Anna CelczyĔska*
ĝWIADCZENIA Z TYTUŁU ZADOĝûUCZYNIENIA
DLA POSZKODOWANYCH W WYPADKACH DROGOWYCH
1. WPROWADZENIE
PostĊpujący nieustannie rozwój motoryzacji na całym Ğwiecie wiąĪe siĊ z gwałtownym wzrostem liczby wypadków samochodowych. DuĪa iloĞü wy-padków komunikacyjnych notowana na polskich drogach, a co za tym idzie ranni oraz ofiary Ğmiertelne uzasadnia twierdzenie, iĪ problem ten staje siĊ istot-nym zagroĪeniem dla zdrowia publicznego i zagadnieniem społeczistot-nym o coraz to wiĊkszym znaczeniu. Niebagatelnego znaczenia nabiera zatem kompensacja szkód osobowych powstałych na skutek wypadków drogowych opartych o obo-wiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Odpowie-dzialnoĞü cywilna posiadaczy pojazdów mechanicznych mimo, iĪ została powo-łana i jej zadaniem jest ochrona właĞciciela pojazdu, to słuĪy ona głównie do zaspokojenia interesu poszkodowanego. Zasadnicza zatem staje siĊ tutaj waga problemu ofiar wypadków komunikacyjnych we współczesnym Ğwiecie.
Celem opracowania jest analiza procesu dochodzenia roszczeĔ z tytułu za-doĞüuczynienia dla osób bezpoĞrednio i poĞrednio poszkodowanych w wypad-kach drogowych za poĞrednictwem kancelarii odszkodowawczej.
2. ISTOTA ROSZCZEē Z TYTUŁU SZKÓD NA OSOBIE
W judykaturze i doktrynie przeprowadza siĊ rozróĪnienie pomiĊdzy szkodą na mieniu (majątkową) i szkodą na osobie (niemajątkową). PojĊcie szkody na mieniu odnosi siĊ do uszczerbku, który dotyczy bezpoĞrednio składników ma-jątku poszkodowanego. Szkoda na osobie ma bezpoĞredni związek z osobą po-szkodowaną, jest bowiem konsekwencją naruszenia jej dóbr osobistych, jak zdrowie, integralnoĞü cielesna i tylko bezpoĞrednio moĪe (choü nie musi)
*
Dr, Katedra UbezpieczeĔ UŁ.
Īaü siĊ w konsekwencjach majątkowych1
. Istotą szkody niemajątkowej jest to, Īe nie da siĊ oceniü w formie pieniĊĪnej poniesionego uszczerbku, nie moĪe byü ona ustalana według kryteriów, takich jak szkoda majątkowa. Ogromne znacze-nie ma wiĊc orzecznictwo sądowe, które kształtuje kryteria ocenne.
Przedmiotem Ğwiadczenia zakładu ubezpieczeĔ jest naprawienie szkody doznanej przez poszkodowanego. Stąd ustalenie wysokoĞci tej szkody jest bar-dzo istotne, jej wysokoĞü stanowi podstawĊ obliczenia odszkodowania ubezpie-czeniowego. Gdy chodzi o szkodĊ majątkową, to stanowi ją róĪnica miĊdzy obecnym stanem majątku poszkodowanego a tym, jaki by istniał, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodĊ.
3. RODZAJE ODSZKODOWAē ZA SZKODĉ NA OSOBIE
W przypadku wyrządzenia szkody na osobie moĪna wyodrĊbniü trzy kate-gorie roszczeĔ:
− poszkodowany moĪe wystąpiü z roszczeniem o naprawienie szkody
majątkowej (art. 444 k.c2. – o zwrot poniesionych kosztów lub o zasądzenie
renty).
Podstawą prawną roszczeĔ o pokrycie wszelkich kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia jest art. 444 §1 K.C. Na Īądanie po-szkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłoĪyü z góry sumĊ potrzebną na koszty leczenia, a jeĪeli stał siĊ inwalidą, takĪe sumĊ po-trzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Ponadto wyrównaniu pod-legają: utrata zarobków i innych korzyĞci na skutek niemoĪnoĞci wykonywania pracy lub innej działalnoĞci gospodarczej3.
W Ğwietle ww. artykułu K.C. poszkodowany moĪe Īądaü pokrycia nastĊpu-jących kosztów: zakupu leków, dodatkowego odĪywiania w celu wzmoĪenia procesów leczniczych, opłat za wizyty lekarskie, opłat za zabiegi rehabilitacyj-ne, zakupu niezbĊdnego oprotezowania, dojazdów na wizyty lekarskie i konsul-tacje, zakupu sprzĊtu rehabilitacyjnego, dojazdu osób bliskich poszkodowanemu do szpitala, opieki osób trzecich (gdy poszkodowany wymagał takiej opieki )4.
− poszkodowany moĪe wystąpiü z roszczeniem z tytułu doznanej
szko-dy niemajątkowej (art. 445 K.C. – o zadoĞüuczynienie pieniĊĪne).
1
W. C z a c h ó r s k i, Zobowiązania. Zarys wykładu, Wydawnictwa Prawnicze PWN, War-szawa 1995, s. 76.
2
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, DzU 1964, nr 16, poz. 93 z póĨn. zm.
3
A. W ą s i e w i c z, OdpowiedzialnoĞü zakładu ubezpieczeĔ za szkodĊ na osobie wyrządzoną
ruchem pojazdu mechanicznego, „Prawo Asekuracyjne” 1997, nr 4, s. 33.
4
D. B e n t k o w s k a, Roszczenia osobowe przysługujące poszkodowanym w wypadkach
W roszczeniach osób poszkodowanych w wypadkach drogowych Īądanie zadoĞüuczynienia stanowi dominującą pozycjĊ. Prawo do zadoĞüuczynienia zawarte zostało w dyspozycji art. 415 K.C. „Kto z winy swojej wyrządził dru-giemu szkodĊ, obwiązany jest do jej naprawienia”5. ZadoĞüuczynienie jest przede wszystkim Ğrodkiem rekompensaty krzywdy, słuĪy naprawieniu szkody niemajątkowej, której cechą immanentną jest to, Īe nie da siĊ jej wyceniü w pieniądzu. ZadoĞüuczynienie ma wiec charakter całoĞciowy, stanowi rekom-pensatĊ pieniĊĪną za cała krzywdĊ doznaną przez poszkodowanego na skutek konkretnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia i dlatego polega na jedno-razowym przyznaniu okreĞlonej kwoty pieniĊĪnej.
Roszczenie poszkodowanego o zadoĞüuczynienie, które wygasa z chwilą jego Ğmierci, przechodzi na spadkobierców, jeĪeli zostało uznane na piĞmie albo powództwo zostało wniesione za Īycia powoda (art. 445 § 3 K.C.).
− roszczenia osób poĞrednio poszkodowanych (art. 446 K.C. – o zwrot
kosztów leczenia i pogrzebu, o rentĊ, o stosowne odszkodowanie na wypadek pogorszenia siĊ sytuacji Īyciowej osoby bliskiej6, o zadoĞüuczynienie za Ğmierü osoby bliskiej).
Gdy wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia spowodo-wanego ruchem pojazdu mechanicznego nastąpiła Ğmierü poszkodospowodo-wanego, regulacje kodeksowe przyznają prawo do roszczeĔ odszkodowawczych okreĞlo-nym osobom poszkodowaokreĞlo-nym poĞrednio w wyniku Ğmierci bezpoĞrednio po-szkodowanego, np. współmałĪonkowi, małoletnim lub niezdolnym utrzymaü siĊ samodzielnie dzieciom zmarłego, a takĪe innym osobom bliskim zmarłemu7.
Uprawnione do stosownego odszkodowania są osoby, których sytuacja kształtowała siĊ w pewnej zaleĪnoĞci od osoby zmarłego, np. osoby małoletnie, współmałĪonek, niesamodzielne dzieci, pasierbowie, ojczym, macocha.
W odniesieniu do powyĪszego roszczenia wskazaü naleĪy na istotną zmianĊ w treĞci regulacji kodeksowej. Zgodnie bowiem z treĞcią § 4 art. 446 K.C.8:
Sąd moĪe takĪe przyznaü najbliĪszym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumĊ tytułem zadoĞüuczynienia pieniĊĪnego za doznaną krzywdĊ. Taka zmiana
kodeksowa daje zupełnie dodatkowe moĪliwoĞci w dochodzeniu roszczeĔ przez najbliĪszych członków rodziny zmarłego w związku ze Ğmiercią poszko-dowanego.
5 Z. G o ł b a, Poszkodowani w wypadkach drogowych i przez ubezpieczycieli, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2008, s. 83.
6
K. L u d w i c h o w s k a, OdpowiedzialnoĞü cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki
samo-chodowe, DOM ORGANIZATORA, ToruĔ 2008, s. 185.
7
A. W ą s i e w i c z, Ubezpieczenia Komunikacyjne, Oficyna Wydawnicza Branta, PoznaĔ– Bydgoszcz 2001, s. 103.
8
Zapis ten został dodany przez art. 1 pkt. 3 Ustawy z dnia 30 maja 2008 r., DzU 2008, nr 116, poz. 731, zmieniającej ustawĊ Kodeks cywilny z dniem 3 sierpnia 2008 r.
4. ROSZCZENIE O ZADOĝûUCZYNIENIE DLA OSOBY BEZPOĝREDNIO POSZKODOWANEJ
Według art. 445 §1 K.C. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia poszkodowanemu przysługuje roszczenie o zadoĞüuczynienie pieniĊĪne za doznaną krzywdĊ, które ma charakter kompensacyjny.
ZadoĞüuczynienie jest wyjątkiem od reguły, Īe naprawieniu podlega tylko szkoda majątkowa. Jest to Ğwiadczenie jednorazowe (pieniĊĪne) za szkodĊ nie-majątkową, za naruszenie dóbr osobistych (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia). Chodzi tu o krzywdĊ, jakiej doznaje poszkodowany, zarówno krzywdĊ moralną, jak i cierpienie fizyczne.
Funkcja kompensacyjna zadoĞüuczynienia pieniĊĪnego za krzywdĊ polega na złagodzeniu doznanej przez poszkodowanego krzywdy w postaci cierpieĔ fizycznych oraz psychicznych, które zwykle łączą siĊ z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia9.
W kodeksie cywilnym brak jest kryteriów co do ustalania wysokoĞci za-doĞüuczynienia. OkreĞlenie wysokoĞci zadoĞüuczynienia pieniĊĪnego, o którym jest mowa w art. 445 § 1 K.C., Īe ma to byü suma „odpowiednia”, naleĪy do trudniejszych problemów w praktyce. Niemniej jednak dorobek orzecznictwa w tym zakresie jest dosyü bogaty. Wynika z niego, Īe wysokoĞü zadoĞüuczynie-nia nie moĪe byü symboliczna. Musi mieü odczuwalną ekonomicznie wartoĞü, ale nie moĪe teĪ byü nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy poszkodowa-nego – utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warun-kom i przeciĊtnej stopie Īyciowej społeczeĔstwa. Przy ustalaniu wysokoĞci przedmiotowego Ğwiadczenia brane są pod uwagĊ przede wszystkim: cierpienia fizyczne i psychiczne związane z wypadkiem oraz stosowanymi zabiegami, charakter obraĪeĔ, okres leczenia, stopieĔ uszczerbku na zdrowiu, wiek, płeü, stan cywilny, sytuacja zawodowa, sytuacja rodzinna, perspektywy Īyciowe. ZadoĞüuczynienie powinno uwzglĊdniaü wszystkie cierpienia fizyczne i psy-chiczne doznane przez poszkodowanego, jak i te, które bĊdzie on w przyszłoĞci odczuwaü z duĪym prawdopodobieĔstwem10.
9 Szerzej na ten temat: F. M a ł y s z, ZadoĞüuczynienie pieniĊĪne za szkodĊ niemajątkową
(krzywdĊ) jako Ğwiadczenie z ubezpieczenia OC (cz. I), „WiadomoĞci Ubezpieczeniowe” 2001, nr
1–2 oraz F. M a ł y s z, ZadoĞüuczynienie pieniĊĪne za szkodĊ niemajątkową (krzywdĊ) jako
Ğwiad-czenie z ubezpieczenia OC (cz. II), „WiadomoĞci Ubezpieczeniowe” 2001, nr 1–2A.
10
Na podstawie: wyrok SN z 01.08.1965 r., OSPiKA 1967, poz. 220; uchwała SN z 17.04.1970 r., OSNCP 1970, nr 12, poz. 217; uchwała SN z 21.11.1967 r., OSPiKA 1968, poz. 234; wyrok SN z 12.04.1972 r., OSNCP 1972, z. 10, poz. 183; wyrok SA w Białymstoku z 09.04.1991 r., OSA 1992, nr 5, poz. 50.
5. ROSZCZENIE O ZADOĝûUCZYNIENIE DLA OSÓB POĝREDNIO POSZKODOWANYCH
Ta nowa instytucja prawa odszkodowawczego jest bardzo istotnym narzĊ-dziem do zaspokajania przez najbliĪszych doznanej przez nich krzywdy z powo-du Ğmierci osoby poszkodowanej. PoniĪej wymieniono główne cechy zadoĞü-uczynienia na rzecz osób bliskich11:
− Ğwiadczenie jednorazowe, wypłacane co do zasady jeden raz, poniewaĪ
przy jego okreĞlaniu naleĪy uwzglĊdniü wszystkie elementy krzywdy łącznie z tymi, które mogą siĊ ujawniü w przyszłoĞci. ZadoĞüuczynienie nie moĪe byü wypłacane w formie ĞwiadczeĔ rentowych, czy okresowych;
− Ğwiadczenie pieniĊĪne;
− ma stanowiü sposób złagodzenia cierpieĔ psychicznych po utracie osoby
najbliĪszej, poniewaĪ jego celem jest wyrównanie uszczerbków o charakterze niematerialnym związanym z doznaną krzywdą, która moĪe przejawiü siĊ sze-regiem negatywnych zjawisk w psychice i dalszej egzystencji emocjonalnej uprawnionego;
− ma charakter Ğwiadczenia fakultatywnego, tj. uznaniowego, poniewaĪ sąd
orzekający ma swobodĊ w przyznaniu i okreĞleniu jego wysokoĞci. Fakultatyw-noĞü powoduje, Īe skład orzekający analizując kaĪdorazowo ogół okolicznoĞci w sprawie moĪe uwzglĊdniü, bądĨ oddaliü roszczenie. Przy uwzglĊdnieniu rosz-czenia wysokoĞü zadoĞüuczynienia zaleĪeü bĊdzie od całokształtu negatywnych skutków w sferze niematerialnej krzywdy, głównie jej rozmiaru i intensywnoĞci.
6. EMPIRYCZNA ANALIZA PRÓBY BADAWCZEJ
Przedmiotem badaĔ objĊto 101 roszczeĔ zgłoszonych kancelarii odszkodo-wawczej12. Roszczenia dotyczą szkód osobowych z ubezpieczenia OC posiada-czy pojazdów mechanicznych. Firma odszkodowawcza po podpisaniu odpo-wiedniej umowy o dochodzenie roszczeĔ i uzyskaniu pełnomocnictwa, przygo-towuje dokumentacjĊ i kieruje sprawĊ do zakładu ubezpieczeĔ, w którym spraw-ca szkody ma ubezpieczenie OC.
WstĊpny etap analizy okreĞla strukturĊ próby badawczej według kategorii osób poszkodowanych zgłaszających roszczenia (rys. 1). Wyszczególniono na-stĊpujące kategorie: kierujący pojazdem, pasaĪer pojazdu, pieszy i poĞrednio poszkodowany.
11
Na podst.: Szkody osobowe z tytułu OC komunikacyjnego w Polsce. Raport, PRO MO-TOR, Warszawa, styczeĔ 2011, s. 144.
12
18,81% 41,59% 15,84% 23,76% kierujący pojazdem pasaĪer pojazdu pieszy poĞrednio poszkodowany
Rys. 1. Kategorie osób poszkodowanych ħ r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.
NajwiĊkszą grupĊ poszkodowanych w badanej próbie stanowią pasaĪerowie pojazdów (prawie 42%).
W badanej próbie wyodrĊbniono osoby, które na skutek wypadku drogowe-go doznały lekkich obraĪeĔ ciała, ciĊĪkich obraĪeĔ oraz straciły osobĊ bliską (rys. 2). 28,71% 47,53% 23,76% lekkie obraĪenia ciĊĪkie obraĪenia Ğmierü osoby bliskiej
Rys. 2. Kategorie skutków zdarzeĔ ħ r ó d ł o: jak do rys. 1.
Jak przedstawia rys. 2. najwiĊcej, bo prawie połowa, to osoby poszkodowa-ne, które doznały powaĪnych obraĪeĔ uczestnicząc w wypadku komunikacyj-nym. A co czwarta osoba zgłaszająca roszczenia, to osoba poĞrednio poszkodo-wana.
Kolejny etap badania dotyczył tytułów zgłaszanych roszczeĔ, tj. która regu-lacja kodeksu cywilnego stanowi podstawĊ do uzyskania Ğwiadczenia. W tym obszarze wyszczególniono: zadoĞüuczynienie dla poszkodowanego z art. 445 K.C.; zadoĞüuczynienie dla osoby poĞrednio poszkodowanej z art. 446 K.C. oraz łącznie zadoĞüuczynienie i stosowne odszkodowanie dla osoby poĞrednio po-szkodowanej z art. 446 K.C. (rys. 3).
76,24% 11,88% 11,88% zadoĞüuczynienie art. 445 K.C. zadoĞüuczynienie art. 446 K.C.
razem zadoĞüuczynienie art. 446 i stosowne
odszkodowanie art. 446 K.C.
Rys. 3. Tytuły zgłaszanych roszczeĔ ħ r ó d ł o: jak do rys. 1.
NajwiĊkszą czĊĞü zgłoszeĔ stanowią roszczenia z tytułu zadoĞüuczynienia dla osób bezpoĞrednio poszkodowanych z art.445 K.C. (ponad 76%). Natomiast udział dwóch pozostałych roszczeĔ jest jednakowy.
NastĊpna czĊĞü badania obejmuje obszar, w którym decydujące znaczenie mają zakłady ubezpieczeĔ przeprowadzające procesy likwidacji szkód. Rysunek 4 prezentuje Ğrednią długoĞü tych procesów w badanej próbie.
Najszybciej wypłacane są Ğwiadczenia dla poszkodowanych posiadających lekkie obraĪenia, zdecydowanie natomiast proces ten wydłuĪa siĊ przy osobach, które uległy powaĪnym obraĪeniom (szczególnie w odniesieniu do pieszych, jest to Ğrednio aĪ 100 dni).
Prezentacja graficzna na rys. 5 przedstawia wypłacone Ğwiadczenia przez zakłady ubezpieczeĔ dla osób objĊtych badaniem, w podziale na skutki wypad-ków drogowych. Dla osób, które odniosły ciĊĪkie obraĪenia ciała wypłacono prawie 3,5 mln zł.
65 95 62 78 85 0 60 98 0 69 100 0 0 0 62 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 d łu g o Ğü p ro c es u w d n ia c h
razem całoĞü kierujący pojazdem
pasaĪer pojazu pieszy poĞrednio
poszkodowany
lekkie obraĪenia cieĪkie obraĪenia Ğmierü osoby bliskiej
Rys. 4. ĝrednia długoĞü procesu likwidacji według kategorii poszkodowanego ħ r ó d ł o: jak do rys. 1. 310 000 3 436 698 1 435 000 0 500 000 1 000 000 1 500 000 2 000 000 2 500 000 3 000 000 3 500 000 lekkie obraĪenia cieĪkie obraĪenia
Ğmierü osoby bliskiej
Rys. 5. Wypłacone Ğwiadczenia według skutków zdarzeĔ ħ r ó d ł o: jak do rys. 1.
Kolejny aspekt badania dotyczył zadoĞüuczynienia dla osób bliskich. Warto podkreĞliü fakt, Īe w kodeksie cywilnym nie znajdziemy katalogu osób bliskich.
d łu g o Ğü p ro ce su w d n ia ch
Tabela 1 zawiera dane dotyczące osób poĞrednio poszkodowanych z badanej próby i dane w zakresie wypłaconych dla nich ĞwiadczeĔ przez zakłady ubez-pieczeĔ.
T a b e l a 1 Osoba poĞrednio poszkodowana
Osoba poĞrednio poszkodowana Liczba Struktura w procentach Wypłacone Ğwiadczenia ĝrednia wypłaconych ĞwiadczeĔ Córka 5 20,83% 402 000 80 400 Konkubina 1 4,17% 55 000 55 000 Matka 2 8,33% 155 000 77 500 MąĪ 3 12,50% 125 000 41 666 Ojciec 1 4,17% 50 000 50 000 Siostra 1 4,17% 0 0 Syn 4 16,67% 275 000 68 750 Wnuczek 2 8,33% 28 000 14 000 ĩona 5 20,83% 345 000 69 000 Razem 24 100,00% 1 435 000 59 792
ħ r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.
Co piątą osobą poĞrednio poszkodowaną jest córka lub Īona (ich udział wy-nosi około 20%). NajwyĪsze Ğrednie Ğwiadczenie zostaje przyznane dla córki (80 400 zł), a najniĪsze dla wnuczka (14 000 zł).
Ostatni etap badania obejmuje wpływ decyzji zakładów ubezpieczeĔ na dal-szy przebieg procesu likwidacyjnego oraz poziom skutecznoĞci kancelarii od-szkodowawczej w dochodzonych roszczeniach.
Z tab. 2 wynika, Īe w ponad 62% zgłaszanych roszczeĔ, zakład ubezpieczeĔ podejmuje decyzje o wypłacie Ğwiadczenia. Ugody zawierane z ubezpieczycie-lem to prawie 35% spraw, a tylko 3% spraw koĔczy siĊ odmową wypłaty Ğwiad-czenia. NaleĪy tu zaznaczyü, Īe firmy odszkodowawcze przed zgłoszeniem roszczenia do zakładu ubezpieczeĔ, same dokonują weryfikacji odnoĞnie po-Ğredniczenia w dochodzeniu odszkodowania.
W prawie wszystkich publikacjach kancelarii odszkodowawczych znajdują siĊ zapewnienia o duĪej skutecznoĞci tych firm w porównaniu, gdyby klient sam zgłaszał roszczenie. PoniĪej zamieszczono dane wskazujące na poziom skutecz-noĞci kancelarii, z której uzyskano dane.
T a b e l a 2 Wpływ decyzji zakładów ubezpieczeĔ na dalszy przebieg procesu likwidacyjnego
Decyzje zakładów ubezpieczeĔ Liczba Struktura w procentach WartoĞü ĞwiadczeĔ Decyzje klientów kancelarii odszkodowawczej Liczba Struktura w procentach WartoĞü ĞwiadczeĔ Decyzja o wypłacie Ğwiadczenia 63 62,38% 2 687 000 Sąd 45 44,56% 1 442 000 Odmowa wypłaty Ğwiadczenia 3 2,97% –105 000 Odmowa klienta na postĊpowanie sądowe 21 20,79% –222 000 Ugoda 35 34,65% 2 494 698 Ugoda 35 34,65% 2 494 698 Razem 101 100,00% 5 181 698 Razem 101 100,00% 3 936 698 ħ r ó d ł o: jak do tab. 1. A n n a C el cz y Ĕ sk a
StopieĔ realizacji roszczeĔ liczony według wzoru: ĝwiadczenie / Roszczenia x 100%
Otrzymano nastĊpujące rezulataty: ZadoĞüuczynienie art. 445 K.C. 70,40% ZadoĞüuczynienie art. 446 K.C. 53,76%
Razem zadoĞüuczynienie art. 446 K.C. i stosowne odszkodowanie art. 446 K.C. 67,17%
Podsumowując Ğrednia skutecznoĞü miĊdzy zgłaszanym roszczeniem do za-kładu ubezpieczeĔ za poĞrednictwem kancelarii odszkodowawczej a wypłatą Ğwiadczenia kształtuje siĊ na poziomie około 68%.
6. PODSUMOWANIE
Przeprowadzone badania wskazują, Īe:
− najczĊĞciej zgłaszanym roszczeniem jest zadoĞüuczynienie dla osoby
bezpoĞrednio poszkodowanej, która odniosła ciĊĪkie obraĪenia ciała na skutek wypadku drogowego;
− proces likwidacji znacznie siĊ wydłuĪa siĊ przy ciĊĪkich obraĪeniach
cia-ła poszkodowanego;
− Ğrednia skutecznoĞü kancelarii odszkodowawczej miĊdzy zgłaszanym
roszczeniem a wypłatą Ğwiadczenia siĊga 70%;
− prawie połowa klientów podejmuje decyzje o wystąpieniu na drogĊ
są-dową w celu zaskarĪenia decyzji zakładów ubezpieczeĔ.
Niniejsze opracowanie nie wyczerpuje badanej problematyki, ale moĪe byü przyczynkiem do dalszych badaĔ. Natomiast rezultatów badania nie moĪna uogólniü na cały rynek ubezpieczeniowy, z uwagi na wielkoĞü próby badawczej liczącej 101 roszczeĔ.
BIBLIOGRAFIA
1) B e n t k o w s k a D., Roszczenia osobowe przysługujące poszkodowanym w wypadkach
drogo-wych oraz osobom uprawnionym, „Prawo Asekuracyjne” 2003, nr 1.
2) C z a c h ó r s k i W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1995.
3) G o ł b a Z., Poszkodowani w wypadkach drogowych i przez ubezpieczycieli, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2008.
4) L u d w i c h o w s k a K., OdpowiedzialnoĞü cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki
samocho-dowe, DOM ORGANIZATORA, ToruĔ 2008.
5) Szkody osobowe z tytułu OC komunikacyjnego w Polsce. Raport, PRO MOTOR, Warszawa, styczeĔ 2011.
7) W ą s i e w i c z A., OdpowiedzialnoĞü zakładu ubezpieczeĔ za szkodĊ na osobie wyrządzoną
ruchem pojazdu mechanicznego, „Prawo Asekuracyjne” 1997, nr 4.
8) W ą s i e w i c z A., Ubezpieczenia Komunikacyjne, Oficyna Wydawnicza Branta, PoznaĔ– Bydgoszcz 2001.
Anna CelczyĔska
BENEFITS FOR PEOPLE INJURED IN TRANSPORT ACCIDENTS
A large amount of road accidents recorded in Poland and consequently an increasing number of the death and juries are the justifications of the claim that this problem is a significant threat to public health and social issue of ever greater importance. Therefore compensation of personal injuries caused by road accidents based on compulsory third party liability insurance of motor vehicle owners came into considerable prominence. This paper aims at analysing how compensation agencies are caring out the claiming process of the damages for those directly and indirectly injured in road accidents.
