705 Przegl¹d Geologiczny, vol. 55, nr 9, 2007
50 mieæ lat
— w ho³dzie Janowi Wy¿ykowskiemu
Odkrywcy Polskiej Miedzi
Przywo³uj¹c pamiêæ znakomitego geologa i gór-nika doc. dr. in¿. Jana Wy¿ykowskiego, d³ugo-letniego pracownika naukowego Pañstwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, ukazujemy cz³owieka, za spraw¹ którego „wybuch³a” przys³owiowa gor¹czka polskiego z³ota.
W dniu 23.03.1957 roku, w Sieroszowicach zosta³o odkryte, przez m³odego in¿yniera, nad-zwyczajnie bogate z³o¿e miedzi. To z³o¿e tworzy dzisiaj Lubiñsko-G³ogowskie Zag³êbie Miedziowe i stanowi jedn¹ dziesi¹t¹ znanych obecnie zaso-bów miedzi na œwiecie. Wybudowane kopalnie, zak³ady wzbogacania rud i huty tworz¹ Legnicko-G³ogowski Okrêg Miedziowy i s¹ wielkim atutem gospodarczym Polski. Powsta³y dziêki temu odkryciu KGHM Polska MiedŸ SA uczyni³ nasz kraj œwiatowym potentatem w produkcji miedzi i srebra metalicznego.
Jesteœmy dumni, ¿e dzie³o i pasja Jana Wy¿ykowskiego — oryginalna koncepcja prac poszukiwawczych z³ó¿ miedzi oraz wyniki badañ potwierdzaj¹ce odkrycie wielkiej miedzi — pow-sta³y w naszej macierzystej instytucji, Pañ-stwowym Instytucie Geologicznym. Wielk¹ chwa³ê Instytutowi przynosi opracowana 5.04.1959 r. przez Jana Wy¿ykowskiego pierwsza Dokumentacja geologiczna z³o¿a rud miedzi Sieroszowice-Lubin
w rejonie G³ogowa i Legnicy. Dziœ wiemy, ¿e by³o to najwiêksze w powojennej Europie geologiczne odkrycie i najwiêksze osi¹gniêcie w historii poszukiwañ. Ku pamiêci Odkrywcy Polskiej Miedzi Jego imiê i nazwisko zosta³o wkomponowane w piêkny, ozdobny fryz Sali Muzeum Geologicznego PIG w Warszawie.
O zas³ugach Jana Wy¿ykowskiego pamiêtaj¹ mieszkañcy Zag³êbia Miedziowego. Dziœ w Lubinie stoi Jego pomnik, w Muzeum Ziemi Lubiñskiej odnajdziemy po Nim pami¹tki, jest patronem wielu szkó³, w Sieroszowicach urz¹dzono poœwiêcon¹ Mu izbê pamiêci. Z okazji tegorocznego z³otego jubileuszu imiê Jana Wy¿ykowskiego nadano szybowi SW-1 Zak³adów Górniczych Polkowice-Sieroszowice — szybowi naj-bli¿ej usytuowanemu od historycznego miejsca nawiercenia rudy miedzi. Orêdow-nikiem pamiêci o Wielkim Odkrywcy jest przede wszystkim przedsiêbiorstwo KGHM Polska MiedŸ SA, które w prawdziwie nowoczesny sposób pojmuje swoj¹ rolê w wykorzystaniu wielkiego bogactwa narodowego, jakim s¹ darowane przez naturê unikatowe z³o¿a miedzi.
Niech wybitna postaæ Jana Wy¿ykowskiego i Jego spektakularne odkrycie, z którym zwi¹zane s¹ dzieje Polski, a w szczególnoœci historia Lubiñsko--G³ogowskiego Zag³êbia Miedziowego, Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi oraz Pañstwowego Instytutu Geologicznego, pozostanie nam i kolejnym pokoleniom na zawsze w pamiêci.
Iwona Barbara Litwin Pañstwowy Instytut Geologiczny
50-LECIE ODKRYCIA Z£O¯A POLSKIEJ MIEDZI
TOM 55
lNR 9 (WRZESIEÑ)
l2007
Cena 12,00 z³ (w tym 0% VAT) Indeks 370908 ISSN-0033-2151
