Kowalski, Janusz
Kiedy powstała "Polska
30-halerzówka"?
Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 30/2, 151
L I S T Y
D O
R
E
D
A
K
C
J
I
Kwartalnik Historii Prasy Polskiej X X X 2 PL ISSN 0137-2998
KIEDY P O W STA ŁA „P O LSK A 30-H A LE R ZÓ W K A ”?
Jednym z pism drukowanych w Zakładach Graficznych i Wydawniczych „Polonia” w Katowicach w okresie międzywojennym był dziennik „Siedem Gro szy”, który miał kilka mutacji. Jedna z nich pt. „Polska 30-halerzówka” prze znaczona była dla Zaolzia.
Henryk Przybylski napisał (niezbyt precyzyjnie- wprawdzie, ale napisał), że począwszy od 1936 roku „rozpowszechniano ją na terenie Zaolzia” *. Wiesław W ła dyka uznał „Polską 30-halerzówkę” za mutację „Polonii”, a nie „Siedmiu Gro szy” 2. Andrzej Paczkowski mylnie podał, że „Siedem Groszy” dopiero po kilku latach od daty powstania pisma (21 V 1932) „uzupełniono mutacją dla Polski za- olziańskiej (»Polska 30-halerzówka«)” 8.
Wskazałem na pomyłki W. Władyki i A . Paczkowskiego podając w „Kwartal niku”, że w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Oddział Zabytkowy w Cieszynie, znajdują się (sygn. C.030.181.IV) numery „Polskiej 30-halerzówki” z 1933 r. ozna czone: rok II, i z 1938 r.: rok V I I 4. A le na nic zdały się te moje ustalenia, skoro równo w rok po opublikowaniu mojego artykułu w tymże „Kwartalniku” Jacek Burzyński podał mylną informację, że „Śląsk Zaolziański [...] obsługiwany był od 1936 r. przez specjalną mutację »Siedmiu Groszy« pod nazwą »Polska 30-hale rzówka«” 6.
Janusz Kowalski
1 H. P r z y b y l s k i , D ziałaln ość p ra so w o -w y d a w n icz a W o jc iec h a K o r fa n te g o
w latach 1900— 1939, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” (dalej: RHCP),
t. 6: 1967, z. 2, s. 183.
8 W . W ł a d y k a , D zien n iki w ję z y k u p olsk im w D ru g iej R z ec zy p o s p o litej, RHCP, t. 14: 1974, z. 4, s. 522.
8 A . P a c z k o w s k i , P rasa polska w latach 1918— 1939, Warszawa 1980, s. 190. 4 J. K o w a l s k i , C zasopism a d zia łk ow e do r o k u 1949, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” (dalej: KHPP), t. 27: 1988, z. 3, s. 106.
6 J. B u r z y ń s k i , K a to w ick a „ P olon ia ” (1924— 1939). N akłady, kolp orta ż, za