W
trakcie prowadzenia działań bojowych walczą-cym pododdziałom należy zapewnić: możliwo-ści ograniczania ruchu przeciwnikowi, zwiększenia ich żywotności, a także swobodę działania, szczegól-nie w głębi ugrupowania strony przeciwnej. Trzeba jednak zauważyć, że ze względu na specyfikę działań zgrupowań powietrznodesantowych działania podod-działów wojsk inżynieryjnych są ograniczone możli-wościami sprzętowymi oraz środków minersko-zapo-rowych przerzucanych w rejon działań.STAN POSIADANIA
W strukturze każdego batalionu w 6 Brygadzie Po-wietrznodesantowej występuje organiczny element wojsk inżynieryjnych w sile plutonu. W batalionie do-wodzenia jest ponadto kompania saperów, która za-leżnie od potrzeb wspiera grupy powietrznodesantowe pod względem inżynieryjnym. Można ją wykorzysty-wać do wsparcia działań powietrznodesantowych, a także do zabezpieczenia funkcjonowania stanowiska dowodzenia Brygady. W strukturze kompanii znajdu-ją się między innymi plutony: saperów, rozminowa-nia/EOD i nurków, a także drużyny: rozpoznania in-żynieryjnego, maszyn inżynieryjnych, wydobywania i oczyszczania wody oraz logistyczne, czyli zaopa-trzenia, zabezpieczenia i transportowa. W kompanii
zaopatrzenia batalionu logistycznego brygady funk-cjonuje również drużyna wydobywania i oczyszcza-nia wody.
SPOSOBY WYKORZYSTANIA
Działania powietrznodesantowe dzielą się na cztery fazy. Zaliczamy do nich: przygotowanie do działań powietrznodesantowych (zwane dalej przygotowa-niem), desantowanie, zadanie taktyczne po lądowaniu (ZTpL) oraz działania kolejne. W każdej z tych faz pododdziały wojsk inżynieryjnych istotnie wspierają działania pododdziałów szturmowych.
W fazie pierwszej, gdy siły główne Brygady znajdu-ją się w rejonie wyjściowym (RW), przygotowuznajdu-jąc się do realizacji otrzymanego zadania, pododdziały wojsk inżynieryjnych mogą wykonywać takie przedsięwzię-cia, jak:
– w ramach wsparcia mobilności: rozpoznanie inży-nieryjne rejonu rozmieszczenia lub innego, w tym rejo-nu wyczekiwania, doraźne utrzymanie dróg czy rozmi-nowanie terenu;
– w ramach wsparcia zdolności przetrwania: prowa-dzenie rozbudowy fortyfikacyjnej terenu, maskowanie wojsk i obiektów, wydobywanie i oczyszczanie wody.
Zależnie od otrzymanego zadania dowódca tworzy elementy ugrupowania bojowego, np. batalionowe lub mjr Paweł Żak
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2019
48
kompanijne grupy powietrznodesantowe. Zgrupowania te będą wzmacniane pododdziałami specjalistycznymi, w tym również wojsk inżynieryjnych.
Po zajęciu przez pododdziały rejonu wyczekiwania rozpoczyna się druga faza działań – desantowanie.
Główne zadania pododdziałów wojsk inżynieryjnych realizowane w niej to przygotowanie środków miner-sko-zaporowych do zrzutu oraz rozpoznanie inżynie-ryjne rejonu zbiórki po desantowaniu (RZD). Do-wódca batalionowej (kompanijnej) grupy powietrzno-desantowej, aby zapewnić powodzenie podczas wykonywania otrzymanego zadania, może utworzyć w składzie pierwszego rzutu połączoną grupę awan-gardową, którą wzmocni drużyną rozpoznania inży-nieryjnego z kompanii saperów.
Głównym zadaniem drużyny po desantowaniu jest utworzenie inżynieryjnego posterunku obserwacyjne-go (IPO). Jeobserwacyjne-go celem będzie ustalenie:
– miejsc rozmieszczenia na prawdopodobnych kie-runkach podejścia przeciwnika zapór inżynieryjnych i możliwości ich obejścia;
– zakresu rozbudowy inżynieryjnej punktów oporu;
– stanu dróg wokół obiektu szturmu i samego obiek-tu, np. mostu czy tamy;
– sposobu ewentualnego przygotowania do znisz-czenia przez przeciwnika lub wojska własne waż-nych obiektów terenowych, np. węzła kolejowego czy mostu;
– rodzaju i stanu przepraw przez przeszkody wodne oraz możliwości ich pokonania;
– zasobów materiałowych w rejonie działań.
Pododdziały powietrznodesantowe z chwilą osią-gnięcia rejonów zbiórki po desantowaniu przystępują do fazy trzeciej, czyli realizacji zadania taktycznego po lądowaniu. W czasie szturmu drużyny lub pary sape-rów mogą wykonywać przejścia w zaporach inżynie-ryjnych; przygotowywać i utrzymywać przeprawy oraz rozminowywać drogi; wysadzać bronione przez prze-ciwnika punkty oporu lub wejścia do nich i wybijać przejścia w ścianach.
Z kolei w ramach wsparcia inżynieryjnego bronione-go obiektu pododdziały wojsk inżynieryjnych wykonu-ją takie przedsięwzięcia, jak:
– w zakresie wsparcia mobilności: poszerzanie wcześniej wykonanych przejść w zaporach inżynie-ryjnych przeciwnika; rozpoznanie inżynieryjne jego działań, obiektów hydrotechnicznych i infrastruktury drogowej; przygotowanie miejsc lądowania dla śmi-głowców; naprawy pasów startowych lotnisk (w razie opanowania lotniska);
– w zakresie kontrmobilności: budowa zapór mino-wych (grup min) na prawdopodobnych kierunkach podejścia przeciwnika; wykonywanie niszczeń, zawał leśnych itp.;
– w ramach zdolności przetrwania: rozbudowa for-tyfikacyjna punktów oporu; maskowanie obiektów;
przystosowanie istniejących obiektów do działań obronnych; rozminowanie terenu.
W trakcie realizacji wymienionych zadań żołnierze pododdziałów wojsk inżynieryjnych wykorzystują sprzęt i środki minersko-zaporowe, które zabrali w za-sobnikach indywidualnych oraz na platformach
W czasie szturmu drużyny lub pary saperów mogą wy-konywać przejścia w zapo-rach inżynieryjnych; przygo-towywać i utrzymywać prze-prawy oraz rozminowywać drogi; wysadzać bronione przez przeciwnika punkty oporu lub wejścia do nich i wybijać przejścia w ścia-nach.
+
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2019
49
i w zasobnikach towarowych. W związku z ograni-czoną dostępnością materiałów wybuchowych i środ-ków zapalających (MWiŚZ) niezbędne jest określenie przez przełożonych priorytetów ich użycia.
Ostatnią fazą działań powietrznodesantowych, po zakończonym zadaniu taktycznym po lądowaniu, są działania kolejne. W zależności od ich charakteru re-alizuje się następujące zadania wsparcia inżynieryj-nego:
– w ramach połączenia z wojskami własnymi: za-pewnienie płynności ruchu w miejscach przewidzia-nych do połączenia; wykonanie przejść we własprzewidzia-nych zaporach i ich oznakowanie; osłona skrzydeł zaporami;
doraźne utrzymywanie dróg manewru;
– podczas wyjścia z okrążenia: rozpoznanie działań przeciwnika pod względem inżynieryjnym; wykony-wanie przejść w zaporach, przez przeszkody naturalne oraz w rejonach zniszczeń; osłona zaporami skrzydeł zgrupowania wychodzącego z okrążenia; wykonywa-nie niszczeń;
– w trakcie ewakuacji: rozpoznanie inżynieryjne re-jonu ewakuacji; przygotowanie i osłona techniczna lą-dowisk; rozbudowa inżynieryjna rejonu ewakuacji; bu-dowa zapór inżynieryjnych na spodziewanych kierun-kach działania przeciwnika;
– podczas przenikania (realizowane skrycie): rozpo-znanie inżynieryjne dróg przenikania, dogodnych rejo-nów do organizowania przepraw, rozbudowy inżynie-ryjnej przeciwnika, zaminowanych obiektów itp.; wy-konywanie przejść w zaporach inżynieryjnych;
przygotowanie i utrzymanie przepraw; rozminowanie
wolnienia przeciwnika;
– podczas działań nieregularnych: rozpoznanie inży-nieryjne przeciwnika i terenu, ze szczególnym uwzględnieniem ciągów i obiektów komunikacyjnych;
budowa zapór inżynieryjnych i wykonywanie niszczeń;
budowa obiektów fortyfikacyjnych;
– podczas odzyskiwania personelu – dotyczy poje-dynczych żołnierzy (lub niewielkich ich grup), którzy znaleźli się w ugrupowaniu przeciwnika. Izolowani żołnierze wojsk inżynieryjnych wykorzystują wcześniej pozyskaną wiedzę z zakresu działań typu SERE oraz własne umiejętności specjalistyczne, aby przedostać się do wojsk własnych.
Zakres zadań będzie uzależniony od wielkości pod-oddziałów inżynieryjnych, jakimi zostały wzmocnione grupy powietrznodesantowe. Główny wysiłek powi-nien być skupiony na wykonywaniu niszczeń oraz za-kładaniu zapór minowych w celu osłony wojsk wła-snych przed uderzeniami przeciwnika oraz utrudnieniu manewru wojskom przeciwnika.
KIERUNKI ROZWOJU
Zgodnie z Regulaminem działań Wojsk Lądowych w wypadku opanowania przez wojska powietrznode-santowe lotnisk zadaniem elementów inżynieryjnych jest przygotowanie pasów startowych do przyjęcia rzutu lądującego. Niestety, obecnie może ono być re-alizowane w ograniczonym stopniu. Aby zapewnić bezpieczne lądowanie statkom powietrznym, koniecz-ne jest wprowadzenie dodatkowego pododdziału spe-cjalistycznego w sile plutonu, którego zadaniem by-łoby doraźne utrzymanie pasów startowych opanowa-nych lotnisk.
Specyfika działania pododdziałów powietrznodesan-towych wskazuje na konieczność używania sprzętu i środków niewystępujących w wyposażeniu w oddzia-łach i pododdziaoddzia-łach inżynieryjnych wojsk lądowych.
Z tego względu ich żołnierze powinni dysponować takim sprzętem, jak: plecakowe zestawy do wykonywa-nia przejść w polach minowych dla pojedynczego żoł-nierza metodą wybuchową, miny przeciwśmigłowco-we, kumulacyjne ładunki materiału wybuchowego, szybki zestaw do breachingu do ścian lub przeszkód budowlanych/pasy do breachingu.
Z analizy najnowszych konfliktów zbrojnych (Syria, Ukraina) wynika, że walka jest prowadzona głównie w terenie zurbanizowanym oraz na jego obrzeżach.
Dlatego też wskazane jest, by zintensyfikować szkole-nie pod tym kątem. W trakcie zajęć w ośrodkach zur-banizowanych należy dążyć do opanowania takich za-gadnień, jak opanowanie obiektu (budynku) i umożli-wienie grupom szturmowym wejścia do niego.
Powinno się więc tworzyć specjalne grupy szturmowe w sile wzmocnionej drużyny w składzie około sześciu żołnierzy, w tym dwóch saperów. Wykonywaliby oni przejścia w oknach, drzwiach i ścianach z użyciem narzędzi wyważeniowych oraz ładunków
wybucho-wych. n
ARCHIWUM 6BPD
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2019