Marek Gumkowski
Relacje Jana Heynego, agenta księcia
Ksawerego Saskiego, o "Monitorze"
(1765-1770), Oprac. E.
Aleksandrowska, "Pamiętnik
Literacki" z.3 (1976) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/1 (63), 209
(II) RELACJE Jana Heynego, agenta księcia Ksawerego Saskiego, o "M onitorze" (1 7 6 5 -1 7 7 0 ). Opracowała E . Aleksandrowska. " P a miętnik L ite ra ck i" 1976, z. 3 , s . 1 7 3 -1 8 7 .
Fragmenty listów (tłumaczonych z języka niemieckiego p rzez Z. Wo-łoszyńską) zaw ierają informacje i sugestie dotyczące autorów lub inspi ratorów poszczególnych artykułów o ra z in terp retacje niektórych pozycji z publicystyki "M onitora". Obszerny komentarz i przypisy pozwalają oce nić w arto ść naukową uwag Heynego.
B P /6 3 /4 9
M .G .
(II) RZADKÓWSKA Ew a: Marmontel w szkołach okręgu wileńskiego* " P ra c e P olonistyczn e". S . XXXII: 1976, s . 1 1 7 -1 2 3 .
Autorka analizuje wpływ przedstaw iciela późnego francuskiego klasy cyzmu n a t tworzenie polskich norm literack ich w okresie O św iecenia. Tu wymienia jego "Poetykę" i "Elementy lite ra tu ry ", które figurowały w program ie szkół publicznych okręgu wileńskiego za czasów kuratora A . J. C zartoryskiego. Z tych p rac korzystano również przy układaniu podręczników do nauki te o rii lite ra tu ry . Najlepszy z nich - "O wymowie i poezji" F . N. Golańskiego - przygotowany został dla szkół Komisji Edukacji Narodowej. W artykule wskazano też na poczytność oryginal nych i tłumaczonych utworów Marmontela w ostatnich dziesiątkach XVIII w. i na początku XIX w. Można stw ierdzić wyraźny wpływ tego p isa rz a na młodzieńcze utwory M ickiewicza ("G rażyn a") o raz na jego poglądy estetyczne przedstawione w ytykładach kowieńskich.
B P /6 3 /5 0
