czyjego, etc, który -a, -e, mcfcfjer?

jaki -a, -ie, maś fur etlter ? (qualis), etc*

Śom gtirworte. 99

III. Pronomina Demonstrativa (zaimki ukazujące)*

@int)eih Sfócfyrfyeth

N.

ten -ta -to btefer*e*e$ ci te.

G.

tego -tej -tego tych — tych*

b.

temu -tej -temu tym —

tym*

A.

tego ober ten -tę <-to tych — te.

I.

tym -tą -tern tymi — temi*

L.

w tym -tej -tern w tych — _tych.

(Sbeit

ów

-a

-e

j cii

er

*e =e3, on -a

*o jetter

s=e$.

IV. Pronomina PossessiYa (zaimki dzierżawcze)*

(g i tt f)e i L

]V.

mój meut, moja ober ma

ttteute,

moje ober me

litem.

G. mojego ober mego -mojej ober mej -mojego ober mego*

D . mojemu ober memu -mojej ober mej -mojemu ober memu* A. mojego ober mego ober mój -moje ober mą -moje oberme* I. moim ober mym -moją ober mą -mojem oberme'm. L . w moim ober mym-mojej

ober

mej-mojem

obermem*

f f i e f y t Ę e i t

N.

moi -moje

ober

me.

G.

moich ober mych -moich

ober

mych* D. moim ober mym -moim ober mym. A. moich ober mych -moje ober me. I. moimi ober mymi -mojemi ober me'mi. L. w moich ober mych -moich ober mych*

(gbcti fo: twój, twoja, twoje bettt,

G. twojego

ober

twego -tw ojej

ober

twej -twojego

ober

twego, etc.

swój -swoja -swoje

fetit (litem, Ultfer, tf)r).

G. swojego ober swego -swojej ober swej

100 aud):

nasz, nasza, nasze

itnfer,

wasz, wasza, wasze euer, abcv ofine

SlW urjung

: im Plur, nasi, wasi.

V . Pronoraina Relativa (zaimki względne). N. który, która, które i»etd;er,

G. którego, której, którego, etc. P l u r al. tf. którzy, które, etc.

9 (n m e t k Który fann ńudj ein Pronomen mterrogatimm fein, trelcfeer? wie bereitó gefagt worbcti ijt.

VI. Pronomina Adjectiva. Jaki -a -ie waś fur etner? Taki -a -ie ein fotdjer, Niejaki -a -ie ein

gewtfier,

Inszy

-a -e etn anbetcr,

Żaden -a -e fettter,

Wszystek -a -o atter, jeb er, Sam -a -o er fetbft, altem.

§. 48.

*23 orn (o słow ie).

1. £)aS SBcrfmm t|ł eńt SB o rt, tócldjeź euten 3u*

jlanb cber etne £an btung bejetdjnet.

S e r S e b e u f i t n g n a d ;, ftnb atfe SSerba entweber

t r an si t i wa (przechodnie),

b.I).

a c t i v a

nnb

p a s si va ,

ober

i n t r a n s i t i y a ,

bie and)

Neutra

gencftutt werben.

a) T)aś

V e rb u m

activinn (słowo czynne)

jetgt a n ,

ba§

Scnumb etne Jpaitbtung berricfyte, j. 23.:

biję id)

fdjfage,

nienawidzę td) tjajfe.

b )

25a$

Verbum passmim (bierne)

jeigt a n , baji

!je>

rnanb etne .Ipanbtung erfctbe,

j. 18.: jestem bity id)

werbe gcfrfjtagen.

c )

SaóVerbumneutrum (nijakie)

be^etdjnet etnen blofen

3u(lanb, ober etne

fotdie

J)ap.btmtg, tpetdje

auf

fettten

W dokumencie Grammatik der polnischen Sprache nach Kopczyński, Cassius, Bandtke und Mroziński (Stron 100-104)